Saltu al enhavo

Centra Komitato de la Komunista Partio de Sovetunio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Centra Komitato de la Komunista Partio de Sovetunio
CPSU body (en) Traduki
centra komitato Komunista Partio de Sovetunio Redakti la valoron en Wikidata
Komenco 1918 vd
Fino 6-a de novembro 1991 vd
Lando(j) Sovetunio vd
Sidejo Staraya Square 4
Adreso Москва, Старая пл., д. 4
Filioj Instituto Marx–Engels–Lenin
First Secretary of the Volgograd Communist Party (en) Traduki
Bashkir Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Traduki
Karelian Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Traduki
Moscow Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Traduki
Leningrad Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Traduki
Sverdlovsk regional committee of CPSU (en) Traduki
Central Committee of the Communist Party of Estonia (en) Traduki
Central Committee of the Communist Party of Ukrainian SSR (en) Traduki
Academy of Social Sciences of the Central Committee of CPSU (en) Traduki
Lenina partialtlernejo de KPSU
Central Committee of the Communist Party of Byelorussian Soviet Socialist Republic (en) Traduki
Tatarstan Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Traduki
Institute of Red Professors (en) Traduki
First Secretary of the Crimean Communist Party (en) Traduki (1920–1954)
Central Committee of the Communist Party of the RSFSR (en) Traduki (1990–1991) Redakti la valoron en Wikidata vd
vdr

La Centra Komitato de la Komunista Partio de Sovetunio (ruse Центральный комитет Коммунистической партии Советского Союза) estas la gvidanta organo de la Komunista partio de Sovetunio. La Politburoo (Ekde 1952 ĝis 1966 nomiĝas Prezidio) estas gvindanta organo de Centra Komitato. (En Hungario, ties nomo estis Centra Gvidantaro (1948–56) en la Partio de la Hungaraj Laboristoj).

La Centra Komitato en KPSU estis fondita de la bolŝevika frakcio, sub Vladimir Lenin. La Komitato formis la ĉefan politikan direkton de la partio. La Komitato formis en oktobro de 1917 kvinmembran Politikan Komitaton por gvidi revolucion. La multnombra Centra Komitato neniam kapablis fari rapidajn decidojn, do la ĉefa potenco jam dekomence estis en la manoj de la Politika Komitato kaj de la pli poste kreita Sekretareco kaj similaj partiaj organoj.

Post la morto de Lenin, Josif Stalin plenigis la Centran Komitaton per siaj fideluloj, sed ĝi funkciis ĝis la mezo de la 1930-aj jaroj kiel parlamentsimila organizo, en kiu eblis diskutoj. Poste Stalin — kadre de la Granda purigo — ekzekutigis plimulton de la CK, kies rolo malgraviĝis. Ĝi denove gravis nur dum gvidaj krizoj de 1957 kaj 1964.

La membroj de CK elektiĝis en la partia kongreso, sed tio signifis nur tiom, ke ili kapjesis al delegitpropona listo de la Politika Komitato. La membraro de la CK kreskis ekde 1921 (25) ĝis 1986 je 307 membroj. La Komitato kunsidis dufoje en jaro, unu-du tagojn.

La membroj de la CK estis la plej gravaj funkciuloj en la soveta registaro, tiel la komitato estis la plej supera registara organo de la partio. La Politburoo kaj Sekretareco kaj aliaj partiaj organoj eldonis siajn leĝojn en nomo de la CK (ĝis Dissolvo de Sovetunio en 1991).

La 5-an de marto 1940 Politburoo de la Centra Komitato de Komunista Partio de Sovetunio decidis ekzekuti 14 700 milojn de polaj militkaptitaj oficiroj el Kozelsk, Ostaŝkov kaj Starobilsk kaj 11 000 polajn civilulojn malliberigitaj sur orientaj teritorioj de la Dua Pola Respubliko - la akton de mortokondamno subskribis la plej gravaj gvidantoj de Sovetunio: Josif Stalin, Vjaĉeslav Molotov, Miĥail Kalinin, Kliment Voroŝilov, Lavrentij Berija (iniciatinto de la pafmortigo), Anastas Mikojan kaj Lazar Kaganoviĉ. Ĉefo de la operaco, komencita la 4-an de aprilo, estis nomumita generalo Vasilij Bloĥin, ĉefa ekzekutisto de NKVD.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]