potem

See also: potém

Latin

Verb

pōtem

1. first-person singular present active subjunctive of pōtō

Old Czech

Pronunciation

• IPA^(key): (13^th CE) /ˈpotɛm/
• IPA^(key): (15^th CE) /ˈpotɛm/

Adverb

potem

1. Alternative form of potom.

Conjunction

potem

1. Alternative form of potom.

References

• Jan Gebauer (1903–1916) “potem”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění

Old Polish

Alternative forms

• potym

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *potomь. By surface analysis, univerbation of po +‎ tym. First attested in 1388.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔtɛm/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔtɛm/

Adverb

potem

1. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) then, later, afterwards (occurring later in time)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 428:

     Potem drugyego dnya bylo svyąto vyelykye, ktore zvano po zydovskv Enczenye

     [Potem drugiego dnia było święto wielikie [w Jerusalem], ktore zwano po żydowsku Encenije]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 12:

     Potym vroczywschy szyą z vyeszyelym karmyly to dzyeczyąthko w slyzbye y v mylosczy bozey

     [Potym […] wrociwszy się […] z wiesielim karmili to dzieciątko w służbie i w miłości bożej]

   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 2, 1:

     Potem gdisz szø dokonalo nyebo y szemya, y wszitka gich okrasa y dokonal bog w szodmi dzen dzala

     [Potem gdyż się dokonało niebo i ziemia, i wszytka jich okrasa. I dokonał Bog w siodmy dzień działa]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 687:

     Potem yze Annasch nye był byskupem tego lata..., tegodla poslal mylego Iesucrista zvyązanego do Cayffascha

     [Potem iże Annasz nie był biskupem tego lata..., tegodla posłał miłego Jesukrysta związanego do Kaifasza]

   • 1959 [1388], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 41, Poznań:

     Jaco Voczech vczinil Janoui za *dzensacz g[rzywien] skodi potem, jaco zapouedzan

     [Jako Wociech uczynił Janowi za dziesięć g[rzywien] szkody potem, jako zapowiedzian]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 12:

     Potem kyedy czternasczye nyedzyel mynąlo, Anna z Yoachymem wz[v]yawschy dzyeczyąthko nyesly do Ierusalem do kosczyola

     [Potem kiedy czternaście niedziel minęło, Anna i z Joachymem wźwiąwszy dzieciątko nieśli do Jerusalem do kościoła]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[6], Krakow, page 1b:

     Isbichcy ga na them tho svecze tako thobe sluszyl, jakobichcy ga svoge duszy nalasl sbauene, a pothem krolefstwo nebeske

     [Iżbychci ja na tem to świecie tako tobie służył, jakobychci ja swoje duszy nalazł zbawienie a potem krolewstwo niebieskie]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[7], page 427:

     Tegodlya mnye oczyecz mylvye, yze ya klade duschą moyą y potem yą byorą

     [Tegodla mnie ociec miłuje, iże ja kładę duszę moję i potem ją biorę]

   • 1968 [XV ex.], Michał Muszyński, editor, Glosy, zapiski i niektóre teksty polskie w starych drukach i rękopisach Biblioteki Kórnickiej do roku 1550, cz. II‎^[8], volume II, Sieradz, page 212:

     Vtiliumque sagax rerum et diuina futuris vaszne na pothem *bedącze materie

     [Vtiliumque sagax rerum et diuina futuris ważne na potem będące materie]

2. then, later, afterwards (occurring later in text)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[9], page 39:

     Potem czczyenye o tem, yako dzyevycza Marya oddana Jozeffovy

     [Potem czcienie o tem, jako dziewica Maryja oddana Jozefowi]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[10], page 233:

     Ktore byezy od rzeky Effratess aze do vyelykyego morza, potem od Capadoczyey aze do Eypta

     [Ktore bieży od rzeki E[u]frates aże do Wielikiego Morza, potem od Kapadocyjej aże do Ejipta]

Derived terms

adjective

• potem będący

 

adverb

• na potem

 

Descendants

• Polish: potem
• Silesian: potym

References

• Boryś, Wiesław (2005) “potem”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “potem”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “potem, potym”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• potym (Middle Polish)

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈpɔ.tɛm/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔtɛm
• Syllabification: po‧tem

Etymology 1

Inherited from Old Polish potem. By surface analysis, univerbation of po +‎ tym.

Adverb

potem (not comparable)

1. then, later, afterwards

   Synonyms: dalej, później

   Antonyms: przedtem, wcześniej

Derived terms

adverb

• na potem

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), potem is one of the most used words in Polish, appearing 14 times in scientific texts, 9 times in news, 16 times in essays, 144 times in fiction, and 84 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 267 times, making it the 188th most common word in a corpus of 500,000 words.

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

potem m

1. instrumental singular of pot

Further reading

• potem in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• potem in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “potem”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• “POTEM”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 04.02.2020
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “potem”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “potem”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• potem in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Slovene

Pronunciation

• IPA^(key): /pɔtéːm/, /pɔtɛ́m/

Adverb

potẹ̑m or potȅm

1. then (after that)
2. afterwards

Further reading

• “potem”, in Slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU (in Slovene), 2014–2024