Petidino
Vidu ankaŭ: Fentanilo, Fenilfentanilo, Furanilfentanilo, Izobutirofentanilo, Butirofentanilo, Alilfentanilo, kaj Tiofuranilfentanilo| Meperidino | ||
| Kemia formulo | ||
 | ||
Meperidino | ||
 | ||
| CAS-numero-kodo | 57-42-1 | |
| ChemSpider kodo | 3918 | |
| PubChem-kodo | 4058 | |
| Fizikaj proprecoj | ||
| Aspekto | blanka solidaĵo | |
| Molmaso | 247,33728 g mol−1 | |
| Denseco | 1,07 g/cm−3 | |
| Fandpunkto | 243 °C [1] | |
| Bolpunkto | 317 °C | |
| Refrakta indico | 1,5238 | |
| Ekflama temperaturo | 125 °C | |
| Solvebleco | Akvo:<1 x 10-3 g/L | |
| Mortiga dozo (LD50) | >2000 mg/kg (buŝe) | |
| GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| |
| GHS Signalvorto | Averto | |
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H302, H315, H319, H335 | |
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P261, P264, P264+265, P270, P271, P280, P301+317, P302+352, P304+340, P305+351+338, P319, P321, P330, P332+317, P337+317, P362+364, P403+233, P405, P501 | |
(25 °C kaj 100 kPa) | ||
Petidino aŭ meperidino estas organika kombinaĵo kun analgeziaj proprecoj uzata en kazoj de rena koliko, bilara koliko kaj akra pankreatito. Ĝi estas blanka solidaĵo, solvebla en akvo kaj nepolaraj organikaj solvantoj. En la molekulo ĉeestas unu benzena ringo {
}, unu karbamata grupo {
} kaj unu piridina grupo piridino {
}. Petidino estas aromata opioido kaj posedas 15 karbonatomojn, 21 hidrogenatomojn, 1 nitrogenatomon kaj 2 oksigenatomojn. Petidino uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj industriaĵoj.
Farmakologio
[redakti | redakti fonton]Dum longa tempo, petidino estis, pro sia senkompara spasmoanalgezia agado dum akuŝo, la preferata analgeziko. Kiam ĝi estas uzata dum akuŝoprocedo, la laboro ne estas plilongigita kaj la forto de la kuntiriĝoj ne malgrandiĝas. Petidino ŝajne influas nek la severecon de sangado nek la ŝrumpadon de la utero postnaska. Dum gravedeco ĝi pasas senbloke al la feto kaj povas atingi pli altajn koncentriĝojn tie ol en la patrina serumo. Pro la limigita metabola kapacito en novnaskitoj, petidino malkomponiĝas nur malrapide kaj havas konsiderinde plilongigitan duoniĝotempon (18 horoj kompare kun 3-4 horoj ĉe plenkreskuloj (Caldwell kaj Notarianni 1978).
Toksologio
[redakti | redakti fonton]Petidino estas unu el la plej ĝisfunde studitaj spasmoanalgesikoj uzataj dum akuŝo. La metabola acidozo priskribita post parentera apliko (De Boer et al. 1987, Kariniemi kaj Rost 1986) verŝajne povas esti klarigita per individua superdozo kaj la rezulta hipotona cirkulada reago en la patrino. Epidemiologiaj studoj ne malkovris asocion inter la uzo de petidino dum la unua trimestro kaj denaskaj misformiĝoj (Heinonen 1977).
Ĉe novnaskitoj petidino povas kaŭzi spiran depresion. Kondutismaj (ekzemple suĉkonduto) kaj EEG anomalioj, kiuj povas daŭri preter la unuaj malmultaj tagoj de vivo, estis observitaj. La grandeco de ĉi tiuj efikoj varias laŭ tempo kaj dozo. Pro la farmakokinetiko, observeblaj efikoj estas atendataj kiam patrina administrado okazas inter 1 kaj 4 horojn antaŭ akuŝo.
Multoblaj dozoj al la patrino dum pli longa tempodaŭro rezultigas amasiĝon de petidino kaj ĝia metabolaĵo (Nissen et al. 1997, Kuhnert 1985). Trofruaj beboj estas en pli granda risko. Klinikaj studoj ne malkovris daŭrajn kripliĝojn de novnaska funkcio. La sekureco kaj efikeco de la malsamaj strategioj por akuŝanalgezio estis vaste diskutitaj en la literaturo dum la lasta jardeko. Estas raportoj asertante ke ĉiee administrita petidino (kaj aliaj opioidoj) ne posedas analgezikan efikecon por naskodoloro, sed servas ĉefe por sedacii la patrinon, kaj pretervole, la novnaskiton (Reynolds kaj Crowhurst 1997, Olofsson et al. 1996).
Aliaj strategioj diskutitaj estas paracervikala bloko, mjelblokado kaj epidurala analgezio kun lokaj anestezioj aŭ opioidoj. Kombinaĵoj de epidura kun parentera analgezio kaj de epidura kun mjelanalgezio ankaŭ estas uzataj (Eberle kaj Norris 1996). Epidura analgezio ŝajne estas tre efika por redukti doloron dum laboro, sed ankaŭ povas havi iujn malfavorajn efikojn.
Rekomendo
[redakti | redakti fonton]Kiel spasmoanalgezio, petidino, povas esti uzata dum akuŝoprocedo kiam estas kritikaj indikoj por ĝi; kun antaŭtempaj naskiĝoj, tamen, ĝi estas relative kontraŭindikata. Uzo kiel analgeziko dum gravedeco ne estas rekomendata, neintencita uzo postulas nek ĉesigon de la gravedeco nek pliajn diagnozajn procedurojn.[2]