Saltu al enhavo

Elena Garro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Elena Garro
Persona informo
Naskonomo Elena Delfina Garro Navarro
Naskiĝo 11-an de decembro 1916 (1916-12-11)
en Heroica Puebla de Zaragoza
Morto 22-an de aŭgusto 1998 (1998-08-22) (81-jaraĝa)
en Cuernavaca
Mortis per Korhalto Redakti la valoron en Wikidata vd
Lingvoj hispana vd
Ŝtataneco Meksiko Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Faculty of Philosophy and Literature, UNAM (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Edz(in)o Octavio Paz (1937–1959) Redakti la valoron en Wikidata vd
Amkunulo Archibaldo Burns (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo verkisto
prozisto
dramaturgo
ĵurnalisto
scenaristo Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Beletro kaj magia realismo Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj The Memories of the Future ❦
Blame the Tlaxcaltecs vd
vd Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Elena Delfina GARRO Navarro (Puebla, 11-a de decembro 1916 - Cuernavaca, 22-a de aŭgusto 1998) estis meksika scenaristo, ĵurnalisto kaj verkisto.[1] Ĝi estas ofte rilatigita kun la magia realismo kaj konsiderita plinoviganta de la fantasta literaturo, sed ŝi mem malakceptis tiun identigon ĉar konsideris ĝin tro komerceman etikedon. Krome, kelkaj kritikistoj konsideras, ke la verkaro de Juan Rulfo kaj la tri unuaj libroj de Garro, nome Un hogar sólido (1958), Los recuerdos del porvenir (1963) kaj La semana de colores (1964), iniciatis tiun fruan literaturan movadon.[2]

Centro Cultural Elena Garro, México. Inaŭgurita en 2012.

Spite malmultan diskonigon ekster ŝia lando, Meksiko, Garro estis unu de la plej interesaj figuroj de la meksika dramaturgio. Ŝi partoprenis plene de la koncepto de teatro kiel poezia, nelogika komunikado, kaj trans la diferencoj de teknikoj kaj enhavoj, eĉ ene de la movado nomita Absurda Teatro. Tamen la temara kaj teknika varieco en la teatro de Garro montris markitan preferon por la temo de la rilatoj inter diversaj aspektoj de la realeco kaj eĉ inter diversaj realaĵoj. Ŝiaj roluloj oscilas inter realeco kaj iluzio. Krome, surbaze de folkloraj elementoj, ŝi konstruas mondon en kiu malaperas la limojn de la realo kiel perceptita ĉiutage, kreante tiel mondon iluzian, sed eble ankaŭ pli reala kaj vera pri la animo de la homa estaĵo.[3]

Ŝi estis edzino de la same verkisto Octavio Paz, kiun ŝi konis en la UNAM kaj kun kiu ŝi havis filinon, Laura Helena Paz Garro.[1]

Verkoj

[redakti | redakti fonton]

Romanoj

[redakti | redakti fonton]
  • Los recuerdos del porvenir, México, Joaquín Mortiz, 1963.
  • Andamos huyendo Lola, México, Joaquín Mortiz, 1980.
  • Testimonios sobre Mariana, México, Grijalbo, 1981. ISBN 968-419-182-0.
  • Reencuentro de personajes, México, Grijalbo, 1982, ISBN 968-419-220-7.
  • La casa junto al río. México, Grijalbo, 1983, ISBN 968-419-217-7.
  • Y Matarazo no llamó..., México, Grijalbo, 1991. ISBN 970-05-0040-3.
  • Inés. México, Grijalbo, 1995, ISBN 970-05-0616-9.
  • Busca mi esquela & Primer amor. 2a eld. Monterrey, Ediciones Castillo, 1998. (Colección Más allá; 14) ISBN 968-7415-36-3.
  • Un traje rojo para un duelo. Monterrey, Ediciones Castillo, 1996, ISBN 968-7415-51-7.
  • Un corazón en un bote de basura, México, Joaquín Mortiz, 1996, ISBN 968-27-0672-6.
  • Mi hermanita Magdalena, Monterrey, Ediciones Castillo, 1998. ISBN 970-20-0062-9.

Noveloj

[redakti | redakti fonton]
  • "El árbol o fragmento de un diario", México en la cultura (Suplemento de Novedades), 22a de junio 1958, pp. 2 kaj 4.
  • "Perfecto Luna", Revista de la Universidad de México, aŭgusto 1958, pp. 7-9.
  • "El día que fuimos perros", Revista de la Universidad de México XVII, decembro 1962, pp. 22-23.
  • "Nuestras vidas son los ríos", La palabra y el hombre N.º 25, januaro-marto 1963, pp. 123-130.
  • "La culpa es de los tlaxcaltecas", Revista mexicana de literatura N.os 3-4, marto-aprilo 1964, pp. 12-28.
  • "La culpa es de los tlaxcaltecas", La palabra y el hombre N.º 30, aprilo-junio 1964, pp. 269-283.
  • "El duende", Revista de la Universidad de México, N.º 8, aprilo 1964, pp. 21-23.
  • "El zapaterito de Guanajuato", Cuadernos de Bellas Artes N.º 5, majo 1964, pp. 11-20.
  • "¿Qué hora es?", Diálogos 1, novembro-decembro 1964, pp. 18-23.
  • "Era Mercurio", Coatl 4, vintro 1965-1966, s.p.
  • "El zapaterito de Guanajuato", Sur 312, majo-junio de 1968, pp. 37-46.
  • El accidente y otros cuentos inéditos. Seix Barral, Biblioteca breve. Unua eldono, 1977. Tri rakontoj: Invitación al campo, Luna de miel kaj El accidente. Du represoj.[4]

