Annabi Lukmanu Suurili
Yi palo
Annabi Lukmanu Suurili
Pahi la | Alikuraan |
---|---|
Zuliya wuhibu | سورة لقمان |
Siɣili-lana yuli | Luqman |
Be lɛbigili zuliya nima ni | 31. Luqman, Q31204690 |
Balli tuma bɛi balli yuli | laribanchi |
Tuma ŋɔ maa zaa bɛla URL maa ni | https://quran.com/31 |
Nahingbaŋ | Meccan surah |
Annabi Lukmanu Suurili (Luqmaan لُقْمَان)[1]
Suurili ŋɔ maa wuhirila di ni tu kamaata ni di wumsi bihi n-tam ladabsi zuɣu shεm. Ka di lahi wuhiri di ni tu kamaata ni bihi maa tɔɣsi yεltɔɣa n-zaŋ chaŋ nisalinim’ sani ni zilimballi shɛm.
Aaya nima
[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]Aaya nima:[2]
- 1. 1. Alif-Laam-Miim (A.L.M.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni].
- 2. Ŋɔ naa nyɛla litaafi (Alkur’aani) aayanim’ din mali yɛmgoliŋga.
- 3. Di nyɛla dolsigu mini nambɔzɔbo n-zaŋ ti tuunsuma nima.
- 4. Ninvuɣu shεba ban puhiri jiŋli, ka tiri zaka, ka lahi dihi Chiyaama tabli.
- 5. Bannim’ maa be dolsigu zuɣu din yi bɛ Duuma (Naawuni) sani na. Yaha! Bana n-nyɛninvuɣu shεba ban nya tarli.
- 6. Yaha! Ninsalinim’ puuni so beni dari kpɛrgu yεltɔɣa domin o zaŋ li m-birgi ninsalinim’ ka chɛ Naawuni soli ka di pa ni baŋsim sh εli, ka lahi gbibi li ka di nyɛla ansarsi. Bannim’ maa, filiŋ daazaaba be bɛzuɣu (Zaadali).
- 7. Yaha! Bɛ yi ti karim Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima (Alkur’aani) n-ti o, o lebri mi biri, ka tibgi o maŋ ’ kamani o bi wum li mi la, ka diŋmani la kamani o tiba puuni malila dalima (tikpirlim). Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Tim o azaabakpeeni lahibali.
- 8. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunsuma, bɛ mali yolsigu Daalizanda puuni yiya.
- 9. Ka bɛ nyɛla ban yɛn ti kpalim di puuni. Naawuni niŋ la alikauli, ka dihi li ntabli. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Nyεŋda, Yεmgoliŋgalana.
- 10. O (Naawuni) namla sagbana ka di pa ni daantali’ shεli ka yi kuli nyari li, ka zaŋ zoya m-bahi tiŋgbani yaaŋa zuɣu domin di ti mali ya damdi zuɣu. Yaha! Ka O chɛ ka biŋkobgu balibu kam yεɣili tiŋgbani ni. Yaha! Ka Ti siɣisi sakom na zuɣusaa, ka yihi bimbirili balibu kam din viɛla na di puuni.
- 11. Ŋɔ maa nyɛla Naawuni nambu. Dinzuɣu (Yaa yinim’ chεfurinima)! Wuhimi ya ma binyεr’ shεŋa yi ni jεmdi ka pa ni Ŋuna maa ni nam shεli, chɛli gba! Zualindiriba be birginsim din be polo ni.
- 12. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Lukmanu yεmgoliŋga (ka yɛli o): “Paɣimi Naawuni, ninvuɣu so ŋun mi paɣi, tɔ! Achiika! O maŋ’ zuɣu ka o paɣi, ŋun mi niŋ gutulunsi, tɔ!Achiika! Naawuni nyɛla Bundana, Duuma paɣirigu.
- 13. Yaha! Saha shεli Lukmanu ni daa yεli o bia, ka nyɛla ŋun saɣisiri o (ka yεra): “Yaa nyini m bia! Miri ka a jεm shɛli pahi Naawuni zuɣu, achiika! Nyintaa bo m-pahi Naawuni zuɣu nyɛla zualinsi din bara.”
