NATO-Codename
Die NATO-Codenamen waren Bezeichnungen für Waffen, Waffensysteme, Ausrüstungsteile und Fahrzeuge der Warschauer-Pakt-Staaten oder anderer Staaten wie der Volksrepublik China und Nordkorea. In einigen Veröffentlichungen werden die Bezeichnungen als DIA-Code geführt.
Die Vergabe von Codenamen hatte bereits Tradition: Im Zweiten Weltkrieg erhielten japanische Flugzeuge von den Amerikanern Codenamen, da deren offizielle Bezeichnung entweder unbekannt, schwer auszusprechen oder ganz einfach schlecht zu merken war.
Russland verwendet für die Katalogisierung der eigenen Waffensystem den GRAU-Index.
US-Air-Force-Katalog
Die USAF benutzte nach dem II. Weltkrieg für mehrere Jahre eine aus fortlaufenden Nummern bestehende Methode zur Katalogisierung neuer sowjetischer Flugzeugkonstruktionen. Die USAF nummerierte die sowjetischen Typen in der Reihenfolge ihres Bekanntwerdens oder eingegangener Informationen und Vermutungen.
Der USAF-Katalog begann mit der Aufzählung der am 18. August 1946 bei der Luftparade in Tuschino gezeigten Maschinen.
- Type 1 – MiG-9; später „Fargo“
- Type 2 – Jak-15
- Type 3 – La-150
- Type 4 – La-152
- Type 5 – La-156
- Type 6 – La-160
- Type 7 – Jak-19
- Type 8 – Su-9 (K)
- Type 9 – Tu-12
- Type 10 – Il-22
- Type 11 – MiG I-270
- Type 12 – Tu-14; später „Bonsun“
- Type 13 – nicht verwendet
- Type 14 – MiG-15; später „Falcon“, „Fagot-A“
- Type 15 – La-168
- Type 16 – Jak-17
- Type 17 – Su-11(LK)
- Type 18 – Su-15(P)
- Type 19 – MiG KS-1 „Sopka“-Flugkörper
- Type 20 – MiG-17
- Type 21 – La-15; später „Fantail“
- Type 22 – Tupolew Projekt 64
- Type 23 – Su-12
- Type 24 – Jak-14
- Type 25 – Zybin Z-25
- Type 26 – Jak-17UTI
- Type 27 – Il-28
- Type 28 – Jak-23; später „Flora“
- Type 29 – MiG-15UTI; später „Midget“
- Type 30 – Il-28U / Tu-14UTB ?
- Type 31 – Tu-85; später „Barge“
- Type 32 – Mi-1; später „Hare“
- Type 33 – Be-8; später „Mole“
- Type 34 – Be-6; später „Madge“
- Type 35 – Tu-14; später „Bosun“
- Type 36 – Mi-4; später „Hound“
- Type 37 – M-4; später „Bison“
- Type 38 – Jak-24; später „Horse“
- Type 39 – Tu-16; später „Badger“
- Type 40 – Tu-95; später „Bear“
Dieses Bezeichnungsschema war jedoch alles andere als einfach und systematisch. Einige vergebende Bezeichnungen stellten sich schlicht als Fälschungen der Fachpresse heraus, was damals relativ weit verbreitet war. Anderen Flugzeugtypen wurden gleich mehrfach Typ-Bezeichnungen gegeben, da sie entweder mehrfach identifiziert wurden oder es sich nur um eine andere Version handelte.
Als Lösung für dieses Dilemma führte die USAF im Jahre 1955 ein neues Bezeichnungsschema für sowjetische Flugzeuge ein, das die Typenummern durch besser zu merkende Codenamen ersetzte und auch von dem „Air Standards Coordinating Committee“ der NATO übernommen wurde. Insbesondere bei Flugzeugen, Schiffen und Raketen waren die NATO-Codes auch Bestandteil westlicher öffentlicher Nachrichten. Man verwendete nicht die Originalbezeichnungen der (meist) sowjetischen Hersteller, denn diese waren oft nicht bekannt. Meistens wurden neue Flugzeuge zuerst auf Bildern von Aufklärungssatelliten entdeckt und selbst wenn Fotos in sowjetischen Medien veröffentlicht wurden, wurde der Name geheim gehalten. Auch wenn die Namen später bekannt waren, behielt man den NATO-Codenamen bei, schon allein deshalb, weil die russischen Namen für west-europäische Muttersprachler teilweise schwer auszusprechen sind. Manchmal wurden Originalbezeichnungen mit dem Code kombiniert. Während für die eigenen Waffen Namen vergeben wurden, die gefährlich und schlagkräftig klangen, z. B. Tornado, Lightning (Blitz) oder Fighting Falcon (kämpfender Falke), wurden für die NATO-Codenamen eher verharmlosende Bezeichnungen, z. B. Atoll, Curl (Locke), oder wenig schmeichelhafte Namen wie Fishpot (Fischtopf), Sandal (Sandale) oder Galosh (Galosche) verwendet.
