Βρυξέλλες
Συντεταγμένες: 50°51′0″N 4°21′0″E / 50.85000°N 4.35000°E
| Βρυξέλλες | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
  Βρυξέλλες | |||||
 | |||||
| Χώρα | Βέλγιο[1][2] | ||||
| Διοικητική υπαγωγή | Διοικητικό διαμέρισμα των Βρυξελλών | ||||
| Προστάτης | Αρχάγγελος Μιχαήλ, Gudula και Gaugericus | ||||
| Διοίκηση | |||||
| • Μέλος του/της | Intercommunale d'Inhumation - Intercommunale voor Teraardebestelling Cremabru Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[3] Brulocalis Παγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων[4] Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς[5] | ||||
| Έκταση | 33,08 km²[6] | ||||
| Υψόμετρο | 70 μέτρα | ||||
| Πληθυσμός | 195.546 (1 Ιανουαρίου 2024)[7] | ||||
| Ταχ. κωδ. | 1000[8], 1020[8], 1040[8], 1050, 1120[8] και 1130[8] | ||||
| Τηλ. κωδ. | 02 | ||||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 UTC+02:00 | ||||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||||
 Σχετικά πολυμέσα | |||||
Η πόλη των Βρυξελλών (γαλλικά: Ville de Bruxelles, ολλανδικά: Stad Brussel) είναι ο μεγαλύτερος δήμος και ιστορικό κέντρο της περιοχής των Βρυξελλών και η ντε γιούρε πρωτεύουσα του Βελγίου[9]. Εκτός από το κέντρο, καλύπτει επίσης τα βόρεια περίχωρα όπου συνορεύει με τους δήμους της Φλάνδρας. Είναι το διοικητικό κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που συχνά δίνει στην πόλη τον τίτλο της πρωτεύουσας της Ε.Ε.
Η περιφέρεια των Βρυξελλών βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της χώρας και αποτελεί μέρος τόσο της Γαλλικής Κοινότητας του Βελγίου όσο και της Φλαμανδικής Κοινότητας, αλλά είναι χωριστή από την περιφέρεια της Φλάνδρας (στην οποία αποτελεί ένα θύλακα) και την περιφέρεια της Βαλλονίας. Οι Βρυξέλλες είναι η πιο πυκνοκατοικημένη και η πλουσιότερη περιοχή του Βελγίου και καλύπτει 161 χιλιόμετρα, μια σχετικά μικρή έκταση σε σύγκριση με τις δύο άλλες περιοχές και έχει πληθυσμό 1,2 εκατομμύρια κατοίκους. Η μητροπολιτική περιοχή των Βρυξελλών αριθμεί πάνω από 2,1 εκατομμύρια ανθρώπους, γεγονός που το καθιστά το μεγαλύτερο στο Βέλγιο. Είναι επίσης μέρος ενός μεγάλου αστικού κέντρου που εκτείνεται προς τη Γάνδη, την Αμβέρσα, το Λέουβεν και τη Βαλλονία, όπου στεγάζονται πάνω από 5 εκατομμύρια άνθρωποι.
Οι Βρυξέλλες μεγάλωσαν από έναν μικρό αγροτικό οικισμό στον ποταμό Σεν για να γίνουν μια σημαντική πόλη-περιοχή στην Ευρώπη. Από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, υπήρξε ένα σημαντικό κέντρο διεθνούς πολιτικής και το σπίτι πολλών διεθνών οργανισμών, πολιτικών, διπλωματών και δημοσίων υπαλλήλων. Οι Βρυξέλλες είναι η de facto πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς φιλοξενεί έναν αριθμό βασικών θεσμικών οργάνων της ΕΕ (οι δύο άλλες πρωτεύουσες είναι το Λουξεμβούργο και το Στρασβούργο) και το όνομά της χρησιμοποιείται μεθονοματικά μερικές φορές για να περιγράψει την Ε.Ε. και τα θεσμικά της όργανα. Η γραμματεία της Μπενελούξ και η έδρα του ΝΑΤΟ βρίσκονται επίσης στις Βρυξέλλες. Ως οικονομική πρωτεύουσα του Βελγίου και ένα από τα κορυφαία χρηματοοικονομικά κέντρα της Δυτικής Ευρώπης με το Euronext Brussels, κατατάσσεται ως παγκόσμια πόλη Alpha. Οι Βρυξέλλες είναι ένας κόμβος για τις σιδηροδρομικές, οδικές και εναέριες μεταφορές, μερικές φορές κερδίζοντας το "διασταύρωση της Ευρώπης". Το μετρό των Βρυξελλών είναι το μοναδικό σύστημα ταχείας διέλευσης στο Βέλγιο. Επιπλέον, τόσο ο αερολιμένας όσο και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί είναι οι μεγαλύτεροι και πιο πολυσύχναστοι στη χώρα.
