Dadl cartwnau Muhammad Jyllands-Posten
| Enghraifft o'r canlynol | dadleuon  |
|---|---|
| Dyddiad | 2005 |
| Dechreuwyd | 30 Medi 2005 |
| Gwefan | https://jp.dk |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Dechreuodd dadl cartwnau Muhammad Jyllands-Posten yn dilyn cyhoeddiad deuddeg o gartwnau golygyddol, y rhan fwyaf ohonynt yn portreadu'r proffwyd Islamaidd Muhammad, yn y papur newydd Daneg Jyllands-Posten ar 30 Medi, 2005. Esboniodd y papur newydd taw cyfraniad i'r ddadl ynglŷn â beirniadaeth o Islam ac hunan-sensoriaeth oedd y cyhoeddiad. Fel ymateb, cynhaliodd mudiadau Mwslimaidd Danaidd protestiadau cyhoeddus a chodont wybodaeth ynglŷn â chyhoeddiad Jyllands-Posten. Wrth i'r ddadl mwyhau, ailargraffwyd enghreifftiau o'r cartwnau mewn papurau newydd mewn dros 50 o wledydd eraill, a arweiniodd at brotestiadau treisgar yn ogystal â phrotestiadau heddychol, yn cynnwys terfysgoedd (yn enwedig ym myd Islam).
Disgrifiwyd y cartwnau fel Islamoffobig gan rai beirniaid a ddadleuwyd eu bod yn gableddus i Fwslemiaid, yn bwriadu bychanu lleiafrif Danaidd, mewn cyd-destun o gynnydd baetio mewnfudwyr yn Nenmarc, ac yn enghraifft o anwybodaeth am hanes imperialaeth Orllewinol, o wladychiaeth i'r gwrthdaro cyfredol yn y Dwyrain Canol.[1]
Dywedir cefnogwyr y cartwnau taw darlunio pwnc pwysig o fewn cyfnod o derfysgaeth eithafol Islamaidd ydynt ac mae'u cyhoeddiad yn ymarfer deg o ryddid barn. Maent hefyd yn dweud cânt gartwnau tebyg am grefyddau eraill eu hargraffu'n aml, ac felly ni chânt ddilynwyr Islam eu gwahaniaethu yn eu herbyn.[2]
Disgrifiodd Prif Weinidog Denmarc, Anders Fogh Rasmussen, y ddadl fel argyfwng rhyngwladol gwaethaf Denmarc ers yr Ail Ryfel Byd.[3]
Digwyddiadau tebyg
[golygu | golygu cod]- Jerry Springer: The Opera (sioe gerdd, 2005, Prydain)
- The Satanic Verses (nofel, 1988, byd-eang)
- Monty Python's Life of Brian (ffilm, 1979, UDA ac Ewrop)
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ (Saesneg) Islam and globanalisation. Al Ahram (23 Mawrth 2006).
- ↑ (Saesneg) The limits to free speech - Cartoon wars. The Economist (9 Chwefror 2006).
- ↑ (Saesneg) 70,000 gather for violent Pakistan cartoons protest. Times Online (15 Chwefror 2006).
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- (Daneg) Hafan Jyllands-Posten
- (Daneg) Y dudalen Jyllands-Posten sy'n cynnwys cartwnau Muhammad Archifwyd 2006-02-09 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) Lluniau mawrion o'r cartwnau Archifwyd 2008-02-09 yn y Peiriant Wayback
- Gwefannau newyddion
- (Saesneg) BBC News – Q&A Depicting the Prophet Muhammad
- (Saesneg) The Guardian special reports: cartoon protests
- BBC Newyddion – Mohamed: Gwahardd golygydd (erthygl am olygydd papur myfyrwyr Prifysgol Caerdydd, gair rhydd, yn cael ei wahardd ar ôl cyhoeddi'r cartwnau)
- BBC Newyddion – Cartwn Mohamed: Eglwys yn ymddiheuro (erthygl am ymddiheuriad ac ymddiswyddiad golygydd Y Llan ar ôl cyhoeddi'r cartwnau)
- Barnau
- BBC Cymru'r Byd — Cyfoes – Wythnos o Feddwl: Hawl y Wasg
- Cylchgrawn bARN: Golygyddol – Wyneb Mohamed Archifwyd 2007-09-27 yn y Peiriant Wayback
- thisistivyside.net: Newyddion – Beth yw cartwn? Archifwyd 2007-09-27 yn y Peiriant Wayback
- Blog Dogfael – Hunan-sensoriaeth… ac ofn, lot fawr o ofn Archifwyd 2007-09-28 yn y Peiriant Wayback
- maes-e.com – Gwasg Denmarc ac Islam Archifwyd 2016-03-04 yn y Peiriant Wayback