- 14. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) saɣisi ninsala kadama o viɛlgim biɛhigu n-ti o ba ni o ma. O ma kpiɣila o puli ni chɔɣinsi n-ti pahi chɔɣinsi zuɣu, ka o yolibu nyɛ yuma ayi puuni, (ka Naawuni yεli o): “Paɣim Ma, ka paɣi a ba mini a ma. Labbu shee nyɛla N sani.”
- 15. Amaa! Bɛ (a ba ni a ma) yi ti niεm shɛli m-pahi N (Mani ŋ a talahi ni a j Naawuni) zuɣu, ka di nyɛla a nika shɛli baŋsim, tɔ! Nyin di doli ba. Amaa! Be viɛnyɛla ni bana Dunia puuni. Yaha! Doli ninvuɣu so ŋun niŋ tuuba n-labi N sani na, di nyaaŋa, N sani n-nyɛ yi labbu shee, ka N-yɛn ti tin ya yi ni daa tumdi shɛli lahibali.
- 16. (Ka Lukmanu yεli)! Yaa nyini m bia! Achiika! Di (tuuni din pɔrlim) yi ŋmani binbiεlli din be tampiŋ ’ puuni, di yi bela sagbana bee tiŋgbani ni, Naawuni ni t i tahi li na (Zaadali). Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun balgiri yεla tiri O daba, ka mi din sɔɣi.
- 17. (Ka Lukumanu lahi yɛli)! Yaa nyini m bia! Puhimi jiŋli, ka puhi (ninsalinim’) ni zaɣiviεlli tumbu, ka mɔŋ Naawuni ni zaɣisi shεli, ka niŋ suɣulo ni din paagi a. Achiika! Di lala maa be yεlikara puuni.
- 18. “Yaha! Di lԑbi biri niriba, ka di chana ka nyɛla ŋun gamdi tiŋgbani yaaŋa zuɣu, achiika! Naawuni je ŋun kam gamda, ni ŋun fuhira.”
- 19. Yaha! Nom ni baalim a chandi puuni, ka siɣisi a kukoli. Achiika! Kukoya puuni din be zaa n-nyɛbuŋsi kukoya.
- 20. Di ni bɔŋɔ, yi bi nya ni achiika! Naawuni m-balgi din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni n-tin ya, ka pali ya O yolisa din be polo ni mini sɔɣisinli? Yaha! Ninsalinim’ puuni shεba beni ŋmεri namgban kpeeni n-zaŋ kpa Naawuni polo, ka di pa ni baŋsim shεli, ka mi pa dolsigu, bɛmi ka kundi’ (litaafi) shεli din neera (ka wuhiri ba soli).
- 21. Yaha! Bɛ yi yεli ba: “Doli ya Naawuni ni siɣisi shɛli na, ka bɛ yεli: “Chɛli gba! Tinim’ dolila ti ni paai ti banim’ ka bɛjεmdi shɛli.” Di ni bɔŋɔ, shintaŋ daa pala ŋun boondi ba (bɛbanim’ maa) n-zaŋ chaŋ Sa’iir Buɣim daazaaba la ni?
- 22. Yaha! Ninvuɣu so ŋun zaŋ o maŋ ’ zaa n-ti Naawuni, ka nyɛla ŋun viεlgiri o tuma, tɔ! Achiika! O shiri gbibi gabi-kpeeni. Yaha! Naawuni sani ka yεlli-kam bahigu be.
- 23. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Ŋun niŋ chεfuritali, tɔ! Nyin di chɛ ka o chεfuritali maa niŋ a suhusaɣiŋgu. Ti (Tinim’ Naawuni) sani ka bɛ labbu be, ka Ti ti yɛn ti ba bɛ tuuntumsa lahibali. Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun mi din be suhiri ni.
- 24. Ti (Tinim’ Naawuni) ni chɛ ka bɛ wum nyεɣisim biɛla (Dunia puuni). Din nyaaŋa, ka Ti yɛn ti niŋ ba talahi ni azaaba timsili.
