Μετάβαση στο περιεχόμενο

TRAPPIST-1d

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
TRAPPIST-1d

Καλλιτεχνική απεικόνιση του πλανήτη TRAPPIST-1d
Αστέρας
Όνομα TRAPPIST-1[1]
Φασματικός τύπος M8[1][2]
Απόσταση από τη Γη 39 [1] ly
Αστερισμός Υδροχόος
Τροχιακά χαρακτηριστικά
Εκκεντρότητα (e) < 0.070
Περίοδος (P) 4,049610 (± 0,000063) [1] Julian d
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μάζα 0,08 (± 0.009)[1] Kg

Ο TRAPPIST-1d,  γνωστός επίσης ως 2MASS J23062928-0502285 d, είναι  εξωπλανήτης, ενδεχομένως βραχώδης, με τροχιά μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη, γύρω από τον υπέρψυχρο νάνο αστέρα TRAPPIST-1 περίπου 40 έτη φωτός (12,1 παρσέκ, ή σχεδόν 3.7336×1014 km) απόσταση από τη Γη στον αστερισμό του Υδροχόου. Ο εξωπλανήτης βρέθηκε με τη χρήση της μεθόδου διέλευσης, κατά την οποία το φως του μητρικού άστρου εξασθενεί, καθώς περνά από μπροστά του.

Ακτίνα, μάζα και θερμοκρασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο TRAPPIST-1d είναι εξωπλανήτης, με ακτίνα περίπου 0,772 R, ενδιάμεσα σε μέγεθος μεταξύ Άρη (με ακτίνα περίπου το μισό της Γης) και Γης.[3] Η μάζα του έχει υπολογιστεί ότι είναι περίπου 0,41 M. Οι τιμές αυτές καταδεικνύουν ότι η επιτάχυνση της βαρύτητας του πλανήτη εκτιμάται σε 6.79 m/s² (69% της Γης). Με αυτούς τους αριθμούς μπορεί κανείς να υπολογίσει την πυκνότητα σε 4,95 g/cm^3. Η θερμοκρασία του εκτιμάται ότι αγγίζει τους τους 288,15 K. [4][5]

Κύριο λήμμα: TRAPPIST-1

Ο πλανήτης περιφέρεται γύρω από έναν υπέρψυχρο νάνο αστέρα με το όνομα TRAPPIST-1. Ο αστέρας είναι πολύ μικρός, πολύ μακριά και εκπέμπει συγκριτικά ελάχιστο  φως, ενώ λάμπει κυρίως στην αόρατη υπέρυθρη ακτινοβολία. Ο TRAPPIST-1d είναι σε απόσταση από μητρικό του άστρο, περίπου 50 φορές πιο κοντά από ότι είναι η Γη στον Ήλιο. Ο πλανήτης λαμβάνει λιγότερο από το 1%  του φωτός που λαμβάνει η Γη  από τον Ήλιο. Αυτό πιθανότατα κάνει τις ημέρες του TRAPPIST-1d να είναι ανάλογες με αυτές του λυκόφωτος στη Γη. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι το μητρικό άστρο θα μπορούσε εύκολα να λάμψει τουλάχιστον 3000 φορές πιο φωτεινά στον ουρανό του TRAPPIST-1d από την πανσέληνο στη Γη.

Ο TRAPPIST-1d περιφέρεται γύρω από το άστρο του με μια τροχιακή περίοδο περίπου 4,05 μέρες και μια τροχιακή ακτίνα περίπου 0,0214 φορές αυτή της Γης (σε σύγκριση με την απόσταση του Ερμή από τον Ήλιο, η οποία είναι περίπου 0,38 AU).

