Vidi fonton por Kantabrio

{{Geokesto | Administra unuo
<!-- *** Kapo *** -->
| nomo                     = Kantabrio
| devena_nomo              =
| alia_nomo                = {{Lang-es|Cantabria}}
| kategorio                = aŭtonoma komunumo
<!-- *** Nomo *** -->
| etimologio               =
| oficiala_nomo            = Aŭtonoma Komunumo Kantabrio<br />{{es}} Comunidad Autónoma de Cantabria
| moto                     =
| kromnomo                 =
<!-- *** Dosiero *** -->
| dosiero                   =
| dosiero_priskribo         =
<!-- *** Simboloj *** -->
| flago                     = Flag of Cantabria (Official).svg
| blazono                   = Escudo de Cantabria (oficial).svg
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| lando                     = Hispanio
| lando_tipo                = Ŝtato
| lando_flago               = 1
| ŝtato                    =
| regiono                   =
| distrikto_tipo            =
| distrikto_faldo           =
| distrikto                 =
| municipo                  =
| municipo_tipo             =
| histregiono_faldo         =
| histregiono               =
<!-- *** Familio *** -->
| parto                     =
| rivero_faldo              =
| rivero                    =
| rivero1                   =
| rivero2                   =
| rivero3                   =
| montaro                   = [[Kantabra Montaro]]
| ĉefurbo                  = [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]
| urbo_tipo                 = Kelkaj urboj
| urbo_faldo                = 1
| urbo                      = [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]
| urbo1                     = Torrelavega
| urbo2                     = Castro Urdiales
| urbo3                     = [[Camargo (Hispanio)|Camargo]]
| urbo4                     = Piélagos
| urbo5                     = El Astillero
| urbo6                     = [[Laredo (Hispanio)|Laredo]]
| limo_faldo                = 1
| limo                      = Asturio
| limo_noto                 = Hispanio
| limo1                     = Kastilio kaj Leono
| limo1_noto                = Hispanio
| limo2                     = Eŭskio
| limo2_noto                = Hispanio
| limo3                     = Kantabra Maro
| limo3_noto                = maro
| memorindaĵo_tipo         =
| memorindaĵo              =
| memorindaĵo1             =
| memorindaĵo2             =
| konstruaĵo               =
| konstruaĵo_tipo          =
<!-- *** Situo *** -->
| situo            =
| koordinatoj_ne_en_titolo = true
| leviĝo           =
| ĉefurbo_lat_d             =
| ĉefurbo_lat_m             =
| ĉefurbo_lat_s             =
| ĉefurbo_lat_NS            =
| ĉefurbo_long_d            =
| ĉefurbo_long_m            =
| ĉefurbo_long_s            =
| ĉefurbo_long_EW           =
| plej_alta                  =
| plej_alta_lat_d            =
| plej_alta_long_d           =
| plej_malalta                   =
| plej_malalta_lat_d             =
| plej_malalta_long_d            =
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo                     = 5326
| areo_rondumo             = 3
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro               = {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}|loĝantoj}}
| loĝantaro_dato          = {{WikidataLoĝantaroDato}} 
| loĝantaro_denseco       = {{unuo|{{#expr:({{WikidataLoĝantaro}}/{{#invoke:Wikidata|claim|P2046}}) round 0}}}}
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita              = [[11-a de januaro]] [[1982]]
| establita_tipo         = Aŭtonomeco
| dato                     =
| ĉefulo =  {{#invoke:Wikidata|claim|P6}}<br>
<small>(ekde {{#invoke:Wikidata|claim|P6|qualifier=P580}})</small>
| ĉefulo_tipo               = Prezidanto
| ĉefulo_partio             = [[Regionisma Partio de Kantabrio]]
| gvidantaro                 = [[Registaro de Kantabrio]]
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono           = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1
| horzono_DST       = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2
| poŝtkodo              =
| areo_kodo                =
| areo_kodo_tipo           =
| kodo                     = ES-CB
| kodo_tipo                = [[ISO 3166-2:ES]]
| kodo1                    =
| kodo1_tipo               =
| kodo2                    =
| kodo2_tipo               =
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera                    = [[hispana lingvo|hispana]]
| libera_tipo               = Oficiala lingvo
| libera1                   =
| libera1_tipo              =
| libera2                   =
| libera2_tipo              =
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo                      =
| mapo_fono                 =
| mapo_priskribo             =
| mapo_lokumilo              =
| mapo1                      = Localización de Cantabria.svg
| mapo1_fono                   =
| mapo1_priskribo              = Situo de Kantabrio enkadre de Hispanio
| mapo1_lokumilo               =
<!-- *** UNESCO ktp. *** -->
| unesko_nomo               =
| unesko_jaro               =
| unesko_tipo               =
| unesko_kriterioj          =
| unesko_regiono            =
| unesko_numero             =
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| retpaĝo                  = [http://www.cantabria.es/ www.cantabria.es]
| commons                   = Cantabria
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj                ={{mapligilo administra unuo|zomo=7}}
}}
'''Kantabrio''' aŭ '''Kantabrujo''' ({{Lang-es|Cantabria}} {{prononco|kantabrja}}) estas [[Aŭtonoma Komunumo de Hispanio|aŭtonoma komunumo]] en la nordo de [[Hispanio]]. Ĝi konsistas el nur unu [[provinco]], Kantabrio. Ties ĉefurbo kaj plej loĝata loko estas [[Santandero (Hispanio)|Santandero]].

Kantabrio situas en la [[Kantabra Kornico]], inter la samnomaj [[Kantabra Maro]] kaj [[Kantabra Montaro]], laŭ nomo de antikva popolo [[kantabroj]]. Ĝi estas najbara al regionoj [[Asturio]], [[Kastilio kaj Leono]] kaj [[Eŭskio]]. Ĝi estas mara kaj monta regiono kun oceana klimato tre influita de [[Atlantiko]], kio estigas abundan plantaron.

Kantabrio estas arkeologie tre riĉa regiono kun [[prahistoria arto]] de Malfrua [[Paleolitiko]]. En la municipo [[Santillana del Mar]] estas la mondfama [[kaverno]] [[Kaverno Altamira|Altamira]], kun [[prahomaj pentraĵoj]] de 37&nbsp;000 antaŭ Kristo,<ref>{{citaĵo el la reto
|url=http://www.eldiariomontanes.es/20120614/local/cantabria-general/arte-ruprestre-hallazgos-altamira-201206141809.html
|aŭtoro=El Diario Montañés
|titolo=Las pinturas paleolíticas de Cantabria son “las más antiguas de la historia de la humanidad”
|jaro=2012
|alirdato=12-06-2011
|lingvo=hispana}}</ref> agnoskite de [[Unesko]] kiel [[Monda heredaĵo de Unesko|Monda heredaĵo]], kune de pliaj [[Kaverno Altamira kaj paleolitika kaverna arto de norda Hispanio|9 kantabraj kavernoj]].

La nuna provinco Kantabrio originis kiel fiksita ento la 28-an de julio 1778 en la [[Kunsidejo de Puente San Miguel]].<ref>{{citaĵo el libro
  | familia nomo= Baró Pazos
  | persona nomo= Juan
  | kunaŭtoroj= Manuel Vaquerizo Gil
  | eldoninto= Universidad de Cantabria
  | titolo= Instituciones Históricas de Cantabria
  | eldono= 1
  | jaro= 1994
  | loko= Santander, Cantabria
  | id = 84-8102-082-6
  | paĝoj= 104
  | ĉapitro= Fuentes de Derecho Histórico de Cantabria. Ordenanzas de Gobernación. Ordenanzas Generales. Ordenanzas de la Asamblea de la Provincia de Cantabria. 28 de julio de 1778
  | ĉapitrourl= http://books.google.es/books?id=v0xeKJtvUTgC&pg=PA33&lpg=PA33&dq=Ordenanzas+de+la+Provincia+de+Cantabria&source=bl&ots=5prl_svŭH&sig=VBbkNCBrŜ1cofjAdg5bQ-KtjkE&hl=es&ei=Kt3cSs-oEY2s4QaM6pH1Bg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CBMQ6AEwAw#v=onepage&q=Ordenanzas%20de%20la%20Provincia%20de%20Cantabria&f=false
}}</ref>
<ref>
{{Citaĵo el libro
  | familia nomo= Casado Soto
  | persona nomo= José Luis
  | eldoninto= Universidad de Cantabria
  | titolo= La provincia de Cantabria notas sobre su constitución y ordenanzas, (1727-1833)
  | jaro= 1979
  | eldono=
  | loko= Santander
  | id = 843001389X
  | paĝoj= 88
  | ĉapitrourl=
}}</ref>
<ref>{{citaĵo el la reto
|url=http://www.reocin.es/?mod=seccion15
|aŭtoro=Ayuntamiento de Reocín
|titolo=Día de Las Instituciones
|alirdato=2014-01-19
|lingvo=hispana
|arkivurl=https://web.archive.org/web/20140115155438/http://www.reocin.es/?mod=seccion15
|arkivdato=2014-01-15
}}</ref>
<ref>{{citaĵo el la reto
|url=http://www.senado.es/legis1/publicaciones/pdf/senado/bocg/III0007.PDF
|aŭtoro=Boletín Oficial de las Cortes Generales. Senado.
|titolo=Proposición de ley sobre cambio de denominación de la actual provincia de Santander por Cantabria
|jaro= 1979
|alirdato=19-10-2009
|lingvo=hispana}}</ref> Per la [[Statuto de Aŭtonomeco de Kantabrio]], aprobita la 30-an de decembro 1981, Kantabrio iĝis [[aŭtonoma komunumo]] kaj akiris proprajn instituciojn por memregado.