Ιστορικά ολλανδόφωνες, οι Βρυξέλλες είδαν μια γλωσσική μετάβαση στα γαλλικά από τα τέλη του 19ου αιώνα. Η πρωτεύουσα των Βρυξελλών είναι επίσημα δίγλωσση στα γαλλικά και τα ολλανδικά, παρόλο που η γαλλική γλώσσα είναι σήμερα η κύρια γλώσσα στην οποία εκπροσωπείται το 90% του πληθυσμού. Οι Βρυξέλλες καθίστανται όλο και περισσότερο πολύγλωσσες. Τα αγγλικά ομιλούνται ως δεύτερη γλώσσα από το ένα τρίτο σχεδόν του πληθυσμού και ένας μεγάλος αριθμός μεταναστών και ομογενών μιλούν άλλες γλώσσες.
Οι Βρυξέλλες είναι γνωστές για την κουζίνα και τη γαστρονομία, καθώς και τα ιστορικά και αρχιτεκτονικά μνημεία της. μερικά από αυτά καταχωρούνται ως περιοχές παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Τα κυριότερα αξιοθέατα περιλαμβάνουν την ιστορική Γκραν Πλας, το Μάνεκεν Πις, το Ατόμιουμ και πολιτιστικά ιδρύματα όπως η Λα Μονέ (La Monnaie) και τα Μουσεία Τέχνης και Ιστορίας. Είναι επίσης μια πρωτεύουσα των κόμικς.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώιμη ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιστορία των Βρυξελλών συνδέεται στενά με αυτή της Δυτικής Ευρώπης. Τα ίχνη της ανθρώπινης εγκατάστασης επιστρέφουν στην Εποχή του Λίθου, με απομεινάρια και ονόματα τόπων που σχετίζονται με τον πολιτισμό των μεγαλίθων, των ντολμέν και των λιθωμάτων (Πλάττεστεν, Τόμπεργκ). Κατά την ύστερη αρχαιότητα, η περιοχή φιλοξενεί τη ρωμαϊκή κατοχή, όπως αποδεικνύουν τα αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν κοντά στο κέντρο. Μετά την παρακμή της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ενσωματώθηκε στη Φράγκικη Αυτοκρατορία.
Η προέλευση του οικισμού που επρόκειτο να γίνει Βρυξέλλες έγκειται στην κατασκευή ενός παρεκκλησίου σε ένα νησί του ποταμού Σεν περί το 580. Η επίσημη ίδρυση των Βρυξελλών βρίσκεται συνήθως γύρω στο 979, όταν ο δούκας Κάρολος της Κάτω Λοθαριγγίας μεταβίβασε τα λείψανα Αγία Γουδούλα από το Μούρσελ στο παρεκκλήσι Αγίου Γαυγηρικού. Ο Κάρολ θα κατασκευάσει την πρώτη μόνιμη οχύρωση στην πόλη, κάνοντας έτσι στο ίδιο νησί.
Μεσαίωνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Λαμβέρτος Α΄ του Λουβαβέν, ο κόμης του Λέουεν, κέρδισε την Περιφέρεια των Βρυξελλών γύρω στα 1000, παντρεύοντας την κόρη του Καρόλου. Λόγω της τοποθεσίας της στις όχθες του Σεν, σε μια σημαντική εμπορική διαδρομή μεταξύ Μπριζ και Γάνδης και της Κολωνίας, οι Βρυξέλλες έγιναν εμπορικό κέντρο ειδικευμένο στο εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Η πόλη αναπτύχθηκε αρκετά γρήγορα και εκτείνεται προς την άνω πόλη (περιοχές Τρόιρενμπεργκ, Κούντενμπεργκ και Σαμπλόν/Ζάβελ), όπου υπήρχε μικρός κίνδυνος πλημμυρών. Καθώς αυξήθηκε σε πληθυσμό περίπου 30.000 κατοίκων, οι γύρω βάλτοι αποστραγγίσθηκαν για να επιτρέψουν περαιτέρω επέκταση. Την εποχή εκείνη άρχισαν οι εργασίες στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ και του Αγίου Γκούντου (1225), αντικαθιστώντας μια παλαιότερη εκκλησία της Ρωμανικής εποχής. Το 1183, οι δούκες των Λουβαίν έγιναν Δούκες της Βραβάντης, Η Βραβάντη, σε αντίθεση με τον νομό της Φλάνδρας, δεν ήταν φέουδο του βασιλιά της Γαλλίας αλλά ενσωματώθηκε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Στις αρχές του 13ου αιώνα, οι Βρυξέλλες πήραν τα πρώτα τείχη της, και μετά, η πόλη αυξήθηκε σημαντικά. Για να διευρυνθεί η πόλη, δημιουργήθηκε ένα δεύτερο σύνολο τοίχων, μεταξύ 1356 και 1383. Ίχνη υπάρχουν ακόμη σήμερα, κυρίως επειδή ο μικρός δακτύλιος, μια σειρά από οδοί που οριοθετούν το ιστορικό κέντρο της πόλης, ακολουθεί την προηγούμενη πορεία του.