Die Namen waren englische Wörter und wurden nach einem bestimmten System vergeben, so dass man vom Namen auf die Art des Waffensystems schließen konnte. Sämtliche festgestellte Maschinen (auch amerikanische Konstruktionen im Dienst der Sowjetunion!), die sich im Einsatz oder der Erprobung befanden, erhielten eine Bezeichnung, dessen erster Buchstabe auf den Haupteinsatzzweck oder ihre Bauart hinzielen. Bei Flugzeugen wurden Namen mit einer Silbe für Maschinen mit Propellerantrieb und Namen mit zwei Silben für Düsenflugzeuge vergeben. Dabei war der Anfangsbuchstabe das wichtigste Kriterium:
- A: Luft-Luft-Raketen (Air to Air)
- B: Bomber
- C: Transportflugzeuge (Cargo)
- F: Jagdflugzeuge (Fighter)
- G: Luftabwehrraketen (Ground to Air)
- H: Hubschrauber (Helicopter)
- K: Luft-Boden-Raketen
- M: sonstige Flugzeuge (Miscellaneous)
- S: Boden-Boden-Raketen (Surface to Surface)
Unterschiedliche Versionen wurden bei diesem System durch einen nach dem Codenamen angehängten Buchstaben unterschieden die je nach Zeitpunkt der Identifizierung vergeben wurden. Die ersten Versionen werden also -A genannt, die zweite identifizierte Version -B usw. Da die Buchstaben I (India) und J (Juliett) (siehe: NATO-Alphabet) je nach Schreibweise verwechselt werden können, wird der Buchstabe I (India) nicht benutzt.
Bei Raketen wurde zusätzlich zum Namen noch eine Buchstaben-Bezeichnung mit laufender Nummer vergeben. Dabei erhielten Luft-Luft-Raketen die Buchstaben AA (Air-to-Air), Boden-Luft-Raketen SA (Surface-to-Air), Boden-Boden-Raketen SS (Surface-to-Surface) und Luft-Boden-Raketen AS (Air-to-Surface). Ein angehängtes N (Navy, bzw. Naval), wie z. B. bei der SA-N-2, bedeutete, dass es sich um seegestützte Waffen handelte. Im Sprachgebrauch wurde oft ein M für Missile (z. B. SAM) angehängt. Chinesischen Raketen wurde der Gattungsabkürzung ein C vorangestellt.
Auch für Radar- oder Funksysteme und Kriegsschiffe (insbesondere U-Boote) wurden solche Codenamen vergeben (siehe: Liste russischer U-Boot-Klassen). Code-Bezeichnungen anderer Waffentypen (Handfeuerwaffen, Artillerie, Überwasserschiffe) wurden schnell durch vereinfachte Originalbezeichnungen ersetzt.
