پایه

See also: پایہ

Ottoman Turkish

Etymology

Borrowed from Persian پایه (pâye, “base, basis, foundation; grade”), a derivation from پای (pây, “foot”).

Noun

پایه • (paye)

1. step, a rest for the foot in ascending or descending a stair or a ladder

   Synonyms: باصامق (basamak), درجه (derece), مرتبه (mertebe)

2. rung, round, a single, wooden crosspiece forming a step of a ladder

   Synonyms: باصامق (basamak), درجه (derece)

3. (military) rank, grade, a hierarchical level in a military organization

   Synonyms: رتبه (rütbe), مرتبه (mertebe)

4. footing, a ground for the foot or a place for the foot to rest on

Derived terms

• پایه‌دار (payedar, “possessed of a rank”)
• پایه‌لو (payeli, “of (such and such) a rank”)

 

Descendants

• Turkish: paye

Further reading

• Çağbayır, Yaşar (2007) “paye”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 3803
• Devellioğlu, Ferit (1962) “pâye”, in Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat‎‎^[1] (in Turkish), Istanbul: Türk Dil Kurumu, page 1024
• Kélékian, Diran (1911) “پایه”, in Dictionnaire turc-français‎^[2], Constantinople: Mihran, page 316
• Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Gradus”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum‎^[3], Vienna, column 661
• Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “پایه”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum‎^[4], Vienna, column 702
• Nişanyan, Sevan (2002–) “paye”, in Nişanyan Sözlük
• Redhouse, James W. (1890) “پایه”, in A Turkish and English Lexicon‎^[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 437

Persian

Etymology

From پای (pây) +‎ ـه (-e).

Pronunciation

• (Classical Persian) IPA^(key): [pɑː.ˈja]

 

• (Dari, formal) IPA^(key): [pʰɑː.jǽ]

• (Dari, formal) IPA^(key): [pʰɑː.jǽ]
  • (Kabuli) IPA^(key): [pʰɑː.jǽ]
  • (Hazaragi) IPA^(key): [pʰɔː.jǽ]

• (Iran, formal) IPA^(key): [pʰɒː.jé]

• (Tajik, formal) IPA^(key): [pʰɔ.jǽ]

Readings
Classical reading?	pāya
Dari reading?	pāya
Iranian reading?	pâye
Tajik reading?	poya

• Audio (Iran):

  (file)

Noun

Dari	پایه
Iranian Persian
Tajik	поя

پایه • (pâye) (plural پایه‌ها (pâye-hâ))

1. base, basis, foundation

   Synonyms: اساس (asâs), مبنا (mabnâ)

2. (linear algebra) basis
3. (education) grade
4. any object placed under another to provide support; prop, pole

   Synonym: تکیه‌گاه (tekye-gâh)

Inflection

Basic forms of پایه (pâye)
	singular	plural
bare	پایه (pâyé)	پایه‌ها (pâye-hấ) پایه‌ا △ (pâyeấ)
definitive direct object	پایه را (pâyé râ) پایه رو △ (pâyá ro)	پایه‌ها را (pâye-hấ râ) پایه‌ا رو △ (pâyeấ ro)
ezâfe	پایهٔ (pâyé-ye)	پایه‌های (pâye-hấ-ye) پایه‌ای △ (pâyeấ-ye)
marked indefinite or relative definite	پایه‌ای (pâyé-i)	پایه‌هایی (pâye-hấ-yi) پایه‌ایی △ (pâyeấ-yi)
△ Colloquial.

Possessive forms of پایه (pâye)
	singular	plural
1st person singular (“my”)	پایه‌ام (pâyé-am) پایم △ (pâyám)	پایه‌هایم (pâye-hấyam) پایه‌هام △ (pâyeấm)
2nd person singular (“your”)	پایه‌ات (pâyé-at) پایت △ (pâyát)	پایه‌هایت (pâye-hấyat) پایه‌هات △ (pâyeất)
3rd person singular (“his, her, its”)	پایه‌اش (pâyé-aš) پایش △ (pâyáš)	پایه‌هایش (pâye-hấyaš) پایه‌هاش △ (pâyeấš)
1st plural (“our”)	پایه‌مان (pâyé-(y)emân) پایه‌مون، پایمون △ (pâyámun)	پایه‌هایمان (pâye-hấyemân) پایه‌هامون △ (pâyeấmun)
2nd plural (“your”)	پایه‌تان (pâyé-(y)etân) پایه‌تون، پایتون △ (pâyátun)	پایه‌هایتان (pâye-hấyetân) پایه‌هاتون △ (pâyeấtun)
3rd plural (“their”)	پایه‌شان (pâyé-(y)ešân) پایه‌شون، پایشون △ (pâyášun)	پایه‌هایشان (pâye-hấyešân) پایه‌هاشون △ (pâyeấšun)
△ Colloquial.

Derived terms

• پایه‌گذاری (pâye-gozâri)
• پایه‌گذاری کردن (pâye-gozâri kardan)
• پایه‌ریزی (pâye-rizi)
• پایه‌ای (pâye-i)
• سه‌پایه (pâye)
• چهارپایه (pâye)
• بی‌پایه (pâye)

Adjective

پایه • (pâye) (comparative پایه‌تَر (pâye-tar), superlative پایه‌تَرین (pâye-tarin))

1. (slang) someone who is usually in, participates and is willing to join and accompany friends

   اگه میرین استخر منم پایه‌ام!

   age mirin estaxr manam pâya-m!

   If you're going swimming I'm in too!

   من آدم خیلی پایه‌ای هستم!

   man âdam-e xeyli pâye-i hastam

   I'm always willing to join!

   امشب با چندتا از بروبچ می‌خوایم بریم بیرون. کس دیگه‌ای هم پایه هست؟

   emšab bâ čand-tâ az barobač mi-xâym berim birun. kas-e dige-i ham pâye hast?

   We're gonna go out with a couple of buddies tonight. Is anybody else willing to join?