Πρώιμη μοντέρνα ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον 15ο αιώνα, μέσω του γάμου της κληρονόμου Μαργαρίτης Γ 'της Φλάνδρας με τον Φιλίππου του Τολμηρού, δούκα της Βουργουνδίας, αναδύθηκε ένας νέος δούκας της Βραβάντης από τον Οίκο του Βαλουά (ο Αντώνιος, γαλλ. Αντουάν, ο γιος τους). Το 1477, ο βασιλιάς της Βουργουνδίας Κάρολος ο Τολμηρός έχασε τη μάχη της Νανσί. Μέσω του γάμου της κόρης του Μαρία Βουργουνδίας (που γεννήθηκε στις Βρυξέλλες) στον ιερά Ρωμαίο αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό Α΄, οι Κάτω Χώρες έπεσαν κάτω από την κυριαρχία των Αψβούργων. Η Βραβάντη είχε χάσει την ανεξαρτησία του, αλλά οι Βρυξέλλες έγιναν η Πριγκιπική πρωτεύουσα της ευημερούσας Βουργουνδίας Ολλανδίας, γνωστής και ως Δεκαπέντε επαρχίες, και άκμασε. Μετά τον θάνατο της Μαρίας το 1482, ο γιος της Φίλιππος ο Ωραίος πέτυχε ως Δούκας της Βραβάντης. Το 1506 έγινε βασιλιάς της Καστίλλης και, ως εκ τούτου, άρχισε η περίοδος των Ισπανικών Κάτω Χωρών.
Το 1516, ο Κάρολος Β, ο οποίος ήταν κληρονόμος των Κάτω Χωρών από το 1506, ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Ισπανίας στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ και του Αγίου Γκούντουλα. Μετά τον θάνατο του παππού του Μαξιμιλιανού Α΄, Ιερού Ρωμαίου αυτοκράτορα το 1519, ο Κάρολος έγινε ο νέος ηγέτης της αυτοκρατορίας των Αψβούργων και στη συνέχεια εκλέχθηκε Ιερός Ρωμαίος αυτοκράτορας. Ήταν στο συγκρότημα του Παλατιού στο Κούντενμπεργκ που ο Κάρολος Β΄ παραιτήθηκε το 1555. Αυτό το εντυπωσιακό παλάτι, διάσημο σε όλη την Ευρώπη, είχε επεκταθεί πολύ από τότε που είχε καταστεί αρχικά έδρα των δουκών της Βραβάντης, αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1731. τον 17ο αιώνα, η πόλη ήταν πρωτεύουσα της βιομηχανίας δαντέλας.
Το 1695, κατά τη διάρκεια του πολέμου των δεκαετιών, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ΄ της Γαλλίας έστειλε στρατεύματα για να βομβαρδίσει τις Βρυξέλλες με πυροβολικό. Μαζί με την προκύπτουσα πυρκαγιά, ήταν το πιο καταστροφικό γεγονός σε ολόκληρη την ιστορία των Βρυξελλών. Το Γκραν Πλας καταστράφηκε, μαζί με 4.000 κτίρια - το ένα τρίτο όλων των κτιρίων της πόλης. Η ανακατασκευή του κέντρου της πόλης, που πραγματοποιήθηκε κατά τα επόμενα χρόνια, άλλαξε βαθιά την εμφάνισή του και άφησε πολλά ίχνη που εξακολουθούν να είναι ορατά σήμερα.
Μετά τη Συνθήκη της Ουτρέχτης το 1713, η ισπανική κυριαρχία στη Νότια Ολλανδία μεταφέρθηκε στον αυστριακό κλάδο του οίκου των Αψβούργων. Αυτή η εκδήλωση ξεκίνησε την εποχή των Αυστριακών Κάτω Χωρών. Οι Βρυξέλλες καταλήφθηκαν από τη Γαλλία το 1746, κατά τη διάρκεια του πολέμου της αυστριακής διαδοχής, αλλά παραδόθηκαν πίσω στην Αυστρία τρία χρόνια αργότερα. Έμεινε με την Αυστρία μέχρι το 1795, όταν οι νότιες Κάτω Χώρες συνελήφθησαν και προσαρτήθηκαν από τη Γαλλία, και έγινε η πρωτεύουσα του τμήματος του Ντίλε. Η γαλλική κυριαρχία τελείωσε το 1815, με την ήττα του Ναπολέοντα στο πεδίο της μάχης του Βατερλώ, που βρίσκεται νότια της σημερινής Περιφέρειας Βρυξελλών. Με το συνέδριο της Βιέννης, οι νότιες Κάτω Χώρες εντάχθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο των Κάτω Χωρών, υπό τον Γουιλιέλμου Α΄ της Οράγγης. Η πρώην περιοχή του Ντίλε έγινε η επαρχία της Νότιας Βραβάντης, με πρωτεύουσα τις Βρυξέλλες.