Liste der NATO-Codenamen (Flugzeuge)
Bomber (bomber)
"Backfin" | Tu-98 |
"Backfire" | Tu-145 (Tu-22M) |
"Backfire-B" | Tu-22M2 |
"Backfire-C" | Tu-22M3 |
"Badger" | Tu-88 |
"Bank" | North American B-25 (USA) |
"Barge" | Tu-85 |
"Bark" | Il-2 |
"Bat" | Tu-2 |
"Beagle" | Il-28 und Harbin H-5 (China) |
"Bear" | Tu-95 / 142 |
"Beast" | Il-10 |
"Beauty" | später „Blinder“ / Tu-105 |
"Bison" | M-4 / M-6 |
"Blackjack" | Tu-160 |
"Blinder" | Tu-105 |
"Blowlamp" | Il-54 |
"Bob" | Il-4 |
"Boot" | Tu-91 |
"Bosun" | Tu-14 |
"Bounder" | M-50 / 52 |
"Box" | Douglas A-20 (USA) |
"Brassard" | später „Brewer“ / Jak-28 |
"Brawny" | Il-40 |
"Brewer" | ex „Brassard“ / Jak-28 |
"Buck" | Pe-2 |
"Bull" | Tu-4 (B-29-Nachbau) |
"Butcher" | Tu-82 |
Transporter (cargo)
"Cab" | Li-2 (DC-3 in Lizenz) |
"Camber" | Il-86 |
"Camel" | Tu-104 |
"Camp" | An-8 |
"Candid" | Il-76 |
"Candid-B" | Il-76M |
"Careless" | Tu-154 /-155 |
"Cart" | Tu-70 / Tu-75 |
"Cash" | An-28 |
"Cat" | An-10 |
"Charger" | Tu-144 |
"Clam" | Il-18 (1946) |
"Clank" | An-30 |
"Classic" | Il-62 |
"Cleat" | Tu-114 |
"Cline" | An-32 |
"Clobber" | Jak-42 |
"Clod" | An-14 |
"Coach" | Il-12 |
"Coaler" | An-72 / An-74 |
"Cock" | An-22 |
"Codling" | Jak-40 |
"Coke" | An-24 |
"Colt" | An-2 |
"Condor" | An-124 |
"Cooker" | Tu-110 |
"Cookpot" | Tu-124 |
"Coot" | Il-18 / -20 / -22 / -24 |
"Coot-A" | Il-20 ECM / Elint |
"Cork" | Jak-16 |
"Cossack" | An-225 |
"Crate" | Il-14 |
"Crate-C" | Il-14 ECM / Elint |
"Creek" | Jak-12 |
"Crib" | Jak-6 / -8 ? |
"Crow" | Jak-12 |
"Crusty" | Tu-134 / Tu-134A |
"Cub" | An-12 |
"Cuff" | Be-30 / Be-32 |
"Curl" | An-26 |
Jäger (fighter)
"Faceplate" | MiG E-2 (MiG 21-Prototypen) | ||||||
"Fagot" | MiG-15 | ||||||
"Fagot-B" | MiG-15bis | ||||||
"Faithless" | MiG-23PD (E-23) | ||||||
"Falcon" | später „Fagot“ / MiG-15 | ||||||
"Fang" | La-11 | ||||||
"Fantail" | La-15 | ||||||
"Fantan" | Nanchang Q-5 / A-5 (China) | ||||||
"Fargo" | MiG-9 | ||||||
"Farmer" | MiG-19 und J-6 (China) | ||||||
"Farmer-B" | MiG-19P | ||||||
"Farmer-C" | MiG-19S/MiG-19SF | ||||||
"Farmer-D" | MiG-19PF | ||||||
"Farmer-E" | MiG-19PM | ||||||
"Feather" | Jak-15 / Jak-17 | ||||||
"Fencer" | Su-24 | ||||||
"Fencer-D" | Su-24MK | ||||||
"Fencer-E" | Su-24MR | ||||||
"Fencer-F" | Su-24MP | ||||||
"Fiddler" | Tu-128 | ||||||
"Fin" | La-7 | ||||||
"Finback" | Shenyang J-8 (China) | ||||||
"Firebar" | Jak-28P | ||||||
"Fishbed" | MiG-21 und J-7 (China) | ||||||
"Fishbed-C" | MiG-21F13 | ||||||
"Fishbed-D" | MiG-21PFM/MiG-21SPS/MiG-21SPS-K | ||||||
"Fishbed-G" | MiG-21M | ||||||
"Fishbed-J" | MiG-21MF | ||||||