== Loknomo ==
La unua referenco al loknomo Kantabrio aperis en teksto skribita en la jaro -195, fare de la [[Romio|Romia]] historiisto [[Katono la pli maljuna]], kiu parolas pri la fonto de la rivero [[Ebro]], en la ''lando de la [[kantabroj]]'':
{{Citaĵo|[...] la rivero Ebro: tiu fontas el inter la kantabroj; granda kaj bela, fiŝabunda.|[[Katono la pli maljuna|Marcus Porcius Cato Censoriu]]. ''Origines''. -195.}}
Post tiu unua mencio aperis multegaj aliaj, ĉefe pro la eko de la [[Kantabraj militoj]] de kantabroj kontraŭ Romio en la jaro [[-29]]. Hodiaŭ oni konas ĉirkaŭ 150 menciojn de tiu ĉi popolo en [[Helenio|helenaj]] kaj [[Romio|Romiaj]] tekstoj.

Ekzistas diversaj teorioj pri la vortdeveno de la loknomo '''Kantabrio'''. Pluraj fakuloj ([[Isidoro de Sevilo]], [[Julio Caro Baroja]], [[Aureliano Fernández-Guerra]], [[Joaquín González Echegaray]], [[Adolf Schulten]], ktp.) multe pridebatis kaj, kvankam oni ne tutcertas pri ĝi, estas plej akceptite, ke ''Kantabrio'' venas de la radiko ''kant-'', kiu [[Kelta lingvaro|kelte]] aŭ [[Liguroj|ligure]] signifas ''roko'' aŭ ''ŝtono'', kaj la sufikso ''-abr'', kiu estas ofta en la keltaj regionoj kaj signifas "loĝanto". Laŭ tiu ĉi teorio, ''[[Kantabroj|kantabro]]'' signifas "loĝanto de la rokoj, de la montoj" aŭ simple "montano", kio estas klara referenco al la kruta kaj monta teritorio de Kantabrio. Alia ebla interpreto estas disiĝo je ''kant-'' kaj ''-briga'', kiu ankaŭ devenas el kelta lingvo kaj kies signifo estas "fortikaĵo", do ankaŭ tiukaze Kantabrio estus "rokfortikaĵo".<ref>{{citaĵo de libro
 | familinomo = González Echegaray
 | personnomo = Joaquín
 | aŭtorligilo = Joaquín González Echegaray
 | eldoninto = Editorial Estudio
 | titolo = Los Cántabros
 | eldono = 3-a
 | jaro = 1993
 | loko = Santander
 | isbn = 84-87934-23-4
 | paĝoj = 277
 }}</ref>

Kantabrio ankaŭ delonge ricevas la nomon '''[[La Montaña]]''', tio estas, ''La Monto'' en la hispana, pro ties monta reliefo. Krome, la karesnomo '''La Tierruca''' (''La Landeto'') estas tre populara ekde fino de la 19-a jarcento. La uzo de [[sufikso]]j ''-uco'' kaj ''-uca'' (simila al ''[[-et-]]'' en Esperanto) estas tipa parolmaniero de Kantabrio.

== Geografio ==
=== Klimato ===
Danke al [[Golfa Marfluo]], Kantabrio kaj aliaj regionoj en la [[Kantabra Kornico]] estas pli varmaj ol aliaj areoj en sama latitudo, kiel [[Nov-Skotlando]], en [[Kanado]]. En Kantabrio ekzistas malseka [[oceana klimato]] kun agrabla somero kaj freŝa vintro. La jara pluvkvanto estas ĉirkaŭ 1200&nbsp;mm ĉe la marbordo kaj ĝis 2400&nbsp;mm en la montaj areoj. La averaĝa temperaturo estas {{GdC|14}}. Ofte neĝas en la plej altaj areoj de Kantabrio inter oktobro kaj marto. En la plej altaj montoj de [[Picos de Europa]] (pli ol 2500 m) ekzistas neĝujoj, kiuj ne fandiĝas eĉ dum la somero. La plej sekaj monatoj estas julio kaj aŭgusto, sed ĉiam ekzistas pluvoj kaj la temperaturo ne estas tro alta. La klimato ankaŭ ŝanĝas de unu komarko al alia. Ekzemple, en komarkoj malproksimaj de la maro, kiel [[Liébana]] aŭ [[Campoo]], ekzistas interŝtupa [[kontinenta-mediteranea klimato]].

La influo de la monteca reliefo de Kantabrio estas rimarkinda rilate al ties klimato, ĉar ĝi estas la plej grava kaŭzo, pro kiu aperas specialaj meteorologiaj fenomenoj en Kantabrio hispane konataj kiel ''suradas'' (suraĵoj), kune de la efekto de [[feno]]: la vento el sudo blovas forte kaj seke kaj tial ju pli ĝi proksimiĝas al marbordo, des pli ĝi iĝas varma. Tio provokas mankon de pluvoj kaj malaltiĝon de la relativa aera humideco. En la sudaj valoj trans la [[Kantabra Montaro]] tute malsamas: tie ĉi la vento estas pli freŝa kaj humida, kaj ankaŭ eblas pluvi. Ĉi tia situacio pli abundas en aŭtuno kaj vintro, kiam la temperaturo eksterordinare povas altiĝi ĝis 20 gradoj. Tial estas iomete oftaj incendioj kaŭzitaj de ĉi tia vento, ekzemple tiu, kiu [[Incendio de Santandero de 1941|bruligis la urbokernon de Santandero]] en vintro de 1941.

=== Reliefo ===
[[Dosiero:Panoramica Santa Marina Cantabria.jpg|eta|650px|center|Monteca panoramo. Ju pli oni avancas suden kaj forlasas la marbordon, des pli la montoj iĝas krutaj.]]
Kantabrio estas kaj monta kaj mara regiono. Pro ĝia monteca reliefo, 40% el la teritorio estas pli alta ol 700 metroj, kaj triono el la tuta teritorio estas kruta je deklivo plia ol 30%.<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://europa.eu.int/spain/publicaciones/ccaa/1999/cantabria/Cantabria.html|aŭtoro=Comisión Europea|titolo=Cantabria en la Comunidad Económica Europea.|jaro=1999|alirdato=12-04-2007|lingvo=hispana|arkivurl=https://web.archive.org/web/20070427084833/http://europa.eu.int/spain/publicaciones/ccaa/1999/cantabria/Cantabria.html|arkivdato=2007-04-27}}</ref> Jen en Kantabrio oni konstatas tri malsamajn areojn:

* '''Marborda zono''': Norde, marborda strio-forma areo larĝa je ĉirkaŭ 10 Km kaj rare pli alta ol 500 metroj, hispane konata kiel ''La Marina'' (''La Mara''). Ties limo kun la maro estas [[fliŝo]]. Ĉi tial ekzistas krutaj klifoj rompitaj nur de la enmarejoj de la riveroj, kiuj estigas enfluejojn kaj strandojn. En la kantabra marbordo elstaras la [[Golfo de Santandero]].
[[Dosiero:Desfiladero4.JPG|eta|250px|[[Interkrutejo La Hermida]]]]
* '''Monta zono''': Meze, montaro plejparte el [[kalkoŝtono]] influita de [[karsto|karstaj]] fenomenoj. Tiun parton oni nomas hispane ''[[La Montaña]]'' (''La Monto''). La montoj formas profundajn valojn kun granda dekliveco de la grundo, sur kiu fluas [[torento|torentecaj]] riveroj [[erozio|eroziantaj]] kaj mallongaj pro la proksimeco inter ties elŝprucejoj kaj la maro. La valoj kvazaŭ kreas naturajn distriktojn, tial oni normale citas multajn lokojn rilate al ties situo en iu konkreta valo. En la orienta parto de Kantabrio estas [[mezalta montaro|mezalta montoĉeno]] paralela al la marbordo, kun altecoj inter 600 kaj 1000 metroj kaj longa je 15-20 kilometroj. La plej [[alta montaro|altaj montoj]] estas troveblaj laŭmezure kiel oni rigardas sudokcidenten, kie estas la dividpunkto, en kiu diferencas la riveroj enfluantaj en la [[Biskaja Golfo|Biskajan Golfon]], la apartenantaj al la [[baseno]] de la rivero [[Doŭro]] kaj la apartenantaj al tiu de la rivero [[Ebro]]. Ĝenerale tiuj ĉi montoj superas la altecon de 1500 metroj kaj la plej altaj estas tiuj en [[Picos de Europa]], kiuj estas en la plej sudokcidenta parto de Kantabrio. La plejparto el tiuj lastaj superpasas la altecon de 2500 metroj kaj tie la efekto de la [[glaciaro]]j estas plej facile rekonebla. La plej alta monto estas [[Torre Blanca]] (2619 metroj), en la limo inter Kantabrio kaj la [[provinco Leono]], sed delonge oni konsideras la monton [[Peña Vieja]] (2617 metroj) tiu plej alta en Kantabrio pro tio, ke ĝi estas tute ene de la regiona limo.<ref name=blanca>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.mendikat.net/monte.php?numero=2013 |titolo=Mendikat :: Torre Blanca ( 2.619 m ) |alirdato=2014-01-19 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140115011046/http://www.mendikat.net/monte.php?numero=2013 |arkivdato=2014-01-15 }}</ref>
* '''[[Campoo-Los Valles|Campoo kaj la sudaj valoj]]''': Ĝi ampleksas la plej sudan parton de la regiono. La klimato estas pli [[kontinenta klimato|kontinenta]], simile al tiu en la [[Norda Altebenaĵo]] kaj centra Hispanio. En ĝi pli kaj pli abundas la [[pirenea kverko|pireneaj kverkoj]] pro malkreskanta aktiveco de kampa kultivado.

=== Riveroj ===
[[Dosiero:Nacimiento del rio Ason - Source of the Ason river.JPG|eta|200px|dekstra|Akvofalo en la elfluejo de la [[rivero Asón]].]]
[[Dosiero:CA01 03.jpg|200px|eta|[[Rivero Camesa]] en la municipo [[Valdeolea]].]]
[[Dosiero:Ria de San Vicente de la Barquera.jpg|200px|eta|dekstra|[[Estuaro]] de la [[rivero Escudo]] en [[San Vicente de la Barquera]].]]
La kantabraj [[rivero]]j estas mallongaj kaj havas rapidan daŭran akvofluon, multfoje pro la granda dekliveco de la tereno inter ties elŝprucejo kaj la maro. Krom la rivero [[Ebro]], ĉiuj havas fludirekton ortan al la maro kaj kvankam ili neniam sekiĝas, ties meznombra trafluo estas malgranda (20 m³/s) kompare al la aliaj riveroj de la [[Iberio|Ibera Duoninsulo]]. La rapideco de ilia akvo estigas egan [[erozio]]n kaj kreas V-formajn [[valo]]jn, kiuj estas ofte troveblaj en la tuta [[Kantabra Kornico]]. Ĝenerale la valoj bonstatas, sed ekzistas kreskanta homa influo.

