Solucionario Aritmética 5º PDF

Descargar como pdf o txt
Descargar como pdf o txt
Está en la página 1de 63

Solucionario CAPÍTULO

01
RELACIONES LÓGICAS
Y CONJUNTOS I
07 p # q = [(~p  q)  (~r  r)]  ~q 03 p @ q = p  ~q  p @ q = ~p  ~q
Actividad 
F
Piden simplificar:
p # q = [~(~p  q)  F]  ~q
(~p @ q) @ ~q  (p  ~q) @ ~q
01 I. (V) No es proposición porque es una p # q = [p  ~q]  ~q  p # q = ~q
interrogante. ~(p  ~q)  q  (~p  q)  q  q
II. (F) No es proposición porque es una
Clave B
Clave D
orden.
III. (V) Si es proposición. 08 I. (F) (p  q)  r  p  (q  r)
IV. (V) Si es proposición. (~p  q)  r  ~p  (q  r) 04 (p  s)  ~(q  r)
Clave C
\ FFVV. ~(~p  q)  r  ~p  (~q  r)
Clave B
(p  ~q)  r  ~p  ~q  r

II. (F) (p  q)  p  q  (~p  q)  p  q 05 p q ( p  ~q)  ~q


02 I. (F) "el número 3 no es par" es verdade-
ro, entonces la proposición: "es falso que (~p
 p)  q  q  V  q V V V F F F F
el número 3 no es par" es falsa. V V F V V V V V

F V F V F V F
II. (F) ¡Viva el Perú! es una oración excla- III. (V) q  (p  ~q)  ~(q  p) F F F V V V V

mativa por lo cual no es proposición. q  (~p  ~q)  ~(~q  p)  q  ~p  q  ~p
 Es decir que la proposición es falsa. \ La matriz es: FVVV
\ FFV Clave C
III. (F) x = 4: Dado que x es una variable, Clave D
puede tomar cualquier valor y no necesa-
riamente 4.
 La proposición x = 4 es proposición es 09 V(p)
{(r  u)  [p  ~s  (p  ~q)]} =V 06 V(p)
V F V V =V
V V F V ~[(q  ~r)  (q  ~s)]  ~(p  r)
falsa. V(q) =V V(q)
V F V F =V
V V V F
\ FFF. V F
V(r) =V V(r)
F V =F
Clave C V F
V F V(s) = V
V(u) = V F
F
I. V  (V  F)  V  F  F
I. [(F  V)  F]  (t
  ~t)  F
03 [~(~p  ~q) * ~q] * ~p  [(p  q) * ~q] * ~p V F II. V  (F  V)  V  V  V

[(p  q)  q] * ~p  q * ~p V III. V  (F  V)  V  V  V
\qpqp II. (V  V)  V  V
Clave A \ FVV.
III. (V  F)  ~(t
 F)  F  V  V Clave B

F ~ F
04 p q ( p  q)  (~ p  q) \ FVV.
Clave C
V V F V F 07 • p W q  p  ~q
V F F V V W ~q) W (p W q)] W (~p W q)
• [(p
  
F V V V V
F F V V F 10 De la tabla se deduce: p * q  ~(p  q) (p  q) (p  ~q) (~p  ~q)

\ VVVV. Nos piden reducir  (p * q) * (q * p) [(p  q)  ~(p  ~q)]  ~(~p  ~q)


Clave B  ~(p  q) * ~(q  p) q  (~p  q)]  (p  q)
[p  
 ~(~(p  q))  ~(~(q  p))  (p  q)  (q  p) q
05 p: Sandra es Argentina. pq
Clave D
p  q  (p  q)  p  q  p W ~q
q: Marlene es Argentina. Clave E
r: Sandra tiene pasaporte Argentino.
(~p  ~q)  ~r
Clave D CUADERNO DE TRABAJO 08
V V VF F F F F F
~p  ( q  ~ r)  F
01 Solo III no es proposición lógica porque es V F VV V F F V V
06 V(p) =F una oración interrogativa. Las demás sí. F V FF F F V F F
F V
V(q) =F F F FF V F V F V
F F V Clave D
F V(r) = V
F Clave E

•pqFFV 02 I. (V) p q ( p  q) ~ q  ~p
• ~s  ~p  r  ~V  (V  V)  F  V  F II. (F) V V V F V F
V F F V F F
09 V(r)
(p  ~ q)  ( ~r  s)  F =F
• (p  ~q)  ~r  (V  V)  F  V  F  V III. (V) F
F V F F F V V(s)
V F =F
• (~p  q)  r  (V  F)  V  V  V  V F F V V V V V F
V(p)
F =V
F
\ 3 son verdaderos. p  q  ~q  ~p F
Clave A V(q) = V
Clave E

5 1
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

I. (~p  ~q)  ~q  ~q  F III. p q (p  q)  q


02 [~(~p  q)  (r
 ~r)]  ~q  [p  ~q]  ~q
II. (V  V)  [(F  F)  V]  V  F  F F V V V V V
Por propiedad: (w  v)  w  w V F F V F
III. (V  V)  [(V  V)  F]  V  F  F F V F V V
[p  ~q]  ~q  ~q F F V F F
\ FFF. Clave D
Clave B
Contingente (C)
Clave C

10 • De la tabla se deduce: 03 ~p  q  p  q
p * q  ~(q  p)  p * q  ~(~q  p)
A) ~q  p B) p  ~q C) ~(~q  p) 08 p  ( r  s)  F
V F
p * q  q  ~p
D) ~q  p E) p  q F
Clave E
• (q  ~p) * (p  ~q)  (p  ~q)  ~(q  ~p) I. (F) II. (V) III. (V)
p  ~q
 (~q  p)
  p  ~q Clave E
~q
Clave C 04 p # q = ~(p  q) = ~(~p  q) = p  ~q
~q # (~p # q)  ~q # (~p  ~q) 09 Supondremos que tiene un valor F en la
~q  ~(~p  ~q)  ~q  (p  q) tabla:
~q  p  ~q  q = ~q  p
TAREA 
F
I. (p  ~q)  q
F
II. (p  q)  ( q  p)
V F V F F F
~(q  ~p)  ~(p  q) V V F
01 I y II son proposiciones. Clave D V F
F
III No es proposición porque es una or- Acepta valor falso No acepta valor F
den.  no es tautología.  es tautología.
05 V(p)
(p  q)  ( ~r  t) =V
V III. p  p  q IV. (~p
  p)  t
V(q)
V V =V
02 ~( p  q)  ~ (r  ~ t) F F V F F F
F V
V(r)
F =V F
F F  FtV
V V F F
F V(t) = F
V F V No acepta F. Es tautología.
F I. (r  p)  (~r  t) = F  Tautología.
V V F F
[(p  q)  r]  t  [(F
 F)  V]  F \ II, III y IV son tautologías.
V F
V
 F Clave D
VFF
II. (q  r)  (r  t) = F III.
V V V F V V F
10
(~p  q)  (r  ~r)  F V(p) = F
03 V(p)
F
=V V F F  
p  ( ~r  s) F F F
V(q) V =F
V(r)
V V F =F
F F V(s) = F \ FFF. • p  q  (r
 ~r)  F  V  F  x = F
Clave A F F
 V
F
I. t  (p  s) II. t  ~s III. p  r
t  (V  F) tV
 VF
 • (~p  q)  (p  q)  V  y = V

V F V
 F FF

 V
t
V
FV
IV.  REFORZANDO NIVEL II ~q  (r
• 
F 
 ~r)  V  z = V
F

V 
V V
\ 3 son verdaderas. 06
V V F F V F V V \ x; y y z son FVV.
Clave C
V F F V V F F F
F V V F F V F V
04 [(P(2)  P(3))  (R(4)  Q(5))]  [R(9)  Q(5)]  V F F V F F V F F
F
 V
V Clave B


V
[(Q(–5)  P(7))  (R(5)  P(5))]  Q(–3)
REFORZANDO NIVEL III
  V
V
 07 I.
V 11 p * q  [(p  ~q)  q]  ~p
V V F F V F p * q  (p  q)  ~p  V
{[P(2)  Q(5)]  R(5)}  
P(3)  F V F V F F F
F
 F V V F F V Piden: [V  q]  [p  V]
F F F F F V V
[V  q]  V  V
\ VVF. Contradicción (F)
Clave D

II.
V V VF V V F V 12
REFORZANDO NIVEL I V
F
F
V
VF
FV
V
V
V
V
V
F
V
F
V V
V F
V
F
VV
VV
V
F
V
F

F V V F F V V \ VFVV
F F F F F V V V
01 I. (V) II. (F) III. (V) F F V F F V F
Clave E Tautología (T) Clave E

2 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

13 p q (p  q )  (~p  q) 14 p q ~( p  q)  ~( p  q) 15 p q (p  q)  (~q  p)
V V V V F VV V V F V F F V V V F F FV

V F F V F F F V F F F V V V F F F V VV
F V V V V VV F V V V F V F V V V F VF
F F V V V VF F F F V F V F F V F V F F

\ VVVV \ El resultado es: FVFF \ (p  q)  (~q  p)  ~(q  p)  ~p  q


Clave B Clave D Clave B

Solucionario CAPÍTULO

02
RELACIONES LÓGICAS
Y CONJUNTOS II
05 09 I F
Actividad Prof. Enf. Cont. Biól. A B C D
35 – x
Luz 21 – x x 35 + (21 – x) + (16 – x) = 54
16 – x
Ruth
01 11 12 13 17 72 – 2x = 54
Katty
Abel Q  x=9
Nora Clave C
Alberto
Carlos • Contadora vive en A  Nora no vive
Daniel en A.

• Bióloga vive en C  Nora no vive en C. 10
 20
años > 20 años
Abel (No 17) < Carlos (No 11)
• Luz vive en D  No es contadora ni Hombres x b
Suma impar sólo si son 11; 13 y 17
bióloga, es profesora. Mujeres(110) a 50
 Carlos tiene 12.
Como Abel < Carlos  Abel tiene 11 años. • Katty no vive en A ni B  vive en C. • a + 50 = 110  a = 60
Los otros dos, Alberto y Daniel, tienen 13 Clave C a = 320 – 110  x = 150
• x + 
y 17 años que suman 30. 60
Clave C Clave D
06 Las respuestas del que acertó en todas y
el que falló en todas son opuestas (Ángel
02 • 3a – a = 16 y Carlos).
 a=8 Bailan No bailan
Quien falló en dos es Bejamín y coincide
• a + x = 22
Hombres a 3a
en 2 respuestas con Ángel  éste falló CUADERNO DE TRABAJO
Mujeres a x en todas.
 x = 14 Clave A
01 1982 1983 1985 1987
\ x + 3a = 14 + 3(8) = 38
Clave E Jaime
Carlos
07 100 • 8x + 4x + 16 = 100

A(8x)
x Alberto
 x=7
Juan
03 105 • 52 + b + 15 = 105 x 4x
• 8x – x = 7x
T(52)
 b = 38
N(55)
16  7(7) = 49 Clave C
F
a 15 x b • 15 + x + 
b = 55
12
38
Clave A
15
 x=2 02 • 3  x < 7  x  {3; 4; 5; 6}
Clave D Señoritas Varones  2x + 1  {7; 9; 11; 13} = M  n(M) = 4
08 • 12 + a = 24
Casaca(40)
16 • 3  x < 7  6  2x < 17
 a = 12 9  7  
2x + 1 < 15
04 2n + 2 – 2(2n – 2) = 224 • 17 + b = 28
12 a b 17
T
x
2n + 2 – 2n – 1 = 224  b = 11 Cartera(24) Corbata(28)  T = {7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14}  n(T) = 8

2n – 1 (2
3
– 1) = 224  2n – 1 = 25  n = 6 \ n(M) + n(T) = 4 + 8 = 12
a + b + x = 40  x = 8
• 9 + 
7 Clave E
Clave A 23 Clave D

5 3
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

S R
03 7a + 3 + 5a + 3 = 66 10 Color País 04 P – Q = {6; 9}  n(P – Q) = 2
12a = 60  a = 5 R M Ch A F E
 x = 22 – 1 = 3
7a + 3 2a – 3 5a + 3 Betty
n(S  R) = 2(5) – 3 = 7 Q – P = {1; 2; 10; 12}  n(Q – P) = 4
Elsa
Sara  z = 24 – 1 = 15
\ #subc. propios = 27 – 1 = 127
z 15
\


Clave C • R no F ni E. Rubia a Alemania =
x 3
=5
• M no E ni S. Morena es Betty Clave D
• Ch no F. Elsa no es China  es Rubia.
04 A B
7 7 10 +10 Clave B 05 Las respuestas de Alberto y Benito son
4 +10
7 2 opuestas. Uno de ellos respondió todas
8 correctamente y el otro falló en todas.
C
Las respuestas de Alberto y Carlos coin-
\ Forman una progresión aritmética de
razón 10.
TAREA ciden en 3 Alberto falló en todas y Benito
acertó todas.
Clave D Clave C
01 A = {1; 2; 4; 5; 8; 10; 20; 40}
B = {0; 5; –5}
05 Hombres (27) Mujeres (63)
\ A  B = {5}  n[P(A  B)] = 2' = 2
Piura (41) 21 20 REFORZANDO NIVEL II
Lima (49) 6 43
B
Hombres piuranos: 21 02 I. (V) AB=B A 06 Mario y Fernando se contradicen, uno de
Mujeres limeñas: 43 II. (F) A  B = A ellos dice la verdad  los otros dos mien-
Clave E III. (F) A  B = B – A ten.
Miguel miente y dice no fue él  fue Mi-
guel. Fernando miente al decir que fue
06 –2,66 < x  3,3  x = –2; –1; 0; 1; 2; 3 03 n(I  A)' = 76 – (14 + 28 + 10) 76
Mario  Mario dice la verdad.
x – 2 = –4; –3; –2; –1; 0; 1 n(I  A)' = 24 I(42) A(38) Clave B
(x – 2)2 = 16; 9; 4; 1; 0; 1  A = {16; 9; 4; 1; 0} 14 28 10

I. (V) 16 + 9 + 4 + 1 = 30 07 Para A: 2n = 1024  2n = 210
II. (F)  n = 10  n(A) = 10
A B
III. (F) P(A) es un conjunto. 04 Abriendo uno de los etiquetados con ver- Para B – A: 2x – 1 = 127
IV. (V) 9  A de, encontramos azul o rojo. Si es azul, el
 2x = 128  2x = 27 7 3 7
Clave E otro de etiqueta verde contiene bolitas ro-
jas y los otros dos frascos, bolitas verdes.  x = 7  n(B – A) = 7
\ n(A  B) = 17
07 Si el universo tuviera 100 elementos: Clave B
I. n(A) = 30 II. n(B) = 55 III. n(A  B) = 55
30 – x + 55 – x = 55 100 REFORZANDO NIVEL I 08 x2 + mx +
3 m
– > 0 x R
A B 2 4 
 x = 15
30 – x x 55 – x
01 A = {1; 2; 3; 4; 6; 12}
 D < 0
n(A  B): –3 m 2
B = {7; 6; 5; 4; 2}
x ) = 70
30 + (55 –  3 m
 A  B = {1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 12}  m2 – 4(1) – < 0  m2 + m – 6 < 0
15 2 4 
\ n(A  B)' = 30 < > 30% \ n(A  B) = 8 (m + 3)(m – 2) < 0  P.C. = –3; 2
Clave A Clave C
 m = –2; –1; 0; 1  A = {–2; –1; 0; 1}

200  n(A) = 4 y n(P(A)) = 24 = 16


08 x + a + b = 29 96 02
D(22) A(176)
176 + (22 – x) + 3 = 200
N(36) B(40) \ 4 + 16 = 20
y + a + c = 33 x = 1 Clave E
x a y 22 – x x 176 – x
z + b + c = 41
b 7 c 3
96 + (a + b + c) = 103 Clave A
z 09 A = {a1; a2; ...; ax} B = {b1; b2; ...; by}
a + b + c = 7 F(48)
P(A) = {f;
...; A} P(A) = {f;
...; A}
\ x + y + z = 96 – (7 + 7) = 82 n 2x elementos 2y elementos
03 A(60%n) X(32%n)
Clave A P(A)  P(B) = {f; ...; A; ...; B}

60%n – 42 42 32%n – 42 2x + 2y – 1 elementos
y
Dato: n(P(A)  P(B)) + 1 = n(P(A  B))
09 Hombres (55) Mujeres (65)
y = n – [60%n + 32%n – 42]  y = 8%n + 42 2x + 2y – 1 + 1 = 2x + y  x = 1; y = 1
Solteros (71) 27 44
42 = 60%(8%n + 42)  70 = 8%n + 42 n(A) – n(B) = 0
Casados (49) 28 21
\ n = 350 \ Tiene un único valor.
Clave B Clave B Clave E

4 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

L(60%n) C(30%n) M  N = {–3; –1; 0; 1; 2}  n(M  N) = 5


10 (k – 1)(k – 2)  2  k Z+ 12 • x + y = 40%n (1)
1 2 \ # Subc. no vacíos ni unitarios:
• 30%n – x = 9000 (2) 60%n – x x 32%n – x
k = 2; 3; 4; ...  mínA = 2 25 – 5 – 1 = 26
y Clave B
Bn = {x Z+/2 < x  n}  n(Bn) = n – 2 • 60%n + (30%n – x) + y = n
3; 4; ...; n
  y – x = 10%n (3)

n – 2 valores
(1) + (2): 2y = 50%n  y = 25%n
\ # subc. no vacíos de B = 2n – 2 – 1. 14 I. (F) II. (F) III. (F)
 x = 15%n
Clave E
Clave E En (2): 30%n – 15%n = 9000  n = 60 000
Clave E
x y
15 40%

REFORZANDO NIVEL III 13 • (x2 + 3x)(2x2 – 7x + 6) = 0


x + y = 60
6 9 11 14 16

U x(x + 3)(2x – 3)(x – 2) = 0  x = 0; –3; 2


11 • 22k – 2k = 992 A(k) B(2k)  M = {0; –3; 2}
6x + 11y + 16(40)
= 11
100
2k(2k – 1) = 25(25 – 1)
2 3 7 • –9  2x – 1 < 7  –8  2x < 8 6(x + y ) + 5y + 16(40) = 1100
 k = 5 x 
 –4  x < 4  –3  x + 1 < 5 60
• n(B') = 2 + x  22 + x = 64 = 26  x = 4 5y = 1100 – 640 – 360  y = 20
3 x+1 5
• n(A') = 7 + x = 7 + 4 = 11  –  <
 2
2  2
 \ x = 60 – 20 = 40 < > 40%
\ #subc. A' = 211 –1,5 –1; 0; 1; 2 2,5 Clave D
Clave E
N = {–1; 0; 1; 2}

Solucionario
CAPÍTULO

03
RELACIONES LÓGICAS
Y CONJUNTOS III
2. Ningún mamífero es vertebrado  F.
05 gasolina  pasajes: q  r
Actividad 3. Algún mamífero es vertebrado  V.
pasajes  corto de vida: rs
crisis económica  gasolina: p  q \ Son correctas (1) y (3).
01 a) (V) x = 3: 3 + 1 < 6  Clave C
crisis económica  corto de vida: p  s
1 1  3
b) (F) x = : + 1 = no es par.
2 2  4 1. (V) q  s [(q  r)  (r  s)  (q  s)]
Clave B 2. (V) p  r [(p  q)  (q  r)  (p  r)]
09 P H

 P  H  P  H'
3. (F) s  p
Clave D
02 a) (F) 103 < 1000 deshonesto 
I. Ningún político es 
b) (V) x = 1: 1 + 6 = 7  A P  H'  F H'
c) (V) x = 4  A: 42 < 30 06 P(x) = x + 2  0  x + 2  0  x  –2
Clave E II. No existen políticos honestos:
A) Falso, porque para x = –2, P(x) = 0
x P  x H  V
Clave A
C A C III. Todos los honestos son políticos:
03 A E
E E
H  P'  V
Cat Cat \ Son verdaderas II y III.
07 C I C C I
Clave B
\ Algunos empresarios no son capitalis- x x
tas.
Clave A
\ Algunos católicos no son ingenieros.
10 PU PU
Clave E J J J
C
04 P A C A P A A A

x x

08 1. Es falso que algunos mamíferos no son

 vertebrados.
\ Algunos cachorros no son perros. I. (F) II. (F) III. (V)
 F
Clave C Clave C
~F  V

5 5
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

I
CUADERNO DE TRABAJO 09 A
M
Ar M
Ar M
A 04 J I J L J L

x x x
x
01 P(5): 2(5) + 1  3 (V)
P(0): 2(0) + 1  3 (F) \ Algunos injustos no son lunáticos.
\ Algunos arquitectos manejan armas.
P(3): 3(3) + 1  3 (V) Clave C
Clave C Clave B

10 En En 05 La proposición es: "todo primo es impar".


02 V(p) = V; V(q) = V Es En
A
Es
A Esta es verdadera si x > 2  x  2.
1. p  q 2. p  q 3. p  ( p  q) \ I y II son verdaderas.
V V FV V F FV V V V V V
Clave D

\ Las proposiciones son VFV. \ Ningún avaro es estudiante.

