opole

See also: Opole, Opolė, Ôpole, and Òpòle

Old Polish

Etymology

Univerbation of o +‎ pole. First attested in 1257.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɔpɔlʲɛ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɔpɔlʲɛ/
• Homophone: Opole

Noun

opole n (related adjective opolny)

1. province; duty (administrative division of a peasant population; certain public burdens and criminal liability borne jointly by such a population)
   • 1874 [1257], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące‎^[1], volume III, page 53:

     Strosa duarum prouinciarum, quod opole vlg. appellatur

     [Strosa duarum prouinciarum, quod opole vlg. appellatur]

2. (attested in Masovia) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. complex of goods in the hands of one owner
      • 1955 [1480], “Uwagi o sprawie osadnictwa Równiny Praskiej w wiekach XI-XVI”, in Adam Wolff, editor, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, volume 3, number 2, Zakroczym, page 393:

        Jakom ja Mykolaya, slugy jego, na drodzye nye yal anym go do domu swego gwalthem samoosm vyothl, anym do gynego opola vydal

        [Jakom ja Mikołaja, sługi jego, na drodze nie jął anim go do domu swego gwałtem samoośm wiodł, anim do jinego opola wydał]

3. (attested in Greater Poland) province (representatives of the peasant population living in such a division, who took part in the delimitation of land holdings)
   • 1967 [1417], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 633, Kościan:

     Yaco przeto szedl do opola, ys go opole volalo, any cyego ginszego dla

     [Jako prze to szedł do opola, iż go opole wołało, ani czego jinszego dla]

Derived terms

nouns

• opolnik

 

toponyms

• Opole

 

Related terms

nouns

• opolne

 

Descendants

• Polish: opole

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “opole”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “opole”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish opole. By surface analysis, univerbation of o +‎ pole.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ɔˈpɔ.lɛ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ɔˈpɔ.lɛ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔlɛ
• Syllabification: o‧po‧le
• Homophone: Opole

Noun

opole n (related adjective opolny or opolowy)

1. (historical) A western Slavic administrative, judicial, and tax unit of territory containing roughly between 10 and 20 villages.
   1. (obsolete) tribute, services, or benefits provided by the population of such a division
   2. (obsolete) population of such a division
2. (obsolete) land that is a transition from flat fields to elevated land (Is there an English equivalent to this definition?)

Declension

Declension of opole

	singular	plural
nominative	opole	opola
genitive	opola	opoli
dative	opolu	opolom
accusative	opole	opola
instrumental	opolem	opolami
locative	opolu	opolach
vocative	opole	opola

Derived terms

toponyms

• Opole

 

Further reading

• opole in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• opole in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “opole”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “opole”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “opole”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “opole”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 807