Joon Gäräŋ dë Mabiör

Joon Gäräŋ dë Mabiör
Minister of Health of South Sudan (en)
Vice President of Sudan (en)
President of Southern Sudan (en)
Pïïr
Dhiëth	Wangkulei (en) ku Twic East County (en) , Pɛnëdhetem 23, 1945
Pamacgëtpiny	Thudän
Place of death	New Cush (en) , Pɛnëdhorou 30, 2005
	Juba
Manner of death	accidental death (en) (aircraft crash (en) )
Family
Spouse	Rebeka Nyandeŋ Mabior
Child	view Akuol de Mabior (en) ; Mabior Garang de Mabior (en) ;
Education
Educated at	Grinnell College (en) ; Iowa State University (en) ; University of Dar es Salaam (en) ; Nabumali High School (en)
Academic degree	Doctor of Economics (en)
Languages spoken, written or signed	English (en) ; Arabic (en)
Luoi
Luoi	aŋiɛcwëlbääny ku partisan (en)
Employer	Lɔ̈k Bïkrotmac Paguot Thudän
Military service
Military branch	Sudanese Armed Forces (en) ; Yɔ̈ɔ̈mtɔŋ ë Luɛ̈lëbaai de Kɔc ke Thudän
Military or police rank	colonel (en)
Conflict	Rɛɛnken Tɔŋbaai ë Thudään
Belief
Religion or worldview	Kërëthänuɔɔi
Member of political party	SPLM
	splmtoday.com

Joon Gäräŋ dë Mabiör (23 Pɛnëdhetem, 1945 – 30 Pɛnëdhorou, 2005) acë aŋiɛcwëlbääny Pamac Thudän ku duŋɔ̈ɔ̈r. Gɔl 1983 agut 2005 acää akut Yɔ̈ɔ̈mtɔŋ Dɔmbaai Kɔc Thudän watnhom wäärthɛ̈r Tɔŋbaai Rɛɛnken de Pamac Thudän, ku kuɛnycök amatdɔ̈ɔ̈r, acë yaa Akonytueŋ Bënymacbaai de Pamac Thudän cök 9 Pɛnëdhorou, 2005 agut thonde në löönypiny magärdït 30 Pɛnëdhorou, 2005. Mapiöcmääckäŋ de aguïrlatueŋ rin luɔiŋɛk, MDhP. Garaŋ aye tëdït kueen ke ye raan tööŋ cïpiŋapɛi wëlthɛɛriic Paguot Thudän, në ke ŋɔ̈ɔ̈r yɔɔtwei agut wɛt baairot nhom pamacde.

Runtueŋ

Raan akut Jiëëŋ, Gäräŋ acë dhieth kɔc ŋɔ̈ŋnyin pan ye cɔl Waŋulei pinythony de Kiir yɔu Pamac Thudän, ku ben baar ke nɔŋ ruɔn thiar, ku raan ye wëëupanpiööc tääu piny aake ruääi ke yen ke lɔ bɛ̈ɛ̈ipiööc në Wau ku jɔl yaa Rumbek. Ruɔ̈ɔ̈n 1962-yic go yɔ̈t wei Tɔŋbaai Tueeŋ de Thudän, rin ŋuɔt koor, bänywatwïïn aacë yeen dɛɛtpuɔ̈u kekë mïth kɔ̈k thöŋ ruɔ̈nken ku bïk piööc loop. Rin thɛ̈r tɔ̈ŋ, yen le gät panpiööcnhial pan Tanzania në kë cien kuɛn yök. Wën tiɛɛm ariöpŋiɛckuën, yeen abɛktueŋ yök Anyoothpiööccïthök ë Dhëëŋgɛ̈tgɛ̈t piöcmääcëkäŋiic ruɔ̈ɔ̈n 1969 tënë ɣöndït Grinnell pawut Iowa, pamac Amerika. Yeen aŋïc tëtuï kuën athör apɛi.

Yen acï gam ariöpŋiɛckuën bë piööcbuɔth bɛn lɔ gɛ̈t ɣɔndït de pawut Kalipornia, Berkeley, go Tanzania lɔc ku dhuk bë piöcpuɔ̈rmääcëkäŋ de Apirïka Pabak kuɛn kaye ayɔ̈mwëldɔm de Thomas J. Watson de ɣondït de Dar es Salaam, të acï kuany ke ye raantöŋ në ɣon Gärmïïth Apirïka Akut Tharnhomlau. Në kënë cök gó Garaŋ yenhom lac tak ku ye wɛ̈t ben dhuk Thudän ku mɛ̈ɛ̈t rɔ̈t kɔcroor. Ala awuɔ̈cdït luɛɛlwei alä Gäräŋ acë rɔ̈m ku mɛ̈ɛ̈thke Yoweri Mathebeni (cë jal bën Bënymacbaai Uganda) kaam kënë; nacɔk Gäräŋ ku Matheveni kaŋ yaa mïthpiööc atök Dar es Salaam wäär run 1960-yiic, aake kɛ̈c kuen thïn kaamtökic. Ruɔ̈ɔ̈n 1970-yic, Gäräŋ aye raantök kam akuut apuruuk ë Gordon Muortat Mɔyer (wäär awatwïn Anyanya yɔ̈ɔ̈mnhomlääu dɔmbaai) acï tuɔ̈c bë lɔ̈ piööc ke yaa apuruk pan de Israel.

Tɔ̈ŋbai acë bɛn thök në amatdït cï loi Addith Ababa ruɔ̈ɔ̈n 1972, ku Garaŋ acït kɔcroor juëc acï ke bɛn tou ke yaa apuruuk ke Thudänic. Në run ke thiar ku tok acien luɔ̈i apuruk bëndet yic, ku acï ruɔ̈k bï yaa macieŋ tiickadiäk ku tiickadhëtem ɣɔ̈n cien piööcdït bänyapuruuk cathpiiny lɔ̈ thɔ̈l pan cɔ̈l Fort Benning në Georgia, pan de Amerika. Kaam kënic, yeen acë run kaŋuan lapiööc nyaai ku thön maŋicgäätcïthök piöcpuɔ̈rmääcëkäŋic ku madholpiööccïthök në Piöcëbɛ̈n Pawut Iowa-yic wën tiɛ̈m thökgäät jam guiërlatueŋ ë puɔ̈r paguot de Thudänic. Ruɔ̈ɔ̈n 1983, Tiickadhëtem Gäräŋ acieŋ dupiööc (senior) pantɔŋpiööc Wadi Sayedna-yic, km 21 në Omdurman ciɛlic, täwäär piööc yen bïkapuruuk tënë run kaŋuan ku täkac. Nalä, yeen acï kuɛ̈nyluɔi leluuï abaŋloi ë wiɛ̈ctɔŋic tënë yɔ̈ɔ̈mtɔŋ keemic Kartuɔ̈ɔ̈m.