Jen la ĉefaj riveroj laŭ [[akvokolekta areo]]:
* '''Norda baseno''' (fluante en la [[Kantabra Maro|Kantabran Maron]])
** [[Rivero Agüera|Agüera]]
** [[Rivero Asón|Asón]]
** [[Rivero Besaya|Besaya]]
** [[Rivero Deva|Deva]]
** [[Rivero Escudo|Escudo]]
** [[Rivero Miera|Miera]]
** [[Rivero Nansa|Nansa]]
** [[Rivero Pas|Pas]]
** [[Rivero Pisueña|Pisueña]]
** [[Rivero Saja|Saja]]
* '''[[Valo de Ebro|Ebra baseno]]''' (fluante en [[Mediteraneo]]n)
** [[Rivero Híjar|Híjar]]
** [[Ebro]]
* '''[[Doŭro|Doŭra]] baseno''' (fluante en [[Atlantika Oceano|Atlantikon]])
** [[Rivero Camesa|Camesa]]

La 2175-metra monto [[Tres Mares]] (hispane: ''tri maroj''), en la distrikto [[Campoo-Los Valles]], ĉe la limo kun [[provinco Palencio]], markas naturan limon de la tri akvokolektaj areoj. Ĉe tiu ĉi monto elfluas la riveroj [[Rivero Híjar|Híjar]], [[Pisuergo]] kaj [[Rivero Nansa|Nansa]], kiuj enfluas respektive en Mediteraneon, Atlantikon kaj la Kantabran Maron. Krom [[Kastilio kaj Leono]], Kantabrio estas la ununura [[aŭtonoma komunumo de Hispanio|aŭtonoma komunumo]] en Hispanio, kies riveroj fluas en la tri marojn ĉirkaŭ la [[Ibera Duoninsulo]].

=== Flaŭro ===
La diversaj altecoj de la grundo en la regiono, inter la marbordo kaj 2600, faras, ke la vegeta diverseco estu tre granda kaj tial ekzistas vasta nombro da [[biotopo]]j. En Kantabrio kreskas specoj kun folioj abundaj kaj deciduaj, ekzemple [[kverko]]j kaj [[Eŭropa fago|fagoj]]. Tamen, ekde praa tempo la homa agado estis favora al kreo de paŝtejoj, kie la brutaro paŝtiĝu, tial do ili abundas en Kantabrio.

[[Dosiero:Panoramica Alisas Cantabria.jpg|dekstra|eta|300px|Panoramo de montpasejo en Alisas. La paŝto-kampoj miksiĝas kun [[eŭkalipto]]-[[plantejo]]j kaj malvastaj indiĝenaj arbaroj el [[kverko]]j kaj [[frakseno]]j.]]

En la suda parto de Kantabrio, en la limo kun la [[Norda Altebenaĵo]], ekzistas miksa pejzaĝo kun sekaj vegetaĵoj pro la influo de seka klimato de [[Kastilio kaj Leono]]. Alia faktoro por diverseco estas la limo kun la mediteranea [[Biogeografio|biogeografia]] areo, kiu estigas specojn kiel verdajn kverkojn (ileks-kverkojn) aŭ [[Okcidenta arbuto|okcidentajn arbutojn]], kiuj kreskas en [[kalkŝtono|kalkŝtonaj]] kaj sekaj grundoj.

En Kantabrio konstateblas pluraj [[flaŭro|flaŭraj]] areoj:

* La '''marborda terstrio''', kie multas la sablejoj kun dunoj sen pluraj vegetaĵoj. En la [[klifo]]j estas herbecaj plantoj ekskluzivaj al ĉi tiuj lokoj.
* '''La Marina''', (''La Mara'') areo inter la maro kaj la unuaj montoj kun 500 metroj, konsistis pratempe el aroj da deciduaj arboj kun diversaj specoj: [[frakseno]], [[tilio]], [[laŭro]], [[avelujo]], [[acero]], [[kverko]], [[poplo]], [[betulo]], ktp. En la riverbordaj kampoj vivis [[alno]]j kaj [[saliko]]j. Nuntempe preskaŭ ĉiuj el ĉi tiuj arbaroj malaperis kaj nur restis kelkaj dise en lokoj, kie terkultivado ne estas bone realigebla. Anstataŭe, nun estas paŝto-kamparoj tre fruktodonaj pro la favora klimato, kiuj vivtenas la ruran ekonomion de Kantabrio. Apud ili estas grandegaj plantejoj el [[eŭkalipto]]j por la paper-industrio, pri kies avanĝatoj diversaj voĉoj ekdiskutas.

[[Dosiero:Relieve karstico-Karst topography.jpg|dekstra|eta|300px|Panoramo de la [[Kantabra Montaro]] (maldekstre) kaj la marborda zono (''La Marina)'' kun la urbo [[Santandero (Hispanio)|Santandero]] (fone dekstre), vidita de la monto ''Alto de Brenas'' (579 m) en [[Riotuerto]].]]

* En la '''mez-alte montaj areoj''', inter 500 m kaj 1100 m, estas arbaroj el kverkoj [[tigfrukta kverko|tigfruktaj]] kaj [[kverko tigfolia|tigfoliaj]]), ĉefe en la montoflankoj kun la plej granda nombro da horoj de sunlumo. En la umbraj areoj kaj ĉefe super 800 m plej oftas la fagaroj kaj ankaŭ aperas [[ilekso]]j, kiuj donas manĝeblajn fruktojn dum la vintro, kio estas la unusola vivtenilo por multaj bestoj. Super 1200 m ĝis 1800 m, en neĝaj areoj, la plej oftaj arboj estas betuloj.
* En la '''sub-alpa tavolo''', jam tre alte, la vegetaĵoj estas [[makiso]]j kaj herbecaj plantoj kiel [[graminacoj]], kiuj tre gravas al brutistoj ĉar ili estas paŝtaĵo por la bovoj kaj ĉevaloj.

Oni ankaŭ devas mencii la propraĵojn de la areo [[Liébana]], en kiu, pro ties mikroklimato proksima al tiu mediteranea, kreskas [[korkokverko]]j, [[vito|vinberujoj]] kaj [[olivarbo]]j, kiujn malmulte difektis la homa influo.

La alia malsama areo estas [[Campoo-Los Valles|Campoo]], en la sudo de Kantabrio, kie estas vastaj arbaroj da [[pirenea kverko|pireneaj kverkoj]], kaj kie la terkultivado ne estas grava. Plie, ankaŭ ekzistas grandaj rearbarigoj el [[arbara pino|arbaraj pinoj]] en la malkrutaj montoflankoj.

=== Naturaj rezervejoj ===
[[Dosiero:Parques Naturales y Nacionales de Cantabria.png|300px|eta|[[Naturrezervejo]]j en Kantabrio.]]

Kvankam la areo de Kantabrio ne estas tiel granda kiel aliaj provincoj en Hispanio, en ĝi ekzistas sep [[naturrezervejo]]j (inter ili, unu [[nacia parko]]):
# [[Nacia Parko Picos de Europa]]
# [[Naturparko Collados del Asón]]
# [[Naturparko Dunoj de Liencres]]
# [[Naturparko Masivo de Peña Cabarga]]
# [[Naturparko Oyambre]]
# [[Naturparko Saja-Besaya]]
# [[Marĉoj de Santoña, Victoria kaj Joyel|Naturparko Marĉoj de Santoña, Victoria kaj Joyel]]
La plej grava naturrezervejo estas la [[Nacia Parko Picos de Europa]], kiu ampleksas ankaŭ parton de la montaro [[Picos de Europa]] en [[Kastilio kaj Leono]] kaj [[Asturio]]. Ankaŭ estas 8 '''[[Protektita birda areo|Protektitaj birdaj areoj]]''' ('''PBA'''<ref>[http://www.mapa.es/es/desarrollo/pags/vigilanciaambiental/mapa12.htm Programa de Vigilancia Ambiental del Plan Nacional de Regadios.] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070630214752/http://www.mapa.es/es/desarrollo/pags/vigilanciaambiental/mapa12.htm |date=2007-06-30 }} Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación (M.A.P.A.) Alirita je 2007-06-09.</ref>): [[Marĉoj de Santoña, Victoria kaj Joyel]], [[Estuaro de Ajo]], [[Liébana]], [[Interkrutejo La Hermida]], [[Peña Sagra]], [[Montaro de Híjar]], [[Montaro de Cordel]], krom gravaj lokoj ĉe elfluejoj de la riveroj [[Rivero Nansa|Nansa]] kaj [[Rivero Saja|Saja]], la [[Baraĵlago de Ebro]] kaj Gorĝoj de Ebro, en direkto al la provinco Burgoso. Plie, ekzistas 21 '''[[Loko de Komunuma Gravo|Lokoj de Komunuma Gravo]]''' ('''LKG'''<ref>[http://www.mma.es/portal/secciones/biodiversidad/rednatura2000/rednatura_espana/lic/lic.htm Biodiversity: Lugares de Importancia Comunitaria.] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110221084640/http://www.mma.es/portal/secciones/biodiversidad/rednatura2000/rednatura_espana/lic/lic.htm |date=2011-02-21 }} Ministerio de Medio Ambiente. Alirita je 2007-06-09.</ref>), interalie, pluraj riveroj, dunaroj, marĉaroj kaj montaroj.

== Loĝantaro ==
[[Dosiero:Piramid Population Cantabria 2006.png|dekstra|eta|300px|Aĝo-piramido de la kantabra loĝantaro laŭ la censo en 2006.]]
[[Dosiero:Map of population of Cantabria 2005.png|dekstra|eta|300px|Demografia mapo. Loĝantoj laŭ urboj kaj vilaĝoj; censo de la jaro 2005.]]
Laŭ la [[censo]] de la jaro 2013, en Kantabrio loĝas 588&nbsp;638 homoj (1.26% el la popolnombro de Hispanio). La [[loĝdenso]] estas 113.37 loĝ./km².

