Αμφικτυονία
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η αμφικτυονία ήταν οργάνωση αρχαίων ελληνικών πόλεων, σε ενώσεις με μέλη από πολλές πόλεις, με κέντρο διάφορους ναούς. Υπήρχαν αρκετές Αμφικτυονίες, με πιο γνωστή αυτή της Κεντρικής Ελλάδας, με κέντρο τους Δελφούς. Είχαν σκοπό να ρυθμίζουν θέματα που σχετίζονταν με την λειτουργία και την ασφάλειά του.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η λέξη αμφικτυονία προέρχεται από την λέξη «αμφικτύονας» που σημαίνει «αυτός που κατοικεί τριγύρω, ο γείτονας». Αυτή, με την σειρά της, προέρχεται από το πρόθεμα «αμφί-» και την λέξη «κτοίνα» που σημαίνει οικισμός. Κατά μία άλλη εκδοχή, η λέξη προέρχεται από τον Αμφικτύονα, τον αδερφό του Έλληνα, αλλά αυτή η εκδοχή αμφισβητείται[εκκρεμεί παραπομπή].
Δελφική Αμφικτυονία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δείτε επίσης: Δελφική Αμφικτυονία
Η πιο σημαντική Αμφικτυονία της αρχαίας Ελλάδας αποτελούσε μία ομοσπονδία δώδεκα φυλών της Κεντρικής Ελλάδας, αλλά απέκτησε πανελλήνιο χαρακτήρα. Σε αυτήν μετείχαν οι Θεσσαλοί, οι Βοιωτοί (Θήβα), οι Δωριείς (Σπάρτη), οι Ίωνες (Αθήνα), οι Περραιβοί, οι Μάγνητες, οι Λοκροί (Οπούντιοι και Οζολοί), οι Οιταίοι, οι Αχαιοί, οι Φωκείς, οι Δόλοπες και οι Μαλιείς. Κάθε φυλή είχε δύο ψήφους. Κάθε μέλος της αμφικτυονίας είχε δικαίωμα συμμετοχής στο αμφικτυονικό συμβούλιο με τρεις εκπροσώπους που ονομάζονταν πυλαγόρες και με δύο ιερομνήμονες. Μετά τον Τρίτο Ιερό Πόλεμο οι ψήφοι που αντιστοιχούσαν στους Φωκείς δόθηκαν στους Μακεδόνες και την Ρωμαϊκή εποχή στη θέση των Δολόπων που καταστράφηκαν μπήκε η Νικόπολη. Το Συνέδριο λάμβανε χώρα δύο φορές τον χρόνο, την άνοιξη στο ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς και το φθινόπωρο στο ιερό της Δήμητρας στην Ανθήλη κοντά στις Θερμοπύλες. Αρχικά είχε σαν σκοπό την εποπτεία των ιερών τόπων όσον αφορά τα θρησκευτικά καθήκοντα καθώς και την τέλεση των Πυθίων, αλλά στην συνέχεια απέκτησε ισχυρή πολιτική εξουσία. Η παρουσία του στην περιοχή συνδέεται με τους Ιερούς Πολέμους εναντίον των Φωκέων και την ανάμιξη του Φιλίππου Β' στην πολιτική της Νοτίου Ελλάδας. Θεωρείται ως μία μικρογραφία των σύγχρονων διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ και παλιότερα η Κοινωνία των Εθνών.
Υπόλοιπες Αμφικτυονίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας υπήρχαν αμφικτυονίες. Είχαν θρησκευτικές αρμοδιότητες κυρίως, αφού συνδέονταν με κάποιο ιερό, και είχαν τοπικό χαρακτήρα. Από τις πιο γνωστές είναι:
- στην Ογχηστό της Βοιωτίας, στο ιερό του Ποσειδώνα
- στη Καλαυρία (Πόρος), στο ιερό του Ποσειδώνα
- στη Τριφυλλία, στο ιερό του Ποσειδώνα
- στη Δήλο, στο ιερό του Απόλλωνα
- στο Άργος, στο ιερό του Πυθαέως Απόλλωνα
Άλλη γνωστή αμφικτυονία είναι η αμφικτυονία των έξι Δωρικών πόλεων στη Μικρά Ασία, στο Τριοπικό ιερό του Απόλλωνα. Η δημιουργία των αμφικτυονιών, εκτός των άλλων, αφορούσε και την εποπτεία των θησαυρών που υπήρχαν σε αυτά τα μεγάλα κοινά ιερά και την διαχείρισή τους.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους»
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Υπουργείο Πολιτισμού, Γλωσσάρι Αρχειοθετήθηκε 2008-06-26 στο Wayback Machine.