Μοντέρνα ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1830, η βελγική επανάσταση έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, μετά από μια παράσταση της όπερας του Ωμπέρ λα Μυέτ ντε Πορτιτσί στο θέατρο λα Μονέ. Η πόλη έγινε η πρωτεύουσα και έδρα της κυβέρνησης του νέου έθνους. Η νότια Βραβάντη μετονομάστηκε σε Βραβάντη, με τις Βρυξέλλες ως διοικητικό κέντρο. Στις 21 Ιουλίου 1831 ο Λεοπόλδος Α΄, ο πρώτος βασιλιάς των Βέλγων, ανέβηκε στον θρόνο, αναλαμβάνοντας την καταστροφή των τειχών της πόλης και την κατασκευή πολλών κτιρίων.
Μετά την ανεξαρτησία, οι Βρυξέλλες υπέστησαν πολλές ακόμα αλλαγές. Έγινε οικονομικό κέντρο, χάρη στις δεκάδες εταιρείες που τεθούν σε τροχιά από τη Société Générale de Belgique. Η βιομηχανική επανάσταση και η κατασκευή του καναλιού Βρυξελλών-Σαρλερουά έφεραν ευημερία στην πόλη μέσω του εμπορίου και της μεταποίησης. Το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών ιδρύθηκε το 1834 και το Πανεπιστήμιο Σαιν-Λουί στις Βρυξέλλες το 1858. Το 1835, ο πρώτος σιδηροδρομικός επιβατικός σιδηρόδρομος που χτίστηκε εκτός Αγγλίας συνδέει τον δήμο Μόλενμπεκ με το Μέχελεν.
Κατά τον 19ο αιώνα, ο πληθυσμός των Βρυξελλών αυξήθηκε σημαντικά. Από περίπου 80.000 έως περισσότερα από 625.000 άτομα για την πόλη και τα περίχωρά της. Ο ποταμός Σεν είχε γίνει σοβαρός κίνδυνος για την υγεία των κατοίκων, και από το 1867 έως το 1871, υπό τη θητεία του δήμαρχου Ζυλ Ανσπάκ, ολόκληρη η πορεία του μέσα από την αστική περιοχή καλύφθηκε πλήρως. Αυτό επέτρεψε την ανανέωση των πόλεων και την κατασκευή σύγχρονων κτιρίων στυλ αουσμανιάν (hausmannien) κατά μήκος των κεντρικών λεωφόρων, που χαρακτηρίζουν σήμερα τις Βρυξέλλες. Κτίρια όπως το Χρηματιστήριο των Βρυξελλών (1873), το Παλάτι της Δικαιοσύνης (1883) και η Βασιλική Εκκλησία της Αγίας Μαρίας (1885) χρονολογούνται από την περίοδο αυτή. Η εξέλιξη αυτή συνεχίστηκε καθ 'όλη τη διάρκεια της βασιλείας του Λεοπόλδου Β΄. Η Διεθνής Έκθεση του 1897 συνέβαλε στην προώθηση της υποδομής. Μεταξύ άλλων, το Αποικιοκρατικό Παλάτι (σημερινό βασιλικό μουσείο για τη βελγική αποικία στην Κεντρική Αφρική), στο προάστιο Τέρβουρεν, συνδέθηκε με την πρωτεύουσα με την κατασκευή ενός μεγάλου δρόμου μήκους 11χλμ.
20ός αιώνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, η πόλη φιλοξένησε διάφορες εκθέσεις και συνέδρια, όπως το συνέδριο του Σολβέ για τη Φυσική και τη Χημεία και τρεις παγκόσμιες εκθέσεις: τη Διεθνή Έκθεση των Βρυξελλών του 1910, τη Διεθνή Έκθεση των Βρυξελλών του 1935 και την Έκθεση '58. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Βρυξέλλες ήταν μια κατεχόμενη πόλη, αλλά τα γερμανικά στρατεύματα δεν προκάλεσαν μεγάλη ζημιά. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατελήφθη και πάλι τις γερμανικές δυνάμεις και υπέστη σημαντικές ζημίες, πριν απελευθερωθεί από τις βρετανικές δυνάμεις στις 3 Σεπτεμβρίου 1944. Ο αερολιμένας των Βρυξελλών, στο προάστιο Ζάβεντεμ, χρονολογείται από την κατοχή.