Ο εξωπλανήτης αρχικά είχε ανακοινωθεί πως βρισκόταν σε τροχιά μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού του αστεριού (στην περιοχή, με τις σωστές συνθήκες και ιδιότητες της ατμόσφαιρας, το υγρό νερό μπορεί να υπάρχει στην επιφάνεια του πλανήτη). Αργότερα όμως τα τρισδιάστατα κλιματικά μοντέλα των ερευνητών έδειξαν ότι πιθανά στον πλανήτη επικρατεί φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ωστόσο, μια μικρή ποσότητα νερού μπορεί να διατηρείται σε περιορισμένες περιοχές μακριά από την καυτή φάση στην ιστορία του πλανήτη.

Ο πλανήτης είναι με υψηλή πιθανότητα, παλιρροϊκά κλειδωμένος, με το ένα ημισφαίριο μόνιμα στραμμένo προς τον TRAPPIST-1 και το άλλο τυλιγμένο στο σκοτάδι. Ωστόσο, μεταξύ αυτών των δύο έντονων περιοχών, μπορεί να υπάρχει μία λεπτή φέτα κατοικησιμότητας, όπου οι θερμοκρασίες μπορεί να είναι κατάλληλες (γύρω στους 288,15 K) για την ύπαρξη υγρού νερού.

Κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του συστήματος, είναι πιθανό να συνέβη  απώλεια νερού στα πρώτα εκατομμύρια χρόνια. 

Ο TRAPPIST-1d μπορεί να κράτησε αρκετό νερό ώστε να παραμείνει κατοικήσιμος, ανάλογα με το αρχικό του περιεχόμενο. Οι δύο εσώτατοι πλανήτες, b και c, πιθανόν να έχουν χάσει έως και τέσσερις φορές ωκεανούς Γης, ανάλογα με τη σύνθεσή τους.

Η ανακάλυψη του εξωπλανήτη έγινε όταν μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Michaël Gillon του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και Γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης του Βελγίου χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο   TRAPPIST στο Αστεροσκοπείο La Silla στην έρημο Ατακάμα, Χιλή. Ο σκοπός ήταν να παρατηρήσει τον αστέρα TRAPPIST-1 και πιθανούς πλανήτες στο σύστημα του. Με τη χρήση φωτομετρίας διέλευσης, ανακάλυψαν τρεις πλανήτες μεγέθους Γης σε τροχιά γύρω από το άστρο. Οι  δύο από αυτούς  είναι παλιρροϊκά κλειδωμένοι στο άστρο τους (b & c) ενώ ο τρίτος (TRAPPIST-1d) φαίνεται να βρίσκεται είτε εντός της κατοικήσιμης ζώνης ή οριακά έξω από αυτήν. Η ομάδα έκανε τις παρατηρήσεις της από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2015 και δημοσίευσε τα πορίσματά της το Μάιο του 2016 σε τεύχος του περιοδικού Nature."

Πλανητικό σύστημα του TRAPPIST-1 
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Planet TRAPPIST-1 b». Exoplanet.eu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2016. 
  2. Costa, E.; Mendez, R. A.; Jao, W.-C.; Henry, T. J.; Subasavage, J. P.; Ianna, P. A. (August 4, 2006). «The Solar Neighborhood. XVI. Parallaxes from CTIOPI: Final Results from the 1.5 m Telescope Program» (PDF). The Astronomical Journal (The American Astronomical Society) 132 (3): 1234. doi:10.1086/505706. Bibcode2006AJ....132.1234C. http://iopscience.iop.org/article/10.1086/505706/pdf. 
  3. The planet was originally thought to be almost twice as big, due to an initial measurement mistaking the readings of two planets for one (Gillon et al. 2017).
  4. http://www.openexoplanetcatalogue.com/planet/TRAPPIST-1%20d/
  5. Gillon, M.; Triaud, A. H. M. J.; Demory, B.-O.; Jehin, E.; Agol, E.; Deck, K. M.; Lederer, S. M.; De Wit, J. και άλλοι. (2017). «Seven temperate terrestrial planets around the nearby ultracool dwarf star TRAPPIST-1». Nature 542 (7642): 456. doi:10.1038/nature21360. PMID 28230125. PMC 5330437. Bibcode2017Natur.542..456G. http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1706/eso1706a.pdf.