Clave A Clave D

REFORZANDO NIVEL II
03 1. (V) 2x + 3 < 5  x < 1  x = 0
2. (V) 2x + 5  5  2x  0  x  0
TAREA 06 La negación es: "algún niño no es inocen-
te", cuya expresión lógica es:
3. (V) x2 + (x + 1) = 1  02 + (0 + 1) = 1
01 P(x): 3x + 2 < 10 x (Nx  ~Ix).
Clave C
Clave A
P(1): 3(1) + 2 < 10 (V)
P(4): 3(4) + 2 < 10 (F)

04 I. (V)
P(5): 3(5) + 2 < 10 (F) 07 Sea ~p  r  (r  q)  q  q
II. (F) Según su calidad son afirmativas o El esquema corresponde al Modus Ponens.
negativas. 02 "Algunas mujeres son débiles". Por lo tanto es válida.
Clave A
III. (V)
Clave B
03 x (P(x)  ~Q(x)): Ningún pez es mamí- 08 La negación es: "algunos necios recono-
fero. Negación: "Algún pez es mamífero". cen la razón".
05 P(x): 2x – 1  8  x  4,5 Clave C
Notación: x (P(x)  Q(x)).
P(4)  F
P(2)  
1. 
F F
2. [P(0)  P(6)]  [~P(2)  P(1)]  F 04 A V P
A V A
P 09 La proposición es: "todo número natural
F V V F V F F F impar es primo".
x x Existen impares que no son primos por lo
3. [P(3)  P(1)]  ~[P(3)  P(4)]  V tanto, la proposición es falsa, incluso bajo
F V F V V F F F las condiciones I, II y III.
\ Algunos arquitectos manejan armas.
Clave D Clave E

10
06 M = {0; 1; 2; 3; 4} REFORZANDO NIVEL I La función proposicional no es proposi-
ción mientras su variable no toma algún
1. P(x): x2  5  2x  5 (V) valor.
Clave C
3; 4
01 P(x): 3x + 5  8
2. Q(x): cumple para x = 0; 2; 4 (V) P(3): 3(3) + 5  8 (V)
3. R(x): cumple para x = 0 (V) P(0): 3(0) + 5  8 (F)
Clave B P(1): 3(1) + 5  8 (V)
Clave A REFORZANDO NIVEL III
07 Vx (P(x)  ~A(x)): Nadie con pluma es 11 I. (F) II. (V)
ave. Su negación es: "Algunos con plu-
02 Todo perro ladra: x (Px  Lx).
III. (F) La falsedad de alguna premisa no
mas son aves"  x (P(x)  A(x)). Clave A descalifica la validez de una inferencia.
Clave B Clave C
03 A = {2; 3; 4; 5}
1. x + 3 > 4  x > 1; x A (V)
08 P(x): x Z/x2  2  x = 2; 3; ... 12 Una proposición categórica contiene al-
2. x A; x2 + x < 5 (F)
gún cuantificador.
~P(x): x Z/x < 2  x = 0; 1 2
3. 3 < x2  10  1,7 < x  3 (V) Clave A
Clave A 2; 3 A
4. 4  2x  10  2  x  5 (V)
Clave D 13 I. (F) II. (V)

6 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

III. (F) las inferencias son válidas o no vá- Para y = 1: x2 < 2  x = 0; 1 (V)
lidas.
15 x R; 2x + 1  7  x  5
Para y = 2: x2 < 3  x = 0; 1 (V)
Clave C x3x5
2. (F) x, y / x2 + y2 > 3

x = 0, y = 0 0 > 3 (F)
14 U = {0; 1; 2} Universo
3. (F) x, y / x + y > 3
3 5
 x R
I. (V) x y / x2 < y + 1 Para x = 0 y > 3 (F)
Negación: x R
Para y = 0: x < 1  x = 0
2 (V) Clave D Clave D

Solucionario CAPÍTULO

04
RELACIONES LÓGICAS
Y CONJUNTOS Iv
C) D)
09 E = ~({(~p  q)  [r  (~p  q)]}  q)  ~p
Actividad
V V VV V F F V F F
E = (~{(~p  q)  [r  (~p  q)]}  ~q)  ~p
V F VF F V V V F F E = ({~(~p  q)  ~[r  (~p  q)]}  ~q)  ~p
01 I. p  q  ~p  q  P'  Q  I. (b) F V FF V V F V VV
E = ({(p  ~q)  [~r  (p  ~q)]}  ~q)  ~p
II. ~(p  q)  (P  Q)'  II. (c) F F FF V V V F VV
Contingencia Contingencia E = ({p  ~q}  ~q)  ~p
III. ~(p  q)  p  q  P  Q  III. (a)
E = ~q  ~p  ~(q  p)  ~(p  q)
Clave D E)
p q (p  q)  ~q Clave A
V V V F F
V F F VV
02 ~p  ~q  ~(~p)  ~q  p  ~q  P  Q'
F V F VF
\ A y B son
tautológicas. 10 [p  ~(~p  q)]  [(p  (~p  q))  p]
Clave C F F V VV
Contingencia = [p  (p  ~q)]  [~(p  (~p  q))  p]
Clave A
= [p]  [~p  ~(~p  q)  p]
03 I. p  (p  q)  ~p  (p  q)  (~p
 p)  q  T = p  [~p  (p  ~q)  p]  p  [~p  p]  p
 
V p V

II. (p  q)  ~p  ~(p  q)  ~p  (~p  ~q) 07 Corrija: Alternativa D) p  ~p
Clave A
 ~p  ~p  ~q  ~(p  q) Contingencia [Q'  (P'  Q')]  [(P'  Q')  P']
III. ~p  (p  q)  ~p  (~p  q)  ~(~p)  = [Q'  P']  [(P  Q')  P']'
(~p  q)  p  ~p  q  (p  ~p)  q  T
 P Q P Q P Q
V
Clave E CUADERNO DE TRABAJO
P Q

01 M = {x/x  (A  B)  x  (A  B)} = A  B
P Q
04 I. ~(p  q)  p  ~q  ~q  p (V)   A  B = {3; 4; 5; 7}
II. ~(p  q)  ~(~p  q)  p  ~q (V)  n(M) = n(A  B) = 4
\ La expresión es una tautología, por lo Clave E
III. ~(p  ~q)  ~(~p  ~q)  p  q (V) tanto equivale a p  ~p.
Clave D
Clave E
02 x  {3; 5; 6}  x  {2; 4; 5}  x  {3; 6}
 x=3x=6
05 La parte blanca es P  Q  La parte som- 08 [P  (Q  R)]  [R
  (P  Q)]  [P
  Q]  [Q
  R]

Clave A
breada es (P  Q)'  ~(p  q)  p  q. P Q P Q P Q P Q
Clave A  
R R R R 03 I. (V) p  (p  q)  P  (P  Q), es siempre
P Q P Q verdadera  es una tautología.

06 A) B)
R R
II. (V) p  ~p  P  P' = f, siempre es vacío
P Q  es una contradicción.
Q  (P  R)
V V F F V VV VV V V V III. (V) p  (p  q)  P  (P  Q), puede ser
V F F F V VF VF F V F q  (p  r)
R falsa o verdadera  es una contingencia.
F V V V V VV FF V V V
F F V F F VF FF V V F Clave A \ VVV
Clave A
Tautológico Tautológico

5 7
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

04 TAREA II
x  (A  B)  x  B  x  [(A  B)'  B]
REFORZANDO NIVEL
 x  [f  B]  x  B
C = B  n(C) = n(B) = 3 01 x  A  x  B  x  (A  B) 06 I. P  Q  P  Q No siempre es verdadero.
\ #subconjuntos de C es 23 = 8
P  P')  Q = Q  U  Q = Q
II. ( (V)
Clave E U
02 x  A  x  B  3  A  3  B (V)
III. (P  Q)  (P  Q = Q) (V)
 5  A  5  B (V)
Clave D
05 N = {x/x  A  x  B} = A  B'  
6  A  
6  B (F)
N = {1; 2; 3}  {1; 5} = {1; 2; 3; 5} V F
 
7  A  
7  B (V)
 n(N) = 4 U
Clave D V F 07
I. x  U, x  B A B C
\ M = {3; 5; 7}  (x  A  x  B)  F
m  U, no cumple a b d e
c
06 I. (V) x  A  C  x  B B
A C A B
la condición. m
03 x A  x B
II. (V) x  (A  C)' II. x  U/ (x  A  x  C)  x  B  V
 x  [A – B]
 x  (A  C) a y e, cumplen la condición.
A–B
III. (V) x  (A – C)'  x  B; x  B III. x  U/ (x  A  x  C)  x  B'  F
x  [(A – C)  B]  x  B a y e, no cumplen la condición.
Clave E 04 x  A  x  B  B–A Clave D
 M = {x/x  (B – A)  
 x  (A  B)}
{5} {1; 2; 3; 5}
07 I. (F) Para x = m:
 M = ({5} – {1; 2; 3; 5})' = (f)' = U
08 x  U,
U
m  B  
Si  m A  m  C , x  U x  B  x  A  
 x  B' B
 A
V F F U B–A
 B'

F A B C (B – A)'  B'

F  B–A=f  A=B
II. (F) para x = c:
a b
c
d e
m
REFORZANDO NIVEL I I. (F) A = f II. (V) A = B
 B  
(c c  A)  (c
 B  
c  C)  F III. (V) B – A = f
V F V F
01 M = A  B = {1; 7; 6; 8}  n(M) = 4 Clave B
 
F F Clave E
III. (F) Ningún elemento de A cumple la
condición. 09 x  A  x  B  x  (A  B)

Clave B
02 P = (A – B)' = {1}' = {2; 3; 4}  n(P) = 3 x  (A – B)  x  (A  B)

x  [(A – B)'  (A  B)] = U
Clave B
08 p: x  {3; 4; 5}  x  {3; 5}  F \ P = U  n(P) = n(U) = 5
Clave E
q: x  {4}  x = 4 (V)
U
03
B x, x  (B – A)
I. p  q  V II. p  q  p  F
    A
F V V F \A= 10 A = {2; 3; 4}, B = {3; 5; 6}
III. p  q  p  F
  Clave A  A  
I. (4 3  B)  (3
 A  
2  B)  F
V F Clave D V F V F
 
F F

04 {5; x + 2} = {x – 1; y}  5=x–1  x=6 II. (3 5  B)  


 A   2  B)  F
09 I. (V) x  B/x  A  x  U V V F
 {5; 8} = {5; y}  y = 8
x = 5 cumple la condición.  A  
III. (2 3  B)  
3  (A  B)  V
I.  y = 8  V
x = 5   II.  y=5F
x = 6   V V V
II. (F) x  (A – B)'  (x – 3)(x – 5) = 0
V F V F Clave B
x  {1; 3; 5}  x = 3  x = 5 x=6  y=8F
II.  
Para x = 1, no cumple. V V Clave A
III. (F) x  A  x  B, x  U
x = 1, no cumple.
Clave B 05 I. x  C  x  B  c  B (V) REFORZANDO NIVEL III
II. x  A  x  C' (V) A B
C 11  A  
I. (3 3  B) A B
10 x  C, x  A  B A B x = c cumple
a b c d V V .7 .3 .4
la condición. .2
 x  C (V) C
4  (A  B)  V
  .1 .5
II. x  C  x  A (V) .6
 A  B  C = f V
x = c cumple con la condición

\ (C – B)  (C – A) = C  A  
II. (6 5  B)  
2  (A – B)  F
Clave E Clave A V V V

8 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

2  (A  B)  
III.  5  A'  
3  (A  B)  V • A  B = {1; 4; 6; 8}
13 I. (p  q)  [(p  q)  p]
V V V  Para que B tenga el máximo número
 (P  Q)  [(P  Q) = P]
(V)
Clave B de elementos, A  B = B – A.
II. [(p  q)  (r  q)]  (p  r  q)  B = (A  B)  (B – A)
 [(P  Q)  (R  Q)]  (P  R  Q)] (V)
B = {1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8}
12 I. x  C, 
x  A  
x  B  
x  (A  B)' (V) III. [p  (q  r)]  [(p  r)  (p  q)] \ n(B) = 8

b d c  [P  (Q  R)]  [(P  R)  (P  Q)]
Clave C
II. x  C/x  B  A B No siempre es verdadero.
C
x  (A  B)' (V)
\ Solo I y II son tautológicos.
x = b, cumple con a b c d e 15 x  B, A
B C
Clave C
esta condición. x  (A  B)  (C  B)
a b c
III. x  C/x  A  x  B (V)  b  f
x = c, cumple con esta condición. 14 • x  A  x  B, x  {2; 3; 5; 7} \ B = (A  B)  (B  C)
Clave A
Clave A  A  B = {2; 3; 5; 7}

Solucionario
CAPÍTULO

NÚMEROS NATURALES
05
\ x + y + n = 4 + 0 + 6 = 10 33 – m 33 – m
09 n+1= –1  n= – 2 (1)
Actividad Clave D r r
113 – 33 80
3n + 1 = – 1  3n = –2 (2)
01 (1 · 32 + 2 · 3 + 1) + (2 · 52 + 4 · 5 + 3) = abc(8) 05 21x – 284x = 2bbx – 21x
r r
De (2) se cumple: r = 1; 4; 10
 89 = abc(8)  89 8
1 11 8 Considerando que  = 10  b = 11
Si r = 1; n = 26  m = 5
3 1 (10x + 1) – (8x + 4) = (11x + 11) – (10x + 1)
Si r = 4; n = 6  m = 1
2x – 3 = x + 10  x = 13
\ 131(8) = abc(8)  a + b + c = 5 Clave E Si r = 10; n = 2  m = 7
Clave A \ n – m = 21; 5; 9
Clave E

06 1ab4(n) = n31(6)  n < 6 (1)
02 mn = (mn – 13n) + (mn – 6m)
+
10 xx(81) = abab(9) = 12111211(3)
mn = mn + mn – 13n – 6m Pero de 1ab4n  4 < n (2)
i) abab(9) = 12 11 12 11(3) = abab(9) = 5454(3)
13n + 6m = 10m + n  12n = 4m  3n = m De (1) y (2): n = 5
1 3  a=5  b=4
1ab4(5) = 531(6)  1ab4(5) = 199
2 6
3 9 ii) xx(81) = 1211 1211(3) = xx(81) = (49)(49)(81)
199 5  1ab4(5) = 1244(5)
\ La máxima cantidad de monedas: 93. 4 35 5  x = 49
4 7 5 \a+b=2+4=6 \ a + b + x = 5 + 4 + 49 = 58
Clave E 2 1 Clave A
Clave C

03 1000a + rma = 9rma = 125a  rma = 125a


 amr = 526 625 5 07 a  7; 8 (2 valores)
\ amr = 5 · 2 · 6 = 60 b  –2; –1; 0; 1; ...; 8 (11 valores) CUADERNO DE TRABAJO
Clave D
\ Cant. de números: 2×11 = 22
Clave E
01 872 7
17 124 7
04 •n<7n<5  n=6 32 54 17 7
4 5 3 2
• 451(6) = 3xy(7)  4 · 62 + 5 · 6 + 1 = 3xy(7)
08 Si tiene abc páginas.
 175 = 3xy(7)
(a – 2)(b – 2)(c + 2)(d + 1)(7) = 2354(3)
(abc + 1)3 – 111 = 642  (abc + 1)3 = 753
 a = 4, b = 5, c = 4, d = 3
• 175 7  340(7) = 3xy(7)
35 25 7  abc + 1 = 251  abc = 250
\ a + b + c + d = 15
0 4 3 Clave E Clave E

5 9
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

02 • 315(6) = 3 · 62 + 1 · 6 + 5 = 119  a = 1; b = 2 \b–a=1 05 abab(5) – b = 44b – b


• 119 9  142(9) Clave B aba0(5) =
440 5  aba0(5) = 3230(5)
2 13 9 0 88 5
4 1 3 17 5
2 3
\ cifras = 1 + 4 + 2 = 7
Clave A TAREA \a+b=3+2=5
Clave A

01 11 + 41 = ab(8)  52 = ab(8)  64(8) = ab(8)


03 n3 + 3n2 + 3n + 1 = 512  (n + 1)3 = 83
 a=6  b=4
 n=7
\ n2 + 1 = 49 + 1 = 50
\ a – b = 24
REFORZANDO NIVEL II
Clave B
02 43n – 17n = 25n  (4n + 3) – (n + 7) = 2n + 5 06
796 11  N = 3×113 + 664(11)
26 72 11
N = 3664(11)
3n – 4 = 2n + 5  n = 9
04 168n = n2 + 6n + 8 4 6 6