Μετά τον πόλεμο, οι Βρυξέλλες υπέστησαν εκτεταμένο εκσυγχρονισμό. Η κατασκευή της σύνδεσης Βορρά-Νότου, η οποία συνδέει τους κεντρικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς της πόλης, ολοκληρώθηκε το 1952, ενώ το πρώτο προμετρό ολοκληρώθηκε το 1969 και η πρώτη γραμμή του μετρό άνοιξε το 1976. Ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, Οι Βρυξέλλες έγιναν ντε φάκτο πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολλά σύγχρονα κτίρια χτίστηκαν. Η ανάπτυξη επέβαλε να μη ληφθεί υπόψη η αισθητική των νεώτερων κτιρίων και πολλά αρχιτεκτονικά μνημεία κατεδαφίστηκαν για να ανοίξουν δρόμο για νεότερα κτίρια που συχνά έρχονται σε δυσαρμονία με τα περίχωρά τους.
Σύγχρονη ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Περιφέρεια των Βρυξελλών δημιουργήθηκε στις 18 Ιουνίου 1989, μετά από μια συνταγματική μεταρρύθμιση το 1988. Είναι μία από τις τρεις ομοσπονδιακές περιφέρειες του Βελγίου, μαζί με τη Φλάνδρα και τη Βαλονία, και έχει δίγλωσση ιδιότητα. Η κίτρινη ίριδα είναι το έμβλημα της περιοχής (αναφέρεται στην παρουσία αυτών των λουλουδιών στην αρχική θέση της πόλης) και σε μια τυποποιημένη εκδοχή που εμφανίζεται στην επίσημη σημαία της.
Τα τελευταία χρόνια, οι Βρυξέλλες έχουν γίνει ένας σημαντικός τόπος διεξαγωγής διεθνών εκδηλώσεων. Το 2000, και οκτώ άλλες ευρωπαϊκές πόλεις ονομάστηκαν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Το 2014, η πόλη φιλοξένησε την 40ή σύνοδο κορυφής της G7.
Στις 22 Μαρτίου 2016, έγιναν τρεις συντονισμένες βομβιστικές επιθέσεις από το Ισλαμικό Κράτος στις Βρυξέλλες - δύο στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών στο Ζάβεντεμ και μια στον σταθμό Μάλμπεκ/Μέλμπεκ του μετρό - με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 32 θύματα και τρεις βομβιστές αυτοκτονίας και 330 τραυματίες. Ήταν η πιο θανατηφόρα πράξη τρομοκρατίας στο Βέλγιο.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Βρυξέλλες είναι η μεγαλύτερη πόλη του Βελγίου και η πιο δημοφιλής, καθώς την επισκέπτονται εκατομμύρια άνθρωποι τον χρόνο. Η πόλη βρίσκεται στο κέντρο της χώρας, στην πεδιάδα της Βραβάντης. Χάρη στο άριστο συγκοινωνιακό δίκτυο που διαθέτει, η πόλη αποτελεί ορμητήριο για εξερευνήσεις στην Αμβέρσα, στη Γάνδη και στην Μπρυζ.
Το κέντρο των Βρυξελλών χωρίζεται σε δύο περιοχές. Η Κάτω Πόλη, στην οποία παραδοσιακά κατοικούσαν εργάτες και μετανάστες, περιλαμβάνει την παλαιά πόλη του 17ου αιώνα, την Γκραν-Πλας (Μεγάλη Πλατεία), καθώς και την κοσμοπολίτικη πλατεία Μπρουκέρ και την ιστορική εργατική συνοικία Μαρόλ. Η Άνω Πόλη είναι μια κομψή συνοικία, η οποία περικυκλώνει το πάρκο Μπριξέλ. Την περιοχή διασχίζει η λεωφόρος Royale, που καταλήγει στο Βασιλικό Παλάτι του 18ου αιώνα, όπου στεγάζονται μερικά από τα σημαντικότερα μουσεία τέχνης της πόλης.
Η ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ονομασία της πόλης κατά την επικρατούσα εκδοχή προέρχεται από την παλαιά ολλανδική λέξη Broeksel (broek - βάλτος και sel - κτίσμα/δωμάτιο εκ του λατινικού cella) που σημαίνει "σπίτι στον βάλτο". Η ευρύτερη περιφέρεια των Βρυξελλών είναι επισήμως δίγλωσση, αποτελώντας το γλωσσικό σύνορο μεταξύ του φλαμανδόφωνου βορείου Βελγίου και του γαλλόφωνου νοτίου. Στην πραγματικότητα η πλειονότητα της περιφέρειας μιλά γαλλικά.
