Nadvojvoda

Kruna nadvojvode Austrije

Nadvojvoda (njemački: Erzherzog; latinski: Archidux) je titula koju su zvanično koristili austrijski vladari od 1453. do 1918. godine. Pošto je u mnogim njemačkim zemljama, uključujući i Austriju, običaj bio da svi članovi vladareve porodice nose istu titulu, pravo na titulu nadvojvode od Austrije imali su sinovi nadvojvode ili nadvojvotkinje Austrije, a na titulu nadvojvotkinje od Austrije pravo su imale kćeri i snahe nadvojvode ili nadvojvotkinje Austrije.

U ranku se nalazi ispod kralja, a iznad vojvode, ali ova titula nikada nije imala tačno određenu poziciju i nikada nije bila korištena u više zemalja istovremeno. Nosili su je samo članovi dinastije Habsburg i članovi dinastije Habsburg-Lorena, a u tu dinastiju titulu je unijela nadvojvotkinja Marija Terezija. Marija Terezija je bila jedina žena koja je naslijedila nadvojvodstvo Austriju, a njena četrdesetogodišnja vladavina prekinula je personalnu uniju između Svetog Rimskog Carstva, kojim je de jure vladao njen muž Franjo I, i Austrije, koja traje još od kada je 1453. za cara izabran Fridrik Habsburški. Personalna unija je ponovo uspostavljena nakon njene smrti, kada su Austrija i Sveto Rimsko Carstvo ponovo bili ujedinjeni pod krunom Marijinog Terezijinog i Franjinog sina Josipa II. Godine 1804, dvije godine prije raspada Svetog Rimskog Carstva, Austrija, njegov nasljednik, je bila uzdignuta na nivo carstva, čime je njen vladar od tada car. Austrijski car je, međutim, zadržao tradicionalnu titulu nadvojvode u svojoj punoj tituli.

Titulu danas nose članovi titularne austrijske carske porodice, što uključuje osamdeset i četiri muškarca koja su u nasljednom nizu za titulu austrijskog cara. Titulu nadvojvotkinja nose njihove kćeri i supruge, te udovice prethodnih nosilaca te titule.

Nadvojvode kao vladari Austrije

Za puni spisak vladara Austrije vidi Spisak austrijskih vladara.

• Dinastija Habsburg

Ime	Dinastija	druge titule	od	do
Albert VI	Habsburg		1457	1463
Fridrik V	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva kao Fridrik III	1463	1493
Maksimilijan I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva	1493	1519
Karlo I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva (Karlo V), razne titule	1519	1521
Ferdinand I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1521	1564
Maksimilijan II	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1564	1576
Rudolf IV	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva (Rudolf II), kralj Češke, kralj Mađarske	1576	1612
Matija I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1612	1619
Ferdinand II	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1619	1637
Ferdinand III	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1637	1657
Leopold I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1657	1705
Josip I	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj češke, kralj Mađarske	1705	1711
Karlo II	Habsburg	Car Svetog Rimskog Carstva (Karlo VI), kralj Češke, kralj Mađarske	1711	1740
Marija Terezija	Habsburg	Kraljica Češke, kraljica Mađarske	1740	1780

• Dinastija Habsburg-Lorena (Habsburg-Lothringen)

Ime	Dinastija	druge titule	od	do
Josip II	Habsburg-Lorena	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1780	1790
Leopold II	Habsburg-Lorena	Car Svetog Rimskog Carstva, kralj Češke, kralj Mađarske	1790	1792
Franjo I	Habsburg-Lorena	Car Svetog Rimskog Carstva (kasnije car Austrije), kralj Češke, kralj Mađarske	1792	1835
Ferdinand	Habsburg-Lorena	Car Austrije, kralj Češke, kralj Mađarske	1835	1848
Franjo Josip	Habsburg-Lorena	Car Austrije, kralj Češke, kralj Mađarske	1848	1916
Karlo	Habsburg-Lorena	Car Austrije, kralj Češke, kralj Mađarske (Karlo IV)	1916	1918

Također pogledajte

• Vojvoda
• Veliki vojvoda