Thomas Telford
| Thomas Telford | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 9 Awst 1757  Glendinning |
| Bu farw | 2 Medi 1834 Westminster |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon |
| Galwedigaeth | pensaer, peiriannydd sifil, hunangofiannydd |
| Adnabyddus am | Pont y Borth |
| Gwobr/au | Scottish Engineering Hall of Fame |
Peiriannydd o'r Alban oedd Thomas Telford (9 Awst 1757 – 2 Medi 1834), a anwyd yn Eskdale.
Yn ddyn ifanc gweithiodd fel saer maen. Yn 1783 symudodd i Lundain. Yn 1787 llwyddodd i gael swydd yn arolygydd y ffyrdd yn Swydd Amwythig. Mewn canlyniad fe'i penodwyd yn beirianydd ar gyfer Camlas Ellesmere.
Aeth i'r Alban ar ran y llywodraeth i baratoi adroddiad ar gyflwr ffyrdd yr Alban a gweithiodd wedyn ar Camlas Caledonia rhwng Inbhir Nis ac An Gearasdan.
Yng Nghymru bu'n beirianydd ar waith yr A5 rhwng y gororau a Chaergybi, gan gynnwys adran Nant Ffrancon, ac ar rannau o ffordd yr arfordir (yr A55 heddiw), er enghraifft ym Mhenmaenmawr (Penmaen-mawr a Phenmaen-bach) ac yn cynnwys Pont Grog Conwy. Ei waith mwyaf enwog yw'r bont grog a gododd dros Afon Menai yn 1826, sef Pont y Borth.
Bu farw Telford yn 1834 a chafodd ei gladdu yn Abaty Westminster.