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με την ταξινόμηση κλίματος κατά Κέππεν, οι Βρυξέλλες έχουν ωκεάνιο κλίμα. Η εγγύτητα των Βρυξελλών στις παράκτιες περιοχές επηρεάζει το κλίμα της περιοχής, μέσω θαλάσσιων αερίων μαζών που φτάνουν από τον Ατλαντικό. Οι κοντινοί υγρότοποι επίσης διασφαλίζουν ένα εύκρατο ωκεάνιο κλίμα. Κατά μέσο όρο (με βάση μετρήσεις των τελευταίων 100 ετών), στην περιφέρεια των Βρυξελλών βρέχει 200 μέρες τον χρόνο.[10]
| Κλιματικά δεδομένα Βρυξέλλες | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 15.3 | 20.0 | 24.2 | 28.7 | 34.1 | 38.8 | 37.1 | 36.5 | 34.9 | 27.8 | 20.6 | 16.7 | 38,8 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 5.7 | 6.6 | 10.4 | 14.2 | 18.1 | 20.6 | 23.0 | 22.6 | 19.0 | 14.7 | 9.5 | 6.1 | 14,2 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 3.3 | 3.7 | 6.8 | 9.8 | 13.6 | 16.2 | 18.4 | 18.0 | 14.9 | 11.1 | 6.8 | 3.9 | 10,54 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 0.7 | 0.7 | 3.1 | 5.3 | 9.2 | 11.9 | 14.0 | 13.6 | 10.9 | 7.8 | 4.1 | 1.6 | 6,9 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −21.1 | −18.3 | −13.6 | −5.7 | −2.2 | 0.3 | 4.4 | 3.9 | 0.0 | −6.8 | −12.8 | −17.7 | −21,1 |
| Υετός mm (ίντσες) | 76,1 | 63,1 | 70 | 51,3 | 66,5 | 71,8 | 73,5 | 79,3 | 68,9 | 74,9 | 76,4 | 81 | 852,4 |
| % υγρασίας | 86.6 | 82.5 | 78.5 | 72.5 | 73.2 | 74.1 | 74.3 | 75.5 | 80.9 | 84.6 | 88.2 | 88.8 | 80 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 19.2 | 16.3 | 17.8 | 15.9 | 16.2 | 15.0 | 14.3 | 14.5 | 15.7 | 16.6 | 18.8 | 19.3 | 199 |
| Μέσες ημέρες χιονόπτωσης | 5.2 | 5.9 | 3.2 | 2.4 | 0.4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.4 | 4.6 | 24,1 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 59 | 77 | 114 | 159 | 191 | 188 | 201 | 190 | 143 | 113 | 66 | 45 | 1.546 |
| Πηγή: KMI/IRM[11] | |||||||||||||
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η μεσαιωνική πλατεία Γκραν Πλας, μια επιβλητική πλατεία του 15ου αιώνα που περιβάλλεται από κτίρια με μπαρόκ προσόψεις, διακοσμημένους θόλους και αετώματα και περίτεχνα πέτρινα αγάλματα. Σε αυτήν την πλατεία βρίσκεται το Δημαρχείο των Βρυξελλών. Από το 1998, η Γκραν-Πλας ανήκει στα μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
- Άλλα αξιόλογα κτίρια της πόλης είναι ο καθεδρικός ναός, το βασιλικό ανάκτορο του Λάκεν και το βασιλικό ανάκτορο.
- Το Ατόμιουμ είναι μια συμβολική κατασκευή ύψους 103 μέτρων η οποία κατασκευάστηκε για την παγκόσμια έκθεση του 1958. Αποτελείται από εννέα ατσάλινες σφαίρες οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους με δοκούς και σχηματίζουν ένα μοντέλο ενός κρυστάλλου σιδήρου.
- Το Μάνεκεν Πις, ένα μπρούτζινο άγαλμα ενός αγοριού που κατουράει, το οποίο είναι σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο και σύμβολο της πόλης.
Άλλα αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνουν το πάρκο Σικαντεναίρ με τη θριαμβική αψίδα και τα κοντινά μουσεία, τη βασιλική της Ιερής Καρδιάς, το κτίριο του Χρηματιστηρίου των Βρυξελλών, το Δικαστικό Μέγαρο και τα κτίρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, το κέντρο των Βρυξελλών είναι γνωστό για τα παραδοσιακά φλαμανδικά του κτίρια. Επίσης αξιόλογα είναι τα κτίρια σε ρυθμό Αρ Νουβώ του αρχιτέκτονα Βικτόρ Ορτά, όπως τα Hôtel Tassel, Hôtel Solvay, Hôtel van Eetvelde και το Maison & Atelier Horta (πλέον Μουσείο Ορτά), τα οποία έχουν ανακηρυχθεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 2000. Κάποιοι από τους άλλους δήμους της περιφέρειας πρωτευούσης αναπτύχθηκαν την εποχή που η Αρ Νουβώ ανθούσε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Μέγαρο Στόκλετ, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από το 2009, στον δήμο Βολουβέ-Σαιν-Πιερ.