"Fishbed-L/N" | MiG-21bis SAU/MiG-21bis LASUR | ||||||
"Fishbed-C" | MiG-21 | ||||||
"Fishpot" | Su-9B | ||||||
"Fishpot-C" | Su-11 | ||||||
"Fitter" | Su-7 / Su-17 / Su-20 / Su-22 | ||||||
"Fitter-A" | Su-7BM | ||||||
"Fitter-B" | Su-7IG (S-22I) | ||||||
"Fitter-C" | Su-17M / Su-20 | ||||||
"Fitter-D" | Su-17M2 | ||||||
"Fitter-E" | Su-17M2D | ||||||
"Fitter-F" | Su-22 | ||||||
"Fitter-G" | Su-17UM3/Su-17UM3-K | ||||||
"Fitter-H" | Su-17M3 / Su-22M3 | ||||||
"Fitter-J" | Su-22 | ||||||
"Fitter-K" | Su-22M4 | ||||||
"Flagon" | Su-15 | ||||||
"Flagon-A" | Su-15 | ||||||
"Flagon-B" | Su-15WD (Su-DPD) | ||||||
"Flagon-C" | Su-15 | ||||||
"Flagon-D" | Su-15UT | ||||||
"Flagon-F" | Su-15bis / Su-21 ? | ||||||
"Flanker" | Su-27 / Su-30 / Su-32 / Su-34 / Su-35 | ||||||
"Flanker-A" | Suchoi T-10 (Su-27-Prototypen) | ||||||
"Flanker-B" | Su-27 | ||||||
"Flanker-C" | Su-27UB | ||||||
"Flanker-D" | Su-27K | ||||||
"Flashlight" | Jak-25 | ||||||
"Flipper" | MiG E-152 | ||||||
"Flogger" | MiG-23 / MiG-27 | ||||||
"Flogger-B" | MiG-23MF | ||||||
"Flogger-C" | MiG-23UB | ||||||
"Flogger-D" | MiG-27 | ||||||
"Flogger-F" | MiG-23BN | ||||||
"Flogger-G" | MiG-23ML | ||||||
"Flora" | Jak-23 | ||||||
"Forger" | Jak-38 | ||||||
"Foxbat" | MiG-25 | ||||||
"Foxhound" | MiG-31 | ||||||
"Foxhound-B" | MiG-31M | ||||||
"Frank" | Jak-9 | ||||||
"Fred" | Bell P-63 (USA) | ||||||
"Freehand" | Jak-36 | ||||||
"Freestyle" | Jak-141 | ||||||
"Fresco" | MiG-17 und J-5 (China) | ||||||
"Fresco-A" | MiG-17 | ||||||
"Fresco-C" | MiG-17F | ||||||
"Fresco-D" | MiG-17PF | ||||||
"Fritz" | La-9 | ||||||
"Frogfoot" | Su-25 / Su-28 / Su-39 | ||||||
"Frogfoot-A" | Su-25 | ||||||
"Frogfoot-B" | Su-25UB / UT / UTG | ||||||
"Frosty" | Tu-10 | ||||||
"Fulcrum" | MIG-29 | ||||||
"Fulcrum-A" | MIG-29A | "Fulcrum-B" | MIG-29UB | "Fulcrum-D" | MIG-29K |
Hubschrauber (helicopters)
"Halo" | Mi-26 | |||
"Hare" | Mi-1 und PZL SM-1 (Polen) | |||
"Harke" | Mi-10 | |||
"Harp" | Ka-20 | |||
"Hat" | Ka-10 | |||
"Havoc" | Mi-28 | |||
"Haze" | Mi-14 | |||
"Haze-A" | Mi-14PL | |||
"Haze-B" | Mi-14BT | |||
"Helix" | Ka-27 / -28 / -29 / -31 / -32 | |||
"Hen" | Ka-15 | |||
"Hermit" | Mi-34 | |||
"Hind" | Mi-24 / -25 / -35 | |||
"Hind-D" | Mi-24D | |||
"Hind-P" | Mi-24P | |||
"Hip" | Mi- 8 / 9 / 13/ 17 / 19 / -171 / -172 | |||
"Hip-A" | W-8A | |||
"Hip-B" | W-8B | |||
"Hip-C" | Mi-8T, -8P, -8S | |||
"Hip-E" | Mi-8TB | |||
"Hip-G" | Mi-9 | |||
"Hip-H" | Mi-8MT, -8MTW, -17 | |||
"Hip-K" | Mi-8PPA | |||
"Hog" | Ka-18 | |||
"Hokum" | Ka-50 | |||
"Homer" | Mi-12 | |||
"Hoodlum" | Ka-26 / -126 / -226 | |||
"Hook" | Mi-6 | |||
