Έκδυμα
Το έκδυμα είναι ό,τι απομένει από τον παλιό εξωσκελετό μετά την έκδυση. Με δεδομένο ότι ο εξωσκελετός και οι εκδύσεις του υπάρχουν μόνο στα αρθρόποδα, εκδύματα υπάρχουν μόνο στις αράχνες, στα έντομα, στα μαλακόστρακα και άλλα αρθρόποδα.
Έκδυμα ονομάζεται και το αποβαλλόμενο δέρμα των ερπετών.
Κατά τη έκδυση ένα μέρος του παλιού εξωσκελετού διαλύεται από μέσα και χρησιμοποιείται για την κατασκευή του καινούργιου, έτσι το έκδυμα είναι πιο λεπτό από τον παλιό εξωσκελετό. Και βέβαια είναι και σχισμένο τουλάχιστον σε ένα μέρος. Αυτό φαίνεται καθαρά στις εικόνες 1, 3 και 4. Παραπάνω σε μερικά είδη πεταλούδων [1] και επίσης σε άλλα έντομα [2] η κάμπια τρώει το έκδυμά της μετά την έκδυση, για να χρησιμοποιήσει τα συστατικά του για τον καινούργιο εξωσκελετό της.
Το έκδυμα μπορεί όμως να είναι αρκετά ανθεκτικό και ογκώδες. Έτσι λ.χ. αξίζει να εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος τα συστατικά που απομένουν στα εκδύματα μερικών μαλακοστράκων [3]. Και από μερικά είδη που έζησαν στο παρελθόν, τα παλαιότερα γνωστά απολιθώματα είναι εκδύματά τους [4].
Πολλές φορές οι περισσότερες λεπτομέρειες της μορφής του παλιού εξωσκελετού διατηρούνται στο έκδυμα, έτσι ώστε ο ειδικός να μπορεί να καταλάβει από το έκδυμα, για ποιο είδος πρόκειται[5]. Και συνήθως είναι πιο εύκολο να βρει κανείς ένα έκδυμα παρά το ζωντανό αρθρόποδο. Έτσι πολλές ερωτήσεις μπορούν να βρουν απάντηση με τη συλλογή και την εξέταση εκδυμάτων. Για τους βιολόγους ένα έκδυμα δεν έχει ενδιαφέρον μόνο για τις μεταβολές κατά την οντογένεση ενός είδος, αλλά για πολλούς περισσότερους λόγους. Είναι αυτονόητο ότι, όπου υπάρχει έκδυμα, πρέπει να υπάρχει και το ζώο στην περιοχή. Και όσο περισσότερα ζώα, τόσο περισσότερα τα εκδύματά τους. Με αυτήν τη σκέψη οι ειδικοί
- μπορούν να βρουν ποιο είδος φυτού, που καλλιεργείται από τον άνθρωπο, χρησιμοποιείται το λιγότερο για ωοτοκία από τα έντομα, που είναι επιζήμια στο φυτό αυτό [6].
- μπορούν να βρουν ενδείξεις για την τροφή ενός είδους από τα εκδύματα, που βρίσκουν στο στομάχι του [7].
- μπορούν να ανασκευάσουν την οντογένεση ενός είδος που έζησε στο παρελθόν [8].
- μπορούν να εξετάζουν την ύπαρξη και διασπορά των ειδών μιας ολόκληρης οικογένειας σε μια περιοχή [9].
- μπορούν να βρουν ενδείξεις για το ποια είδη ζουν συμβιωτικά [10].
Σχετικά με το έλεγχο του περιβάλλοντος
- μπορούν να παρακολουθούν την εξέλιξη της συχνότητας ενός προστατευμένου είδος [11].
- μπορούν να εξετάζουν την ποιότητα του περιβάλλοντος σε μια περιοχή [12].
Επίσης είναι αυτονόητο πως με καλές συνθήκες τα ζώα και συνεπώς ο εξωσκελετός και τα εκδύματά τους είναι πιο γερά και λίγο πιο μεγάλα. Έτσι συγκρίνοντας το μέσο μέγεθος και βάρος των σχετικών εκδυμάτων σε συγκεκριμένο τόπο μπορούμε να βρούμε ένα μέτρο για την ποιότητα του τόπου για το εξεταζόμενο είδος. Οι βιολόγοι
- μπορούν να ανευρίσκουν τη βλάβη που προκαλεί ένα παράσιτο σε ένα είδος.[13]
- μπορούν να βρουν ποια τροφή είναι καλύτερη για τη θαλασσοκαλλιέργεια ενός είδους [14].
- μπορούν να εξετάζουν την ποιότητα ενός φαρμάκου για την καταπολέμηση ενός είδος [15].
-
4 Έκδυμα σκορπιού -
5 Έκδυμα μιας ακρίδας -
6 Έκδυμα μιας αράχνης Aranaeus diadematus -
7 Έκδυμα μιας αράχνης Tarantula sp. -
8 Έκδυμα ενός τζίτζικα -
9 Έκδυμα από krill -
10 Έκδυμα από Limulus
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Εικόνα από κάμπια που τρώει το έκδυμά της». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ «Αγγλικό άρθρο για σφήκες, που τρώνε το έκδυμά τους» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ Αγγλικό άρθρο για την ποσότητα χιτίνης σε Jasus lalandii[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Summery από αγγλικό άρθρο για απολιθώματα από Triatoma dominicana
- ↑ «Εικόνες για την αναγνώριση τζιτζικιών από τα εκδύματά τους». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ Αγγλικό άρθρο για την πιθανότητα ωοτοκίας διάφορων εντόμων σε φυτά γνωστού γενότυπου[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Αγγλικό άρθρο για τη τροφή των Collembola» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ Αγγλικό άρθρο για οντογένεση ενός αρθρόποδου, που υπάρχει μόνο σε απολιθώματα[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Περίληψη από αγγλικό βιβλίο για τη διαμονή των ειδών της οικογένειας Chironomidae στο ποτάμι Kenai». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ «Αγγλικό άρθρο για τους συμβιώντες της αράχνης» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ «Περίληψη από αγγλικό βιβλίο για monitoring της Somatochlora hineana με εκδύματα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ Environmental Indicator Species Survey
- ↑ Summery από αγγλικό βιβλίο για έντομα στο βαμβάκι
- ↑ Αγγλικό άρθρο για Daphnia magna (pdf)
- ↑ Summery από έρευνες για την αποτελεσματικότητα φαρμάκου για έντομα