Αρχιτεκτονική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρχιτεκτονική των Βρυξελλών αντικατοπτρίζει το σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν στην ιστορία της Βόρειας Ευρώπης και περιλαμβάνει από μεσαιωνικούς πύργους μέχρι αστραφτερά μεταμοντέρνα οικοδομήματα. Εκτός από τα λιγοστά δείγματα μεσαιωνικού γοτθικού ρυθμού της Βραβάντης, οι Βρυξέλλες φημίζονται για τη φλαμανδική αναγεννησιακή αρχιτεκτονική, όπως αποκαλύπτεται στην Γκραν Πλας, αλλά και για τις κομψότατες νεοκλασικές οικίες και τις εκκλησίες τους. Ο πλούτος της αρ νουβό, με τους πολυτελείς εσωτερικούς χώρους και τα αξιόλογα διακοσμητικά στοιχεία, κυριαρχεί στην αστική αρχιτεκτονική του 19ου και του 20ού αιώνα. Η δε συνοικία του Κοινοβουλίου σχεδιάστηκε από Ευρωπαίους αρχιτέκτονες.
- Βασιλική του Σακρέ-Κερ. Η κατασκευή της πέμπτης μεγαλύτερης εκκλησίας στον κόσμο ξεκίνησε το 1904 και ολοκληρώθηκε το 1970.
- Γκραν Πλας. Αφού καταστράφηκε από τους Γάλλους το 1695, ξαναχτίστηκε από τους εμπόρους της πόλης. Είναι ένα από τα καλύτερα μπαρόκ δείγματα παγκοσμίως.
- Δικαστικό Μέγαρο. Μεγαλύτερο σε έκταση από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, το Δικαστικό Μέγαρο, νεοκλασικού ρυθμού με αποικιακές επιρροές, ολοκληρώθηκε το 1883.
- Πύλη Αλ. Αυτός ο επιβλητικός πύργος του 14ου αιώνα είναι το μοναδικό απομεινάρι από το δεύτερο περιμετρικό τείχος της πόλης. Διασώθηκε γιατί χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή το 18ο αιώνα. Πρόσφατα μετατράπηκε σε μουσείο.
- Καθεδρικός ναός Αγίου Μιχαήλ και Αγίας Γουδούλης. Η λευκή πέτρινη πρόσοψη του 1250 αποτελεί εξαιρετικό δείγμα του γοτθικού ρυθμού της Βραβάντης.
- Παλαί ντε λα Νασιόν. Έδρα του Βελγικού Κοινοβουλίου από την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1830, το κτήριο αυτό χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τον αρχιτέκτονα Γκιμάρ, ο οποίος σχεδίασε την πέτρινη πρόσοψη και πολλά από τα δημόσια κτήρια που βρίσκονται πέριξ.
- Παλάτι του Εγμόνδου. Παλάτι του 18ου αιώνα. Φέρει το όνομα Φλαμανδού κόμη, ο οποίος εκτελέστηκε γιατί υπεραμυνόταν των πολιτικών δικαιωμάτων του, το 1568.
- Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Γνωστό και ως "Καπρίς ντε Ντιε" (Καπρίτσια των Θεών), αυτό το γυάλινο μεταμοντέρνο οικοδόμημα αποτελεί την έδρα 751 βουλευτών.
Διεθνείς οργανισμοί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις Βρυξέλλες εδρεύουν δύο από τα κεντρικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην πόλη εδρεύει - πολιτικά - και το ΝΑΤΟ, καθώς και η Δυτικο-Ευρωπαϊκή Ένωση (WEU).
Εκπαίδευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχουν αρκετά πανεπιστήμια στις Βρυξέλλες. Τα δύο κύρια πανεπιστήμια είναι το Université Libre de Bruxelles, ένα γαλλόφωνο πανεπιστήμιο με περίπου 20.000 φοιτητές σε τρία κάμπους στην πόλη και άλλα δύο εκτός,[12] και το Vrije Universiteit Brussel, ένα φλαμανδόφωνο πανεπιστήμιο με περίπου 10.000 φοιτητές.[13] Τα δύο πανεπιστήμια προέρχονται από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, το οποίο ιδρύθηκε το 1834 και χωρίστηκε το 1970, περίπου την ίδια περίοδο που η Φλαμανδική και η Γαλλική Κοινότητα απέκτησε νομοθετική δύναμη στους οργανισμούς ανώτερης εκπαίδευσης.