"Hoop" | Ka-22 | |||
"Hoplite" | Mi-2 | |||
"Hormone" | Ka-25 | |||
"Horse" | Jak-24 | |||
"Hound" | Mi-4 und Z-5 (China) | "Hound-B" | Mi-4MÄ |
Verschiedene Typen (miscellaneous types)
"Madcap" | An-71 („An-72 AWACS“) |
"Madge" | Be-6 |
"Maestro" | Jak-28U |
"Magnet" | Jak-17UTI |
"Magnum" | Jak-30 |
"Maiden" | Su-9U |
"Mail" | Be-12 |
"Mainstay" | A-50 („Il-76 AWACS“) |
"Mallow" | Be-10 |
"Mandrake" | Jak-25RW |
"Mangrove" | Jak-25R und Jak-27R |
"Mantis" | Jak-30 / 32 |
"Mare" | Jak-14 |
"Mark" | Jak-7U |
"Mascot" | Il-28U |
"Max" | Jak-18 und CJ-5 / -6 (China) |
"Maxdome" | Il-86WKP / Il-80 |
"May" | Il-38 |
"Maya" | Aero L-29 (CSSR) |
"Mermaid" | Be-42 |
"Midas" | Il-78 („Il-76 Tanker“) |
"Midget" | MiG-15UTI |
"Mink" | Jak UT-2 |
"Mist" | Z-25 |
"Mole" | Be-8 |
"Mongol" | MiG-21U |
"Mongol-A" | MiG-21U |
"Mongol-B" | MiG-21UM/MiG-21US |
"Moose" | Jak-11 |
"Mop" | G.S.T. (Consolidated PBY-5, USA) |
"Moss" | Tu-126 |
"Mote" | MBR-2 |
"Moujik" | Su-7U |
"Mouse" | Jak-18A/Jak-18M |
"Mug" | MDR-6 und Be-4 |
"Mule" | Po-2 |
"Mystic-A" | M-17 |
"Mystic-B" | M-55 |
Liste der NATO – Codenamen (Raketen)
Luft – Luft (air to air)
AA-1 | "Alkali" | Kaliningrad K-5 |
AA-2 | "Atoll" | Vympel K-13 (R-3S) |
AA-3 | "Anab" | Kaliningrad K-8 |
AA-4 | "Awl" | Raduga K-9 |
AA-5 | "Ash" | Bisnowat R-4 |
AA-6 | "Acrid" | Molniya R-40 |
AA-7 | "Apex" | Vympel R-23 |
AA-8 | "Aphid" | Molniya R-60 |
AA-9 | "Amos" | Vympel R-33 |
AA-10 | "Alamo" | Vympel R-27 |
AA-11 | "Archer" | Vympel R-73 (AKU-72) |
AA-12 | "Adder" | Vympel R-77 |
AA-X-13 | "Arrow" | Vympel R-37 |
AAM-L | Novator R-72 |
Luft – Boden (air to surface)
AS-1 | "Kennel" | KS-4 |
AS-2 | "Kipper" | K-10S |
AS-3 | "Kangaroo" | Cha-20 |
AS-4 | "Kitchen" | Cha-22 |
AS-5 | "Kelt" | KSR-2P / 2M |
AS-6 | "Kingfish" | KSR-11 |
AS-7 | "Kerry" | Cha-23 |
AS-8 | ||
AS-9 | "Kyle" | Cha-28 |
AS-10 | "Karen" | Cha-25 |
AS-11 | "Kilter" | Cha-58 |
AS-12 | "Kegler" | Cha-25M |
AS-13 | "Kingbolt" | |
AS-14 | "Kedge" | Cha-29 |
AS-15 | "Kent" | RKV-16 |
AS-16 | "Kickback" | RKV-58 |
AS-17 | "Krypton" | Cha-31 |
AS-18 | "Kazoo" | Cha-59M |
AS-19 | "Koala" ? | Cha-65SE |
Panzerabwehr-Flugkörpers (anti-tank)
AT-1 | "Snapper" | 3M6 Schmel |
AT-2 | "Swatter – A" | 3M11 „Falanga“ |
AT-2 | "Swatter – B" | "Skorpion" |
AT-2 | "Swatter – C" | 9M17 „Fleyta“ |
AT-3 | "Sagger – A" | 9M14 |
AT-3 | "Sagger – C" | 9M14M |
AT-4 | "Spigot" | |
AT-5 | "Spandrel" | |
AT-6 | "Spiral" | 9M120 |
AT-8 | "Songster" | |
AT-9 | "Spiral-2" | 9M117 |
AT-11 | "Sniper" | 9M119 |
Boden – Luft (surface to air)
SA-1 | "Guild" | S-25 „Berkut“ | |