Kompare al la aliaj [[aŭtonoma komunumo de Hispanio|aŭtonomaj komunumoj]], la loĝantaro de Kantabrio nur estas pli granda ol tiuj de [[Rioĥo]] (321&nbsp;780) kaj la aŭtonomaj urboj [[Ceŭto]] (80&nbsp;570) kaj [[Melilo]] (76&nbsp;034). En la 50 hispanaj provincoj, Kantabrio estas la 28-a, laŭ loĝanto-nombro en 2009.

Kompare al aliaj hispanaj regionoj, migrado en Kantabrio ne estis tiel forta: en la jaro 2007, 5.7% el la loĝantoj de Kantabrio estis fremduloj, sed en tuta Hispanio la nombro estas 11%. La plej grandaj fremdogrupoj estis [[Kolombio|kolombianoj]], [[Rumanio|rumanoj]], [[Ekvadoro|ekvadoranoj]], [[Peruo|peruanoj]], [[Moldava Respubliko|moldavoj]] kaj [[Maroko|marokanoj]], laŭ tiu ordo de plinombreco.<ref>[http://www.icane.es/HTML/CA_DE/CA_DE_007.pdf Datumoj pri migrado en Kantabrio dum la periodo 2004-2006] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070621185922/http://www.icane.es/HTML/CA_DE/CA_DE_007.pdf |date=2007-06-21 }} ([http://www.icane.es Icane])]</ref>

La meza vivo-longeco estas 75 jaroj por viro, kaj 83 jaroj por virinoj. En Hispanio ĝi estas 76.9 por viroj kaj 83,6 por virinoj.<ref>[[Monda Organizaĵo pri Sano|MOS]], Monda Organizaĵo pri Sano. ''Life Tables for WHO Members States'' [http://www.who.int/whosis/database/life_tables/life_tables.cfm], '' World Health Statistics 2007 Highlights and Tables''[http://www.who.int/entity/whosis/whostat2007.pdf]</ref>

La marbordo estas la plej loĝata areo. La ĉefaj loĝlokoj estas la ĉefurbo [[Santandero (Hispanio)|Santandero]] (182&nbsp;926 loĝantoj) kaj la urbo [[Torrelavega]] (industria urbo kun 56&nbsp;143 loĝantoj). Ambaŭ konsistigas la [[Metropola areo Santandero-Torrelavega|Metropolan areon Santandero-Torrelavega]].

Ankaŭ rimarkindas la kazo de [[Castro Urdiales]]. Kvankam ĝia oficiala popolnombro estas 32&nbsp;374 homoj<ref>Datumoj de la hispana instituto pri statistiko INE en la jaro 2007</ref> (kaj tiel ĝi estas la trie plej loĝata loko en Kantabrio), pro ĝia proksimeco al [[aglomeraĵo]] de [[Bilbao]] ĝia fakta popolnombro estas eĉ duobla (tiel la urbo parte funkcias kiel satelita urbo).

Laŭ la nombro de loĝantoj en la jaro 2011, la plej grandaj [[municipo]]j estas jenaj:<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.ine.es/jaxi/tabla.do?path=%2Ft20%2Fe260%2Fa2007%2Fl0%2F&file=mun39.px&type=pcaxis&L=0 |titolo=Datumoj de INE 2011 |alirdato=2021-08-13 |arkivurl=https://www.webcitation.org/6CXSF1TgU?url=http://www.ine.es/jaxi/tabla.do?path=%2Ft20%2Fe260%2Fa2007%2Fl0%2F |arkivdato=2012-11-29 }}</ref>

# [[Santandero (Hispanio)|Santandero]] (179&nbsp;921 loĝantoj)
# [[Torrelavega]] (55&nbsp;553 loĝantoj)
# [[Castro Urdiales]] (32&nbsp;374 loĝantoj)
# [[Camargo (Hispanio)|Camargo]] (31&nbsp;556 loĝantoj)
# [[Piélagos]] (22&nbsp;223 loĝantoj)
# [[El Astillero]] (17&nbsp;675 loĝantoj)
# [[Laredo (Hispanio)|Laredo]] (12&nbsp;206 loĝantoj)
# [[Santa Cruz de Bezana]] (11&nbsp;776 loĝantoj)
# [[Los Corrales de Buelna]] (11&nbsp;623 loĝantoj)
# [[Santoña]] (11&nbsp;465 loĝantoj)
# [[Reinosa]] (10&nbsp;177 loĝantoj)

== Historio ==
=== Prahistorio ===
[[Dosiero:Bastón perforado-Cueva del Castillo (España).jpg|200px|eta|Ordon-bastono kun truo kaj gravurita imago de cervo, kiu estis trovita en la kaverno [[El Castillo]].]]
La unua ekzisto de homoj en la [[Kantabra Kornico]] datiĝas je antaŭ 200.000 jaroj ([[Paleolitiko]]). La tiamaj [[Homo erectus]] establiĝis dum periodo inter [[glacialo]] kaj ekorganizis sin per preskaŭ-[[nomado|nomadaj]] [[klano]]j el [[ĉasistoj-kolektistoj]]. Tiam ili ekfaris [[pugnokojno]]jn. Du la [[Vurma Glaciepoko]], la [[neandertala homo|neandertalaj homoj]] ekloĝis en [[kaverno]]j kaj plibonigis diversajn [[ŝtona ilo|ŝtonajn ilojn]], kiujn poste pleje bonigis la [[Homo sapiens]] dum [[Malfrua Paleolitiko]]. La arto kreita de la kavernaj homoj estis trovita en multegaj kavernoj en Kantabrio ([[Kaverno Altamira|Altamira]], [[Kaverno El Castillo|El Castillo]], [[Kaverno La Pasiega|La Pasiega]], [[Kaverno Las Monedas|Las Monedas]], [[Kaverno Covalanas|Covalanas]], [[Kaverno Hornos de la Peña|Hornos de la Peña]], [[Kaverno El Pendo|El Pendo]], ktp.). La tiamaj homoj gravuris, skulptis kaj pentris, reprezentante ĉasaĵojn (cervoj, ĉevaloj, bizonoj, boacoj), geometriajn kaj simbolajn motifojn, sed ili malofte starigis imagojn de homoj aŭ siaj kontraŭuloj kaj malamikoj.

La [[Neolitika revolucio]] (apero de la unuaj brede kaj agrikulture produktantaj socioj) komenciĝinta en [[Mediteraneo]] atingis la [[Kantabra Kornico|Kantabran Kornicon]] malfrue kaj tial ĝi restis marĝena teritorio, kie dum longa tempo kunvivis [[ĉasistoj-kolektistoj]] kaj [[bredado|bredistoj]]-[[agrikulturo|agrikulturistoj]]. En la tiama kulturo elstaris [[megalito]]j, kio estis ligita al [[transmigra brutobredado]].

=== Kantabraj militoj kaj Romia konkero ===
[[Dosiero:F1010028.jpg|200px|eta|Reproduktaĵo de ferepoka [[Kantabroj|kantabra]] vilaĝo, en [[Argüeso]].]]

La [[Romia Imperio]] trovis en Kantabrio la [[kantabroj]]n. Ili estis [[klano|klana]] socio sen politika unueco, vivanta en [[fortikaĵo kastro|fortikaĵoj en altaĵoj]] kaj ofte disrabanta najbarajn popolojn en la [[Norda Altebenaĵo]] por ekvilibrigi sian delikatan ekonomion. La imperiestro [[Aŭgusto Cezaro]] decidis konkeri la teritorion pro diversaj kialoj: la mineblaj riĉo-fontoj, la deziro elkonkeri la tutan [[Iberio]]n kaj propra politika kaj milita honoro. Tial li komencis la dekjarajn [[Kantabraj militoj|Kantabrajn militojn]] en la jaro [[-29]]. La Romia konkero kaj [[romanigo]] de Kantabrio estis malfrua, neplena kaj baziĝis je nur bredado kaj ekspluato de minoj. La romianoj kreis tial komunikajn vojojn cele al eksportado tra la marbordaj havenoj. La ununuraj gravaj urboj estis [[Juliobriga]] kaj [[Flaviobriga]]. Kiam la [[Romia Imperio]] malaperis en la 5-a jarcento, la praa kantabra socio iĝis ree vigla kaj sendependa.

=== Frua Mezepoko ===
[[Dosiero:Santo-Toribio.jpg|275px|eta|maldekstra|La [[Monaĥejo de Sankta Toribio de Liébana]] estas grava pilgrima celpunkto por kristanoj ekde Mezepoko. En ĝi estas la plej granda ''[[Lignum Crucis]]'' kaj en ĝi ankaŭ [[Beato de Liébana]] verkis en la 8-a jarcento la libron ''[[Komentarioj pri Apokalipso]]''.]]

La reakirita kantabra sendependeco de la [[kantabroj]] daŭris ĝis la invado de la [[visigotoj|visigota]] reĝo [[Leovigildo]] de 574, kiu fondis malfortan regnon en la sudo de la [[Kantabra Montaro]]. Tie aperis la [[Duklando Kantabrio]], kies ĉefurbo estis [[Amaya]]. La unuaj [[kristanismo|kristanaj]] misiistoj [[Emiliano de la Cogolla]] aŭ [[Sankta Toribio|Toribio de Astorgo]] ne sukcesis estigi efikan [[kristanigo]]n. Komence de la 8-a jarcento, la [[islama invado de Iberio]] atingis la ĉefurbon Amaya kaj instigis gravan migradon al nordo de Iberio. Tiu subita alveno de novaj loĝantoj plu ŝanĝis la tiamajn kantabrajn sociajn, ekonomiajn kaj kulturajn strukturojn.

