dalasan

Tagalog

Etymology

From dalas +‎ -an.

Pronunciation

• (Standard Tagalog)
  • IPA^(key): /ˌdaˈlasan/ [ˌd̪aːˈlaː.sɐn̪] (noun, adjective)
    • Rhymes: -asan
  • IPA^(key): /dalaˈsan/ [d̪ɐ.lɐˈsan̪] (verb)
    • Rhymes: -an
• Syllabification: da‧la‧san

Noun

dálásan (Baybayin spelling ᜇᜎᜐᜈ᜔)

1. frequency
   1. rate of occurrence of something
   2. quotient of the number of times a periodic phenomenon occurs over the time in which it occurs
   3. (statistics) number of occurrences divided by time

Derived terms

• dalasang radyo

Adjective

dálásan (Baybayin spelling ᜇᜎᜐᜈ᜔)

1. requiring rush performance

   Synonyms: apurahan, madalian

Verb

dalasán (complete dinalasan, progressive dinadalasan, contemplative dadalasan, 2nd object trigger, Baybayin spelling ᜇᜎᜐᜈ᜔)

1. to increase in frequency; to do more frequently

   Synonym: limitan

2. to make faster

   Synonym: bilisan

Conjugation

Verb conjugation for dalasan (Class I) - um/an object verb

Root word				dalas
Trigger	Affix	Aspect
		Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative	Recently Complete
Actor	-um-	dumalas	dumalas	dumadalas nadalas2	dadalas madalas2	kadadalas1 kakadalas
Object	-an	dalasan	dinalasan	dinadalasan inadalasan2	dadalasan adalasan2	—
Locative	⁠pag- -an	pagdalasan	pinagdalasan	pinapagdalasan pinagdadalasan	papagdalasan pagdadalasan	⁠—
Benefactive	i-	idalas	idinalas	idinadalas	idadalas	⁠—
Instrument	ipang-	ipandalas	ipinandalas	ipinapandalas	ipapandalas	⁠—
Causative	ika-	ikadalas	ikinadalas	ikinadadalas1 ikinakadalas	ikadadalas1 ikakadalas	⁠—
	i-3	idalas	idinalas	idinadalas	idadalas	⁠—
Measurement	i-	idalas	idinalas	idinadalas	idadalas	⁠—
1Used in formal contexts. 2Dialectal use only. 3Generally avoided unless the cause is emphasized.

Indirect (pa-) verb forms

Trigger	Affix	Aspect
		Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative	Recently Complete
Actor	magpa-	magpadalas	nagpadalas	nagpapadalas	magpapadalas	⁠kapadadalas1 kapapadalas kapagpapadalas kakapadalas
Actor-secondary	pa- -in	padalasin	pinadalas	pinadadalas pinapadalas	padadalasin papadalasin	⁠—
Object	⁠ pa- -an	padalasan	pinadalasan	pinapadalasan pinadadalasan	papadalasan padadalasan	⁠—
Benefactive	ipagpa-	ipagpadalas	ipinagpadalas	ipinagpapadalas1 ipinapagpadalas	ipagpapadalas1 ipapagpadalas	⁠—
Causative	ikapagpa-	ikapagpadalas	ikinapagpadalas	ikinapagpapadalas1 ikinakapagpadalas	ikapagpapadalas1 ikakapagpadalas	⁠—
Locative	⁠pagpa- -an	pagpadalasan	pinagpadalasan	pinagpapadadalasan1 pinapagpadalasan	pagpapadadalasan1 papagpadalasan	⁠—
	⁠papag- -an	papagdalasan	pinapagdalasan	pinapapagdalasan	papapagdalasan	⁠—
1Used in formal contexts.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms

Direct action verbs
Trigger	Affix	Aspect
		Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Actor	maka-	makadalas	nakadalas	nakadadalas1 nakakadalas	makadadalas1 makakadalas
	mapa-2	mapadalas	napadalas	napadadalas1 napapadalas	mapadadalas1 mapapadalas
Object	⁠ ma- -an	madalasan	nadalasan	nadadalasan	madadalasan
Benefactive	mai-	maidalas	naidalas	naidadalas	maidadalas
Causative	maika-	maikadalas	naikadalas	naikadadalas1 naikakadalas naiikadalas	naikadadalas1 naikakadalas naiikadalas
	mai-	maidalas	naidalas	naidadalas	maidadalas
Locative	⁠mapag- -an	mapagdalasan	napagdalasan	napagdadalasan1 napapagdalasan	mapagdadalasan1 mapapagdalasan
Indirect action verbs
Trigger	Affix	Aspect
		Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Actor	makapagpa-	makapagpadalas	nakapagpadalas	nakapagpapadalas1 nakakapagpadalas	makapagpapadalas1 makakapagpadalas
Actor-secondary	mapa-	mapadalas	napadalas	napadadalas1 napapadalas	mapadadalas1 mapapadalas
Object	⁠ mapa- -an	mapadalasan	napadalasan	napadadalasan1 napapadalasan	mapadadalasan1 mapapadalasan
Benefactive	maipagpa-	maipagpadalas	naipagpadalas	naipagpapadalas1 naipapagpadalas naiipagpadalas	maipagpapadalas1 maipapagpadalas maiipagpadalas
Causative	maikapagpa-	maikapagpadalas	naikapagpadalas	naikapagpapadalas1 naikakapagpadalas naiikapagpadalas	maikapagpapadalas1 maikakapagpadalas maiikapagpadalas
Locative	⁠mapagpa- -an	mapagpadalasan	napagpadalasan	napagpapadadalasan1 napapagpadalasan	mapagpapadadalasan1 mapapagpadalasan
	⁠mapapag- -an	mapapagdalasan	napapagdalasan	napapapagdalasan	mapapapagdalasan
1Used in formal contexts. 2Only for involuntary actions, not for ability verbs.

Social (maki-) verb forms

Form	Affix	Aspect
		Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Direct	maki-	makidalas	nakidalas	nakikidalas	makikidalas
Indirect	makipagpa-	makipagpadalas	nakipagpadalas	nakikipagpadalas	makikipagpadalas

Related terms

• dalasin
• kadalasan
• madalas

Further reading

• “dalasan”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila, 2018

Anagrams

• dasalan