SA-2 | "Guideline" | S-75 / HQ-2 (China) | |
SA-2D | "Guideline 1" | S-75 / HQ-2 (China) | |
SA-2D/SA-2F | "Guideline 3/Guideline 5" | S-75 / HQ-2 (China) | |
SA-3 | "Goa" | S-125 „Newa“ | |
SA-3C | "Goa" | S-125 „Newa“ | |
SA-4 | "Ganef" | 2K11 „Krug“ bzw. ZRK-SO | |
SA-5 | "Gammon" | Almaz NPO S-200 | |
SA-6 | "Gainful" | RK-SD „Kub“ | |
SA-7a | "Grail" | 9M32 | |
SA-7b | "Grail" | 9M32M | |
SA-8 | "Gecko" | Antey 9K33 „Osa“ | |
SA-9 | "Gaskin" | 9M31 und 9M31M | |
SA-10 | "Grumble" | S-300P | |
SA-10b | "Grumble" | S-300PMU | |
SA-11 | "Gadfly" | Novator 9K37 „Buk“ | |
SA-12A | "Gladiator" | 9K81, S-300V, Antey-300 und HQ-18 (China) | |
SA-12B | "Giant" | 9A82 | |
SA-13 | "Gopher" | ZRK-BD „Strela 10“ | |
SA-14 | "Gremlin" | 9K34 | |
SA-15 | "Gauntlet" | Antey 9K330 / 9K331 / 9K332 „Tor“ | |
SA-16 | "Gimlet" | 9K310 | |
SA-17 | "Grizzly" | 9K38 „Buk-M1-2“ | |
SA-18 | "Grouse" | 9K38 | |
SA-19 | "Grisom" | 9M111 „Tunguska“ | |
SA-20 | "Gargoyle" | S-300PM-1 Volkhlov / S-300PMU-1/S-300PM-2 Favorit / S-300PMU-2 Favorit-S | |
SA-21 | „Growler“ | S-400 | |
SA-22 | „Greyhound“ | Pantsir-S1 |
Boden – Luft, seegestützt (surface to air, naval)
SA-N-1 | "Goa" | S-125 Newa (SA-3) |
SA-N-2 | "Guideline" | V-75 Dwina/Wolchow/Desna (SA-2) |
SA-N-3 | "Goblet" | 4K60/4K65 Schtorm |
SA-N-4 | "Gecko" | 9K33 Osa (SA-8) |
SA-N-5 | "Grail" | 9K32 Strela-2 (SA-7) |
SA-N-6 | "Grumble" | S-300P Angara (SA-10) |
SA-N-7 | "Gadfly" | 9K37 Buk (SA-11) |
SA-N-8 | "Gremlin" | 9K36Strela-3 (SA-14) |
SA-N-9 | "Gauntlet" | 9K330/9K331/9K332 Tor (SA-15) |
SA-N-10 | "Grouse" | 9K38 Igla (SA-18) |
SA-N-11 | "Grison" | 2K22 Tunguska (SA-19) |
SA-N-12 | "Grizzly" | 9K37 Buk-M1 (SA-17) |
Boden – Boden (surface to surface)
SS-1 | "Scunner" | R-1 | |
SS-1 | "Scud" | R-11 / R-300 / R-17 | |
SS-2 | "Sibling" | R-2 | |
SS-3 | "Shyster" | R-5 / R-5M | |
SS-4 | "Sandal" | R-12 / Kosmos B-1 | |
SS-5 | "Skean" | R-14 / Kosmos C-1 / Kosmos-3(M) | |
SS-6 | "Sapwood" | R-7 | |
SS-7 | "Saddler" | R-16 | |
SS-8 | "Sasin" | R-9 / R-9A | |
SS-9 | "Scarp" | R-36 | |
SS-10 | "Scrag" | GR-1 | |
SS-11 | "Sego" | UR-100 | |
SS-12 | "Scaleboard" | 9M76 | |
SS-13 | "Savage" | RT-2 | |
SS-14 | "Scapegoat" | ||
SS-14 | "Scamp" | RT-15 | |
SS-15 | "Scrooge" | RT-20P | |
SS-16 | "Sinner" | 12Zh42 | |
SS-17 | "Spanker" | MR-UR-100 | |
SS-18 | "Satan" | R-36M | |
SS-19 | "Stiletto" | UR-100N | |
SS-20 | "Saber" | RT-21M / 15Zh45 | |
SS-21 | "Scarab" | 9M79 „Totschka“ | |
SS-22 | "Scaleboard" | 9M76 | |
SS-23 | "Spider" | 9M714 | |
SS-24 | "Scalpel" | RT-23 | |
SS-25 | "Sickle" | RT-2PM | |
SS-X-26 | "Stone" | 9M723K1 | |
