Northrop Grumman B-2
| B-2 Spirit | |
|---|---|
 | |
| Model | ATB |
| Proizvođač | Northrop Corporation Northrop-Grumman |
| Prvi let | 17. juli 1989. |
| Status | Aktivna upotreba |
| Broj napravljenih | 21[1][2] |
| Cijena | 1,157-2,2 milijarde $ u 1998. |
Northrop-Grumman B-2 Spirit jeste teški bombarder nevidljiv za radar, sposoban da nosi i konvencionalno i nuklearno oružje. 1992. predsjednik SAD-a George H. W. Bush najavio je da će ukupan broj aviona ovog tipa biti 20, ali je kasnije povećan na 21.
Razvoj
[uredi | uredi izvor]Početak razvoja B-2 može se smatrati 1947. kada je Northrop razvio YB-49 koji mu je bio dosta sličan. Od 1978. počinje razvoj nevidljivog bombardera pod oznakom ATB (Advanced Tehnology Bomber) za potrebe USAF. 1981. dolazi do zvanične narudžbe od 133 komada ATB koja se zbog velikih cijena ubrzo smanjuje na 21. 1987. prvi je put javno potvrđeno postojanje ATB. 1988. dolazi do prve prezentacije prototipa. Prototip je obavio prvi let 17. jula 1989. Prva mašina isporučena je 17. decembra 1993 393. bombarderskoj eskadrili američke avijacije, koja je stacionirana na vojnoj bazi Whiteman (savezna država Missouri).[3]
Dizajn
[uredi | uredi izvor]ATB B-2 Spirit dizajniran je kao avion čiji se trup u cjelini sastoji samo od krila. Upotreba posebnih materijala koji apsorbiraju radarske valove, te poseban dizajn zadnjeg dijela krila i implementacija izlaznih otvora motora u liniju krila, ovaj tip aviona čine skoro nevidljivim za radar.
Operativna historija
[uredi | uredi izvor]Prvi avioni su isporučeni 1993. u Zračnu bazu Whiteman. Od 1997. ovaj tip se nalazi u operativnoj upotrebi. Po podacima USAF, proizvodnja je završena poslije 20 aviona (+ prototip) iz finansijskih razloga. B-2 Spirit korišten je u ratu na Kosovu, Afganistanu, Iraku, Libiji (operacija "Odyssey Dawn").[4]
Operatori
[uredi | uredi izvor]
- 509. bombarderska brigada, Zračna baza Whiteman
- 53. zračna brigada, Zračna baza Eglin
- 57. zračna brigada, Zračna baza Nellis
- 325. oružana eskadrila, Zračna baza Whiteman
- 715. oružana eskadrila (deaktiviran)
- 412. testna zračna brigada, Zračna baza Edwards
Spisak B-2 bombardera
[uredi | uredi izvor]
| Oznaka | Rep # | Formalno ime | |
|---|---|---|---|
| AV-1 | 82-1066 | Spirit of America | |
| AV-2 | 82-1067 | Spirit of Arizona | |
| AV-3 | 82-1068 | Spirit of New York | |
| AV-4 | 82-1069 | Spirit of Indiana | |
| AV-5 | 82-1070 | Spirit of Ohio | |
| AV-6 | 82-1071 | Spirit of Mississippi | |
| AV-7 | 88-0328 | Spirit of Texas | |
| AV-8 | 88-0329 | Spirit of Missouri | |
| AV-9 | 88-0330 | Spirit of California | |
| AV-10 | 88-0331 | Spirit of South Carolina | |
| AV-11 | 88-0332 | Spirit of Washington | |
| AV-12 | 89-0127 | Spirit of Kansas | |
| AV-13 | 89-0128 | Spirit of Nebraska | |
| AV-14 | 89-0129 | Spirit of Georgia | |
| AV-15 | 90-0040 | Spirit of Alaska | |
| AV-16 | 90-0041 | Spirit of Hawaii | |
| AV-17 | 92-0700 | Spirit of Florida | |
| AV-18 | 93-1085 | Spirit of Oklahoma | |
| AV-19 | 93-1086 | Spirit of Kitty Hawk | |
| AV-20 | 93-1087 | Spirit of Pennsylvania | |
| AV-21 | 93-1088 | Spirit of Louisiana | |
| AV-22–AV-165 nije napravljen (otkazan) | |||
- Izvor : FAS.ORG[5]
Specifikacije (B-2A Block 30)
[uredi | uredi izvor]
| Podaci | Jedinice |
|---|---|
| Godina produkcije | 1984-1997 (produkcija zaustavljena) |
| Firma | Northrop-Grumman |
| Raspon krila | 52,43 m [3] |
| Dužina | 21,03 m [3] |
| Visina | 5,18 m [3] |
| Površina krila | 477,52 m2 |
| Težina (prazan) | 50.000 kg |
| Mogući tovar | - |
| Težina (maksimalna pri startu) | 152.633 kg |
| Putnici | - |
| Posada | 4 [3] |
| Brzina | 917 km/h [3] |
| Visina leta | 15.240 m [3] |
| Dužina leta | 11.675 km [3] |
| Pogon | General Electric F-118-GE-100 [6] |
| Snaga | 4x 8620 kp potiska |
| Naoružanje | 16 krstarećih raketa AGM-129 ili 16 nuklearnih projektila B.83 ili 16 preciznih bombi JDAM ili 80 bombi Mk 82 ili 16.907 kg bombi Mk 84 ili 36 zapaljivih bombi M1171 ili 36 vodenih mina[3] |
Razno
[uredi | uredi izvor]- Braća Walter i Reimar Horten konstruisali su 1934. kostruisali protipove samokrilaca Horten I do VII,[7] koji su tada imali 40% manje radarskog odraza. Nije utvrđeno da li je smanjenje odraza bilo planirano (ili se radilo o slučajnom efektu) jer je konstrukcija trebala smanjiti aerodinamičnog otpora.[8]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Adaptacija
[uredi | uredi izvor]Film
[uredi | uredi izvor]- Slomljena strijela (Simon West, 1996)[9]
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Jackson, Robert (2006). Flugzeuge: Die internationale Enzyklopädie (jezik: njemački). Motorbuch Verlag. ISBN 978-3613026674. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link) CS1 održavanje: ref=harv (link)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "National Museum of the United States Air Force Northrop B-2A Spirit fact sheet". Arhivirano s originala, 28. 2. 2008. Pristupljeno 9. 1. 2009.
- ^ "AIR FORCE Magazine: 2007 Almanac; Gallery of Weapons" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 3. 10. 2008. Pristupljeno 9. 1. 2009.
- ^ a b c d e f g h i (Jackson i str. 387)
- ^ "B-2 Spirit Stealth Bomber – Centerpiece of Long Range Strike". Northrop Grumman Inc. zvanična stranica (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 6. 10. 2017. Pristupljeno 7. 10. 2017.
- ^ B-2 page on fas.org
- ^ (Jackson i str. 388)
- ^ (Jackson i str. 269)
- ^ "Geheimprojekte im Dritten Reich:Hitlers Wunderwaffen" (jezik: njemački). SNI/SI Networks LLC. N-24. 2013. Pristupljeno 25. 2. 2017.
- ^ "Broken Arrow". IMDb (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 10. 2017.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- (en)Northrop Grumman zvanična stranica Arhivirano 6. 10. 2017. na Wayback Machine
