Nežidersko jezero
| Svjetska baština | |
|---|---|
 Jezero zimi | |
| Lokacija | Austrija, Mađarska |
| Kriterij | v |
| Referenca | 772 |
| Uvrštenje | 2001. (25. sjednica) |
| Površina | 68.369 ha |
| Tampon-zona | 6,347 ha |
| Koordinate | N47 43 9.4 E16 43 21.8 |
| Nacionalni park Nežidersko jezero | |
|---|---|
| Lokacija | Rust, Gradišće (Austrija) Mađarska |
| Površina | 235,88 km2 |
| Osnovano | 1993. |
Nežidersko jezero (njemački: Neusiedler See = jezero Neusiedlera; mađarski: Fertõ tó = močvarno jezero) je plitko jezero na granici Austrije i Mađarske. Jezero je površine 315 km2, od kojih je 240 km2 na austrijskoj strani i 75 km2 na mađarskoj.[1] Područje uz jezero je površine od 1.120 km2. Jezero je dugo pravcem sjever-jug oko 36 km, a širine između 6 i 12 km u pravcu istok-zapad. Nalazi se na nadmorskoj visini 115,45 m, čime je najniža tačka u mađarskoj Panoniji i nije dublje od 1,8 m.[2]
U prošlosti je dolazilo do značajnih povećanja i smanjenja nivoa jezera. Tako su padavine iz 1768. godine povećale jezero na njegovu maksimalnu dokumentovanu veličinu od 515 km2. Tokom novije istorije potpuni nestanak jezera dokumentovan je dosta detaljno u nekoliko navrata, 1740–1742, 1811–1813 i 1866. Danas se nivo vode kontroliše pomoću vještačkog oticaja kanalo i otvorom na mađarskoj teritoriji a bilateralnim pitanjima bavi se zajednička komisija za vode koja je osnovana 1956.
Područje uz jezero obiluje trskom, slanim travnjacima, močvarama i manjim vodenim površinama. Sadašnji karakter pejzaža uz jezero rezultat je milenijumskih oblika korišćenja zemljišta zasnovanih na stočarstvu i vinogradarstvu u mjeri koja nije poznata u drugim evropskim jezerskim područjima. Sadašnje ljudske aktivnosti svedene su na tradicionalni ribolov, berbu trske i rekreaciju.
U okolini jezera su lokaliteti iz klasičnog rimskog doba, kao što je Mitrin hram, nekoliko zamkova iz 18. i 19. vijeka, koji daju posebnu kulturnu vrijednost lokalitetu.
Zaštićeno područje
[uredi | uredi izvor]Područje je važno za stalni boravak, zimovanje i razmnožavanje nekoliko vrsta međunarodno ugroženih vodenih ptica, kao što su mala bjeločela guska (Anser erythropus) i crvenoprsa guska (Branta ruficollis). Lokalitet je takođe stanište endemskih biljaka i beskičmenjačkih vrsta životinja koje su važne za održavanje biološke raznolikosti panonske biogeografske regije.
Nacionalni park
[uredi | uredi izvor]Austrijski nacionalni park Neusiedler See se spojio s mađarskim nacionalnim parkom Fertő-Hanság 1991. godine, te zajedno pokrivaju prostor od 235,88 km2. God. 1993, Nacionalni park Nežidersko jezero prepoznat je u svijetu kada mu je dodijelja II kategorija IUCN zaštite. Vlasnička struktura nacionalnog parka razlikuje se od strukture ostalih nacionalnih parkova u Austriji. Nežidersko jezero nije u vlasništvu nijedne vlade, već oko 1.200 različitih vlasnika. Većina njih su lokalni poljoprivrednici koji primaju godišnju naknadu za ostavljanje ovih parcela neiskorištenim.
Svjetska baština
[uredi | uredi izvor]Godine 2001, oba dijela parka (austrijski i mađarski) su upisani na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine u Europi zbog svoje vrijednosti kao mjesta sastajanja različitih kultura (posljednjih 8.000 godina) i evolucije simbioze ljudske aktivnosti i fizičkog okoliša.[2]
Ramsarsko mjesto
[uredi | uredi izvor]Mađarski dio jezera je Ramsarsko mjesto pod br. 420,[3] a austrijski pod br.271.[4]
Postoje dva centra za posjetitelje, staze u prirodi i kule za promatranje ptica.
-
Austrijski dio -
Austrijski dio -
-
-
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Lake Neusiedl |" (jezik: engleski). 15. 8. 2017.
- ^ a b "UNESCO - Nežidersko jezero". whc.unesco.org. Pristupljeno 9. 10. 2021.
- ^ "Ramsarsko područje - Fertő-Hanság, br.420". Ramsar Sites Information Service - rsis.ramsar.org. Pristupljeno 9. 2. 2021.
- ^ "Ramsarsko područje - Neusiedler See , br.271". Ramsar Sites Information Service - rsis.ramsar.org. Pristupljeno 9. 2. 2021.
