Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκούρια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°58′N 42°12′E / 41.967°N 42.200°E / 41.967; 42.200

Γκούρια
ΧώραΓεωργία
Διοικητική υπαγωγήΓεωργία
ΠρωτεύουσαΟζουργκέτι
Ίδρυση1995
Γλώσσεςγεωργιανά
Έκταση2.033 km²
Πληθυσμός107.100 (2021)
Ταχυδρομικός κώδικας3500
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°58′0″N 42°12′0″E
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γκούρια (γεωργιανά: გურია) είναι μια περιφέρεια (μχάρε) στη Γεωργία, στο δυτικό τμήμα της χώρας, που συνορεύει με το ανατολικό άκρο της Μαύρης Θάλασσας. Η περιοχή είχε πληθυσμό 113.000 κατοίκων το 2016,[1] με το Οζουργκέτι ως την περιφερειακή πρωτεύουσα.

Η Γκούρια συνορεύει με το Σαμεγκρέλο στα βορειοδυτικά, με το Ιμερέτι στα βόρεια, με το Σάμτσχε-Τζαβαχέτι προς τα ανατολικά, με την Αζαρία προς τα νότια και με τη Μαύρη Θάλασσα προς τα δυτικά. Η επαρχία έχει έκταση 2.033 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Η περιφέρεια της Γκούριας διαπερνάται από δύο τμήματα βορειοανατολικής γραμμής ίσου γεωγραφικού πλάτους και μήκους.

Η Γκούρια αποτελείται από τρεις δήμους:

  • Οζουργκέτι
  • Λαντσχούτι
  • Τσοχαταούρι
Σημαία του Πριγκιπάτου της Γκουρίας

Το τοπωνύμιο "Γκούρια" πιστοποιείται για πρώτη φορά στο Γεωργιανό χρονικό του Ψευδο-Τζουανσέρ, που γράφτηκε γύρω στο 800.[2]

Το Γκούρια εμφανίζεται για πρώτη φορά γύρω στο 1352 ως φέουδο του οίκου Βαρντανίτζε-Νταντιάνι, και μετά το 1463 έγινε κυρίαρχο πριγκιπάτο ανεξάρτητο από το Βασίλειο της Γεωργίας υπό ένα παράρτημα του οίκου, γνωστό στη συνέχεια με το όνομα Γκουριέλι. Το πριγκιπάτο, που περιελάμβανε τη σύγχρονη Γκούρια και μεγάλο μέρος της Αζαρίας με την πόλη Μπατούμι, στη συνέχεια μειώθηκε σε μέγεθος και καταστράφηκε σε μια σειρά συγκρούσεων με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ένα ρωσικό προτεκτοράτο ιδρύθηκε με τη συνθήκη που συνήφθη στις 19 Ιουνίου 1810 μεταξύ του Μαμίγια Ε΄ Γκουριέλι και της αυτοκρατορίας και το 1829, κατά τη διάρκεια της αντιβασιλίας του τελευταίου πρίγκιπα, του Γκουριέλι Δαβίδ, το πριγκηπάτο προσαρτήθηκε από τη Ρωσία.[3]

Υπήρξαν εξεγέρσεις ενάντια στη ρωσική κυριαρχία το 1819 και πάλι το 1841. Το 1840, η Γκούρια έγινε μια κομητεία (ουγιέζντ) και μετονομάστηκε σε Οζουργκέτι, από μια από τις κύριες πόλεις της. Το 1846 μεταφέρθηκε στο νέο κυβερνείο Κουτάις. Το 1904, ο πληθυσμός ήταν λίγο κάτω από 100.000 κατοίκους, καταλαμβάνοντας μια έκταση περίπου 2.150 τ.χλμ. βουνών και βαλτωδών κοιλάδων, που καλύπτονταν από αγροκτήματα, αμπέλια και μερικές φυτείες τσαγιού. Ήταν η πιο εθνικά ομοιογενής περιοχή της Γεωργίας, όπου η αγροτιά και η μικρότερη αγροτική ευγένεια αποτελούσαν σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού, με υψηλό επίπεδο αλφαβητισμού και σχετικά υψηλό βαθμό οικονομικής αυτάρκειας. Το κίνημα των αγροτικών διαμαρτυριών, που ξεκίνησε το 1902 και κορυφώθηκε σε μια ανοιχτή εξέγερση κατά της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης του 1905, ήταν το πιο αποτελεσματικό και οργανωμένο αγροτικό κίνημα στην αυτοκρατορία. Η κυβέρνηση των αγροτών, η επονομαζόμενη Γκουριανή Δημοκρατία, επέζησε ως το 1906, όταν συνετρίβη και η Γκούρια καταστράφηκε από την αποστολή των Κοζάκων.[4] Η περιοχή ήταν μια εγγενής βάση δύναμης του Γεωργιανού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (Μενσεβικικό) που κυριάρχησε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γεωργίας από το 1918 έως το 1921. Η Γκούρια ήταν μια περιοχή αντάρτικης αντίστασης στη στρατιωτική επιβολή της σοβιετικής κυριαρχίας στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Υπό τη σοβιετική κυβέρνηση, η Γκούρια ήταν μια αγροτική περιοχή χωρισμένη σε τρεις διοικητικές συνοικίες. Το 1995, η γεωργιανή κυβέρνηση αποφάσισε τη δημιουργία της περιοχής (μχάρε) της Γκουρίας, αποκαθιστώντας το ιστορικό όνομα της επαρχίας στην επίσημη χρήση.

