Χαμιντιέ

Χαμιντιέ
Χαμιντιέ 34°43′0″N 35°56′0″E
Χώρα	Συρία
Διοικητική υπαγωγή	Νάχιγια Χαμιντιέ

Η Αλ Χαμιντιά ή Χαμιντιέ ή Χαμεντίγιε (αραβ. الحميدية) είναι μια πόλη στην παράκτια γραμμή της Συρίας, 3 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη χώρα του Λιβάνου. Η πόλη ιδρύθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με απευθείας διαταγή του Τούρκου Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β' γύρω στο 1897, προκειμένου να εξυπηρετήσει ως καταφύγιο για τους Τουρκοκρητικούς, που εγκατέλειψαν την Κρήτη, όταν το νησί έπαψε να αποτελεί τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά τη φυλετική και θρησκευτική διένεξη μετά την αναχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί.

Έχει πληθυσμό περίπου 8.000 κατοίκων, των οποίων η πλειοψηφία ακόμα μιλάει την κρητική διάλεκτο στην καθημερινότητά τους και διατηρούν τα ήθη και έθιμα της παλαιάς τους πατρίδας.

Όπως έχει γραφτεί, οι κάτοικοι έρχονται σε πρώτη επαφή με τα Αραβικά στο σχολείο.

Εξισλαμισμός και εκτόπιση

Οι λόγοι για τους οποίους εκδιώχθηκαν από την Κρήτη είναι κυρίως θρησκευτικοί: πολλοί είχαν εξισλαμιστεί κατά την οθωμανική κατοχή και θεωρήθηκαν προδότες από τους ντόπιους.

Η Κρήτη κατακτήθηκε από τους Τούρκους το 1669, μετά από 25 ετών αντίσταση από τους Βενετούς οι οποίοι είχαν κυβερνήσει το νησί μέχρι τότε. Στους επόμενους αιώνες πολλοί Κρητικοί άλλαξαν θρησκεία, ασπάστηκαν το Ισλάμ και έγιναν Αλεβίτες μουσουλμάνοι, που είναι μία παρέκκλιση από το σημερινό σουνιτικό κυρίαρχο θρησκευτικό δόγμα των Τούρκων.

Το 1866 η τελική επανάσταση ξέσπασε στην Κρήτη καταλήγοντας τελικά στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Κρητικοί επαναστάτες ήρθαν σε συμπλοκή με τον οθωμανικό στρατό κατοχής και επιδίωξαν την ανεξαρτησία και την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Όπως και πριν, η θρησκεία διαίρεσε πολλές κρητικές οικογένειες. Οι Οθωμανοί χρησιμοποίησαν ομάδες οπλισμένων φανατικών μουσουλμάνων (μερικοί από τους οποίους ήταν ντόπιοι Κρητικοί) σε εχθροπραξίες κατά των ορθοδόξων χριστιανικών χωριών. Ως αποτέλεσμα οι ορθόδοξοι χριστιανοί Κρητικοί θεωρούσαν εχθρούς τους αλλόθρησκους συμπατριώτες τους.

Μετά από την τελική απόσυρση του οθωμανικού στρατού από την Κρήτη, οι περισσότεροι (μουσουλμάνοι) τουρκοκρητικοί τράπηκαν σε φυγή από το νησί φοβούμενοι εκδίκηση εναντίον τους.

Όμως σε μερικές οικογένειες από αυτές που εγκατέλειψαν την Κρήτη η φυγή τους έγινε με την βία επειδή πολεμούσαν τους τούρκους (Οι Καλησπεράδες) και έτσι η Συρία και ο Λίβανος ήταν μία εύκολη λύση.

Καθημερινότητα

Οι κάτοικοι της πόλης Χαμιντιέ είναι σήμερα Σύροι πολίτες. Πολλοί από αυτούς πολέμησαν στον πόλεμο των έξι ημερών, καθώς επίσης και στον Λίβανο.

Όπως και οι Κρητικοί του Λιβάνου, οι κάτοικοι του Χαμεντίγιε εφαρμόζουν την μονογαμία και είναι υπέρ της μόρφωσης αγοριών και κοριτσιών. Τα κορίτσια συνήθως παντρεύονται σε μικρή ηλικία και συναναστρέφονται κυρίως ομόφυλές τους .

Η εγγύτητα της Κύπρου στην συριακή ακτή παρέχει μια πλούσια πηγή πολιτιστικής επαφής μέσω των ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών, των οποίων τα προγράμματα παίζουν ένα κεντρικό ρόλο στην βοήθεια των ελληνόφωνων κατοίκων του χωριού να διατηρήσουν την γλώσσα τους.

Τοποθεσία

Ο δρόμος που οδηγεί στη Χαμιντιέ από την Ταρτούς ακολουθεί την ακτή, που περνά από τα χαλάσματα (της αρχαίας φοινικικής αποικίας) της Αμρίτ και έπειτα κατευθείαν στους σιτοβολώνες και στα χωράφια κηπευτικών προς τα σύνορα του Λιβάνου. Αυτή είναι η πιο νότια γωνία της Συρίας.

Οι παραλίες συχνά χρησιμεύουν ως χωματερές για το μη-ανακυκλώσιμο πλαστικό. Το ίδιο το χωριό έχει ένα βιομηχανικό αέρα, όπου η αισθητική θυσιάζεται στον βωμό της λειτουργικότητας. Το χωριό χαρακτηρίζεται από μονώροφα πετρόκτιστα σπίτια, κάθε ένα με μια μικρή αυλή, χωματένιους δρόμους που χωρίζουν ένα μουσουλμανικό τέμενος, ένα σχολείο και το καφενείο, αφίσες του Προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και του γιου του, ανθρώπους που κάθονται έξω από τα σπίτια και πίνουν το τσάι τους και παιδιά που παίζουν στην παραλία.

Δες επίσης

• Καργκέζε

Βιβλιογραφία

• Δημήτρης Κιτσίκης, Η σημασία του μπεκτασισμού-αλεβισμού για τον ελληνισμό, Αθήνα, Εκάτη, 2006, ISBN 960-408-058-X
• Τσοκαλίδου, Π. 1999: Οι ελληνόφωνοι κρητικοί στον Λίβανο και στη Συρία. Διαλεκτικοί θύλακοι της ελληνικής γλώσσας, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης (σε συνεργασία με τη Μ. Αραποπούλου και τη Γ. Γιαννουλοπούλου), 77-81. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ και ΚΕΓ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Περιοδικό Στιγμές, "Οι Κρήτες της Ερήμου"(Αγγλικά)
• Πετρούλα Τσοκαλίδου. «Η ελληνοφωνία στο Λίβανο και στη Συρία». ABNet, κόμβος της ελληνικής γλώσσας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2009. 
• Γιώτα Μυρτσιώτη (9 Μαΐου 2008). «Ελληνικές διάλεκτοι ανθεκτικές στο χρόνο». Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2009.