Pasando a base n + 2: \ 3 + 6 + 6 + 4 = 19
Clave D
03 40 hojas = 80 páginas
n2 + 6n + 8 n + 2  120(n + 2)
n2 + 2n n+4 n+2 #cifras = (80 + 1)2 – 11 = 151
4n + 8 n + 2 1
4n + 8 2 07 • 120; 113; 106; 99; ...
0 04 a  1; 2; 3 (3 valores) –7 –7 –7

b  0; 2; 4; 6 (4 valores) tk = 127 – 7k  127 – 7k  –100  k  32,4


\ cifras = 1 + 2 + 0 = 3
Clave B Para k = 33  t33 = 127 – 7(33) = –104
\ En total hay 3×4 = 12 números.
 120; 113; 106; ...; –90; –97; –104
30
 –7 –7
a+e
05 a; b; c; d; e  c =  c = 15 \ El primer término negativo es: –104.
2
r r r r REFORZANDO NIVEL I Clave C
\ c2 = 152 = 225
Clave E
01 902 3
2 300 3 08




• A = 1a1(3) A = 121(3) = 16
0 100 3 a=2 
06 abcba(8)
1 33 3 • B = 1101(a) B = 1101(2) = 13
100 0 11 3
211 2 3 3 • C = AB  C = 16 · 13 = 208
\ 1020102(3) 0 1
777 Clave C \ 2 + 0 + 8 = 10
7·8·8 = 488 Clave D Clave C

02 • 1331(n) = 1000  (n + 1)3 = 103  n = 9


09 a(a + 2)b(b + 2)
07 • 600 hojas = 1200 páginas
1 0
• 168(9) = 143 11
N° cifras = (1200 + 1)4 – 1111 = 3693 2 1
0 13 11 3 2
2 1 4 3
• N° cifras del inicio es: 3693 – 3558 = 133 5 4
\ 120(11) 6 5
Siendo ab páginas no numeradas: Clave E 7
6
7
(ab + 1)2 – 11 = 133  ab = 71 7 × 8 = 56 #s Clave E
\ No se numeró 36 hojas. 03 • 168(9) = 58 7
Clave B 2 8 7
1 1 10
n2 + 5n + 7 n + 2
• aab(7) = 112(7)  a = 1  b = 2 n2 + 2n n+3 n+2
08 abc 3n + 7 n + 2 1
\ 2a + b2 = 2 + 22 = 6 3n + 6 1 \ 157(n) = 111(n + 2)
5·4·2 = 40 Clave E Clave C 1
Clave C

09 217a = bc1  651 = bc1
3
04 • 6a2(c) = 3cb(8)  c < 8
 a = 3; b = 6; c = 5 +

\ a + b + c = 14
Clave C
• De 6a2(c)  c > 6
REFORZANDO NIVEL III
• c = 7: 6a2(7) = 47b(8)
6 · 49 + 7a + 2 = 4 · 82 + 7 · 8 + b 11 a; a + b + 2; b + c + 4; c + 10
7a = b + 16  a = 3  b = 5 b+2 b+2 b+2
10 (28a + 12b) + (28a + 12b) = 60b
40a + 40b = 60b  2a = b \ a + b + c = 3 + 5 + 7 = 15 i) b + c + 4 + (b + 2) = c + 10  b = 2
Clave D

10 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

ii) (a + b + 2) + (b + 2) = b + c + 4
13 b < a < b  13a + b = 17  a = 1  b = 4
 a+2=c
2
\ a + b + n = 11
\ c + b – a = (a + 2) + 2 – a = 4 Clave E
b 3 4 5 6 7 8 9
Clave D a 2 3 3; 4 4; 5 4; 5; 6 5; 6; 7 5; 6; 7; 8

\ Hay 16 números. 15 11ab(n) = 79(n2)


Clave A
12 abc  a  1; 3; 4; 6; 7; 8; 9 (7 valores) i) 11n = 7  n = 6
b  0; 1; 3; 4; 6; 7; 8; 9 (8 valores) + ii) ab(6) = 9  a = 1, b = 3
c  0; 1; 3; 4; 6; 7; 8; 9 (8 valores) 14 • a2b(7) = a51(n)  n = 6

\ a + b + n = 1 + 3 + 6 = 10
\ Hay 7×8×8 = 488 números.
Clave A
Clave D  a2b(7) = a51(6)

Solucionario CAPÍTULO

CUATRO OPERACIONES I
06
• cifras del C.A. es:
10 N = 5 · 10n + 1 + 2 · 10n + 7 · 10n – 1 + 3 · 10n – 2
Actividad 9 – x + 9 – y + 10 – z = 28 – (x + y + z)
 N = 5273000...0
23
\ cifras es: 28 – 23 = 5 CA(N) = 4727000...0
01 (12 + 22 + 32 + ... + 202) – (12 + 22 + ... + 52) Clave C
20 · 21 · 41 5 · 6 · 11 \ cifras = 20
–  2870 – 55 = 2815 Clave C
6 6
Clave A 06 Siendo N es número:
N – 4(1000 – N) = 255
5N = 4255  N = 851
02 • Al sumar los extremos se tiene: CUADERNO DE TRABAJO
\ cifras es: 8 + 5 + 1 = 14
2(1 + 3 + 5 + 7 + ...) =
 2(202) = 800 Clave D
221
20 números 01
abab +
• Sumando los unos a partir de la segun- caba
11111
da fila se tiene: 07
111115 + bccc
19(20)
1 + 2 + 3 + ... + 19 = = 190 111151
2 111511 21109 Clave D
115111 \ cifras de S es: 6.
\ Suma de las 20 filas: 990. 151111
Clave A 511111
02 (62 – 1) + (72 – 1) + (82 – 1) + ... + (402 – 1)
S = 1111110 Clave A
(62 + 72 + 82 + ... + 402) – 35

03 dai + dia = aid  dai = aid + dia 12 + 22 + 32 + ... + 402 – (12 + 22 + 32 + 42 + 52) – 35

 a = d + i = 9 (Propiedad) 08 • 20496 = 14443(11) • abcd(11) +


40 · 41 · 81 5 · 6 · 11
– – 35 = 22050
dcba(11) 6 6
\ d + i + a = 18
Clave C
Clave A
14443(11)

d + a = 13(11)  d + a = 14
04 Sean los números A y B. b + c = 13(11)  b + c = 14 03 CA(abc000) = 8(a + c)c(m – 2n)(4 – n)
9 0 0
Dato: • A – B = aN \ a + b + c + d = 28
Clave D  a = 1 m=8n=4
• (A + ?) – (B + N) = (a – 1)N
 b + a + c = 9  c + c = 10
A – B + ? – N = aN – N  
A – B + ? = aN  c=5 y b=3
aN
aN + ? = aN  ? = 0 09 • 103 – (103 – mnp) = 437  mnp = 437 \ m + n + a + b + c = 21
Clave E Clave A
• abc – cba = xyz  x + z = 9  y = 9
9
\ (x + y + z) – (m + n + p) = 18 – 14 = 4
05 • CA(xyz) = (9 – x)(9 – y)(10 – z) 04 • Propiedad: y = 5  x + z = 5
Clave D

5 11
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

• 1 Ojo:
xyz(7) + TAREA 05 M–S=D
x + y + z = 10 = 13(7)
zyx(7) (M + 30) – (S + 500) = D – 470
yxz(7) 21
01
abca + Unidades: a + b + c = 14 \ Disminuye en 470.

1443(7)
Clave C
8abc
Decenas: 2 + 14 + c = 21
\ cifras = 1 + 2 + 0 = 3 b7c8
 c=5
Clave E
ccab
Centenas: 2 + 14 + 7 = b

II
24b12  b=3
REFORZANDO NIVEL
05 2N – 3(1000 – N) = 380  5N – 3000 = 380 \a=6

3380 06 ab + bc = 79  b + c = 9  a + b = 7
\N= = 676
5 Clave B 11 Como a + b + c = 12  a = 3, c = 5 y b = 4
02
152(6) +
445(6) \ a2 + b2 + c2 = 50
Clave B
234(6)
06 100 – xy + 100 – yx = 79  xy + yx = 121
835(6)
\ x + y = 11
Clave E 07 1 • b + c = 7 (llevo 1)
ab(7) +
03 100 – ab =  a (4b)  ab +
a
(4b) = 100
ac(7)
•a+a+1=7
2 2
 a = 3 (llevo 1)
07 2 + 14 + 26 + 38 + ... + x = 816
b + 4b = 10  a +
a
=9
bbc(7)
12 12 12 2 •b+1=a  b=2
abc(7)
t1 = 12(1) – 10  b=2  a=6 • Como b + c = 7  c = 5
t2 = 12(2) – 10 \ (a + b) = 2
82 = 64 \ a · b · c = 30
Clave C
t3 = 12(3) – 10

x = tk = 12(k) – 10 04 abc – cba = mn3  99(a – c) = 693
100 – abc 3
12(k)(k + 1) a – c = 7 08 =  200 – 2abc = 3abc


 – 10k = 816  k = 12 c = 8; a = 1; b = 9 2 2
2 a + c = b
\ x = 134 \ abc = 400  a + b + c = 4
Clave C \ a2 + b2 + c2 = 82 + 12 + 92 = 146 Clave E

08 09 N = abcde  a + b + c + d + e = 21
I
El número de 3 cifras: abc
+45 REFORZANDO NIVEL
Al invertir b y c: –270 acb CA(N) = (9 – a)(9 – b)(9 – c)(9 – d)(10 – c)
Al invertir a y b: bac \  cifras del CA es: 46 – 21 = 25
01 • 2 + 4 + 6 + ... + 2n = 156
acb – abc = 45  c – b = 5  n(n + 1) = 156 = 12 · 13  n = 12 Clave A



c–a=2
abc – bac = 270  a – b = 3 1 + 3 + 5 + ... =
•  122 = 144
\ cba – abc = 99(c – a) = 198
n = 12#s Clave E
Clave A 10 El número: abc
+18
+90 acb
02 El número es: ab bac
09 F1 + F2 + ... + F10 ba – 4(ab) = 9  10b + a – 40a – 4b = 9 acb – abc = 18  (c – b) = 2


c–a=3
5·6 5·6 10 · 11 10 · 11 · 12 6b = 39a + 9  2b = 13a + 3  8 – 1 = 7 bac – abc = 90  b – a = 1
+ + ... + = = 220
6 6 6 6 8 1 Clave C
Clave C
Clave B

03 100 – ab = ab  200 = 5ab  ab = 40


2 2
10
III
11
• 2 0 5 p + • 5 + c = 13p  c = p – 2
\ a + 2b = 4
REFORZANDO NIVEL
ABCp •B=p–1 Clave B

403p • 1 + 2 + A = 4  A = 1 11 U=9
N + D = 9
• A + B + C = 15p 04 Ordenando en pgr + S+A=9
 1+p–1+p–2=p+5  p=7 columna: rpg
C + M = 9
grp
 A = 1, B = 6 y C = 5 H + E = 10
2109
\ ABC = 30 = 42(7) \ U + N + S + C + H + D + A + M + E = 46
Clave A La suma de las unidades, decenas y cen-
tenas es lo mismo, osea 19. Clave B
Clave D

12 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

i) x = 1: N CA(N) • 1A1A
+ En la centenas: A + 1 = 0
12 a – 4 + a = 10  a = 7 354
SE En los millares: C + 1 = 10
b + c + 1 = 11  b + c = 10 21512 78488
41514 58486 C0EE  C=9
7 + b + 1 = 10  b = 2  c = 8 61516 38484
10OFE En las decenas: 2 + S + E = 1F
81518 18482
\ a + b + c = 17 ii) x = 2: 24542 75458  S+E=8+F
Clave C
44544 55456
64546 35454 Las cifras que faltan {2; 3; 4; 5; 6; 7; 8}
84584 15452
13 Como a > c 11 375760 0 3 4 5 6 7 8
abc – \  cifras = 28 A 2 3 4 5 6 7
 c + 10 – a = z Clave C
acb E 8 7 6 5 4 3
(b – 1) + 10 – b = y
xyz F 5 3 7 2 3 2 4
\y=9
Clave B S 6 5 9 6 7 7 9
15
• PAPA + De los millares se lleva 1
SE En las unidades: A + E = 10
\ C + E + P + R + E = 9 + 7 + 1 + 0 + 7 = 24
CREE En los millares R se puede
14 Número capicúa: ax25(3x – 2)a
ser 0 o 1 pero como P es 1 Clave E
PROFE
x2 = 3x – 2  x = 1; 2 entonces R = 0.

Solucionario CAPÍTULO

CUATRO OPERACIONES II
07
De (2): P + 204 = AB + 6(A – B) – 36
04 •A B  A + B = 233 (1)
Actividad 24
\ A – B = 40
• B – 1  A = 25B – 1 (2) Clave C
01 MIPURE(100000 – 1) = ...6471816 (2) en (1): 26B – 1 = 233
MIPURE00000 – MIPURE = ...6471816  26B = 234  B = 9 08 n = 20q pero 3q < 17  q < 5, 6...
 MIPURE + Luego: A = 224 nmáx = 20(5) = 100
...6471816 \ B – 1 = 8 es múltiplo de 2. nmín = 20(1) = 20
MIPURE00000
Clave B
\ 100 + 20 = 120
Clave C
E = 4, R = 8, U = 1, P = 8, I = 2, M = 1
\ M + I + P + E + R + U = 24 05
abc 2 = abc ×
abc
Clave A 09 100! = 1×2×3×4×...×100
2349 c×abc
b×abc 100! contiene a 5; 10; 15; 20; ...; 100
6264
5481 a×abc En el cual hay 20 + 4 = 24 factores 5.
02 mn · pq = 299 = 13×13
613089

\ Termina en 24 cifras cero.
i)
23× ii) 13×
\  cifras es: 6 + 1 + 3 + 0 + 8 + 9 = 27 Clave E
13 23
69 wa 39 wa Clave A
23 yz 26 yz
299 299 10 I. (F) Sea el número abc.
\ w + a + y + z = 2 + 6 + 3 + 9 = 20 06 6ab1 29
abc 37 abc = 37(4q) + q
Clave D 28 q = 2*7 q 4q abc = 3149q

6ab1 = 29(2*7) + 28  6ab1 = 29(237) + 28 Se debe cumplir q < 37


6ab1 = 6873 + 28 = 6901 Además 149q  999  q  6,7
03 D= 1 9 5 3 1 2 1
q = 1; 2; 3; 4; 5; 6  6 valores
1 8 9 9 3 0 \ 6 + a + b + 1 = 6 + 9 + 0 + 1 = 16
\ abc toma 6 valores.
0 0 6 3 Clave E
II. (F) Se tiene a, b  N
6 3
Donde (a + x)(b – x) = ab
0 0 1
\  cifras del dividendo = 19 07 P = A · B (1) ab – ax + xb – x2 = ab  x(–a + b – x) = 0
Clave A P + 204 = (A – 6)(B + 6) (2) x = 0  –a + b – x = 0  x = 0  x = b – a

5 13
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

III. (V) Se tiene: D = dc + r; 0  r < c y c > 1 1081 2q (3) en (1): D + 2r + r = 276  D = 276 – 3r
07  1081 = 2q2 + q
Sea A = {x  Z/D + x = (d + x)c + r} q q Dato: 225 < D < 233


De la condición: D + x = (d + x)x + r  23 · 47 = q(2q + 1)  q = 23 (I) De (I): 3r < 51

\ Divisor = 46 225 < 276 – 3r < 233 De (II): 43 < 3r
Clave C
Clave C (II)  r = 15
• q + d = 2r  q + d = 30 (4)

08 • rd + re = divisor  3r + 2r = 5r En (2): D + 30 + 15 = 276  D = 231


CUADERNO DE TRABAJO • (q + 1) + q = 23  q = 12 En (1): 231 = dq + 15  dq = 216 (5)
De (4) y (5): d = 18
• abc 5r  abc = 58r
01 abcde ×101 = ...8513  abcde00 +
3r 11
e = 3, d = 1, c = 2, b = 7 abcde
\ abcmáx = 986
Pero a = 4; 5; 6; 8; 9 .....8513 Clave B

\ Hay 5 números.
Clave C
REFORZANDO NIVEL I
09 • A · B = 195 = 5 · 39 = 3 · 5 · 13
01 N = 1017 + 238 · 533  N = 1017 + 32 · 1033
A+B
• = 7  A + B = 28 N = 32000...1000...0
02 14×mnp = ...844 – 4 
33 cifras
13×mnp = ...498 Luego A = 15 y B = 13
\ N tiene 35 cifras.
mnp = ...346 \A–B=2 Clave A
Clave C
18×mnp = ...346×18  18×mnp = ...228
\  cifras es: 2 + 2 + 8 = 12
Clave D 10 D + d + q + r = 202 02 • N×a = 448 • N×b = 336
5D + 5d + 5q + 5r = 770  a > b y el número capicúa aba
5D + 5d + 5q + 5r = 1010
03 • a b  a = 15b + 16  N×aba = N×
16 15 \ 4q = 240  q = 60 aba
• a + b = 288  16b + 16 = 288 448
Clave D
336
16b = 272  b = 17  a = 271
448
\  cifras es: 10. \ N×aba = 48608
Clave D Clave C
TAREA
04 • A A+B B
B   323 B
01 abcd(100 – 1) = ...71 03 N 59  N = 237r
16 17 17 r 4r 13746 58
B–1 B–1 B–1


abcd00 – d=9
 B = 18 \  cifras = 1 + 3 + 7 + 4 + 6 = 21.
abcd  c + d = 11
c=2 Clave C
\ A = 17B – 1 = 305 .......71
Clave C

02 • A B
 A = 3B + 7 04 Dado que el número: N < 400 (1)
05 abcde ×99 = ...18828 7 3 N d
... 18828 +
 N = 12d + 14 (2)
e = 2, d = 7, c = 3
... abcde A + B = 3B + B + 7  B = 13
•  14 12
b = 8, a = 1
59
abcde00 Sabemos que: 14 < d (3)
\ A = 59 – 13  A = 46
Mayor número = 87 321 Reemplazando (2) en (1):
Menor número = 12 378 12d + 14 < 400  d < 32,1 (4)
74 943 03 262  262 = dq + 15 (d > 15) De (3) y (4): 14 < d < 32,1
Clave C d
15 q 247 = dq Donde: d = 
15; 16; 17; 18; ...; 32
Luego: 19 – 13 = dq  d = 19  q = 13 18 números
Clave E
06 • N – M = 99 • 2abba2 1000 262 19  Si el resto fuera 19, el
 ba2 – 2ab = 99 2000 M = 2ab 15 13 cociente aumentaría en 1.