En 722 la epokfara venko de [[Don Pelajo]] kontraŭ araboj en la [[Batalo de Covadonga]] permesis la kreon de la [[Reĝlando Asturio]], kiu iĝis politika centro laŭ kiu la kantabra socio plu evoluis. Tiel ekaperis vilaĝoj en la valoj kaj la agrikultura ekonomio ekbaziĝis je la kultivo de [[greno]], [[vito]] kaj [[frukto]]j. Krome, la disvastiĝo de [[kristanismo]] instigis la adopton de [[feŭdismo]] kiel politika sistemo kaj multaj religiaj aŭtoritatoj kaj senjor-landoj estis kreitaj ĉirkaŭ la unuaj [[monaĥejo]]j: ekzemple, temploj kaj sanktuloj [[Monaĥejo de Sankta Toribio de Liébana|Sankta Toribio de Liébana]], [[Sankta Maria de Piaska]], Sankta Juliana, [[Emeterio kaj Celedonio]], [[Sankta Petro de Cervatos]] kaj [[Sankta Marteno de Elines]].

=== Malfrua Mezepoko ===
[[Dosiero:Sta Maria de la Asuncion - Castro Urdiales.jpg|250px|eta|La ĉemara kirko de Sankta Maria de [[Castro Urdiales]] estas simbolo de prospero de la havenaj urbetoj dum la Malfrua Mezepoko.]]
[[Dosiero:Bataille de la Rochelle.jpg|250px|eta|En la mara batalo de [[La Rochelle]] en 1372, Kastilio venkis Anglion per kantabraj ŝipoj kaj akiris la kontrolon de la [[Manika Markolo]].]]

La [[ekspansio]] de la kristanaj regnoj per la [[Rekonkero]] faris, ke la politika centro iĝis pli kaj pli suda kaj tial la teritorioj en la [[Kantabra Kornico]] restis ne tre interesaj. Tamen, tiu intereso revigliĝis en la 12-a jarcento, kiam la [[Reĝlando Kastilio]] donis specialajn rajtojn al diversaj marbordaj urbetoj (nome [[San Vicente de la Barquera]], [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Laredo (Hispanio)|Laredo]] kaj [[Castro Urdiales]]). Tial komenciĝis grava komerco de [[lano]] inter Kastilio kaj la nordo de Eŭropo tra la kantabraj havenoj. La havenaj urbetoj travivis prosperan periodon kaj kreskon kaj tiam ekaperis la unuaj konstruaĵoj kaj [[katedralo]]j laŭ la [[gotika arkitekturo]]. Tiu prospero kondukis al fondiĝo de la [[Ligo de la Kvar Urbetoj|Ligo de la Kvar Urbetoj de la Marbordo]] en Kantabrio, kaj la posta [[Ligo de la Marĉoj]] (1296) kun aliaj urbetoj ĉe la [[Kantabra Maro]], kiu milite helpis Kastilion je la konkero de [[Andaluzio|andaluzaj]] urboj dum la 13-a jarcento.

Grava krizo dum la 14-a jarcento kondukis al [[militoj de partioj]] (''guerras de bandos'') instigitaj de diversaj nobelaj familioj, kiuj politike kontrolis Kantabrion. La atakoj estis celaj al pluigo de aristrokrata povo kaj ekonomia kaj politika kontrolo. La konflikto estis solvita de la unuiga reĝa aŭtoritato de la [[Katolikaj Gereĝoj]].

Dum Mezepoko Kantabrio estis administre dividita kaj organizita laŭ konsilioj (nunaj [[municipoj]]), unioj, valoj, ktp. kaj poste laŭ rego de du ŝtataj [[koregidoro]]j kaj ties ago-areoj: unu por [[Asturio de Santillana]], [[Campoo]] kaj [[Liébana]], kaj unu alia por la [[Ligo de la Kvar Urbetoj|Kvar Urbetoj]] kaj [[Trasmiera]].

=== Moderna epoko ===
[[Dosiero:Santcivitatis.jpg|eta|220px|maldekstra|Urbo [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], en pentraĵo de [[Joris Hoefnagel]] de la fino de la 16-a jarcento. Tiu ĉi estas la plej malnova bildo de la urbo.]]

En la 15-a jarcento, en fino de [[Mezepoko]], Kantabrio estis plu administre kaj politike disiĝinta [[ento]]. En la 16-a jarcento, la konsekvencoj de tiu manko de unueco iĝis pli akraj. La ekonomio de la havenaj urboj estis katastrofe afektita de la milita konflikto de la [[Habsburgoj]] kaj la pluaj [[malsatego]]j kaj [[damaĝbesto]]j inter la fino de la jarcento kaj la komenco de la 17-a jarcento. Krome, la kultivo de novaj plantoj elportitaj el [[Ameriko]], tre speciale [[maizo]], plibonigis la tiame malriĉan dieton kaj instigis grandan plinombriĝon de la loĝantaro dum la 18-a jarcento. Komerco iĝis pli kaj pli grava ekde inaŭguro de la "Vojo de la farenoj", per kiu en 1753 [[Santandero (Hispanio)|Santandero]] estis konektita al [[Norda Altebenaĵo]] (norda centro de [[Kastilio]]) kaj tiel iĝis ties plej grava haveno.

La projektoj unuigi la diversajn kantabrajn teritoriojn iĝis pli fortaj en la fino de la [[Moderna epoko]]. Tiaj projektoj estis apogitaj de du flankoj. Unue, la plej tradicia flanko estis la [[Partio de la Kvar Urbetoj]] (cele al imposta pag-escepto) aŭ la [[Provinco de la Naŭ Valoj]], kiu poste iĝis la [[Provinco Kantabrio de 1778]]. Alia flanko estis tiu ligita al la [[burĝo]] de [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]. Tiu ĉi lasta grupo estis plej apogita kaj kondukis al la kreo de la [[Provinco Santandero]] en 1801, kiu estis daŭre kaj finfine adoptita en 1833 kadre de la teritoria divido de [[Hispanio]] de [[Javier de Burgos]].

=== 19-a jarcento ===
[[Dosiero:Santander.Isla.Magdalena.jpg|eta|220px|'''[[Duoninsulo La Magdalena]]''' kun la [[Palaco de La Magdalena]]. Ĝi estas simbolo de la prospera burĝo de la ĉefurbo Santandero.]]

Dum la 19-a jarcento komenciĝis procezo kiu formis la nunan Kantabrion:
* De administra vidpunkto, Kantabrio iĝis unuo kiel [[Provinco Santandero]]. Tamen, la komunikaj problemoj inter la subregionoj de Kantabrio ne estis solvitaj.
* De ekonomia vidpunkto, la komerco prosperis en la ĉefurbo Santandero ĝis la dua duono de la jarcento, kiam la komerco kun Ameriko iĝis pli malgrava. Tiam la ekonomio evoluis al nova kampo: bova bredado kaj minado estis la unua paŝo enkonduka al industria kresko dum la 20-a jarcento.
* De socia vidpunkto, dum la 19-a jarcento burĝo superregis sed ankaŭ ekaperis mezaklasuloj kaj malmulta [[laborista klaso]]. La montaj valoj kaj vilaĝoj suferis fortan elmigradon kaj ties loĝantoj amase ekloĝis la marbordojn kaj la industriajn urbojn ([[Golfo de Santandero]], [[Valo de Besaya]], estuaro de la [[rivero Asón]] kaj [[Castro Urdiales]]) kaj migris eksterlanden (ĉefe al Ameriko kaj Andaluzio).
* De politika vidpunkto, la dinastia [[liberalismo]] iĝis plej forta post kreo de la provinco. Tio faciligis alternan povo-ŝanĝon dum la [[Burbona restaŭrado en Hispanio]] (1874) kaj la plua politika kontrolo de [[kaciko]]j. En la urboj iĝis plej forta ankaŭ [[respublikismo]] kaj en la fino de la jarcento ekaperis la unuaj laboristaj organizaĵoj.

=== 20-a jarcento ===
La ŝanĝoj komenciĝintaj en la 19-a jarcento iĝis pli kaj pli rapidaj kaj profundaj, kaj la Provinco iĝis [[Aŭtonoma Komunumo]] en 1983.
* De loĝantara vidpunkto, la subita malplinombriĝo en la montaj kaj valaj areoj de Kantabrio iĝis klare memvidebla. La loĝantaro koncentriĝis pli kaj pli en la marbordo kaj en la plej grandaj urboj.
* De ekonomia vidpunkto, en industrio plifirmiĝis [[laktouzino|lakto-produktado]], [[fiŝkaptado]], [[kemia industrio]] kaj [[metalurgio]] dum la unua duono de la jarcento kaj poste oni eniris en daŭran krizon ĝis la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj, kiam la industrio renoviĝis.
* De socia vidpunkto, [[proleto]]j iĝis pli kaj pli multnombraj, kio kreis grandan malsamon inter la industriaj kaj kamparaj areoj en la 1930-aj jaroj. Tiaj malsamoj akriĝis ankoraŭ pli dum la [[Hispana Enlanda Milito]]. La malapero de industrio ekde la lasta triono de la jarcento ŝanĝis la profilon de Kantabrio al pli socia-profesia modelo kaj malmultnombriĝis la kampara loĝantaro. Tio plej impulsis la [[serva sektoro|servan sektoron]]. Krome, ekde la 1960-aj jaroj, oni pli kaj pli investis en turismo, kiu restis en la regiono tre dependa de turismaj sezonoj.
* De politika vidpunkto, en la unua triono de la jarcento aperis la unuaj demokratiaj movadoj, kiuj kondukis al la [[Dua Hispana Respubliko]]. La diktatoreco [[Frankismo]] malaperigis ĉiujn demokratiajn organizaĵojn kaj ties ekonomia kaj politika povoj baziĝis je jamaj kacikaj strukturoj. Kadre de la [[Hispana transiro|Hispana transiro al demokratio]] komenciĝinta en 1975, [[kantabrismo]] iĝis plej aktiva kaj Kantabrio iĝis [[Aŭtonoma Komunumo]] en 1983 laŭ [[Statuto de Aŭtonomeco de Kantabrio|propra statuto de aŭtonomeco]]. Kantabrio estis plejmulte ideologie [[konservismo|konservisma]] kaj travivis pluan kaj traŭmatigan malaperon de sia industrio.