- 25. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A yi bɔhi ba (kadama)Ŋuni n -leei nam sagbana mini tiŋgbani? Achiika! Bɛ ni yεli: “Naawuni.” Tɔ! Yεlma: “Paɣibu balibu kam dihitabli ti Naawuni,” Chɛli gba! Bɛ(chεfurinim’) pam bi mi.
- 26. Naawuni n-su din kam be sagbana mini tiŋgbani ni, achiika ! Naawuni nyɛla Bundana, Duuma paɣrigu.
- 27. Yaha! Achiika! Di yi di niŋ ka tihi zaasa din be tiŋgbani yaaŋa zu ɣu leei alkalminima, ka teeku kom di yɛn leei (tadabo din yɛn sabi Naawuni yεltɔɣa), din nyaaŋa, ka teeku kom maa tatabo y ɛn pahi di zuɣu siɣim buyɔpoin, tɔ! Naawuni yεltɔɣa (Alkur’aani) naan ku naai. Achiika! Naawuni nyɛla Nyɛŋda, Yεmgoliŋgalana.
- 28. Yi (ninsalinim’) nambu mini yi gbala puuni yiɣisibu pa shɛli (Naawuni sani) m-pahila kamani nyɛvuli yini (nambu mini di gballi ni yiɣisibu). Achiika! Naawuni nyɛla Wumda, Nyara.
- 29. (Yaa nyini Annabi)! Di ni bɔŋɔ, a bɛ nya kadama achiika! Naawuni zaŋdi la yuŋ n-kpεhiri wuntaŋ’ ni, ka zaŋdi wuntaŋ ’ kpεhiri yuŋ ni, ka balgi wuntaŋ’ mini goli, ka di zaɣiyini kam chani hali ni sahamirli O (Naawuni) ni zali li? Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun mi din sɔɣi yi tuuntumsa puuni.
- 30. Di daliri nyɛla, achiika! Naawuni n-nyɛ yεlimaŋli. Yaha! Achiika! Bɛ ni jεmdi shɛli ka pa Naawuni maa nyɛla ʒiri. Yaha! Achiika! Naawuni n-nyɛ Ŋun nam du ka galsi.
- 31. (Yaa nyini haŋkalilana) ! Di ni-bɔŋɔ, a bi nya kadama ŋarim cha nila teeku puuni ni Naawuni yolsigu, domin O wuhi ya (ninsalinima) O nam yɛlikpahinda puuni shɛli. Achiika !Ŋ ɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ŋun kam nyɛ suɣulolana, ŋun zooi (Naawuni) paɣibu.
- 32. Yaha! Kogbana yi ti liri ba kamani zoya la (ka bɛ be ŋarim puuni) , bɛ (chɛfurinim’ maa) boondila Naawuni yuli, ka yεli ni O ko n-nyɛ Duuma, saha shεli mi O yi ti tilgi ba ka bɛ du duli na, tɔ! Bɛ puuni so beni n-nyɛ ŋun kpalim ʒe sunsuuni (o tim Naawuni yεlimaŋli bee o di ti y ɛlimaŋli). Yaha! So bi zilsiri Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima naɣila ŋun kam ny ɛ bilkɔŋsi lana, ŋun zooi gutulunsi.
- 33. Yaa yinim’ ninsalinima! Zom ya yi Duuma, ka zon ya dabsi’ shεli ba ni ti bi yɛn tooi niŋ o bia anfaani, bee ka bia ku tooi niŋ o ba anfaani sh ɛli. Achiika! Naawuni daalikauli nyɛla yεlimaŋli. Dinzuɣu, di chɛn ya ka Dunia biεhigu yɔhim ya. Yaha! Di chɛn yaka ŋun yɔhindi niriba (shintaŋ) yɔhim ya.
- 34. Achiika! Naawuni, O sani ka Chiyaama yiɣisibu dali baŋsim be, O si ɣisirila saa na, ka mi din be paɣa tolana puuni. Yaha! Nyɛvuli ʒi tuun’ shεli di ni sa yɛn tum biεɣuni. Nyɛvuli mi ʒi tiŋgbani shεli ni di ni yɛn ti kpi. Achiika! Naawuni nyɛla Baŋda, ka lahi mi din sɔɣi.
Kundivihira
[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]- ↑ Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
- ↑ Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.