 99(a – 2) = 99
abba \ Mínimo se puede aumentar 4. 05 Según datos:
a000
 a–2=1 102  A < 103  104  A2 < 106
bba2
 a=3 103 B< 104  109  B3 < 1012
b000 04 • D d
 D = dq + r (1)
r q 1013  A2B3 < 1018
N = ba2
• D + d + q + r = 276 (2) \ A2B3 tiene como mínimo:
\  cifras = 2 + 3 + 9 + 9 + 3 + 2 = 28
q+d 13 + 1 = 14 cifras.
Clave C •r=  q + d = 2r (3) Clave C
2

14 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

10 \  cifras: 7×99 + 6 + 1 = 700


REFORZANDO NIVEL II Sean los números A, A + 2, A + 4.
A(A + 2)(A + 4)
Clave B
= 64
3(A + 2)
06 (A + 10)(B + 10) – AB = 1100
A(A + 4) = 192  A = 12
 AB + 10(A + B) + 100 – AB = 1100 13 N2 = 
1111...111(2) (10000...0
(2) – 1)
El intermedio es: A + 2 = 14 n cifras n cifras
 A + B = 100


A = 60  B = 40 N2 = 111...111000...000(2) –
Pero A – B = 20 \  cifras es: 1 + 4 = 5.
Clave B
111...111(2)
\ P = AB = 2400
Clave C N2 = 
1111...1110000...001
n cifras
\  cifras = n – 1 + 1 = n
07 AAA(b) · F = 1776b  A · F = 111b = 1776b REFORZANDO NIVEL III Clave C
AF = 16b = b + 6
D d D+4 d
27 8 11 •
r q

\ bmín = 8. 0 q+1 N 38 N + r 38

Clave B 14 
18 q residuo q + 4
D + 4 + 301 d

q+1+x i) Para hallar el menor valor, el residuo
sería cero.
08 Siendo P el pago al profesor: 305 = x · d  561 = x · d  x = 5; d = 61
Luego 18 + rmín 38 18 + rmín = 152
P = NA (1) \ El divisor es 61.
Clave D 4  rmín = 134
P = (N + 10)(A – 10) (2)
ii) Para hallar el mayor valor, el residuo
P = (N + 2)(A + 5) (3)
será máximo.
De (1) y (2): A = N + 10 12 777...7778
N =  N2 = 
777...7778×777...777
 8 18 + rmáx 38 18 + rmáx = 189
De (1) y (3): 5N = 2A + 10 100 cifras 100 cifras 100 cifras
37 4  rmáx = 171
Resolviendo: A = 20  N = 10 \ rmín + rmáx = 305
Pero N2 = 
777...7778 (100...00
 8 – 1) Clave B
\ El pago es P = 200. 100 cifras 100 cifras
Clave B
N2 = 
777...777 00...00
8 – 
777...7778
100 cifras 100 cifras 100 cifras
15 Retrocediendo del final:
09 **** 12 Ordenando en forma
77...700...008 – 1 ×2 = 2 ×2 = 4 ×2 = 8 ×2 = 16 –1÷3 = 5
108 98 vertical y operando.
77...778 5 ×2 = 10 ×2 = 20 ×2 = 40 –1÷3 = 13
** 100 cifras 
100 cifras
96  N2 = 
77...600...018 13 ×2 = 26 ×2 = 52 –1÷3 = 17 ×2 = 34
\1+2=3 N2 = 
777...76 00...0018
* 100 cifras 100 cifras 34 –1÷3 = 11
Clave A 200 cifras Clave E

Solucionario CAPÍTULO

DIVISIBILIDAD I
08
o 500 30 o
Actividad • Del 1 al 500 los 15 04 6abc = 37 + 4 (1)
200 16 o
son 33 números.
20 abc6 = 37 + r (2)
o o o o


01 • abc = 9 • Del 1 al 500 los 30 500 15 De (1): 6000 + abc = 37 + 4  abc = 37 – 2


o o o o
abc = 8
abc = 360 son 16 números. 50 33 De (2): 10(37 – 2) + 6 = 37 + r
o 5 o o o o
abc = 15
\ 33 – 16 = 17 números. 37 – 14 = 37 + r  37 + 23 = 37 + r
Clave E
• abc = 360; 720 \ r = 23
Clave D
Hay 2 números.
Clave A
03 150 < A < 200 (1)
o
3 o 05 12357 7  12357 = 7 + 2
o o o A son extranjeros  A = 35 (2)
02 • 3 y 5 es 15 o
15
o
6
35 53 1765
o 45
x 30 De (1) y (2): A = 175
Clave B 37
2

5 15
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

o o
(7 + 2)328 = 7 + 2328  2328 = (23)109 · 21 CUADERNO DE TRABAJO 08 P  150
o o o o


(7 + 1)109 · 2 = 7 + 2 P = 11 + 2 = 11 + 2 o
o o P = 143 + 2
\ rexceso = 2 01 37ab + 
 36cd = 
4609 P = 13 – 11 = 13 + 2
o o o
Clave D 36 + 1 36 36 + 1
\ Número pasos = P = 145
o
Clave C


 ab = 36 + 1 = 37; 73 ab = 73

06 • abc 71  abc = 74q  ab = = 90; 53 cd = 53


3q q o o
Son cifras significativas: 09 aaaa + 310 = 17  111a + 310 = 17
o o
• abc = 11  q = 11  abc = 74(11) = 814 a + b + c + d = 7 + 3 + 5 + 3 = 18
\a=3
Clave E Clave B
\ a + b + c = 8 + 1 + 4 = 13
Clave C

02
o 10 V + M = 131


• m = 6 o
07 • De 1990 a 2010 pasaron 20 años en los o m = 12 = 12k V o
m=4
# ingenieros =  V = 8
cuales hay 5 bisiestos. 8
• 12  12k  360  1  k  30 M o
• Total de días transcurridos es: # economistas =  M = 7
 k = 1; 2; 3; ...; 30
2
= 15(365) + 5(366) 8x + 7y = 131
o o \ m toma 30 valores. o o o o
= 15(7 + 1) + 5(7 + 2) Clave B 8x + 7 = 7 + 5  8x = 7 + 40  x = 7 + 5
o o
= 7 + 25 = 7 + 4  x = 5, y = 13 x = 12, y = 5
ó
• Martes + 4 días = sábado  V = 40, M = 91 V = 96, M = 35
03 N = (3c)(3d)cd = 301cd
\ El 2010 cae sábado. o o 7
Clave C \ Varones no ingenieros = V = 35; 84
N = 7 · 4 · 3 · cd = 7  43 8
Clave A
Clave D
o o o
08 N = (10 + 2)10 + (10 + 3)12 + (10 + 4)14
04 • V + M = 50
o
N = 10 + 210 + 312 + 414 V
o
Aprobó matemática =
2
TAREA
N = 10 + 45 + 813 + 167
o o 2
Aprobó literatura = V o o o o

N = 10 + ...4 + ...1 + ...6  N = 10 + 1 3 01 E = (5 + 1)(5 + 2)(5 + 3)(5 + 4)
V o o
Clave B Aprobó matemática = E = 5 + 24 = 5 + 4
7
o o o
 V = 2; 3 y 7  V = 42
o o
09 3N = 5 + 1 + 5  3N = 5 + 6 \M=8 02 abcabc = 1001abc  abcabc = 7×11×13×abc
o Clave E
N = 5 + 2 + 35 \ Es divisible por 7, por 11 y por 13.
o o
N = 17 + 3  N = 17 + 3 + 34
o o o o
N = 85 + 37  Nmín = 37 05 204332 = (7 + 6)32 = (7 – 1)32 = 7 + 1 o o
Clave D 03 (1459)25 = (7 + 3)25 = 7 + 325
Clave B o o
(1459)25 = 7 + (33)8 · 31 = + (7 – 1)8 · 3
o
(1459)25 = 7 + 3
10 ab = (a + b)k  9a = k ??  Z+ 06 N < 850
a+b
o o o o o
• Si a es impar 9a sería impar y b debería N = 6; N = 15; N = 8; N = 10  N = 120 04 450 < A < 500
ser par (no cumple) N = 120; 240; 360; 480; 600; 720; 840 o o


P = 13 + 10 = 13 – 3 o
• Si a es par puede ser 2; 4; 6; 8. A = 91 – 3
\ Hay 7 números. o o
9a 18 Clave E P=7–3=7–3
i) a = 2: =  b = 1; 7 o
a+b 2+b \ A = 452 = 6 + 2
36 36
ii) a = 4: =  b=5 o
a+b 4+b 07 abcd = 3 + 5
o
54 54 abcd = 7 + 5
iii) a = 6: =
a+b 6+b
 b=3

o
abcd = 13 + 5
REFORZANDO NIVEL I
72
iv) a = 8:  b=1 o o o
8+b abcd = 273 + 5 01 (M + 5)P = (8 + 2 + 5)(8 + 5)
o o
\ Hay 5 números.  abcd = 273(4) + 5  abcd = 1092 + 5 (M + 5)P = (8 + 7)(8 + 5)
Clave A o o
\ abcd = 1097 (M + 5)P = 8 + 35  (M + 5)P = 8 + 3
Clave A
Clave A

16 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

o o
02 (206)62 = (7 + 3)62  (206)62 = 7 + 362 07 La semana tiene 7 días significa que cada 12 V + M = ?? (V > M)
o 7 días los días de las semana se repiten: V
(206)62 = 7 + (33)20 · 32 • son ingenieros  V = 8x
o o o Tenemos según dato: 8
(206)62 = 7 + (7 – 1)20 · 9  (206)62 = 7 + 2 M
Jueves ........................ x • son economistas  M = 7y
Clave A  2
579 días o
o
Siendo: 579 = 7 + 5
8x + 
   x = 7 + 2 = 2; 9;
7y = 100
o o o

7+1 7 7 + 2  V > M  x = 9; y = 4
o o o \ Será: Jueves + 5 días = Martes.
03 A = (5 + 2)40 = 5 + 240 = 5 + 420
\ No son economistas =
6
(7 · 4) = 24
o o o Clave E 7
A = 5 + (5 – 1)20 =5+1
o o o Clave B
B = (5 + 3)80 = 5 + 380 = 5 + 940
o o o o
B = 5 + (5 – 1)40 = 5 + 1 08 8abc = 37 + 4 (1)
o o
\  residuos = 2 abc6 = 37 + r (2) 13 Si (a – 1) es impar entonces a = 2
Clave B o o o o
De (1): 8abc0 = 37 + 4 I. a(a – 1) = 2(2 – 1) = 2 (par)
o o o o
De (2): abc0 = 37 + r – 6 a(a
II. a – 1) = 22(2 – 1) = 2 (par)
o o o o o o o o
04 N = (7 + 2)(7 – 1)6 – (7 + 2)(7 – 1)3  = 37 + 9 – r  r = 3
80000 III. a 2(a – 1) = 22(2 – 1) = 2 (par)
o o o o o o o
N = (7 + 2)(7 + 1) – (7 + 2)(7 – 1) 37 + 6 IV. a2 – 1 = 22 – 1 = 2 – 1 (impar)
Clave E
o o o
N = (7 + 2) – (7 – 2) = 7 + 4 \ Son pares I, II y III.
Clave A
\ El resto es 4. o o
Clave A 09 aaaa + 430 = 17  1111a + 430 = 17
a=2 o o o
° + 15
14 abcaa = 24  8; 3
05 V + M = 73 \ 222 = 23 Para que sea máximo: a = 8
Clave B
o o
M i) 8bc88 = 8  c88 = 8; c = 8(máx)
• son de colegios particulares  M = 7x
7 o o
5V 10 V + M = 80 ii) 8b888 = 3  32 + b = 3; b = 7
• son flacos  V = 12y o
12 V


Aprobó matemática:  V = 2  abcaa = 87888


o
12y + 7x = 73  12y = 7 + 3 2
2V o o \  cifras: 3a + b + c = 39
o o Aprobó literatura:  V = 3 V = 42 Clave E
4y = 7 + 1  y = 7 + 2  y = 2 3
V o
\ V = 24 Aprobó literatura:  V = 7
Clave D 7
Siendo V < 50  V = 42 15 10 < N < 35
i) Los posibles valores ii) 10 < 
N < 35
\ M = 80 – 48 = 32
Clave A de N son: 5x + 8z
2

     


N = 
11; 12; 13; 14; ...; 34 0


REFORZANDO NIVEL II 34 – 10 = 24 números 1
3
4
1
3#

2 3#
3

III
2
06 E= 2(23)a + 24 · (26)a + 23 REFORZANDO NIVEL
1
2 3#
o o 3 3 17 #s
E = 2(7 + 1)a + 16(7 + 1)a +8 0
o o o o 1 3#
o o
E = 2(7 + 1) + 16(7 + 1) + 8 11 N = 10 + 9 = 10 – 1 N=5+4=5–1 4 2
0
o o o o 2#
o o o N = 9 + 8 = 9 – 1 N=4+3=4–1 5 1
E = 7 + 2 + 7 + 16 + 8  E = 7 + 26 \ N no puede ser: 0
2#
o o o o 1
o N = 8 + 7 = 8 – 1 N=3+2=3–1 5x + 8z: 24 – 17 = 7 6 0 1#
 E=7+5
o o o o
\ El residuo es 5. N = 7 + 6 = 7 – 1 N=2+1=2–1 Clave C
Clave A o o
N = 6 + 5 = 6 – 1
o
\ N = 2520 – 1 = 2519
Clave A

5 17
CAPÍTULO Solucionario

09 DIVISIBILIDAD II
o o o
Actividad 07 abc = 2 (1) 03  = 8  79a = 8  a = 2
• 679a
o o o
cba = 11  abc = 11 (2) 8
o o
o o +–+ • 5b23 = 7  2b + 4 = 7  b = 5
o o
01 3a82 = 9 + 1  3 + a + 8 + 2 = 9 + 1 bac = 9  abc = 9 (3) 1231
– +
 a=6 o o o o
De (1), (2) y (3): abc = 2; 11 y 9 • 25c5 = 11  2 + c = 5 + 5  c = 8
\a +1=
2 62 + 1 = 37 o
Clave C  abc = 198 \ a + b + c = 15
Clave D
 abc = 198; 396; 792; 990
o Menor Menor No se puede
02 (a + 1)8(2a)51 = 11 – 5 valor valor porque c  0. o
+ – + –+ 04 54n2n = 99 25 +  n = 7
o \ Suma = 198 + 792 = 990
3a + 2 – 8– 5 = 11 – 5  a = 2 Clave E 4n
Clave B 2n
99
o
o
08 Como a + b + c = 12 ya esta garantizado 54m1 = 3  m = 2; 5; 8
03 abc = 5  c = 0 o 5, c no puede ser 0 por-
que abc = 3.
o
 m + n = 9; 12; 15
que es cifras de las centenas: c = 5 o o
o o Solo falta que abc = 4  bc = 4 \  valores de m + n = 36
(a – 1)2c = 11 – 2  a – 1 – 2 + 5 = 11 – 2 Clave E
+ –+ bc = 04; 08; 12; 16; 20; 24; 28; 32; 36; 40; 44;
 a = 7
o o 48; 52; 56; 60; 64; 68; 72; 76; 80; 84; 88; 92; 96
c(b + 7)a = 3  12 – b – 7 = 3  b = 2; 5; 8 o
+ – + o 8
Como (b + 7) es cifra: b = 2 \ Son 17 números. 05 • 52103  5a10b = 72 o
Clave E 9
(a + b)c = (7 + 2)5 = 45 a b
o o
\  cifras es: 4 + 5 = 9 Por 8  10b = 8  b = 4
Clave C o o o
09 • 55N = x86495  55 · abcd = x86495 Por 9  5a104 = 9  a + 1 = 9  a = 8
o o o
 x86495 = 11  5  x86495 = 11 \ a + b = 4 + 8 = 12
–+–+–+ Clave A
04 • 7 · abc8 = xyyyy  y = 6  17 = x + 6 + 9  x = 2
o o
7 = x6666  30 – 3x = 7 • 55N = 286495  N = abcd = 5209
31231 o
 30(10 – x) = 7  x = 3 25 cifras

– + \ CA(N) = 4791
36666
Clave A 06  = ab...x7
86666...666
• abc8 = = 5238  a = 5; b = 2; c = 3 24 cifras
7
o o o
\ a + b + c + x + y = 19 o  86 = 9 + x  9 + 2 = 9 + x  x = 2
Clave C 10 abc = 7
o o Clave E
cba = 11  abc = 11
o o o o o
05 510b = 72 = 8; 9 cab = 9  abc = 9
o
o o o
1°) 10b = 8  b = 4
o
 abc = 7; 9; 11  abc = 693 07 N = m2np3  N – 2 = m2np1 = 9
o o
o  a = 6; b = 9  c = 3 manp8 = 72  manp8 = 9
2°) 5104 = 9  a = 8
a 8 \ 3(c) + 2a + b = 9 + 12 + 9 = 30 Al restar se tiene:
\ = =2 o o
b 4 Clave D
Clave C (a – 2)007 = 9  a + 5 = 9  a = 4
Clave B
o o o
06 aba = 77 = 7; 11
o o
1°) aba = 7  2a + 3b + a = 7 CUADERNO DE TRABAJO 08
89 cifras
 o
231 o o  = 7 + r
88...8666...66
 3(a + b) = 7  a + b = 7 o 51 cifras 38 cifras
o o 01 19! = 9
o o o
2°) aba = 11  2a – b = 11 Sabemos que: xxxxxx = 7
+–+  1185?2476032000 = 9  39 + ? = 9
o 231231

\?=6 – +
i) a + b = 7  2a – (7 – a) = 11
Clave D
 a = 6; b = 1 (cumple)
Eliminando quedan 
888...888666...66

o 48 cifras 36 cifras
ii) a + b = 14  2a – (14 – a) = 11
o o o o
 a = 1; b = 13 (no cumple)
02 • 2ab53a = 8; 9  88866 = 7 + 8 = 7 + 1
o o 31231

i) 53a = 8  a = 6 ii) 26b536 = 9  a = 5 – +
Clave A
\ 2a + b = 13
Clave A \a–b=1
Clave A

18 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

o o
09 abc = 27(a + b + c)  17 + a = 9  a = 1 Entonces: abc = 693  a = 6; b = 9; c = 3
o
9 + (a + b + c) = 27(a + b + c) \a+b=1 \ 3c + 2a + b = 30
o Clave E Clave D
a + b + c = 9  a + b + c = 9(mínimo)
\ abc = 27(9) = 243  b = 4
o o o o
Clave C 04 xx9y5 = 11  13  14 – y = 11  y = 3 10 CA(xxxx) = 13
+–+–+ o o o
xx935 = 13  12x – 40 = 13  x = 7 (9 – x)(9 – x)(9 – x)(10 – x) = 13
o 31431 1 4 3 1