== Regado kaj administrado ==
=== Politiko ===
La '''[[Statuto de Aŭtonomeco de Kantabrio]]''' (regiona [[konstitucio]]), aprobita je la [[30-a de decembro]] [[1981]], proklamas, ke Kantabrio kaj ĝiaj institucioj emas respekti kaj la bazajn rajtojn kaj la homan liberecon, impulsante kaj firmigante la kantabran disvolviĝon en [[Demokratio|demokratia]] etoso.

[[Dosiero:ParlamentodeCantabria.jpg|eta|220px|Fasado de la [[Parlamento de Kantabrio]], en [[Santandero (Hispanio)|Santandero]].]]
La '''[[Parlamento de Kantabrio]]''' estas la ĉefa institucio de la sinrego de tiu ĉi aŭtonoma komunumo, kaj estas kiu oficiale reprezentas la kantabran popolon. Nuntempe ĝi konsistas el 39 [[deputito]]j, kiuj elektiĝas laŭ universala kaj rekta [[baloto]] per libera kaj sekreta voĉdono.

La ĉefaj okupoj de la parlamento estas la jenaj: leĝfarado, aprobi la regionan buĝeton, impulsi kaj kontroli la agadon de la registaro, kaj pludisvolvigi la povojn transdonitajn de la [[Hispana Konstitucio de 1978|Hispana Konstitucio]], la Statuto de Aŭtonomeco kaj aliaj superleĝoj.

La '''[[Prezidanto de Kantabrio]]''' estas la plej grava reprezentanto de la aŭtonoma komunumo kaj ene de ĝi kaj por la Hispana Ŝtato. Li estras, direktas kaj kunordigas ties agojn. La prezidanto estas elektita de la anoj de la regiona parlamento, post konsulto al la tie estantaj politikaj partioj, kaj nomumita de la hispana reĝo. La prezidanto prezentas sian agad-programon al la parlamento mem kaj devas esti apogita per absoluta plimulto aŭ, en dua voĉdono, per simpla plimulto.

La '''[[Registaro de Kantabrio]]''' estas la organo, kiu direktas la politikan agadon kaj havas la plenuman kaj leĝan povojn, akorde kun la Hispana Konstitucio, la kantabra Statuto kaj la ekzistanta leĝaro. La Registaro konsistas el la Prezidanto, la Vicprezidanto (al kiu la Prezidanto provizore povas transdoni siajn plenumajn kaj reprezentantecajn funkciojn) kaj la Deputitoj, kiuj estas elektitaj kaj eksigitaj de la Prezidanto.

La oficperiodo daŭras kvar jarojn. Post kelkaj periodoj kun la rego de la dekstra [[Popola Partio (Hispanio)|Popola Partio]] (PP), inter [[2003]] kaj [[2011]] la kantabra registaro estas estrita de [[koalicio]] inter la [[Partido Regionalista de Cantabria|Regionisma Partio de Kantabrio]] (PRC) kaj la [[PSOE|Hispana Laborista Socialisma Partio]] (PSOE). Ekde 2011 la prezidanto de Kantabrio estis [[Ignacio Diego]] (PP).

=== Voĉdonoj ===
La [[voĉdono]]j de la [[aŭtonoma komunumo]] Kantabrio okazas ĉiun kvaran jaron, samtempe de la [[municipo|municipaj]] voĉdonoj. Per ili oni elektas la deputitojn de la [[Parlamento de Kantabrio]]. La 39 parlamentanoj estas elektitaj per universala kaj rekta baloto laŭ libera kaj sekreta voĉdono. La unua voĉdono de la [[Parlamento de Kantabrio]] okazis la 8-an de majo 1983, post la aprobo de la [[Statuto de Aŭtonomeco de Kantabrio]] en decembro 1981.

En la plej frua periodo, la [[Registaro de Kantabrio]] estis estrita de la [[Popola Partio (Hispanio)|Popola Partio]] (PP, kantabra sekcio) kaj la partio [[Unio por la Progreso de Kantabrio]] (UPCA, estrita de [[Juan Hormaechea]]). Post voĉdono de 2003 kaj ĝis 2011, la registaro estis [[koalicio]] de la [[Regionisma Partio de Kantabrio]] (PRC) kaj la kantabra sekcio de la [[Hispana Laborista Socialista Partio]] (PSC-PSOE). Dum tiu periodo [[Miguel Ángel Revilla]] (PRC) estis prezidanto kaj [[Dolores Gorostiaga]] (PSC-PSOE) estis vicprezidanto. En la voĉdono de 2011 la [[Popola Partio (Hispanio)|Popola Partio]] sukcesis atingi unuafojan absolutan plimulton (20 deputitoj) kaj ties kandidato [[Ignacio Diego]] iĝis [[prezidanto de Kantabrio]].

De vidpunkto de [[politika ideologio]], Kantabrio estas [[konservismo|konservisma]] komunumo kompare al aliaj en [[Hispanio]]. La konservismaj partioj (plej elstare, la [[Popola Partio (Hispanio)|Popola Partio]]) ĉiam venkas en voĉdono per granda plimulto, kvankam per [[koalicio]]j aliaj partioj sukcesis igi siajn kandidatojn membrojn de la registaro. Kaj en la kamparaj areoj kaj ĉefe en la ĉefurbo [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], la loĝantaro estas precipe konservisma. Industriaj areoj, kun loĝantaro pli juna (ekzemple [[Torrelavega]] kaj [[Reinosa]]), estas tie, kie la aliaj partioj ricevas pli da voĉdonoj, sed ankoraŭ ili estas tre malmultaj kompare al konservismaj partioj.

Jen la rezultoj de la voĉdonoj de la [[Parlamento de Kantabrio]] de la jaroj 2003, 2007 kaj 2011:

{| style="background:White"
|
{| class="wikitable" border="1"
|-
| colspan="6" bgcolor="#C0C0C0" |'''Komunuma voĉdono, 25-a de majo 2003'''
|- bgcolor="#D8D8D8"
| '''Partio''' || align="right" | '''Voĉdonoj'''
| align="right" | '''%''' || align="right" | '''Seĝoj'''
|-
| bgcolor="#1E90FF" | '''PP'''
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 146012
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 42,43 %
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 18
|-
| bgcolor="#FF4500" | '''PSC-PSOE'''
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 102918
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 29,91 %
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 13
|-
| bgcolor="#32CD32" | '''PRC'''
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 67003
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 19,47 %
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 8
|}

* Iĝis prezidanto [[Miguel Ángel Revilla]] ([[Regionisma Partio de Kantabrio|PRC]])

|
{| class="wikitable" border="1"
|-
| colspan="6" bgcolor="#C0C0C0" |'''Komunuma voĉdono, 27-a de majo 2007'''
|- bgcolor="#D8D8D8"
| '''Partio''' || align="right" | '''Voĉdonoj'''
| align="right" | '''%''' || align="right" | '''Seĝoj'''
|-
| bgcolor="#1E90FF" | '''PP'''
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 141926
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 41,52 %
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 17
|-
| bgcolor="#32CD32" | '''PRC'''
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 98702
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 28,87 %
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 12
|-
| bgcolor="#FF4500" | '''PSC-PSOE'''
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 83163
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 24,33 %
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 10
|}

* Iĝis prezidanto [[Miguel Ángel Revilla]] ([[Regionisma Partio de Kantabrio|PRC]])

|
{| class="wikitable" border="1"
|-
| colspan="6" bgcolor="#C0C0C0" |'''Komunuma voĉdono, 22-a de majo 2011'''
|- bgcolor="#D8D8D8"
| '''Partio''' || align="right" | '''Voĉdonoj'''
| align="right" | '''%''' || align="right" | '''Seĝoj'''
|-
| bgcolor="#1E90FF" | '''PP'''
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 156199
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 46,12 %
| bgcolor="#87CEFA" align="right" | 20
|-
| bgcolor="#32CD32" | '''PRC'''
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 98731
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 29,15 %
| bgcolor="#7CFC00" align="right" | 12
|-
| bgcolor="#FF4500" | '''PSC-PSOE'''
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 55220
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 16,31 %
| bgcolor="#FF6347" align="right" | 7
|}

* Iĝis prezidanto [[Ignacio Diego]] ([[Popola Partio (Hispanio)|PP]])

|}

=== Oficialaj simboloj ===
* [[Flago de Kantabrio]]
* [[Blazono de Kantabrio]]
* [[Himno de Kantabrio]]

=== Administra organizo ===
{{Ĉefartikolo|Administra divido de Kantabrio}}
[[Dosiero:Municipios (Cantabria) Mapa.svg|eta|Mapo de Kantabrio kun municipa divido.]]
En Kantabrio estas 102 [[municipo]]j. Unu municipo ofte enhavas plurajn loĝitajn lokojn kaj kvartalojn. Municipo havas municipdomon, kiu ofte estas en vilaĝo aŭ urbo sam-noma je municipo. Escepte, pro malmulteco de loĝantoj (malpli ol 250), du etaj municipoj ([[Tresviso]] kaj [[Pesquera]]) ne havas propran registaron: en ili oni organizas lokan asembleon, kiu agas kiel registaro (hispane, ''concejo abierto'', t.e. "malferma kunsido").
{{Ĉefartikolo|Listo de municipoj de Kantabrio}}

== Ekonomio ==
[[Dosiero:Santander.Banco.Santander.jpg|eta|300px|Sidejo de la [[Banko Santandero]], en la urbo [[Santandero (Hispanio)|Santandero]].]]