SS-27 | RT-2PM RT-12PM Topol-M | ||
SS-X-28 | "Saber" | 15Zh53 | |
CSS-2 | Dongfeng 3 (DF-3) | ||
CSS-3 | Dongfeng 4 (DF-4) | ||
CSS-4 | Dongfeng 5 (DF-5) | ICBM | |
CSS-5 | Dongfeng 21 (DF-21) | ||
CSS-6 | Dongfeng 15 (DF-15) | ||
CSS-7 | Dongfeng 11 (DF-11) | ||
CSS-9 | Dong Feng 31 (DF-31) |
Boden – Boden, seegestützt (surface to surface, naval)
SS-N-1 | "Scrubber" | P-1 |
SS-N-2 | "Styx" | 4K40 / 4K51 |
SS-N-3a | "Sepal" | R-35 / 4K44 / 3M44 |
SS-N-3b | "Shaddock" | 4K95 |
SS-N-4 | "Sark" | R-13 |
SS-N-5 | "Serb" | R-21 |
SS-N-6 | " ? | R-27 |
SS-N-7 | "Starbright" | 4M66 |
SS-N-8 | "Sawfly" | R-29 |
SS-N-9 | "Siren" | 4K85 |
SS-NX-10 | ||
SS-NX-11 | ||
SS-N-12 | "Sandbox" | 4K77 / 4K80 |
SS-NX-13 | R-27K | |
SS-N-14 | "Silex" | 83R / 84R / 85R |
SS-N-15 | "Starfish" | 82R |
SS-N-16 | "Stallion" | 86R / 88R |
SS-N-17 | "Snipe" | R-31 |
SS-N-18 | "Stingray" | russ. R-29R bzw. RSM-50 |
SS-N-19 | "Shipwreck" | 3M45 |
SS-N-20 | "Sturgeon" | russ. R-29 bzw. RSM-52 |
SS-N-21 | "Sampson" | RK-55 |
SS-N-22 | "Sunburn" | 3M80 bzw. Cha-41 |
SS-N-23 | "Skiff" bzw. | russ. R-29RM bzw. RSM-54 Sinewa |
SS-N-24 | "Scorpion" | 3M25 |
SS-N-25 | "Switchblade" | 3M24 |
SS-N-26 | 3M55 | |
SS-N-27 | 3M54 | |
SS-NX-28 | R-39 | |
SS-N-29 | 89R | |
SS-NX-30 | 3M14 | |
CSS-N-4 |
Raumflug-Trägerraketen
Für Raumflug-Trägerraketen der Sowjetunion wurden zusätzlich zwei Bezeichnungssysteme verwendet. Das einfachere verwendet die Bezeichnung SL für (Satellit Lancher) und die Reihenfolge des Bekanntwerdens. Die zweite Form bezieht Informationen zu Grundtypen (z. B. A für Ableger der R-7, D für Proton (Rakete)) mit ein. Eine Ziffer für die Anzahl der Oberstufen und Kleinbuchstaben zur Erläuterung konnten folgen:
- e für Escape (Verlassen der Erdumlaufbahn für Mond u. Plantensonden)
- m – maneuverable (mehrfach zündbar)
- r – recoverable (für rückführbare Satelliten)
US-Bezeichnungen | Raketentyp | typische Nutzlast (Auswahl) | |
---|---|---|---|
SL-1 | A | Sputnik | Sputnik 1 |
SL-2 | A | Sputnik | Sputnik 2,3 |
A-m | Wostok | Poljot | |
SL-3 | A-1 | Wostok | Wostok, Luna, Kosmos |
A-1-m | Wostok | Kosmos | |
SL-4 | A-2 | Sojus | Woschod, Sojus, Progress, Kosmos |
SL-5 | B-1 | Kosmos 1. Typ | Kosmos, Interkosmos |
SL-6 | A-2-e | Molnija | Molnija, Luna 4-14, Venera 1-8, Kosmos |
A-2-m | Molnija | Kosmos | |
SL-7 | C-1 | Kosmos 2. Typ | Kosmos, Interkosmos, Oreol, Bhaskara |
SL-8 | F-1 | Zyklon 2-stufig | Kosmos |
SL-9 | D | Proton 2-stufig | Proton 1-3 |
SL-10 | F-1-r | Zyklon | Kosmos < ein Erdumlauf |
SL-11 | F-1-m | Zyklon | Kosmos |