10 27a4b = 4  b = 0; 4; 8 + – + – +
o \ 2(x + y) = 20 o o
Clave D  –8(9 – x) + 10 – x = 13  –62 + 7x = 13
 = 9  a + b = 5; 14
27a4b
suma 9 ó 18  x=7
b = 0  a = 5  27 540 +
o Suma de cifras de xxxx es 28.
b = 4  a = 1  27 144 05 abc = 9 (1)
o \ CA(28) = 72
b = 8  a = 6  27 648 Clave A
bac = 5 (2)
82 332 o
Clave C ca = 8 (3)
De (2): c = 5
De (3): a = 6
o REFORZANDO NIVEL III
TAREA De (1): 6b5 = 9  b = 7
o o o
\ abc = 210 11 xx25y = 72 = 8  9
o o Clave E o
01 4 + a + 7 + a = 3  11 + 2a = 3 i) 25y = 8  y = 6
 a = 2; 5; 8 o
ii) xx256 = 9  x = 7
\  valores de a = 2 + 5 + 8 = 15 o
\ 77256 = 11 + 3
REFORZANDO NIVEL II Clave A
o o
02 9x8x7 = 11  24 – 2x = 11 o
+–+–+ o
06 b6b = 13  b = 7 o o
431 12 abc – cba = 7  a – c = 7
 2(12 – x) = 11  x = 11 ––+
o
1abb = 7  a = 4 Para que sea el menor número:
1231 o
o o a = 1  c = 8  1b8 = 7
03 a2 = 4 abc = 7  c = 2 231
 a = 1; 3; 5; 7; 9 o
\ a + b + c = 13  10 + 3b = 7  b = 6
\  valores de a = 25
Clave E \ a + b + c = 1 + 6 + 8 = 15
Clave E

04 I. (V) II. (F) III. (V) o


07 aba = 5 + 4  a = 4 ó 9 o
o 13 4x63y2 = 99  4x +  x = 3  y = 9
aba = 11 + 3
o o 63
 4b4 = 11 + 3  4b1 = 11  b = 5 y2
o o
REFORZANDO NIVEL I  9b9 = 11 + 3  9b6 = 11  b = 4
\ x · y = 27
198
\ aba = 454; 949 Clave C
o Clave E
01 • Si ab = 11  a = b
o o o
• 6aa2 = 3  4  6aa2 = 12
o o o

o o
 6002 + aa0 = 12  12 + 2 + 110a = 12
o
08 3a33b = 7  11 14 Siendo xxxxxx = 7
o o o o
 2a + 2 = 12  a = 5 i) 3a33b = 7  b + 6 – a = 7  b – a = 7 + 1 2222...222 + 
N =  2222...22
31231
 60 cifras 20 cifras
\ a + b = 10 – + o o
Clave D
  N = 7 + 22
o o N = 7 + 2222...22
ii) 3a33b = 11  b + 3 – a = 11
+–+–+ o 18 cifras
 b – a = 11 + 8 o
o o \N=7+1
02 2n5n8 = 9  15 + 2n = 9  n = 6 Luego: b – a = 8 \  cifras = 29 Clave A
o o
8m3670 = 11  m – 12 = 11  m = 1 9 1
+–+–+ Clave A
\m+n=7 o
Clave A 15 23453216 = 62 + 216
o o o
09 abc = 7 23453216 = 36 + 34 = 9 + 4
o o
o o cba = 11  abc = 11 o
03 • 32a471b = 9  10  b = 0 +–+ o \ 123025 = 9 + 4
o o Clave A
 3+2+a+4+7+1+0=9 cab = 9  abc = 9

5 19
CAPÍTULO Solucionario

10 NÚMEROS PRIMOS
08 A – B = 5n · 21 04 675 = 33 · 52
Actividad 1 3 9 27
 (1 + 5 + 25 +...+ 5n)(1 + 2) = 93  n = 2 Tabla de divisores:
5 15 45 135
01 N = 2a · 3b · 5a – 1 = 180 = 22 · 32 · 51 A + B = 32 · 52 + 52 · 7 = 400
Clave C
25 75 225 675
 a = 2  b = 2 \a+b=4 \ Tiene 5 divisores.
Clave D
Clave C
09 8 · 9 · 10 · ab = k2  3 · 23 · 5 · ab = k2
3
05 Los números menores que 120 que sean
02 311040 = 28 · 35 · 51  D311040 = 9 · 6 · 2 = 108  ab = 15q2 o o o
PESI son 120 no deben ser 2; 3 y 5.
N=3 · 17 · (9 · 13)n = 32n + 1 · 13n · 17 \ ab = 15; 60 (2 valores)
Clave B o o
108 2 3
DN = (2n + 2)(n + 1)2 =  n=2 16
2 32 16
4 \ Hay 32 nú-
Clave B 8 4 meros menores
10 N = 2x · 3y · 5z  DN = (x + 1)(y + 1)(z + 1) 32
8 o que 120.
10N = 2x + 1 · 3y · 5z + 1 5
03 2m · 3n · 73 = 28(2m – 2 · 3n · 72)  D10N = (x + 2)(y + 1)(z + 2) Clave E
(m – 1)(n + 1)3 = a7
Dato:
2m · 3n · 73 = 12(2m – 2 · 3n – 1 · 73)
15 15
(m – 1)(n)4 = ab (x + 1)(y + 1)(z + 1) = (x + 2)(y + 1)(z + 2) 06 1890 = 21 · 33 · 71 · 51
8 8
 a = 2; m = 4  n = 2  b = 4 Para que sea N mín: x = 3  z = 1 Cantidad divisores impares:
(3 + 1)(1 + 1)(1 + 1) = 16
\ a + b + m + n = 12 \ N = 23 · 32 · 51 = 360 Clave D
Clave A Clave B

07 18 900 = 22 · 33 · 52 · 71
04 M = 2a · 53  DM = 4(a + 1)
(23 – 1) (34 – 1) (53 – 1) (72 – 1)
N = 3b · 5a  DN = 4(a + 1)(b + 1) CUADERNO DE TRABAJO SD18900 = × × ×
(2 – 1) (3 – 1) (5 – 1) (7 – 1)
Dato: (a + 1)(b + 1) = 4(a + 1) + 3 SD18900 = 18900 = 7 · 40 · 31 · 8 = 69 440
 a=2  m=4 01 I. Verdadero:
Clave C
(23 – 1) (54 – 1) 221 = 13×7  221 no es primo
M = 22 · 53  SDM = × = 1092
2–1 5–1 II. Verdadero:
1092 A partir de 3, los primos son impares y la 08 Sea N = 2x · 3y  CDN = (x + 1)(y + 1)
\ SIDM = 2 3 = 2,184
2 ·5 Clave B diferencia mínima entre ellos es 2, por lo
cual no hay dos primos consecutivos. (2x · 3y)(x + 1)(y + 1) = 218 · 312

II. Falso (2x · 3y)(x + 1)(y + 1) = (23 · 32)12


05 N1 = 26a + 1 · 33a + 1 N2 = 23a · 33a + 1 Sea el producto 2×2×4×5, el cual es divi-  x = 3  z = 1  N = 36
sible por 6, o sea divide al producto pero
(6a + 2)(3a + 2) – (3a + 1)(3a + 2) = 20 \  cifras es: 3 + 6 = 9
no divide necesariamente a uno de los Clave C
(3a + 1)(3a + 2) = 20  a = 1 factores.
\ 2a – 1 = 1
Clave A \ El valor de verdad es: VVF.
Clave C 09 Para hallar los divisores 225
28 · 32 · 54
= 28 · 52
06 100 < P < 160 225
02 a + b = 50 Si a y b son los primos
P = 101; 103; 107; 109 3 47 mayores que 4 estos \ La C.D. múltiplos de 225 son: 9 · 3 = 27
P = 121; 123; 127; 129 5 45 serán impares. Clave C
7 43
P = 141; 143; 147; 149 11 39

13 37 \ Hay 4 parejas
\ Hay 6 primos.
17 33 de números.
Clave C 19 31 10 • Siendo el número N = 3y · 5z
23 27 Clave D La cantidad de divisores es:
CDN = (y + 1)(z + 1)
07 N = a1 · b2  SDN = (a + 1)(1 + b + b2) = 4 · 7
 a=3  b=2 03 • El primo más cercano a 75 es 73. • N entre 3 es: 3y – 1 · 5z, entonces:

• El primo más cercano a 92 es 89. (y + 1)(z + 1) – (y)(z + 1) = 6  z = 5


N = 31 · 22 = 12
\ La suma es: 73 + 89 = 162 • N entre 5 es: 3y · 5z – 1, entonces:
\  cifras de N = 1 + 2 = 3
Clave D Clave D (y + 1)(z + 1) – (y + 1)(z) = 4  y = 3

20 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

\y+z=5+3=8 05
Clave C N = (ab)c(ac)b  (b + 1)(c + 1) = 32
Son impares 3 7
REFORZANDO NIVEL III
diferentes que
pueden ser 1; 3; 7; 9. 11 A = 24 · 3b · 52b
Como tiene 7 divisores PESI son 12b.
TAREA N = a37×a73  a = 1; 4
 2b + 1 = 7  b = 3
\  valores de a: 1 + 4 = 5
Clave B A = 24 · 33 · 56
01 N = 22 · 51(101)1
\ CDA = 5 · 4 · 7 = 140
a) CDN = 3 · 2 · 2 = 12 Clave C
b) N = 10(21 · 1011)
\ #s terminan en 0 = 2 · 2 = 4 REFORZANDO NIVEL II 12 Siendo N = 2 · 5b  CDN = (a + 1)(b + 1)

06 12n = 22n · 3n  CD12n = (2n + 1)(n + 1) 2N = 2 + 1 · 5b


02 720 = 24 · 32 · 51 (a + 2)(b + 1) – (a + 1)(b + 1) = 3  b = 2
16n = 24n  CD16n = (4n + 1)
\ SD720 = 5 · 3 · 2 = 30
Luego (2n + 1)(n + 1) – (4n + 1) = 28 5N = 2 · 5b + 1

2n2 + 3n + 1 – 4n – 1 = 28 (a + 1)(b + 2) – (a + 1)(b + 1) = 5  a = 4

03 420 hojas = 22 · 31 · 51 · 71 n(2n – 1) = 4 · 7 \n=4 \ Resolviendo N = 24 · 52 = 400


CDsimples = 4 + 1 = 5 Clave E Clave B
CD420 = 3 · 2 · 2 · 2 = 24
\ CDcompuestos = 24 – 5 = 19 07 Sea P el número primo: 13 • CDN = 4(a + 1) • CDsimples = 3
10 < P < 500 (1)  4(a + 1) – 3 = 17  a = 4
P – 2 = 3k  P = 3k + 2 (2)
04 60 = 22 · 31 · 51 • 12a = 124 = 28 · 34
23 – 1 32 – 1 52 – 1 Reemplazando (2) en (1):
SD60 = × × \ CDcompuestos = 9 · 5 – 3 = 42
2–1 3–1 5–1 10 < 3k + 2 < 500  8 < 3k < 498
Clave D
SD60 = 7 · 4 · 6 = 168  k = 2; 3; 4; 5
168 28 Al sustituir en (2):
\ SD60 = = = 2,8
60 10 k = 2  P = 32 + 2 = 11 14 RESOLUCIÓN MUY EXTENSA
k = 3  P = 33 + 2 = 29
k = 4  P = 34 + 2 = 83
Clave A
k = 5  P = 35 + 2 = 245
I

REFORZANDO NIVEL
\ Hay 3 números primos.
Clave D
01 48 = 24 · 31  SD48 = (31)(4) = 124 = M 15 RESOLUCIÓN MUY EXTENSA
1 1
3

2 3  M + 1 = 3 124 + 1
4 08 N = 2n · 3n · 5n  CDN = (n + 1)3 Clave B
\ 3 125 = 5
8
16 M = 31 · 51(2n · 32n)
14 20 < p + q < 30
Clave C ⇒ 3 ≤ p; q ≤ 23
 CDM = (n + 1)(2n + 2)2
3; 5; 7; 11; 13; 17; 19; 23
 (n + 1)3 = 3(n + 1)2 · 4  n = 11
⇒ p2; q2: q; 25; 49; 121; 169; 289; 361; 529
02
1 2 4 540 = 22 · 33 · 5 Clave A
• r2 = p2 + q2 = ...1; ...3; ...5 (1)
3 6 12
9 18 36 2
Como los tres son primos (impares), para
27 54 108 09 Descomponiendo canónicamente: que se cumpla (1), los tres deben terminar
5 10 20
15 30 60
(189)n = (33 · 7)n = 33n · 7n en la misma cifra.
\ Son 12 números De la lista de los cuadrados buscamos, tres
45 90 180 La cantidad de divisores es:
135 270 540 números que terminen en la misma cifra y
Clave A (3n + 1)(n + 1) = 133 = 19 · 7 uno sea media aritmética de los otros dos.
\ El valor de n es 6. Solo cumplen: 49; 169 y 289
Clave C
∴ p + q + r = 7 + 13 + 17 = 37
03 I. (F) II. (F) III. (F) IV. (V)
15 Exponentes de los factores primos de N3:
Clave A
10 N= 152(28 · 52)  N= 225(28 · 52) son 3° ⇒ 130 = (12 + 1)(9 + 1)
\ CD225 = 9 · 3 = 27 ⇒ N tiene 2 factores primos con exponentes
Clave C
(12÷3 = 4 y 9÷3 = 3)
04 N= 15a = 3a + 1 · 5a + 2
(a + 2)(a + 3) = 17(a + 2) ⇒ N A4 B3 ⇒ N4 = A16 B12
⇒ DN4 = (16 + 1)(12 + 1) = 221
\ a = 14  2a = 28
Clave C ∴ Σcifras = 5

5 21
CAPÍTULO Solucionario

11 MCM Y MCD
m 35 dpq
Actividad
Por dato:
d
=
1

d
= 35  pq = 35 CUADERNO DE TRABAJO
A = 3017 = dp(A > B)
01 MCD(6432; 132) = 12  E = 12 – 8 = 4 Luego: p = 7  q = 5  d = 431 01 MCD(29 – 1)212 – 1 = 23 – 1 = 7

\ E2 + E + 1 = 42 + 4 + 1 = 21 Reemplazando: B = 431(5) = 2155 Propiedad MCD · MCM = (29 – 1)(212 – 1)


Clave A \  cifras = 2 + 1 + 5 + 5 = 13  MCM · 7 = 511 · 4095
Clave B  MCM = 73 · 4095  MCM = 298935
\  cifras = 36
02 A×B = MCD(A; B) · MCM(A; B) Clave B

1620 = 9 · MCM(A; B) 08 MCM(A; B) = MCD(A; B)q1q2


MCM(A; B) = kq1q2
\ MCM(A; B) = 180 02 A · B = MCD · MCM  245 = MCD(5MCD)
Clave D MCM(A; B)k = 96, k2q1q2 = 96
 MCD = 7  MCM = 35
A = a = kq, B = a + 4 = kq2
 7pq = 35  p · q = 5
03 • MCM(a; b) = 462 y ab = 19
a a+4
k2× × = 96 = 12×8 5 1
k k
Como a y b son PESI: \ A – B = 5(p – q) = 20
 a = 8, A = 8, B = 12 Clave A
• a×b = 462 y a – b = 19
\ A + B = 8 + 12 = 20
(b + 19)b = 462  b = 14 y a = 33 Clave A
\ a + b = 47 03 kpq = 528 = 6(11 · 8)  k(p – q) = 18 = 6(3)
Clave A
 k = 6, p = 11 y q = 8
09 200 < 24k < 300
\ El mayor es 66.
200 300 Clave C
04 AB = 2100; A = kC; B = kC2; k = 10 <k<  8,3 < k < 12,5
24 24
C1 y C2 son PESI
k = 9; 10; 11; 12
o o o o o o
A = 10C1; B = 10C2  (10C1)(10C2) = 2100
Por dato tenemos: MCD(A; B) = 24 04 L = 12  10; 20  80; 16  24
C1C2 = 21; C1 = 3; C2 = 7 Entonces: A = 24p; B = 24q L = MCM(12; 10; 20; 80; 16; 24)
A = 30; B = 70  A – B = 40 Como p y q son PESI, entonces las parejas L = MCM(24; 80; 16) = MCM(24; 80) = 240
Clave B (9; 10); (9; 11); (10; 11), (11; 12) cumplen la
240 · 240
condición. \ # losetas = = 150
16 · 24 Clave C
Por lo tanto, hay 4 parejas de números.
05 Sean A y B dichos números Clave A
MCD(A; B) = d = 84
A = 84p, B = 84q
05 1 2 1 3
A = 15k A = 15k 4k 3k k
A + B = 504 (2) 10 Expresando los datos en un esquema:
4k 3k k 0
(1) en (2): 84p + 84q = 504  p + q = 6 A · B = 4k = 48  k = 12
 p = 1, q = 5 d d d ......... d
2520 m \ A + B = 26k = 26 · 12 = 312
\ A – B = 336 Clave A
Clave B
d d d ......... d
2000 m

06 MCD
 N , 3N , 4N
= 21
Se observa que d es un divisor común de 06 Graficando:
2 5 7  2520 y 2000; además como se desea con-
tratar la mínima cantidad de trabajado- L
MCD(35N, 42N, 40N) = 21×70
res, entonces d debe ser máximo; por lo 8 cm
N×MCD(35; 42; 40) = 21×70 tanto: d = MCD(2520; 2000) = 40. L
15 cm
L 20 cm
Como MCD(35; 42; 40) = 1  N = 1470 Luego el número total de murales es:
Observamos que L debe contener a 20; 15
\  cifras (N) = 1 + 4 + 7 + 0 = 12  2520   2000 + 1  = 113
+1 + y 8 y debe ser el mínimo (MCM).
 40   40 
Clave A
L = MCM(20; 15 y 8) = 120 cm
Como para la colocación de un mural se
necesita como mínimo 3 trabajadores, en- N° de ladrillos:
tonces la mínima cantidad de trabajado-
07 Sean los números A y B (A > B) res que se necesita es: 113×5 = 345.
120 120 120
× × = 6×8×15 = 720
Además: MCD(A; B) = d, MCM(A; B) = m 20 15 8

Propiedad: A = dp, B = dq; m = dpq


Clave C \ Se necesitan 720 ladrillos.
Clave E
(p y q son primos entre sí)