Laŭ la hispana [[INE]] (Instituto pri Statistiko), en la jaro 2007 la [[Malneta Enlanda Produkto po kapo]] en Kantabrio estis 23377 [[eŭro]]j (en Hispanio averaĝa kvanto estas 23396,<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.icane.es/banco/general.jsp?pagina=consulta.jsp%3Fidserie%3D161&strestadistica=PIB%20per%20capita&subid=050_030_020_040 |titolo=ICANE |alirdato=2021-08-13 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20111122092924/http://www.icane.es/banco/general.jsp?pagina=consulta.jsp%3Fidserie%3D161&strestadistica=PIB%20per%20capita&subid=050_030_020_040 |arkivdato=2011-11-22 }}</ref> kaj en 25-landa [[Eŭropa Unio]] ĝi estis 29455 eŭroj). La [[Malneta Enlanda Produkto]] estis 4.1%; en tuta Hispanio ĝi estis 3.9% dum sama periodo<ref>{{citaĵo el la reto
|url=http://www.invertia.com/noticias/noticia.asp?idnoticia=1721252
|aŭtoro=Invertia|titolo=Murcia, Cantabria, País Vasco y Galicia lideraron crecimiento PIB en [[2006]]
|dato=28-03-2007
|alirdato=14-09-2007
|lingvo=hispana}}</ref> En la dua triono de la jaro 2011, senlaboreco estis 14,8% de la [[laborforto]], kompare al 20.89% de tuta Hispanio.<ref>[http://www.icane.es/ ICANE]</ref>

Ekde la jaro 1994 Kantabrio ekonomie konverĝas al pli disvolviĝintaj regionoj de Eŭoropo, danke al disvolvo-monhelpo, kiun Kantabrio ricevis kiel regiono je Celo 1 ene de Eŭropa Unio.<ref>Same, inter 1992 kaj 1993, Kantabrio estis Regiono je Celo 2 kaj 5b (inter 1991 kaj 1993). [http://cor.europa.eu/Open%20Days%202005/documents/Speech%20by%20Angel%20Agudo.pdf] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070721141255/http://www.cor.europa.eu/Open%20Days%202005/documents/Speech%20by%20Angel%20Agudo.pdf|date=2007-07-21}}</ref> Post konstanta ekonomia kresko kaj ŝanĝoj en kriterioj por inkluzivi regionon je Celo 1, ekde 1999 Kantabrio ne plu estas tia regiono kaj iĝis 2-cela. Post transa periodo inter Celo 1 kaj 2, en 2007 monhelpo de Eŭropa Unio malkreskis je 46.2%.<ref>{{citaĵo el la reto |url=http://www.eldiariomontanes.es/20061220/cantabria/parlamento-regional-aprueba-presupuesto_200612201219.html |aŭtoro=El Diario Montañés|titolo=El Parlamento regional aprueba el presupuesto de Cantabria para [[2007]], que alcanza los 2.194 millones de euros|dato=20-12-2006|alirdato=14-09-2007|lingvo=hispana}}</ref> Kiel regiono je Celo 1, Kantabrio ricevis ĉiujare pli ol 30 milionoj da eŭroj.[http://www.elmundo.es/1998/11/18/economia/18N0080.html]

En Kantabrio la malkreskanta [[unuaranga sektoro]] laborigas 5.8% el la laborforto. Ĉefaj ekonomiaj aktivecoj estas, agrikulture, [[bovo|bova]] [[bestobredado|bredado]], produktado de lakto kaj viando kaj [[terkultivado]] (ĉefe, [[maizo]], [[terpomo]], [[legomo]]j [[furaĝo]]j); plie gravas [[fiŝkaptado]] kaj [[minado]] de [[zinko]] kaj ŝtono.

En la [[duaranga sektoro]] laboras 30.4% el la laborforto. Elstaras [[siderurgio]], manĝaĵo-industrio, [[kemia industrio]], paperindustrio, [[tekstila industrio]], [[medikamento]]j, industriaj kaj transportaj produktoj, interalie. [[Konstruado]] iĝas pli kaj pli malaktiva, sed ĝi plu estas la plej aktiva agado en tiu ĉi sektoro.

En la kreskanta [[sektoro serva|triaranga sektoro]] laboras 63.8% el la laborforto. [[Turismo]] estas pli kaj pli grava, plej kreskante en kamparaj areoj. Inter la bankoj fonditaj en Kantabrio, elstaras [[Caja Cantabria]] (en banka grupo [[Liberbank]] ekde 2011) kaj, ĉefrole, la [[Banko Santandero]] kreinta la [[Grupo Santandero|Grupon Santandero]], kun pli ol 129&nbsp;000 laborantoj, 66 milionoj de klientoj, 102&nbsp;000 filioj kaj 2.4 milionoj de akciuloj en la tuta mondo. La Grupo Santander estas unu el la dek plej grandaj financ-institucioj de la mondo, kaj ĝi estas la plej granda banko en [[Eŭrozono]].

== Transporto kaj komunikiĝoj ==
[[Dosiero:Viaducto de Montabliz 2007-05-08.jpg|eta|dekstra|La konstruo de grandaj komunik-infrastrukturoj estas komplika pro la same komplika reliefo. En la foto videblas la [[Ponto de Montabliz]], inter la vilaĝoj [[Molledo]] kaj [[La Pesquera (Kantabrio)|La Pesquera]], ĉe la aŭtoŝoseo [[A-67]]. Ĝia alteco estas 145 m, tiu plej granda en Hispanio.<ref>
{{Citaĵo el la reto
|url=http://www.eldiariomontanes.es/prensa/20061023/Kantabrio/coloso-toma-cuerpo_20061023.html
|aŭtoro=El Diario Montañés
|titolo=El coloso de la A-67 toma cuerpo.
|jaro= 2007
|alirdato=12-04-2007
|lingvo=hispana}}</ref>]]

La plej grava impliko kaj malhelpo en konstruo de komunik-infrastrukturoj en Kantabrio estas la reliefaj bariloj, tio estas, ĉefe krutaj montoj, en ĉiu direkto-akso: oriento-okcidento, norda marboro-sudo aŭ inter-vala komunikado. Konstruo kaj subteno de infrastrukturo estas tial tre multekosta.
Laŭ la Ministerio de Disvolvado de Hispanio, Kantabrio havas 2.393&nbsp;km da ordinaraj [[ŝoseo]]j kaj 206&nbsp;km da [[aŭtoŝoseo]]j.

[[Dosiero:Puerto de Santander, panoramica.jpg|eta|Panoramo de la [[Haveno de Santandero]].]]
La [[Flughaveno de Santandero]] estas la ununura flughaveno en Kantabrio regule uzita de veturantoj. De la jaro 2003 ĝia nombro de traveturantoj ege multiĝis pro establo de fluglinio [[Ryanair]].<ref>
{{Citaĵo el la reto
|url=http://www.eldiariomontanes.es/prensa/20070823/Kantabrio/volumen-pasajeros-aumento-ultimos_20070823.html
|aŭtoro=El Diario Montañés
|titolo=El volumen de pasajeros aumentó un 148% en los últimos cuatro años.
|jaro= 2007
|alirdato=23-04-2007
|lingvo=hispana}}</ref> En 2013 ekzistis linioj inter Santandero kaj 11 urboj en Hispanio kaj 7 en eksterlando.

Sume, la plej gravaj komunikaj infrastrukturoj en Kantabrio estas jenaj:

* [[Flughaveno de Santandero]]
* [[Aŭtoŝoseo de la Kantabra Maro]] (A-8, eŭropa ŝoseo E-70)
* [[Aŭtoŝoseo de la Altebenaĵo]] (A-67)
* [[Proksimaĵoj Kantabrio]]
* Mallarĝvoja [[fervojo]] [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Oviedo]] ([[Renfe Cercanías AM|FEVE]])
* Mallarĝvoja [[fervojo]] [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Bilbao]] ([[Renfe Cercanías AM|FEVE]])
* Larĝvoja [[fervojo]] [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Palencio]]-[[Valadolido]]-[[Segovio]]-[[Madrido]] ([[Renfe Operadora]])
* Ŝiplinio [[Brittany Ferries]]: [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Plymouth]] kaj [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Portsmouth]]
* Ŝiplinio [[LD Lines]] [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]-[[Poole]]
* [[Haveno de Santandero]]

{| class="wikitable" border="1"
|-----
| colspan="5" bgcolor="#C0C0C0" | <p align="center">'''Aŭtoŝoseoj kaj ties tra-iraj municipoj'''
|-----
| bgcolor="#EFEFEF" | '''Aŭtoŝoseo'''
| bgcolor="#EFEFEF" | '''[[Kilometro|Km]]'''
| bgcolor="#EFEFEF" | '''Sekcio'''
| bgcolor="#EFEFEF" | '''Ĉefaj vilaĝoj kaj urboj en Kantabrio'''
|-----
| [[Dosiero:E-70europe.svg|30px|E-70]] [[Dosiero:A-8Spain.png|30px|A-8]] '''[[Aŭtoŝoseo de la Kantabra Maro]]'''
| 602
| [[Iruno]]-Santiago de Baamonde
| [[Castro Urdiales]], [[Laredo (Hispanio)|Laredo]], Solares, [[Torrelavega]], [[Cabezón de la Sal]], Unquera
|-----
| [[Dosiero:A-67Spain.png|30px|A-67]] '''[[Aŭtoŝoseo de la Altebenaĵo]]'''
| 203
| [[Santandero (Hispanio)|Santandero]] ([[Haveno de Santandero|Raos]])-[[Venta de Baños]]
| [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Torrelavega]], [[Los Corrales de Buelna]], [[Reinosa]]
|-----
| [[Dosiero:ESP S-10.svg|30px|S-10]] '''[[S-10]]'''
| 16
| Solares-[[Santandero (Hispanio)|Santandero]]
| Solares, [[El Astillero]], Maliaño, [[Santandero (Hispanio)|Santandero]]
|-----
| [[Dosiero:ESP S-20.svg|30px|S-20]] '''[[S-20]]'''
| 22
| [[Santa Cruz de Bezana|Bezana]]-[[Santandero (Hispanio)|Santandero]] ([[El Sardinero]])
| [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Santa Cruz de Bezana]]
|-----
| [[Dosiero:ESP S-30.svg|30px|S-30]] '''[[S-30|Ronda de la Bahía]]'''
| 12,2
| Peñacastillo-San Salvador
| [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Camargo (Hispanio)|Camargo]]
|}

== Amaskomunikiloj ==
En Kantabrio ĉiutage estas prese eldonitaj du ĵurnaloj: [[El Diario Montañés]] kaj [[Alerta Cantabria]], sed plie ekzistas multegaj aliaj eldonaĵoj, ĉu ĉiusemajnaj, aŭ ĉiumonataj, ktp. La ĉefaj ŝtataj radistacioj elsendas en lokoj kiel [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Torrelavega]], [[Castro Urdiales]] aŭ [[Reinosa]], sed ankaŭ ekzistas multaj lokaj radistacioj. Nuntempe ne estas regiona televidstacio kreita per registara investo, sed ja ekzistas lokaj privataj televidoj (plej elstare pro vasta servareo, televidstacioj Canal 8DM kaj TeleBahía). Ekzistas ja regiona centro de [[TVE]] (ŝtata publika televido), kiu elsendas nur dum mallongaj periodoj kaj ĉefe programojn kaj teleĵurnalojn specife por Kantabrio.