Teatro

[redakti | redakti fonton]
Elena Garro y Helena Paz Garro dum la filmado de la dokumenta filmo "La cuarta casa, un retrato de Elena Garro", de José Antonio Cordero "Pepe Lamb", en Cuernavaca, Morelos.
  • "Un hogar sólido", Mañana. La revista de México, 3a de aŭgusto 1957, pp. 36-41. Ankaŭ en Sur, 251, marto-aprilo 1958, pp. 30-39.
  • "El rey mago", Revista de la Universidad de México, 7, marto 1958, pp. 1-2 kaj 8-9.
  • "La mudanza", La palabra y el hombre, 10, aprilo-junio 1959, pp. 263-274.
  • "La señora en su balcón", La palabra y el hombre, 11, julio-septembro 1959, pp. 435-444; Tercera antología de obras en un acto (Wilberto Cantón, Elena Garro, Carlos Solórzano kaj Rodolfo Usigli), México, Colección teatro mexicano, 1960, pp. 25-40 kaj en Plaza kaj Valdés-CONACULTA, Colección teatro breve, México, 1994, 55 pp. ISBN 968-856-379-X. Uzita de Luis Sandi por opero.
  • "El árbol", Revista mexicana de literatura, 3-4, marto-aprilo 1963, pp. 10-31 kaj El árbol, México, Colección Teatro de bolsillo, vol. XVIII, 1967.
  • "La dama boba", Revista de la Escuela de Arte Teatral, 6, 1963, pp. 77-126.
  • "Los perros", Revista de la Universidad de México, marzo de 1965, pp. 20-23.
  • "Felipe Ángeles", Revista Coatl, 8, aŭtuno 1967.
  • "Benito Fernández", Casa del tiempo, 6, februaro 1981, pp. 5-19.
  • "El rastro", Tramoya, 21-22, septembro-decembro 1981, pp. 55-67.
  • "Parada San Ángel", Tramoya, 84, julio-septembro 2005, pp. 5-41.
  • "Sócrates y los gatos" Obras reunidas, FCE, México, 2009, p. 424.

Atesto

[redakti | redakti fonton]

Reportaĵo

[redakti | redakti fonton]
  • Revolucionarios mexicanos. México, Seix Barral, 1997. ISBN 968-6941-29-0.
  • Mujeres perdidas. Reformatorio de señoritas* (1941).

Notoj

[redakti | redakti fonton]
  1. ↑ 1,0 1,1 Ahrens, Jan Martínez (15-a de Oktobro 2016). «Elena Garro, una escritora contra sí misma». El País. ISSN 1134-6582. Konsultita la 20an de Aŭgusto 2021.
  2. ↑ Brandoli, Javier. «Elena Garro: la madre maldita del realismo mágico». El Mundo. Konsultita la 20an de Aŭgusto 2021.
  3. ↑ «El teatro de Elena Garro: Evasión e Ilusión». Revista Iberoamericana. 1964.
  4. ↑ El accidente y otros cuentos inéditos. Elena Garro. Seix Barral, Biblioteca breve. Unua eldono, 1997. ISBN 968-6941-33-9

Bibliografio

[redakti | redakti fonton]
  • Cabrera, Rafael: Debo olvidar que existí. Retrato inédito de Elena Garro, México, Debate, 2017. ISBN 978-607-315-231-0
  • Rosas Lopátegui, Patricia: Testimonios sobre Elena Garro. Biografía exclusiva y autorizada de Elena Garro, Monterrey, México, Ediciones Castillo, 2002. ISBN 970-20-0285-0
  • Rosas Lopátegui, Patricia: El asesinato de Elena Garro. Periodismo a través de una perspectiva biográfica, México, Porrúa, 2005. ISBN 970-07-6159-2
  • La doble memoria de la loca. Sergio Callao en Revista de Crítica Literaria Latinoamericana. Lima-Hanover 2001
  • Melgar, Lucía; Gabriela Mora: Elena Garro: lectura múltiple de una personalidad compleja. Puebla: Benemérita Univ. Autónoma de Puebla, 2002. ISBN 968-863-628-2
  • A different reality: Studies on the work of Elena Garro, eld. de Anita K. Stoll. Lewisburg, Pa.: Bucknell Univ. Press, 1990. ISBN 0-8387-5166-0
  • Rosas Lopátegui, Patricia: Yo sólo soy memoria: biografía visual de Elena Garro. México: Ed. Castillo, 2000. ISBN 970-20-0088-2
  • Schmidhuber, Guillermo: Cátedra de Damas: Sor Juana Inés de la Cruz y Elena Garro. México: Universidad de Guadalajara, 2003. ISBN 970-27-0293-3.
  • Schmidhuber, Guillermo: En busca de un hogar sólido, teatraĵo pri Elena Garro, en Elena Garro, lectura múltiple de una personalidad compleja. Puebla: Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, 2002. ISBN 968 863 628 2.
  • Winkler, Julie A.: Light into shadow: marginality and alienation in the work of Elena Garro. New York; Vienna: Lang, 2001. (Currents in comparative Romance languages and literatures; 76 ) ISBN 0-8204-4071-X
  • En busca de un hogar sólido I y II, monologo de Guillermo Schmidhuber de la Mora sobre Elena Garro (Universidad de Guadalajara, México). Ankaŭ en Colección Tinta Viva, Buenos Aires, Argentina, 2004, kun Prólogo de Olga Martha Peña Doria. ISBN 987-21678-1-8.
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Elena_Garro&oldid=8899056"