22 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

07 \ El producto de cifras es: 3×2 = 6


t = MCM(30; 21; 35) = 210
t = 210 min = 3 h 30 min
REFORZANDO NIVEL I Clave A
\ Coinciden a las 9 h 30 min.
01 120100 = 2300 · 3100 · 5100
Clave A 140300 = 2600 · 5300 · 7300 09 MCM = kpq = 5k  p = 5  q = 1
150200 = 2200 · 3200 · 5400
k(p + q) = 72  k(6) = 72  k = 12
MCM = 2600 · 3200 · 5400 · 7300
08 N = 7k  MCM = 35k  MCD = k \
kp p 5
= = =5
2 5k \ Termina en 400 ceros. kq q 1 Clave C
Clave D
35 – 5 = 782  k = 23
\ B = 5k = 5(23) = 115
Clave B 10 k(p + q) = 325 = 25(13)
02 x–1=0  x–1=5
 kpq = 1000 = 25(8 · 5)
x = 1 (No)  x = 6 (Sí)
\ k(p – q) = 25(8 – 5) = 75
09 • A = kp • B = kq \ x = 6; MCD(36; 66) = 6 Clave C
Clave D
kpq = 840 = 12 · 10 · 7  k(p – q) = 36 = 12(3)
 k = 12, p = 10, q = 7
\ A + B = k(p + q) = 12(17) = 204 03 Hallando 3780 5940 1080
Clave A el MCD: 3240 5400  REFORZANDO NIVEL III
480 540 1080
 480 960
11 MCD = 15  A = 15p  B = 15q
10 Por algoritmo de Euclides:
480 60 120
15(p + q) = 450  p + q = 30
480  120
2 5 3 0 60 = 22 · 3 · 5 0 p 1 7 11 13

A B 3d d  MCD q 29 23 19 17
\ Divisores comunes: 3 · 2 · 2 = 12
3d d 0
Clave C \ Hay 4 parejas
Clave D
B = 5(3d) + d = 16d; A = 2(16d) + 3d = 35d
Por propiedad: MCM(A, B) = db = 22 400
 d ·  · b · d = 22 400×d 04 t = MCM(24; 18) = 72 12


MCM(A; B) = 2A
A B Clave E ×  3B = 2A
MCD(A; B) = A/3
Reemplazando:
A · B = 2A · A/3
15d×35d = 22 400×d  d = 40
05 L = MCD(90; 60) = 30 A = 3k ; B = 2k
Luego: A + B = 35d + 16d = 51d = 2040
90 60  A – B = 3k – 2k = 24  k = 24
Clave A # cuadrados = × = 32 = 6
30 30
\ A tiene 3k = 72
Clave B Clave D

TAREA 13 MCD(50P; 75Q) = 625

01 n = MCD(36; 120) = 12
REFORZANDO NIVEL II  MCD(2P, 3Q) = 25 ...(1)
MCM(70P, 105Q) = 31500
\ MCD(24; 90; 144) = 6 06 • k2pq = 3500 = 102(7 · 5)  MCM(2P; 3Q) = 900 ...(2)
• k(pq + 1) = 360 = 10(7 · 5 + 1)
De (1) y (2): (2P)(3Q) = 25900
 k = 10, p = 7, q = 5

02 A · B = MCD · MCM  A·4 = 2·4 \ PQ = 3750
\ k(p + q) = 10(12) = 120 Clave B
\ A = 12 Clave C

14 • A = k • B = kb
03 • 203 cm y 261 cm son las dimensiones 07 I. (F) II. (V) III. (V) IV. (V)
k( – b) = 4 = 4(1)


• La loseta de lado L es divisor del V. (F) \ FVVVF k = 4,  = 3 y b = 2


k2b = 96 = 42(3 · 2)
MCD(203; 261) = 29  L = 29 Clave D
203 261 \ k( + b) = 4(3 + 2) = 20
\ #losetas = × = 7 · 9 = 63 Clave D
29 29
08 Siendo los números A y B:
MCD(A; B) = 16  A = 48 15 n = a12 · b4  n3 = a36 · b12
04 a = MCM(20; 15; 9) = 180 MCM(A; B) = 96  B =?
MCD(m5, a36 · b12) = a30 · b10
180 180 180 Por propiedad se cumple:
# ladrillos = × ×  m = a6 · b2  m3 = a18 · b6
20 15 9
A · B = MCD(A; B) · MCM(A; B)
\ # ladrillos = 9 · 12 · 20 = 2160 \ CDm3 = 19 · 7 = 133
48 · B = 16 · 96  B = 32 Clave A

5 23
CAPÍTULO Solucionario

12 NÚMEROS RACIONALES I
abc = 7k ...(1)
07 f = n < 5  n < 200 03 Se cumple:
abc
=
7

Actividad 40 xyzw 11 xyzw = 11k ...(2)
n
f= > 1  n > 40 (impropia) De (1): 100  7k  999  14; ...  k  142; ...
4k 12 40
01 fe =
5k
 5k – 4k = 3  k = 3  fe =
15 k  {15; 16; 17; ...; 142}
Siendo f impropia e irreductible:
o o De (2): 1000  11k  9999  90; ...  k  909
\ 12 + 15 = 27  n = 2; 5  n cuadrado perfecto
Clave B k  {91; 92; 93; ...; 909}
 n = 49; 81; 121; 169
Los elementos comunes de ambos con-
Piden:
juntos: k  {91; 92; 93; ...; 142}
02  (II)
49 81 121 169 420 21
E= + + + = = 7
14 1 n 5
< < 40 40 40 40 40 2 N° de elementos de   es: 142 – 90 = 52
De (I): < n  2,3 < n 6 14 3  11 
6 
(I) Clave C Clave C
70
De (II): n <  n < 26,6
3
 n = 3; 5; 9; 11; 13; 15; 17; 19; 23; 25 5k abc 5 abc = 5k ...(1)
08 fracción =  23 · 5 · k2  k = 2; 5 04 Por dato: <> 
8k cba 7 cba = 7k ...(2)
\ Son 10 fracciones.
Clave B 10 25
o
fracción = ó fracción = De (1): abc = 5  c = 0,5
16 40
De (2): c es primera cifra  c = 5
25
Cumple CDN = 16 la fracción:
03 a – 13 = 2  a + 2 = 13 ; 3 40 Al restar (1) de (2):
2 6 a 2 a 6
\  cifras del denominador: 4 + 0 = 4 abc – cba = 17k – 5k  99(c – a) = 12k
3a2 + 12 = 13a
Clave B  33(c – a) = 4k  c – a = 4
\ Resolviendo: a = 3
Clave E 5 1
Al reemplazar en (2):
09 1. (F) para b = 0 5b1 = 17k  5b1 = 17(33) = 561
04 a 2a 2. (V) se cumple que: 1 + a2  0 \b=6
Clave D
3 15 3. (V) Si se cumple: k2 = (k)(k)
P
13 52  k2 =(2n)(2n)  k es par

7k 7k + 70 7k

15 3
+ = 3a; a =
1 Clave A 05 f=  =
52 13 52 12k 36k 12k

Punto P: 7k + 70 = 21k  k = 5
abc 5k o o
3 3 1 13 1 10 =  abc = 5  c = 5; cba = 17 f=
35
 60 – 35 = 25
+a= + = = cba 17k 60 Clave E
13 13 52 52 4 Clave A
o
Por propiedad: cba – abc = 99
o o
17k – 5k = 99  12k = 99
o o
S =  1 + 1  +  1 + 1  +  1 + 1  +...+  + 
1 1
05 Sea f la fracción propia irreductible  4k = 99  k = 33 06
 2 3 4 9 8  81 32 
A abc = 5(33) = 165; cba = 17(33) = 561
f= ; A + B = 90  1 1  1 1 1 
B \b=6 S= 1+ + + ... + + + + ...
o o o  3 9  2 4 8 
Por ser irreductible: B = 2; 3; 5 Clave D
1
9 A 45 9 A 45 1 2 3 2 5
< <  +1< +1< +1 S= + = + =
33 B 47 33 B 47 1 1 2 2 2
1– 1–
42 A + B 92 42 90 92 3 2

33
<
B
<
47
 < <
33 B 47 CUADERNO DE TRABAJO Clave E
De donde: 45, 97 < B < 70, 71
21 3·7
Luego B = 47, 49, 53, 59, 61, 67 01 f=2–  f=2–
a+8 a+8
07 87 =
3k
 1000  (3k)(7k) < 10000
Como B toma 6 valores. 203 7k
 a + 8 = 21  a = 13
\ Cumple 6 fracciones.
Clave C 48  k2 < 476  7  k < 21
Clave D 7; 8; ...; 21

24 3 3k \ Hay 21 – 6 = 15 fracciones.
02 •f= = < > Clave B
06 MCD(ab) = 17 80 10 10k
o o
a a + 16 a 2 • 10k = abc  7  c = 0  ab  7
=  ab + 24a = ab + 16b  = o
b b + 24 b 3 N ab
 ab = 
10; 11; ...; 99 pero no 14; 21; ...; 98
 08 N = 0,ab
  =  ab = 9
11 11 99
Luego: a = 2(17)  b = 3(17) 90 #s 13 #s
a+b=9


\ a + b = 85 \ ab = 77#s a=3  b=6


Clave C Clave E b–a=3

24 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

N 7 9k < 1000  k < 111,1


  N = 4  11 + N = 15
I
=
11 11 REFORZANDO NIVEL 13k  1000  k  76,9
Clave E
\ k = 77; 78; ...; 111  35 valores.
a a a+b 3 2a – a – b 3
01 Sea b > 1  b – b + b = 8 
2b
=
8 Clave B
a+8
09 • =1  b=a+4 a–b 3 (a – b) + b 3 + 4 a 7
b =  =  =
b 4 b 4 b 4

1
• =  2a = b – 1  a = 3  b = 7 09 La suma de dos fracciones irreductibles es
2 \7–4=3 entero, si tienen denominadores iguales:
Clave D
b 7 a c a+c 15
\ · 100% = · 100% = 70% + =5  =5  =5
a+b 10 b b b b
Clave C n
02


< 1  n < 24 \ b = 3  b + b = 2b = 6
24 n = 12; 14; 15; 16; Clave A
3 n 18; 20; 21; 22

1 3 5 7 <  10,2 < n
10 S= + + + + ... (1) 7 24 8 valores
2 4 8 16
3 5 7 \ Hay 8 fracciones. 10 N < 1; N PESI con 168 = 23 · 3 · 7
2S = 1 + + + + ... (2) Clave A 168
2 4 8 o o
168 = 11  N = 11 + 8
N + 
(2) – (1): o
11 + 3

2 2 2 2
S=1+ + + + + ...
03 N < 1  N < 
150 y PESI son 150
150 N = 8 ; 19 ; 30 ; 41 ; 52 ; 63 ; 74 ; 85 ; 96;
2 4 8 16 2 · 3 · 52
107 ; 118 ; 129 ; 140 ; 151 ; 162
1 2 2 2 2 f(N) = 21 – 1(2 – 1)31 – 1(3 – 1)52 – 1(5 – 1)
S=1+ (2 + + + + + ...)
2 2 4 8 16
 f(N) = 1 · 1 · 1 · 2 · 5 · 4 = 40 \ Hay 5 fracciones.
Clave C
S–1
\ Hay 40 fracciones.
1 Clave D
S=1+ (2 + S – 1)  S = 3
2
Clave D
04

1
=
F

x 1
=  x = 17; 19
REFORZANDO NIVEL III
5 80 – x 3
70 84
TAREA 13 < x  x < 20 11 101 < d < 1  84 < d < 121,2
17 19 PESI con 84 = 22 · 3 · 7
\F= ; (2 fracciones)
50
01 m = 2 d=2– = –23 63 61 Clave E d = 85; 89; 95; 97; 101; 103; 107; 109; 113;
2 115; 121  11 valores.
50 Clave A
m = 5 d=5– = –5
5
50
05 a + 50 – a = a = 50 = 5  a = 5k  b = 7k
m = 10 d = 10 – =5 b + 70 – b b 70 7 n + 1 – 50
10 12 n – 49 = =1–
50
MCM(a, b) = 385  35k = 385  k = 11 n+1 n+1 n+1
Cuando m aumenta, d también aumenta. n + 1 debe ser un divisor de 50 = 2 · 52
\ a + b = 12k = 132
Clave B
D50 = (1 + 1)(2 + 1) = 6 valores para n + 1

(II) \ n = 
1; 4; 9; 24; 49
02 
5 valores Clave A
1 n 5
< <
II
8 20 6 4 3
De (I): < n  n <
3 6
 REFORZANDO NIVEL
(I)
13 a – nb = 2  a – nb = 2b – 2an
De (II): 2,6 < n  n < 3,3  n = 3 b – na
06 Sea S = 1 + 1 + 1 + .... (10 tnos)
2 · 5 5 · 8 8 · 11 a 2+n
3 a + 2an = 2b + nb  =
\ La fracción es . 3 3 1 3 b 1 + 2n
4 3S = + + + ... +
2 · 5 5 · 8 8 · 11 (3n – 1)(3n + 2)
Clave A
1 1 1 1 1 1
3S = – + – + ... + –
2 5 5 3 3n – 1 3n
 + 2
03 fe = 51 =
3k
 3k + 7k = 80  k = 8 10
a 9 a
119 7k 3S =
1 1
–  3S =
15
 S=
5 14 Sea < 1 y a y b PESI  · > 1
2 32 32 32 b 5 b
24
\ fe = .  1000  (9a)(5b) < 300  3  
ab < 7
56 Clave A
2·3
\ 9a + 5b = 9(2) + 5(3) = 33
Clave E
04 1
an = –
1 07 1. (F) Para b = 0, a/b no es racional.
n n+1
2. (V) 1 + a2  0, a  es racional.
15 70 <
84
< 1  84 < d < 121,2
F =  1 – 1  +  –  +  –  +...+  +
1 1 1 1 1 1  3. (V) k2 par  k par. 101 d
Clave A PESI con 84 = 22 · 3 · 7
 2 2 3 3 4  99 100
1 99 d = 85; 89; 95; 97; 101; 103; 107; 109; 113;
F=1– = = 0,99
100 100 115; 121  11 valores.
08 Clases equivalentes: 9k Clave A
13k

5 25
CAPÍTULO Solucionario

13 NÚMEROS RACIONALES II
16 4
07  H= =
Actividad 7 180 45
8 vino 11 vino
\ La hermana mayor lo hace en:
01 1 día < > 24 horas
 45
8 H2O 9 H2O = 11 h 15 min
Hace 6 horas Actual 4 Clave E
 A B
6 horas
 falta = t Hallando el volumen de agua en B.
faltaba = 2t
 7  117
1° En B queda de agua: 1 – (9) =
t + 6 = 2t  t = 6 horas  20  20
\ Son las 18 horas = 6 p.m. 2° El volumen de agua que se saca de A: CUADERNO DE TRABAJO
Clave A
7 7
(8) = 01 filtro tabaco
16 2
117 7 187 
 El Vagua en B es: + = 1/4 3/4
02 En 1 minuto trabajando juntos llenan: 20 2 20
187 213 7  3   21 
72 36 24 El Vvino en B es: 20 – = Aprovecha: =
+ – = 6 + 4 – 8 = 2 m3 20 20 8  4   32 
12 9 3
Por regla de tres simple: 1 min 2 m3 Vvino 213 1 3
 = En cada pitada consume:
Vagua 187 64  4 
x min 480 m2
\  cifras del denominador = 16. 73
\ x = 240 min < > 4 horas
Clave B 84 7× 64
Clave C \ N° pitadas = = = 56
1 3 7× 8
64  4 
Clave E
03 Al final queda: 08 P en 1 día llena:
1
6
 1  2  3 3 1
1– 1– 1– D = 240 P en 3 días llena: = (la mitad) 3 3 3 3 27
 3  5  5 6 2 02 H = × × × (5) =
5 5 5 5 125 Clave C
\ Dinicial = S/. 2400 1 1 8 4
Clave B Los dos en 1 día llenan: + = =
6 10 30 15
15
Todo lo llenan en días
4 32 2



7 03 Mal =
04 1 kg de fresa cuesta: Como falta llenar la mitad será
15 2 53 5
3 8 Contestó:
3 22 4
13 15 39 Bien =
1 kg de fresa se vende = \ Tiempo total = 3 + = 5  3  15
4 8 8
Clave E 1
13 7 11 No contestó:
1 kg de fresa se gana = – = 3 Clave A
4 3 12
Si ganó el equivalente al costo 44 kg de
fresa. 09 1 + 1 = 1 8 1


7 11
 ganó 44  =
J P 5 04 Dormir: 8 h  = día
·n
 3  12 1 1 1 1 1 1 17 24 3
+ = + + =
J C 6 J C P 60 1 9 3
\ # kg de fresa = n = 112  Comer: día =
Clave C 1 1 1 1
12 12 4
+ = 4 1
P C 5 6 P = 8 días Trabajar: día
7 3
2 2 17
+ = 1 1
 1  2  3 7 J P 30 Clave A
05 Queda: 1 – 1– 1– = Estudiar: día = (24 h) = 6 h
4 4
 3  5  5  15
Clave A
4 2 7 7 7
 · · (1 – f) =  1–f=  f=1–
5 3 15 8 8
10 Siendo 1 , 1 y H el trabajo que hacen
\ Debo extraer 1/8. 10 12 05 # asistentes: N
Clave C en 1 hora la mujer la hermana mayor y la
o
hermana menor. 5
 1 1  o o
En 1 hora avanzan las dos: +
 10 12 
N= 7  N = 
105  110 < 105k < 215
06  1 – 1  1 – 1 (1 – f) =
3 o 105k 2
6 4 8  1 1  3
Las tres en 3 horas avanzan: + +H
5 3 3 3  10 12  \ N = 105 · 2 = 210
 · · (1 – f) =  1 – f = Clave B
6 4 8 5
 1 1   1 1 
 + +3 + +H =1
3 2  10 12   10 12 
 f=1–  f=
5 5 Clave A 11 33 16 2 3 Sexto Séptimo
 +
60 60
+ 3H = 1  3H =
60
06 (sexto) = (séptimo)  =
3 5 9 10

26 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

 sexto = 9k; séptimo = 10k  total = 19k


03
II
10 horas

Trabajan individualmente: REFORZANDO NIVEL
6:00 Hora actual 16:00 = 4 p.m.
2 2  
19k –
3
(9k) – (10k) = 7k
3 t 10 – t 06
x A + B = 160
t 10 – t (B + x) – (A – x) = 70
7k 7 =  3t = 20 – 2t  t = 4
\ Fracción: = 2 3 B – A + 2x = 70
19k 19 Clave B
\ Son las 10 a.m. 2B + 2x = 230
A B B + x = 115
07 Total = 3T
 \ En B quedaron 115 en  A quedaron

1
Hugo saca : T T saca 04 1° queda de OH:  1 – 1 10 litros = 5 litros 160 – 115 = 45.
 2
3 Clave A
Devuelve 4: T T 4  1
2° queda de OH: 1 – 5 litros = 4 litros
 5
queda: 2T + 4 1
Devuelve \ Al final hay: 10 – 4 = 6 l de agua. 07 • La familia consume en 1 día de los
1 Come 12
Paco saca : 3 5 víveres
4  1 1 1
 8  c/miembro consume de =
4 12 48
4(9) = 32
I
1
 2T + 4 = 32  T = 14 REFORZANDO NIVEL • La abuela consumió
6
\ El total es: 3(14) = 42 1 1 1
 estuvo: ÷ = ⋅48 = 8 días
01 6 48 6