== Kulturo ==
=== Literaturo kaj lingvo ===
La [[hispana lingvo]] estas la [[oficiala lingvo]] de Kantabrio. La orienta teritorio de Kantabrio estis parte lulilo de la hispana lingvo. En la okcidenta areo kaj en la [[Valo de Pas]] kaj [[Soba (Hispanio)|Valo de Soba]] estas ankoraŭ restaĵoj de la [[kantabra lingvo]]. Tamen, la kantabra lingvo estas nek oficiala nek agnoskita lingvo de la [[Registaro de Kantabrio]] kaj ĝi estas tute nekonata de granda plimulto de la loĝantaro.

En literaturo, plej elstaris la [[poligrafo (verkisto)|poligrafo]] [[Marcelino Menéndez Pelayo]], kiu dediĉis sin ĉefe al la [[historio de ideoj]], la kritiko kaj historio de la hispanlingva literaturo. Krome, ankaŭ rimarkindas [[Gerardo Diego]], poeto de la [[Generacio de la 27-a]]. Nuntempe, la plej sukcesa verkisto estas [[Álvaro Pombo]].

=== Monumentoj kaj muzeoj ===
* '''Kavernoj''': [[Kaverno Altamira|Altamira]], [[El Soplao]], [[Kaverno El Valle|El Valle]], [[Kaverno El Pendo|El Pendo]], [[Kaverno La Pasiega|La Pasiega]], [[Kaverno Las Monedas|Las Monedas]], [[Kaverno El Castillo|El Castillo]], [[Kaverno Morín|Morín]], [[Kaverno Hornos de la Peña|Hornos de la Peña]], inter aliaj.
* '''Civila arkitekturo''': [[Palaco de La Magdalena]], [[Kaprico de Gaudí]], [[Palaco de Sobrellano]], [[Palaco de la Bárcena]], [[Kastelo de Argüeso]], inter aliaj.
* '''Religia arkitekturo''': Kapitulaj kirkoj de [[Santillana del Mar]] kaj [[Santa Cruz de Castañeda]], [[Monaĥejo de Sankta Toribio de Liébana]], inter aliaj.
* '''Muzeoj''': [[Muzeo de la Kantabra Maro]], [[Etnografia Muzeo de Kantabrio]], [[Muzeo de Moderna kaj Nuntempa Belartoj de Santandero kaj Kantabrio]], [[Muzeo de Prahistorio kaj Arkeologio de Kantabrio]], [[Muzeo de Naturo de Kantabrio]], [[Nacia Muzeo kaj Centro de Esploro de Altamira]], kaj aliaj.

=== Universitatoj ===
[[Dosiero:Santander.Palacio.de.la.Magdalena.jpg|eta|250px|La [[Palaco de La Magdalena]] esta sidejo de la someraj kursoj de la [[Internacia Universitato Menéndez Pelayo]] (UIMP).]]
* [[Universitato de Kantabrio]] [http://www.unican.es (UC, UNICAN)]
* [[Internacia Universitato Menéndez Pelayo]] [http://www.uimp.es (UIMP)]
* [[Eŭropa Universitato de Atlantiko]] [http://uneatlantico.es/ (UNEATLANTICO)]
* [[UNED|Nacia Universitato de Jedistanca Edukado]] [http://www.uned.es (UNED)]
* [[Fondaĵo Comillas]] [http://www.fundacioncomillas.es/en/ (CIESE-CC)]

=== Festoj ===
[[Dosiero:La Vijanera.jpg|eta|280px|Karnavalo La Vijanera en Silió.]]
En Kantabrio oni celebras multajn festojn, kiuj estas origine kristanaj kaj dum kiuj oni honoras sanktulon aŭ sanktan patronon de vilaĝo aŭ municipo. Tamen ekzistas ankaŭ pluraj festoj, kiuj estas origine antaŭkristanaj, tio estas, ĉefe [[Keltoj|keltaj]], kaj kiuj plu ekzistas en la tradicia [[folkloro]]. La plej abundaj festoj okazas ĉirkaŭ la festotagoj de [[Sankta Johano la Evangeliisto]] kaj [[Ĉefanĝelo Miĥaelo|Sankta Mikelo]].

La duan dimanĉon de aŭgusto oni celebras en [[Cabezón de la Sal]] la [[Tago de Kantabrio|Tagon de Kantabrio]]. Dum tiu ĉi festo okazas pluraj tradiciaj aranĝoj: tradiciaj sportoj ([[kegloludo]] kaj [[ŝtontirado]]), foiro, dancoj kaj kantoj. Krome, la 28-an de julio oni celebras la [[Tago de la Institucioj de Kantabrio|Tagon de la Institucioj de Kantabrio]] en [[Reocín]].

Kelkaj festotagoj estas celebrataj en la tuta komunumo kaj aliaj estas limigitaj nur al unu aŭ malmultaj vilaĝo. Jen listo de la festoj plej konataj, kiuj ofte allogas vizitantojn el tuta Hispanio:

* '''[[La Vijanera]]''': unua dimanĉo de januaro, en [[Silió]]. [[Maskofesto]].
* '''Marista karnavalo''': en februaro en [[Santoña]]. Ĝi komenciĝis en la jaro 1934 kaj la plejparto el la partoprenantoj vestas sin per fiŝ-formaj vestaĵoj.
* '''La Folía''': aprilo, en [[San Vicente de la Barquera]]. Parado de ŝipoj.
* '''Coso Blanco''': lasta vendrero de julio, en [[Castro Urdiales]]. Parado de buntaj ĉaroj.
* '''Vivanta Pasiono''': teatro pri [[Pasiono (kristanismo)|Pasiono]] dum la [[Sankta Semajno]] en [[Castro Urdiales]]
* '''[[Tago de Kantabrio]]''': dua dimanĉo de aŭgusto en [[Cabezón de la Sal]].
* '''Flora Festo''': 20-a de aŭgusto, en [[Torrelavega]]. Parado de ĉaroj ornamitaj de floroj.
* '''Batalo de Floroj''': lasta vendredo de aŭgusto en [[Laredo (Hispanio)|Laredo]]. Parado de ĉaroj ornamitaj de floroj.
* '''Tago de Campoo''': lasta dimanĉo de septembro en [[Reinosa]]. Aranĝoj pri folkloro de [[Campoo]].
* '''Kantabraj militoj''': lasta kaj unua semajnfino de aŭgusto kaj septembro respektive, en [[Los Corrales de Buelna]]. Popola teatro kaj karnevalo pri la [[kantabroj]] kaj la [[Kantabraj militoj]].
* '''Festo de ''Orujo''''': dua semajnfino de novembro en [[Potes]]. Festo ĉirkaŭ la produktado de ''orujo'' (brando el oliv-rekremento) de [[Liébana]].

=== Kuirarto ===
{{Ĉefartikolo|Kantabra kuirarto}}
[[Dosiero:Sobaos-Pasteleria-2009.jpg|eta|150px|[[Sobao pasiego]].]]
La natura medio tre influas la [[kantabra kuirarto|kantabran kuirarton]], kiu havas trajtojn komunajn al najbaraj regionoj en la [[Kantabra Kornico]]. Pro la geografia diverseco de Kantabrio, oni uzas ampleksan aron de ingrediencoj: abundegas fiŝoj kaj [[marfrukto]]j el la [[Kantabra Maro]], riveraj fiŝoj kiel [[salmo]]j kaj [[truto]]j, [[legomo]]j kaj [[bovo|bova viando]]. Tre konataj pladoj estas ''[[cocido montañés]]'' (varmaĵo el [[fazeolo]]j kaj [[brasiko]] kiel bazaj ingrediencoj), ''[[cocido lebaniego]]'' (simila al tiu ĉi sed el [[kikero]]j ) aŭ ''[[marmita]]'' ([[tinuso]] kaj legomoj) inter multaj aliaj. La uzo de lakto en dolĉaĵoj kiel ''[[quesada pasiega]]'' aŭ ''[[sobao pasiego|sobao]]'' spegulas la gravecon de produktado de lakto en Kantabrio.

=== Mitaro ===
{{Ĉefartikolo|Kantabra mitologio}}
La [[Kantabra Kornico]], en norda [[Iberio]], estas abunda je [[mitologio]]j. La komunumoj ĉe la [[Kantabra Maro]], tio estas, [[Galegio]], [[Asturio]], Kantabrio kaj [[Eŭskio]] kunhavas samajn kulturajn kaj historiajn trajtojn, kaj tial pluraj mitaĵoj de la [[kantabra mitologio]] estas komunaj al mitaroj de tiuj najbaraj regionoj. La plej konataj kaj centraj estaĵoj estas ''[[ojáncanu]]'' kaj ''[[anjana]]'', kiuj respektive simbolas malbonon kaj bonon. Referencoj al la kantabra mitaro aperas ofte en la literaturo kaj festoj de Kantabrio.

== Simboloj ==
* [[Flago de Kantabrio]]
* [[Blazono de Kantabrio]]
* [[Himno a la Montaña]]
* [[Kantabra steleo]]
* [[Kantabra labaro]]

<br />
{{Regionoj de Hispanio}}
{{Elstara}}
{{ADLS|2005|25}}
{{Projektoj|commonscat=Cantabria}}
{{-}}

== Notoj kaj referencoj ==
{{Referencoj|2}}
{{Unua}}

{{Bibliotekoj}}

[[Kategorio:Kantabrio|*]]