SL-12 | D-1-e | Proton 4-stufig | Luna 15-24, Mars 2-4, Sond 5-8, Phobos |
D-1-m | Proton 4-stufig | Gorisont, Raduga, Ekran, Granat | |
SL-13 | D-1-H | Proton 3-stufig | Salut, Mir, Quant, Kosmos |
SL-14 | F-2 | Zyklon 3-stufig | Meteor, Kosmos |
SL-15 | G-1 | N-1 | Orbitalstation (Projekt) |
G-1-e | N-1 | Mondflug (Projekt) | |
SL-16 | J-1 | Zenit | Kosmos |
SL-17 | Energia 2-stufig | Raumfähre Buran |
Liste der NATO – Codenamen (U-Boote)
U-Boot-Klassen der sowjetischen Marine wurden zunächst nach Buchstaben des ICAO-Alphabets bezeichnet, mittlerweile werden aber auch darüber hinaus gehende Bezeichnungen verwendet. Modernisierungen werden mit einer römischen Ziffer bezeichnet. Zusätzlich werden zusätzliche Wörter zur Bezeichnung von Varianten angehängt.
"Alfa" | Projekt 705 "Lira" |
"Akula I" | Projekt 971 "Schtschuka-B" |
"Improved Akula" | Projekt 971U |
"Akula II" | Projekt 971M |
"Beluga" | Projekt 1710 "Makrel" |
"Bravo" | Projekt 690 "Kefal" |
"Charlie I" | Projekt 670 "Skat" |
"Charlie II" | Projekt 670M "Skat-M" |
"Delta I" | Projekt 667B "Murena" |
"Delta II" | Projekt 667BD "Murena-M" |
"Delta III" | Projekt 667BDR "Kalmar" |
"Delta IV" | Projekt 667BDRM "Delfin" |
"Echo I" | Projekt 659/659T |
"Echo II" | Projekt 675/675М/675МК/675МУ/675МКВ |
"Foxtrot | Projekt 641 |
"Golf I" | Projekt 629 |
"Golf II" | Projekt 629B |
"Golf III" | Projekt 601 |
"Golf IV" | Projekt 605 |
"Golf V" | Projekt 619 |
"Golf SSQ" | Projekt 629R |
"Graney" | Projekt 885 "Jasen" |
"Hotel I" | Projekt 658 |
"Hotel II" | Projekt 658M |
"Hotel III" | Projekt 701 |
"India" | Projekt 940 "Lenok" |
"Juliett" | Projekt 651 |
"Kilo I" | Projekt 877 "Paltus" |
"Improved Kilo" | Projekt 636 "Warschawjanka" |
"Lima" | Projekt 1840 |
"Losos" | Projekt 865 "Piranja" |
"Mike" | Projekt 685 "Plawnik" |
"November" | Projekt 627 "Kit" |
"Oscar I" | Projekt 949 "Granit" |
"Oscar II" | Projekt 949A "Antej" |
"Papa" | Projekt 661 "Anchar" |
"Quebec" | Projekt 615 |
"Romeo" | Projekt 633 |
"Sierra I" | Projekt 945 "Barrakuda" |
"Sierra II" | Projekt 945A "Kondor" |
"Tango" | Projekt 641B "Som" |
"Typhoon" | Projekt 941 "Akula" |
"Victor I" | Projekt 671A/671B/671K "Jersi" |
"Victor II" | Projekt 671RT "Semga" |
"Victor III" | Projekt 671RTM/671.7 "Schtschuka" |
"Whiskey" | Projekt 613 |
"Whiskey Single Cylinder" | U-Boot S-146 des Projekts 613 |
"Whiskey Twin Cylinder" | Projekt 644 |
"Whiskey Long Bin" | Projekt 665 |
"Yankee I" | Projekt 667A |
"Yankee II" | Projekt 667AM |
"Yankee Notch" | Projekt 667AR |
"Yankee Sidecar" | Projekt 667M |
"Yankee Pod" | U-Boot K-403 des Projekts 667A |
"Zulu" | Projekt 611 |