1
 Hugo come (42) – 4 = 10
3 Clave D
3 5
Clave E \ Vol. = 4 · 5 = 20 l


4l
1 1 7
08  queda


1° gasta
2 5 Clave C 8 8
08 1° le queda T
3 17 27 7
2° gasta  =
3 2 38 3  8  12
2° le queda · T – 5 = 7,5  T = 25
4 3
02 de vino: 
7
x = 350  x = 600
2


\ Gastó 25 – 7,5 = 17,5 se extrae: 12


Clave C 7 5 5 5 125
· · =
7 7 7 343 \ Compró 600 g.
5 Clave B
no
se extrae:
queda de agua:
7
1


09 A llena en 1 h: Entre los dos:


343 – 125 125
=
6
1 1 5
343 218 09 En 1 día:
1 + =
B llena en 1 h: 6 9 18 Fracción de vino respecto del agua: 9 máq. A + 
9 máq. B + 
9 máq. C
9 
1 5 125 218 125 343 125 1 1 1 1
De 10 a 11 llenó  queda ÷ = · = + + =
6 6 343 343 343 218 218 4 6 12 2
Clave C
5 5 \ Hace en 2 días.
Lo que llenan en ÷ = 3 h.
6 18 Clave B
\ Termina a las 11 + 3 = 14 h = 2:00
03 2 T – 3 T = 40  T = 600 m3
Clave C 3 5
1 3
3 10 Del dinero queda: – 20 – – 30 = 0
\ Falta llenar 600 m3 – (600) = 240 m3 2 4
5
4
1 1 1 1 Clave E 0 + 30 = 30  30× = 40  40 + 20 = 60
10 En 1 hora llenan: + – = 3
12 2 4 3
 60×2 = 120
Todo, en 3 horas. Clave D
Clave A
04 • Cada par costo: 660÷2 = 330
5
• A = 330  A = 462
7 REFORZANDO NIVEL III
TAREA •
11
B = 330  B = 240
7 3 1 3
 1  2 4 1
11 Queda × =  24 m
4 2 8
01 1– 1– x = 20  · · x = 200 \ A – B = 222
 5  3 5 3 Clave C 8
1  x = 24×  x = 64 m
 x = 750 3
5
\ Al inicio tenía = 750 soles \ Se ha cortado: ×64 = 40 m
8
05  1 – 1  1 – 1  T – 2 m = 5 Clave A
  2  2

02 1 + 1 =
3 1
= \
T
= 7 m  T = 28 m 12 A: 4 h ; A y B: x h ; B: x + 5
6 12 12 4 4 Clave C 1 1 1 1 x+5–x
 1 día: + =  + 2
\ Las dos lo llenan en 4 horas. 4 x+5 x 4 x + 5x

5 27
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

 x2 + 5x – 20 = 0 Luego: Tiempo llenan 25 + x 25 + x


VOH =  5=
1 h 7/36 9 9
–5 + 52– 4(–20) –5 + 10,24
x=
= \ x = 20 litros.
2 2 x 7/6
Clave C
\ x = 6 horas
\ x = 2,62 h Clave B
Clave B
15 Cada una coge la tercera parte entonces
queda 2/3.
14 VH2O = 20


13 Las tres llenan en 1 hora: Vtotal = 25
VOH = 5 2 2 2
Al final = × × (T) = 8  T = 27
1 1 1 7 3 3 3
+ – =
6 9 12 36 Se agrega x litros: Vtotal = 25 + x Clave C

CAPÍTULO Solucionario

14 NÚMEROS DECIMALES
 27a – 111b = 100b + 100 + 10a  La diferencia es : 186 – 65 = 121
Actividad  17a + 11b = 100 \  cifras = 1 + 2 + 1 = 4
Clave B
2 6
9 12
01 9 – 100 112 24 \ b2 = 36 y  cifras = 9. Clave B
= =  2 + 8 = 10 ab + ba 4
1 8
+
100 3 02 0,
ab + 0,
ba = 2,
4  =2+
9 9 Clave E 99 9
3125 5 21 21 a + b 22
08 n1 = 1 + =1+ = ; n2 =  =  a + b = 22
10000 16 16 16 9 9 Clave C


a b 7
02 + = a=4; b=3
n3 = 1 +
36 15
=
9 6 9
99 11
a b 1 \ a2 + b2 = 16 + 9 = 25 16 – 1 1 3 3 1
– = 3125 5 21 03 • 0,1
6= = • 1,5 = • 0,
3= =
9 9 9 n4 = 1 + =1+ = 6 2 9 3
Clave C 10000 16 16 90

 21  15 933 1 3 1 12
\ n1 + n2 + n3 + n4 = 3 + = \ Suma = + + = =2
 16  11 176 6 2 3 6
Clave A
03 a = 5k 
5k + 13 872 – 8
= Clave D
b 6k 6k + 13 990
5k + 13 864 2
=
6k + 13 990
 k = 7 \ a + b = 11(7) = 77 04 a = ab – a  b es divisor de 90
b 90
a  a  a  213 – 2
Clave E 09 5 +3 +6 = a2 a6 – a
 900   90  9 203  b=6  =
6 90
a a 6a 25 125a 25
+ + =  =  a=1  15a2 + a = a6  a = 1
04 m = 6n  9 · m = 6n  m=7  n=3 180 45 9 36 180 36
11 99 \a+b=7 Clave D
7 63 Clave E
\ m + n = 10
Clave C
a a–1 1
10 f=
48 · 92 · 9 · 7
 f=
37
=
1 05 f=  =  a = k + 1  b = 3k + 1
39 b b–1 3
112 · 9 378 374
05 a + b = 3 + 0,06 
5a + 9b
=3+
6
1 ab...x
a+3 1
= 
k+4 1
=  k=4
9 6 45 90  f= = b+3 2 3k + 4 2
o 374 99...9
 5a + 9b = 138  –b = 5 + 3 \ a + b = 4k + 2 = 18
o  99...9 = 371 · ...x  99...9 = 33(3)68(...x) Clave A
 b = 5 + 2 = 2; 7; 12  a = 24; 15; 6
 999...9 = 7(...1)(...x) \x=7
\ 24 + 15 + 6 = 45.
Clave E Clave E ab...x
06 130 =  999...9 = 330 · ab...x
3 999...9

4n – 1 n(n + 2)  999...9 = (34)7 · 32 · ab...x


06 =  12n – 3 = 11n + 2
33 99  999...9 = (...1) · 9 · ab...x  x = 1
CUADERNO DE TRABAJO
 n = 5 \ (n – 3)2 =4 x+2 1+2 3
Clave B = = = 0,333...
9 9 9
01 6 – 5 65
9 90 90 65 \ La última cifra del periodo es 3.
= =
07 9a + 37b = (b + 1)a0 2+
6 27 186
Clave A
37 · 9 999 90 125

28 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

a x(2x + 1)(x + 1) 4n + 1 n2 + n + 5
07 f= = 04 21 =
7
=
abc...x  =
101 9999 2013 671 999...9 3(n + 1) n2 – 1

 99 · a = x(2x + 1)(x + 1) ...(1)  7 · 999...9 = 671 · abc...x  x = 3 \ Resolviendo n = 8.


Clave A
o
 x(2x + 1)(x + 1) = 99 · a = 9
o
 x + (2x + 1) + (x + 1) = 9 09 58 = 0,
...x 
5
=
...x
7 78 999...9
I
o
 4x + 2 = 9  x = 4 REFORZANDO NIVEL
5 · 9...9 = 78 · ...x  x = 5

Reemplazando en (1): 99 · a = 495  a = 5 ...5
Clave C
 ab   ab  a–b
\ El numerador es: a = 5 01  2 + 99  –  2 + 99  = m 
11
=m+1
Clave C 10 M=
2·3·5
=
1
Clave B 2m · 3m · 24 · 58 2m + 3 · 3m – 2 · 57

a a Como M tiene 3 cifras periódicas:


08 • =  b=2
b 9 ab – a ba – b 1 16 10(a + b) 17 3m – 2 = 27  m = 5
a + 2 ef a + 2 ef 02 + – =  =
• =  = 90 90 9 9 90 9 1 5
b + 2 99 11 99 M= =
o \ a + b = 17 28 · 33 · 57 33 · 108
 9(a + 2) = ef  e + f = 9 Clave E
o \ M tiene 8 cifras decimales.
 a+2=e+f  a+2=9  a=7 Clave D

\
a 7
=
03 • 0,625 = 65 < > 16
186 9
b 9 Clave C
• 8k – 5k = 6  k = 12 REFORZANDO NIVEL III
\ El denominado es 8k = 96.
7 · 23
09 Reduciendo la fracción: Clave D 11
a(b – 7)b b5ab – b5
=  b=7
2a – 1 · 5b · 117 ab(b – 2) 9900
Como genera 3 cifras no periódicos, en- a07 75a7 – 75
tonces para que sea máximo:  =  a75 = 11  a = 2
a b 46b a75 9900
04 + = 3 + 1  5a + b2 =
 – 1 = 3  b = 3 \+b=7 b 5 15 3 \a+b=9
Clave A
Clave D b = 3  15a = b(46 – 3b)  a = 1  b = 15
 a = 8  b = 12
ab + ba + ab 6
12 =m+  7a + 4b = 33m + 2
\  valores de a = 1 + 8 = 9 99 99
10 x y z 14375 Clave A 1 7 1
Del dato: + + =
2 4 16 10000 \b–a+m=7–1+1=7
x y 3 23 Clave C
Como (z = 3): + + =
2 4 16 16 n – 1 72 – 7
05 n – 1 < 0,72  <
a2 (4b)x(2b)
x y 5 n+1 n+1 90 13 =  b=1ó2
 + =  2x + y = 5
2 4 4 n – 1 13 (b + 1)c 999
0 5  <  n < 6,2
n + 1 18 a2 4x2
1 3 (b = 1): =  c=7 (No)
2 1 Clave C n = 2; 4; 6 (3 valores) 2c 999
a2 8x4
\ Hay 3 fracciones. (b = 2): =  c=7  a=3
Clave A 3c 999
o
Ya que: 8x4 = 9  x = 6
TAREA \ a + b + c + x = 3 + 2 + 7 + 6 = 18

01 5 3 83 – 8
+ +
5 3 3 15 + 2 + 5
+ +
REFORZANDO NIVEL II Clave B
2 9 90 2 9 9 6
= = 5 n = 3
9 2 2 4k 4k + 11 5227 – 52 14 n = 1 +
1,30  0,30
9÷ 06 f=  =  k=3 8 8
2 1 1 11k 11k + 11 9900
30n 5 3n 5
22 11 \ 11k – 4k = 7k = 21. =  2 =  n=5
= = Clave E (n – 1)(n – 1)n 8 n –1 8
12 6
Clave A

29 npm
02
12,1266666.... – 07 = OJO n · m es impar 15 Calcular el MCD de los términos para
11,6666666.... mn 999
simplificar la fracción:
a mn puede ser 27 o 37, cumple mn = 37
= 0,4600000
b 1 3 1 1 1 2
a 46 23 29 7p3 1961 1537 424 265 159 106 53
= =  a = 23  b = 50 =  7p3 = 783  p = 8
b 140 50 37 999 424 265 159 106 53 0
\ a + b = 23 + 50 = 73 \ m + n + p = 18 MCD
Clave E Simplificando la fracción:
1537÷53 29
= = 0,
abc
f 3 13 – 1 4 1961÷53 37 contenido en 999
03 3f · = 1,
3  f2 =  f= 41(n) 116(n) – 1
4 4 9 3 08 (n)  4n + 1 =
= 1,16
33(n) 3n + 3 (n – 1)(n – 1)(n) Clave C
\4+3=7

5 29
CAPÍTULO Solucionario

15 Potenciación y radicación
Finalmente el residuo máximo es:
02 abc2 = 31q + 16
Actividad 2k = 2(134) = 268
Clave D (abc – 4) (abc + 4) = 31⋅ q

01 1° número 40
=7 2
i) abc = 31 + 4 = 31k + 4
2° número 4489 = 672 07 Sea el número buscado: N
100 ≤ abc ≤ 999 ⇒ 100 ≤ 31k – 4 ≤ 999
3° número 444889 = 6672 Entonces: N K → N = K2 + 4
4 96 ≤ 31k < 995 ⇒ 3, – ≤ k ≤ 32,0
6° número = 6666672
k puede ser 4; 5; 6; ... 32(29 #s)
El sexto número es: 666667 ⇒ Suma: 37 Por condición:

Clave B N + 325 K + 3 ii) abc = 31 + 4 = 31k – 4


8 → N + 325 = (K + 3)2 + 8

100 ≤ abc ≤ 999 ⇒ 100 ≤ 31k – 4 ≤ 999
Luego: K2 + 4 + 325 = (K2 + 6K + 9) + 8 104 ≤ 31k ≤ 1003 ⇒ 3,3 ≤ k ≤ 32,3
02 Si N = cubo perfecto: k3 < 100
K = 52 k puede ser 4; 5; 6; ... 32(29 #s)
K = {1; 2; 3; 4} en N(+) = {1; 2; 3; ...}
Por lo tanto: N = 522 + 4
∴ Hay 58 números
Además: 3N = 3q3 = {3; 24; 81; 192} → N = 2708 ∴ Piden: 2 + 7 + 0 + 8 = 17 Clave D
Cuadrado perfecto
Clave D
∴ N = 33 = 27
Existe una sola solución en N(+) 03 abcd = k3
08 Se deduce:
Siendo 1000 ≤ abcd < 10000
Nota: Si considera la ???? en Z habría que 203 < 1c8ab < 303 → a = 2
considerar la solución trivial N = 0, ade- 3 3 ⇒ 10 ≤ k < 21,5
más de N = 27 1c82b = 2b = → 1c800 – 2b – 2b
⇒ k = 10; 11; 12; ...; 21
∴ Cumple sólo un número
Clave A 1c800 = (2b – 1)× 2b × (2b + 1) =
8 12 números Clave C
25
Única posibilidad: b = 4 , c = 3
N = 73⋅q + 1 = k3
03 Mi padre nacio: 19ab < 1950 ∴ a+b–c=3 04
x Clave C ⇒ 73⋅ q = k3 – 1 = (k – 1)(k2 + k +1 )
Como en el año x2 cumplio años, se
4 k=8
cumple:
x 09 N= K2 +R ........ (1) ⇒ q=k–1 ⇒ q=7
19ab + = x2 De donde x = 44
4 N + 721 = (K + 1)2 +R ........ (2) ∴ N = 73⋅ 7 + 1 = 512
19ab + 11 = 1936 → 19ab = 1925 Clave D
2 1)2
(2) en (1): K + R + 721 = (K + +R
En el año 2008, tuvo: ⇒ 721 = 2K + 1 ⇒ K = 360
2008 – 1925 = 83 años
Clave A De (1): N – R = K2 05 abc = k2 + r ⇒ abc – r = k2
abc – r = (3)
∴N–R= (360)2 = 129600 abc = q3 + r ⇒ abc – r = q3
Clave E
abc – r = 729 ⇒ abc = 729 + r
04 Por dato: n + m = k2 ; n – m = Q2
como: n = 2m + 1 → 3m + 1 = k2 10 (c – 5b) + ... + c + ... + (c + 5b) = abba = K3 272 .... (1)
93 .... (2)
m+1= Q2
⇒ 11c = abba = K3 ⇒ abba = 1331 ⋅q3
Como k2 y Q2 son mínimos y diferentes: De (1): abc = 272 + r ... (3)

⇒ abba = 1331
m = 8 → k2 = 25 y Q2 = 9 ; n = 17 De (2): abc = 93 + r ... (4)
∴ 3m⋅n = 7 ⇒ De (3): 0 < r ≤ 54
Clave C
Pero 11c = 1331 ⇒ c = 121 De (4): 0 < r < 3(9)(10) = 270
∴ El primer término es: c – 5b = 106 r = 1; 2; 3; 4; ... ; 54
05 3aba00 = k2 ⇒ 3aba = k2 Clave B
∴ abc toma 54 valores
3aba = 3 y 7 ⇒ 3aba = 21⋅t2 Clave C


⇒ 3aba = 441⋅q 2
⇒ 3aba = 441⋅ 9
⇒ 3aba = 3969 ⇒ a=9 ∧ b=6 CUADERNO DE TRABAJO 06 Sea el número N = 37k ..... (1)
∴ a⋅b = 54 Según dato: 522 < 37k < 143
Clave B
abc abc
01 abc + 15 = k2 ⇒ 16⋅ 15 = x2 2704 < 37k < 2744
73,08 < k < 74,16
06 18ab4 = k2 + 2k abc = 15t2 ⇒ 100 ≤ 15t2 < 999
18ab4 k
18ab4 = k (k + 2) En (1): k = 74
rmáx = 2k ⇒ 6,6 ≤ t2 ≤ 66,6 ⇒ 2,5 ≤ + ≤ 8,1
N = 37×74 = 372×21
18224 = 134× 136 t puede ser 3; 4; 5; 6; 7; 8
∴ DN = 3×2 = 6
a=2 Clave C
∴ Hay 6 números
b=2 Clave C

30 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

07 q5
I
(q + 1)5
II
Se sabe N
por teoría: REFORZANDO NIVEL REFORZANDO NIVEL
rd re
Según dato: q + (q + 1) = 23 → q = 11 01 [152 + 252 + 352 + ... + 952]2 = ...ab 06 N = K3 + rd ⇒ N – 721 = (K – 1)3 + rd
Nos piden: rd + re = (q + 1)5 – q5 ⇒ (K3 + rd) – 721 = (K – 1)3 + rd
[...25 + 25 + 25 + ... + 25]2 = ...ab
rd + re = 125 – 115 ⇒ K3 – (K – 1)3 = 721
[...5]2 = ...ab ⇒ ...25 = ...ab
∴ ra + re = (.....2) – (....1) = .....1 ⇒ 3K2 – 3K + 1 = 721 ⇒ K(K – 1) = 240
Clave A a=5 y b=2
K(K – 1) = 16⋅15 ⇒ K = 16
∴ ba = 25 = 32
08 • 72n = k 2
⇒ n = 2t 2 Clave B N – rd = K3 = 163 = 4096
• Pero 1 ≤ n ≤ 180 ∴ ∑ cifras = 4 + 0 + 9 + 6 = 19
1 ≤ 2t2 ≤ 180 Clave D
0,7 ≤ t ≤ 9,4
02 aacc = K2 ⇒ a0c × 11 = K2 11(t)2

t = 1; 2; 3; 4; ...; 9 ⇒ a0c = 11(t2) = 11(82) = 704


07 abab – m = K2
∴ Hay 9 números a=7 y c=4
Clave C m=1 101(ab – 1) = (K – 10)(K + 10)
∴ ∑ cifras = 2(a + c) = 2(7 + 4) = 22
Clave D K + 10 = 101 ⇒ K = 91
09 • N = k2 + 13 ........... (1)
ab – 1 = K – 10 ⇒ ab = 82
• N + 98 = (k + 1)2 ........... (2)
∴ 8282 – 1 = 912
(1) en (2) : k2 + 13 + 98 = (k + 1)2 03 Al calcular n mayólicas por cada lado de
tipo a, se tiene: menor número
⇒ k = 55 Clave A
∴N= 552 + 13 = 3038 Clave D N° mayólicas en total es: n2 + 1000
Y al colocan n mayólicas por cada lado 2 2
del tipo b, N° mayólicas total es: 08 AABB = xx ⇒ 1100 ≤ xx ≤ 9999
10 • n2 = 12 m ⇒ n2 = 36q2
(2n)2 – 200 ⇒ 33,1 ≤ xx ≤ 99,9
⇒ n2 = (6q)2
44, 55, 66, 77, 88, 99
• 48 < n ≤ 59 ⇒ 48 < 6q ≤ 5q ⇒ El área del patio es: (2n) como se2 ⋅ b,