Άλλα πανεπιστήμια περιλαμβάνουν το Facultés Universitaires Saint-Louis, με 2.000 φοιτητές,[14] το Hogeschool-Universiteit Brussel με 10.000 φοιτητές, η Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία, η οποία ιδρύθηκε το 1834 από ένα Γάλλο συνταγματάρχη,[15] και δύο δραματικές σχολές.
Μεταφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Βρυξέλλες εξυπηρετούνται από το Διεθνές Αεροδρόμιο Βρυξελλών, το οποίο βρίσκεται στη φλαμανδική κοινότητα του Ζάβεντεμ, και το μικρότερο αεροδρόμιο της Σαρλερουά, το οποίο απέχει από την πόλη 50 χιλιόμετρα. Επίσης, οι Βρυξέλλες διαθέτουν λιμάνι επί του καναλιού Βρυξελλών-Σκάλδη, το οποίο βρίσκεται βορειοδυτικά της πόλης. Το κανάλι Βρυξελλών-Σαρλερούα συνδέει τις Βρυξέλλες με τις βιομηχανικές περιοχές στη Βαλλωνία.
Η πόλη των Βρυξελλών διαθέτει τρεις κύριους σιδηροδρομικούς σταθμούς, τον νότιο, τον κεντρικό και τον βόρειο, οι οποίοι συγκαταλέγονται στους πιο πολυσύχναστους της χώρας. Ο νότιος σταθμός εξυπηρετεί επίσης απευθείας ταχείες συνδέσεις με το Λονδίνο με τα Eurostar μέσω της σήραγγας της Μάγχης, με το Άμστερνταμ με τα Thalys και "InterCity-Plus", το Παρίσι και την Κολονία και Φραγκφούρτη με τα γερμανικά ICE. Το μετρό των Βρυξελλών χρονολογείται από το 1976, αλλά υπόγειες γραμμές γνωστές ως πρεμετρό εξυπηρετούν το τραμ από το 1968. Η πόλη εξυπηρετείται από ένα εκτενές δίκτυο λεωφορείων και τραμ. Η εταιρεία που είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του δικτύου ΜΜΜ είναι η Εταιρία Διακοινοτικών Μεταφορών των Βρυξελλών (γαλλικά: Société des Transports Intercommunaux de Bruxelles ή STIB; ολλανδικά: Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel ή MIVB).
Οι Βρυξέλλες είναι η πόλη με τη μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, σύμφωνα με την αμερικανική πλατφόρμα πληροφοριών κίνησης Inrix.[16] Το κέντρο, αναφερόμενο μερικές φορές ως «το πεντάγωνο», περιβάλλεται από ένα εσωτερικό δακτύλιο, γνωστό ως «μικρός δακτύλιος», μια σειρά λεωφόρων που επισήμως αναφέρονται ως R20 και αντιστοιχούν στη θέση του δεύτερου οχυρωματικού τείχους της πόλης. Το παλιό μοτίβο των δρόμων που εκτείνονται ακτινωτά από την Γκραν Πλας διατηρείται μέχρι σήμερα, ενώ σε αυτό έχουν προστεθεί ο μικρός δακτύλιος, η λεωφόρος πάνω από τον ποταμό Σεν και η σιδηροδρομική σύνδεση βόρειου και νότιου σταθμού.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 67. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
- ↑ Global LEI index. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ www
.lhc-s .org /member _cities /index .php. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2024. - ↑ cn
.wtcf .org .cn /citys /3463-2 .html. - ↑ www
.ovpm .org /wp-content /uploads /2024 /03 /liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024 .pdf. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023. - ↑ 6,0 6,1 «Totale oppervlakte volgens het Kadasterregister, België, gewesten en provincies». Statbel.
- ↑ «Chiffres de population au 1er janvier 2024». Statbel.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Crossroad Bank of Enterprises.
- ↑ The Belgian Constitution Αρχειοθετήθηκε 2015-08-10 στο Wayback Machine., άρθρο 194, σελ. 63, Βρυξέλλες, Βέλγιο: Belgian House of Representatives, Μάιος 2014
- ↑ «Site de l'institut météorologique belge». Meteo.be. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2010.
- ↑ «Monthly normals for Uccle, Brussels». KMI/IRM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2012.
- ↑ «Presentation of the Université libre de Bruxelles». Université Libre de Bruxelles. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2007.
- ↑ «About the University: Culture and History». Vrije Universiteit Brussel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2007.
- ↑ «Institution: Historique». Facultés Universitaires Saint Louis. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2007.
- ↑ «What makes the RMA so special?». Belgian Royal Military Academy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2007.
- ↑ «Brussels and Antwerp have worst traffic». Flanders Today. 27 June 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-12. https://web.archive.org/web/20131212025712/http://www.flanderstoday.eu/current-affairs/brussels-and-antwerp-have-worst-traffic. Ανακτήθηκε στις 8 December 2013.