Οι ορθόδοξες εκκλησίες Λιχαούρι και Σεμοκμέντι είναι τα κύρια ιστορικά κτίρια στην επαρχία.

Προέλευση του ονόματος "Γκούρια"

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όσο για την ετυμολογία του ονόματος Γκούρια, κάποιοι λένε ότι η ρίζα της λέξης αναφέρεται στην ανησυχία και ότι η λέξη θα έπρεπε να σημαίνει «γη του ανήσυχου» και μπορεί να συνδέεται με γεγονότα κατά τον όγδοο και ένατο αιώνα. "Ο Λέων έγινε βασιλιάς του Αμπχαζέτι, και οι Γκουρούλ αρνήθηκε να υπακούσει στον άρχοντα του Οντζράχο και διέκοψε τις υποτελικές σχέσεις του με τους Αδαρνάση και Ασότ των Βαγρατιδών-Ιβηρίας και ενώθηκε με τον Λέοντα "όπως περιγράφεται στα ιστορικά έργα του Βαχούστι Μπαγκρατιόνι του 18ου αι.

Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη εξήγηση, στην εποχή της ευημερίας της Γεωργίας, όταν τα σύνορά της απλώνονταν από τη «Νικωψία μέχρι το Νταρουμπάντ», η Γκούρια βρισκόταν στην καρδιά της γεωργιανής επικράτειας. Τα γλωσσικά αποδεικτικά στοιχεία για την παραπάνω υπόθεση είναι η Μεγκρελιανή λέξη για την "καρδιά" - "γκούρι". Το όνομα της επαρχίας σημαίνει επίσης κούκλα στα Ούρντου και Χίντι.

Η υποτροπική γεωργία και ο τουρισμός είναι ο βασικός άξονας της οικονομίας της περιοχής. Το νερό είναι ένα από τα κύρια περιουσιακά στοιχεία της Γκούρια. Η επαρχία είναι γνωστή για το μεταλλικό νερό Ναμπεγκλάβι, το οποίο είναι παρόμοιο με το Μπορτζόμι στη χημική του σύνθεση και το ιατρικό θέρετρο Ουρέκι στην Μαύρη Θάλασσα πλούσιο σε μαγνητική άμμο. Η Γκούρια είναι επίσης μία από τις μεγαλύτερες περιοχές καλλιέργειας τσαγιού στη Γεωργία.

Δημογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένας Γκουριανός άνδρας.

Οι Γκουριανοί ή Γκουρουλέμπι (Γεωργιανά: გურულები) είναι μία από τις εθνογραφικές ομάδες των Γεωργιανών, και κατοικούν στην Γκούρια. Οι Γκουριανοί είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι και ομιλούν την Γκουριανή διάλεκτο της γεωργιανής γλώσσας.[5]

Αξιοσημείωτοι κάτοικοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Γαβριήλ Κικόντζε, επίσκοπος του Ιμερέτι (δέκατος ένατος αιώνας).
  • Εκβτίμε Τακαϊσβίλι (1862-1952), ιστορικός.
  • Νόε Ζορντάνια, Πρωθυπουργός της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γεωργίας από το 1918 έως το 1921.
  • Πάβλε Ινγκορόκβα (1893-1990), ιστορικός, φιλόλογος και ευεργέτης.
  • Έντουαρντ Σεβαρντνάτζε, υπουργός εξωτερικών της ΕΣΣΔ και πρώην πρόεδρος της Γεωργίας.
  • Νοντάρ Ντουμπάτζε, συγγραφέας.
  • Διοικητικές διαιρέσεις της Γεωργίας
  1. Population of Georgia Αρχειοθετήθηκε 2016-03-28 στο Wayback Machine.
  2. Rapp, Stephen H. (2003), Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, p. 427. Peeters Bvba, (ISBN 90-429-1318-5).
  3. Yust, Walter (ed., 1952), The Encyclopædia Britannica - A new survey of universal knowledge. Volume 14, p. 6.
  4. Stephen F. Jones (2005), Socialism in Georgian Colors: The European Road to Social Democracy, 1883-1917, pp. 131-2. Harvard University Press, (ISBN 0-674-01902-4).
  5. http://www.encyclopedia123.com/G/Gurians.html