विशेष

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit विशेष (viśeṣa).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /ʋɪ.ʃeːʂ/, [ʋɪ.ʃeːʃ]

Adjective

[edit]

विशेष (viśeṣ) (indeclinable)

  1. distinguished, special
    यह केक विशेष रूप से आपके लिए बनाया है।
    yah kek viśeṣ rūp se āpke lie banāyā hai.
    This cake was specially made for you.
  2. distinctive
  3. peculiar
  4. definite
  5. particular

Synonyms

[edit]

Antonyms

[edit]

Derived terms

[edit]

References

[edit]
  • John T. Platts (2012 October 9 (last accessed)) “A Dictionary of Urdu, Classical Hindi, and English”, in (Please provide the book title or journal name)[1]
  • Hardev Bahri (2012 October 9 (last accessed)) “Learners' Hindi-English Dictionary”, in (Please provide the book title or journal name)[2]

Marathi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit विशेष (viśeṣa).

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

विशेष (viśeṣ)

  1. special
    Synonym: खास (khās)
    आज काय विशेष"?
    āj̈ kāy viśeṣ'?
    What's special today?

Derived terms

[edit]

References

[edit]
  • Berntsen, Maxine (1982–1983) “विशेष”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

वि- (vi-, separation prefix) +‎ शेष (śeṣa, residue, that which is saved).

Adjective

[edit]

विशेष (viśeṣa)

  1. extraordinary, abundant

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of विशेष (viśeṣa)
Singular Dual Plural
Nominative विशेषः
viśeṣaḥ
विशेषौ / विशेषा¹
viśeṣau / viśeṣā¹
विशेषाः / विशेषासः¹
viśeṣāḥ / viśeṣāsaḥ¹
Vocative विशेष
viśeṣa
विशेषौ / विशेषा¹
viśeṣau / viśeṣā¹
विशेषाः / विशेषासः¹
viśeṣāḥ / viśeṣāsaḥ¹
Accusative विशेषम्
viśeṣam
विशेषौ / विशेषा¹
viśeṣau / viśeṣā¹
विशेषान्
viśeṣān
Instrumental विशेषेण
viśeṣeṇa
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषैः / विशेषेभिः¹
viśeṣaiḥ / viśeṣebhiḥ¹
Dative विशेषाय
viśeṣāya
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषेभ्यः
viśeṣebhyaḥ
Ablative विशेषात्
viśeṣāt
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषेभ्यः
viśeṣebhyaḥ
Genitive विशेषस्य
viśeṣasya
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषाणाम्
viśeṣāṇām
Locative विशेषे
viśeṣe
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषेषु
viśeṣeṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of विशेषा (viśeṣā)
Singular Dual Plural
Nominative विशेषा
viśeṣā
विशेषे
viśeṣe
विशेषाः
viśeṣāḥ
Vocative विशेषे
viśeṣe
विशेषे
viśeṣe
विशेषाः
viśeṣāḥ
Accusative विशेषाम्
viśeṣām
विशेषे
viśeṣe
विशेषाः
viśeṣāḥ
Instrumental विशेषया / विशेषा¹
viśeṣayā / viśeṣā¹
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषाभिः
viśeṣābhiḥ
Dative विशेषायै
viśeṣāyai
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषाभ्यः
viśeṣābhyaḥ
Ablative विशेषायाः / विशेषायै²
viśeṣāyāḥ / viśeṣāyai²
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषाभ्यः
viśeṣābhyaḥ
Genitive विशेषायाः / विशेषायै²
viśeṣāyāḥ / viśeṣāyai²
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषाणाम्
viśeṣāṇām
Locative विशेषायाम्
viśeṣāyām
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषासु
viśeṣāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of विशेष (viśeṣa)
Singular Dual Plural
Nominative विशेषम्
viśeṣam
विशेषे
viśeṣe
विशेषाणि / विशेषा¹
viśeṣāṇi / viśeṣā¹
Vocative विशेष
viśeṣa
विशेषे
viśeṣe
विशेषाणि / विशेषा¹
viśeṣāṇi / viśeṣā¹
Accusative विशेषम्
viśeṣam
विशेषे
viśeṣe
विशेषाणि / विशेषा¹
viśeṣāṇi / viśeṣā¹
Instrumental विशेषेण
viśeṣeṇa
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषैः / विशेषेभिः¹
viśeṣaiḥ / viśeṣebhiḥ¹
Dative विशेषाय
viśeṣāya
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषेभ्यः
viśeṣebhyaḥ
Ablative विशेषात्
viśeṣāt
विशेषाभ्याम्
viśeṣābhyām
विशेषेभ्यः
viśeṣebhyaḥ
Genitive विशेषस्य
viśeṣasya
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषाणाम्
viśeṣāṇām
Locative विशेषे
viśeṣe
विशेषयोः
viśeṣayoḥ
विशेषेषु
viśeṣeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

विशेष (viśeṣa) stemm

  1. distinction, difference (GṛŚrS., MBh., etc.)
  2. characteristic difference, peculiarity, speciality (Mn., MBh., etc.)
  3. distinction, excellence (Mn., MBh., etc.)
  4. (grammar) a word which defines the meaning of another
  5. (philosophy) individuality, essential difference (IW., etc.)
  6. (medicine) turning point of illness, crisis (Suśr.)
  7. (rhetoric) statement of difference, individualization (Kuval.)
  8. sectarian mark, mark on the forehead (L.)
  9. hypotenuse (Śulbas.)
  10. the primary elements (MaitrUp.)
  11. elemental earth (BhP.)
  12. egg (BhP.)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of विशेष
Nom. sg. विशेषः (viśeṣaḥ)
Gen. sg. विशेषस्य (viśeṣasya)
Singular Dual Plural
Nominative विशेषः (viśeṣaḥ) विशेषौ (viśeṣau) विशेषाः (viśeṣāḥ)
Vocative विशेष (viśeṣa) विशेषौ (viśeṣau) विशेषाः (viśeṣāḥ)
Accusative विशेषम् (viśeṣam) विशेषौ (viśeṣau) विशेषान् (viśeṣān)
Instrumental विशेषेण (viśeṣeṇa) विशेषाभ्याम् (viśeṣābhyām) विशेषैः (viśeṣaiḥ)
Dative विशेषाय (viśeṣāya) विशेषाभ्याम् (viśeṣābhyām) विशेषेभ्यः (viśeṣebhyaḥ)
Ablative विशेषात् (viśeṣāt) विशेषाभ्याम् (viśeṣābhyām) विशेषेभ्यः (viśeṣebhyaḥ)
Genitive विशेषस्य (viśeṣasya) विशेषयोः (viśeṣayoḥ) विशेषाणाम् (viśeṣāṇām)
Locative विशेषे (viśeṣe) विशेषयोः (viśeṣayoḥ) विशेषेषु (viśeṣeṣu)

Descendants

[edit]

References

[edit]