↓ tiene igual número de mayólicas. 442 = 1936 552 = 3025


9
(2n)2 – 200 = n2 + 1000 ⇒ n = 20 662 = 4356 772 = 5929
∴ # soldados = n2 = 542 = 2916

2
∴ N° total de mayólicas: 2[20 + 1000] 882 = 7744 992 = 9801
Clave D
2800 ⇒ A=7 B = 4 X=4

Clave B ∴ A + B + X = 19
Clave D
TAREA 2
04 Reemplazando en: abcd = ef
3
09 10800 ≤ ab ≤ 19899
01 abc K ⇒ abc = K2 + 2K ⇒ 100ab + (ab – 20) = (ab + 8)2
2K 2
22,10 ≤ ab ≤ 27,09 ⇒ a = 2
ab – 85 ⋅ ab + 84 = 0
∴ abc = 102 + 2(10) = 120 ab = 22, 23, 24, 25, 26, 27
ab –84
3
ab –1 Pero como: ab = ...b ⇒ b = 4; 5; 6
02 abc = K3
abcd = x2 ⇒ ab = p2 cd = q2 i) b = 4: 243 = 1c8ab
125 53 
⇒ abcd = 1681 = 412 ⇒ 1 + 6 + 8 + 1 = 16 c = 3 13824
216 63 
3
343 73  Clave A ii) b = 5: 25 = 1 25

512 83  15625 ×

729 93  abc = 343
iii) b = 7: 273 = 1c8ab

05 (a – 1)(a + 1)(a + 1)a(a + 1) = bc(a + 1)
2
19683
03 N×60 = K2 ⇒ N×22×3×5 = K2 1; 4; 5; 6; 9 ∴ a + b + c = 2+ 4 – 3 = 3
Clave E
N = 3×5×t2 • Si a + 1 = 1 ⇒ a = 0 (no puede ser)
∴ Nmín = 15
a + 1 = 5 ⇒ a = 4 (no puede ser debe ser 2)
⇒ a = 3; 4; 5; 8 10 N = 16(11)61(n)
2
04 N 14 ⇒ 142 < N • Considerando que: ...(a + 1) = bc(a + 1) N = n4 + 6n3 + 11n2 + 6n + 1
r
⇒ 196 < N ....... (1) a+1=6 ⇒ a=5 n2 3n –1
2 n2 3n –1
3
⇒ N < 63 • Luego 46656 = bc6 ⇒ bc6 = 216
N6 N = (n2 + 3n + 1)2 = 1312n
⇒ N < 216 ....... (2) b=2yc=1
∴a+b+c=5+2+1=8 N = 131n
De (1) y (2): N = 197, 198, 199, ..., 215 Clave A
Clave D
∴ N toma 19 valores.

5 31
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

12 • N1 = K2 + rd 14 Sea K el número de canicas.


REFORZANDO NIVEL III • N2 = rd2 + K
⇒ (K + rd) – (rd + K) = 372
2 2
K2 + 4K ≤ 32 ⇒ K = 1; 2; 3; 4
11 Se tiene: 72 + 772 + 7772 + 77772 + 777772 ⇒ K2 – rd2 – (K – rd) = 372 ∴ N° canicas = 4
Clave A
Factorizando: ⇒ (K – rd)(K + rd) + (K – rd) = 372
72(12 + 112 + 1112 + 11112 + 111112) Por dato: K – rd = 3 ..... (1)
Desarrollando con el triángulo de Pascal: ⇒ 3(K + rd) + 3 = 372 15 Entonces abc es potencia perfecta de gra-
K + rd = 123 .....(2) do 6.
72(1 + 121 + 12321 + 1234321 + 123454321)
3
= 49(124701085) = 6110353165 K = 63 rd = 60 abc = Q6 ⇒ abc = Q2 y abc = Q3
∴ N= 632 + 60 = 4029 Dato: Q3 + Q2 = xy ⇒ Q = 2; 3; 4
∴ El número 5 aparece dos veces. Clave C
Clave B Reemplazando en abc = Q6

13 K2 + 23 divisor de 136R abc = 36 = 729 xy = 36


136R 17⋅23⋅R ∴a+b+c+x+y
= # entero = # entero
K2 + 23 K2 + 23
= 7 + 2 + 9 + 3 + 6 = 27
K = 9 ∧ R = 13 ∴ Nmín = q2 = 81 Clave B
Clave D

Solucionario

16
CAPÍTULO

PROPORCIONALIDAD I
100K2 = 1600 ⇒ K2 = 16 ⇒ K = 4
08 B = 11K C = 7y
Actividad ∴ b = 7K = 7×4 = 28 A = 5K D = 13y
Clave C
16K = 20y
V 7
01 • =
D 5
V = 7K, D = 5K 5x 5x K 5
a c 5 5x 5y 5 = ∴ C = 7×4 = 28
• V – D = 24 ⇒ 2K = 24 ⇒ K = 12 05 • = = ⇒ ⋅ =
y 4 Clave C
b d 4 4x 4y 4
4x 4x
∴ D = 5K ⇒ D = 60
Clave A
• Suma: 9x + 9y = 45 ⇒ x + y = 5
a b c b = ac
09 = ; a=
Dif. consecuentes: 4x – 4y = 4 ⇒ x – y = n b c 9 c = 9a
a 2 2 b 2 3
02 = ∧ = x=3 ∧ y=2 a + b + b + c = 64
b 3 2 c 5 3
∴ El mayor es 15.
2 2 2
a + 2b + c = a + 2 ac + c
2

=
a 2×2
= ∧
b 2×3
= Clave B
b 3×2 c 5×3 2
( a + c )82 ⇒ a + 9a = 8
⇒ a = 4K , b = 6K ∧ c = 15K
06 Dato: 4 a = 8 ⇒ a = 4 y c = 36
c 15K 3 M 5
∴ = = M + L = 72, = ⇒ M = 45; L = 27 ∴ b = 4×36 = 12
a + b 10K 2 Clave D L 3 Clave E

Condición:
M 9 45 9
= ⇒ = ⇒ x = 23
No 5 N = 5K M + x 10 27 + x 10 a+b b+c a+c
03 • = ⇒ o 10 = = =K
Na 3 Na = 3K Clave C c – 30 a – 75 b – 45

5K + 12 3 De donde: a + b = K(c – 30) ....... (1)


• = ⇒ 25K + 60 = 9K + 3x
3K + x 5 07 Sean: A = 5K; B = 7K; C = 11K b + c = K(a – 75) ....... (2)
16K + 60 = 3x
(*) a + c = K(b – 45) ....... (3)
3
3 3
∴ xmín = 36 5K + 130 7K + 260 11K + n Sumando (1) + (2) + (3)
= =
Clave D 13 17 19 2(a + b + c) = K(a + b + c – 190)
K = 195 2(300) = K(300 – 150) K = 4
Reemplazando en (*):
04 a = 4K, b = 7K, c = 8K, d = 9K Reemplazamos en:
7(–195) + 260 11(–195) + n a+c 300 – b
Halle b: = ab + cd = 1600 = ⇒ n = 910 =4 ⇒ = 4 ⇒ b = 96
17 19 b – 45 b – 45
= (4K)(7K) + (8K)(9K) = 1600 Clave C Clave A

32 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

09 1n b
CUADERNO DE TRABAJO =
b 9n
⇒ b = 3n 03 • 24 – 19 = 30 – x ⇒ x = 25
1n
La primera razón es: 4 6
3n • = ⇒ y=9
01 Las consecuencias son a, b, c y d 6 y
3 5 7 11 a b c d Dato: 1n + 3n = 16 ⇒ n = 4
= = = ⇒ = = = =k ∴ Mg (25; 9) = 25⋅9 = 15
d b c d 3 5 7 11 ∴ b – n = 3n – n = 2n = 8 Clave D
Clave A
⇒ a = 3k, b = 5k, c = 7k y d = 11k
Dato: abcd = 18480 10 Al retirarse 16 damas
⇒ 3⋅5⋅7⋅11⋅ k4 = 18486 ⇒ k = 2 V 3
04 • H = 3K ....(1)
• Queda = ⇒ V = 3k ∧ D = k P 5K
∴ a + b + c + d = 26k = 52 D 1
Clave E H + 20 5
• Se retiran 120 varones • = ....(2)
P + 20 7
3k – 120 = k ⇒ k = 60 3K + 20 5
02 Sean A, B, C y D las 4 edades (1) en (2): = ⇒ K = 10
∴ Total = 4k + 16 = 256 5K + 20 7

A B C D
= = = =k Clave B ∴ El padre tiene 50 años
2 5 6 10 Clave A
A = 2k , B = 5k, C = 6k y D = 10k
Dato: A + D = 36 ⇒ 12k = 36 2(3)(6)
k=3 TAREA 05 • a = b •b= =4
b c 3+6
⇒ B = 15 y C = 18
C1 C2 C3 • a = 3⋅6 = 3 2
∴ B⋅C = 270
Clave D 01 • = = =k
5 7 11
3 2 4 16 8 2
⇒ C1 = 5k; C2 = 7k y C3 = 11k = ∴c= =
03 –3a – 24 = 24 – a ⇒ a = 12 4 c 3 2 3
• C3 – 2400 = C1 + 2400 Clave D
∴ R.A. es: 24 – a = 12
Clave D ⇒ 11k – 2400 = 5k + 2900 ⇒ k = 1200
∴ C1 + C2 + C3 = 23k = S/. 27600
04 Total = 7k


Postulan = 4k

Ingresan k 1
= =
Ingresan = k
02 •
a b c d
= = = =k
REFORZANDO NIVEL II
2 3 4 5
Total 7k 7 Clave D
a = 2k, b = 3k, c = 4k, d = 5k 24 40
06 • a = 8 = c ⇒ a= ∧ c=
3 b 5 b b
• Dato: 20k –2 6k2 = 126 ⇒ k = 3
a 20 4 a 4
05 = = ⇒ = ⇒ a = 16 ∴ a + b + c + d = 14k = 42 • a + b + c = 34
64

+ b = 34
20 c 5 20 5 b
20 4 ⇒ b2 – 34b + 64 = 0
⇒ = ⇒ c = 25
c 5 03 b –32
Hijo 3K 5K 5K – 3K = 20
∴ a + c = 16 + 25 = 41 b –2
Clave D Padre 5K 7K K = 10
b = 2, a = 12 ∧ c = 20
Diferencia 2K 2K ∴ 5K = 50
06 3x – 24 = 24 – x ∴ a + b = 14 Clave D
4x = 48 ⇒ x = 12
∴ La razón es: 3x – 24 = 12
04 • 24 – 19 = 30 – a ⇒ a = 25
Clave D 4 6
• =
6 b
⇒ b=9 07 • 3a = 3b = 3
a b
∴ ab = 25⋅9 = 15
07 V1; V2; V3 y V4 sean los volúmenes. • 4a – 4b = 56 ⇒ a – b = 14

V1 V3 3 V1 = 3k, V2 = 2k ∴ 3(a – b) = 3(14) = 42


= = ⇒ Clave C
I
V2 V4 2 V3 = 3q, V4 = 2q
REFORZANDO NIVEL
Como el volumen total es 120
3k + 2k + 3q + 2q = 120 ⇒ k + q = 24 V 3 08 • a = b ⇒ b = ac
01 • = ⇒ V = 3K; M = K b c
∴ V2 + V4 = 2k + 2q = 2(24) = 48 M 1
3K – 20 5 • a + c = 20 a = 18 y c = 2
Clave C • = ⇒ K = 40 a – c = 16
K – 20 1
∴ N° asistentes es: 4K = 160
Alianza 3 Cristal Clave E ∴ b = 18⋅2 = 6
4
08 = ...(1) = ...(2) Clave B
Cristal 4 Cienciano 9
Al multiplicar (1) y (2) 02 Siendo P el precio del TV 09 M = 25 + 9 ⇒ M = 17
2
Alianza Cristal 3 4 • En 12 meses →
⋅ = ⋅ 700 + P 12
Cristal Cienciano 4 9 = • 32 – 25 = 25 – N ⇒ N = 18
En 7 meses → 250 + P 7
Alianza 1 • (17 + 8) – 18 = 15 – x ⇒ 25 + x = 33
= 700 + P 12
Cienciano 3 ⇒ = ⇒ P = 380
50 12 – 7 ∴ x=8
∴ La posibilidad es de 1 a 3
Clave E ∴ El precio del TV es: 380 Clave E
Clave E

5 33
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

2
10 • H
= ⇒ H = 2K; M – 8 = K 12 De la proporción geométrica: 14 a = b = k ⇒ b = ck; a = ck2
M–8 1 b c
a c
= = k ⇒ a = bk; c = dk 5 5
H – 20 1 2K – 20 1 b d b+b= (a + c) ⇒ 2ck = (ck2 + c)
• = ⇒ = ⇒ K = 12 13 13
M–8 3 K 3 a3 + b3 + c3 + d3 = 980
26k = 5k2 + 5 ⇒ 5k2 – 26k + 5 = 0
⇒ H = 24 y M = 20 ⇒ (bk)3 + b3 + (dk)3 + d3 = 980 5k –1

b3(k3 + 1) + d3(k3 + 1) = 980 k –5
∴ Iniciaron: 24 + 20 = 44
Clave B k=
1
k=5
(b3 + d3)(k3 + 1) = 22×5×72 5
3 3 3
(b + d )(k + 1) = 35×28 1
∴ La razón es:
5 Clave E
k=3

REFORZANDO NIVEL III b3 + c3 = 35 ⇒ b = 3 y d = 2


N 9
a = bk ⇒ a = 3⋅3 = 9 y c = dk = 2⋅3 = 6 15 N = 6 ....(1) = ....(2)
R 5 A 4
11 • Se recaudó en total: S/. 600 ∴ a + b + c + d = 9 + 3 + 6 + 2 = 20
De (1) y (2) hacemos corresponder a N un
c/pasaje es: S/. 15 Clave D mismo número (MCM(6; 2) = 18)
600 N 6⋅3
N° pasajeros = = 40 = ⇒ N = 18k ; R = 15k
15 R 5⋅3
13 Sea L y M las edades de Luis y Miguel
• Como llegan 35 bajaron: 40 – 35 = 5 N 9⋅2
L 2 L = 2k = ⇒ N = 18k ; A = 8k
• = ⇒ ....(1) A 4⋅2
• Bajan 1 suben 2 entonces, como bajaron M 5 M = 5k
Lo que compra es menos de los que hay:
5 subieron 10. • 5k > 40 ⇒ k > 8 ....(2)
10k < 240; 8k < 150 y 15k < 170
• N° pasajeros que partieron más los que • 2k + 5k = 5 ⇒ 7k = 5 k = 5 ....(3) k < 13,3; k < 18,7 y k < 11,3
subieron me da el total que viajan.
De (2) y (3): k = 10; 15; 20... El valor máximo de k es 11.
∴ Que partieron: 40 – 10 = 30
∴ Lo máximo que puede comprar es:
Clave D ∴ Edad de Luis es: 2k = 20; 30; 40...
41k = 451
Clave D Clave B

Solucionario

17
CAPÍTULO

PROPORCIONALIDAD II
Se supone que de los 10 y 4 boletos se re-
10×15 = (10 + x) – 25
caudó S/. 170. 1 3
Actividad
4 4 ⇒ x=8
10(3a) + 4(a) = 170 ⇒ a = 5
Clave D
Se busca:
01 # vueltas I.P. radio
30(x + 21) = 40x ⇒ x = 69 vueltas 16(3a) + 4(a) = 52(5) = S/. 260
06 N° cuyes IP N° días
Recorrido de la bicicleta: Clave B x ............... 18
2p(radio)(N° vueltas) x + 8 ......... 10
2p(40cm)(63) = 5040p cm 18x = 10(x + 8) ⇒ x = 10 cuyes
Clave C 04 Sea "x" el total de litros del depósito, por
regla de tres: Se busca: 10 ............ 18
x .................. S/. 275 (10 – 5) ....... d
02 Lo que no varía es la cantidad de víveres.
La cantidad de niños y los días son IP. (x – 85) .............. S/. 150 (10)(18) = (5)(d) ⇒ d = 36 días

(N)(D) = (N + x)
D x 275 x 11 Clave D
2 = ⇒ =
x – 85 150 x – 85 6
2N = N + x ⇒ x = N
Clave C 6x = 11x – 85(11) ∴ x = 187 07 En: 10 litros de agua hay 400 gr de azúcar.
Clave C Al dividir entre 10:
En 1 litro de agua hay 40 gr de azúcar.
03 El precio del boleto es proporcional a la
Observamos que para que 1 litro de agua
distancia. 05
obreros días obra tenga 10 gr de azúcar, debemos dividir:
Si de Lima a "B" un boleto cuesta: "a" 10 15 1/4
400
10 + x 25 3/4 = 10
De Lima hacia "A" cuesta: "3a". 40

34 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

Es decir debe haber 40 litros de agua. Siendo (# cortes) DP tiempo


02 capital tiempo
Como había 10, entonces: 1 4⋅48
⇒ = ⇒ x = 240 minutos Carlos 6000 8
40 – 10 = 30 litros de agua por agregar. 5/4 x
Socio 4000 5
Clave B ∴ x = 4 horas
Clave C ganancia DP capital tiempo:
g1 g2 g1 g2 34000
⇒ = ⇒ = =
08 900 31 → 31×900 6000×8 4000×5 12 5 17
06 María Luis
900 16 → 16×900 Eficiencia 100% 140% ∴ g1 = 24000 soles
900 – m 45 → 45(900 – m) Tiempo 28 x
31×900 = 16×900 + 45(900 – m) Eficiencia I.P. tiene
03 Compra: 7 chocolates por S/. 2 ⇒ 21 cho-
15×900 = 45×(900 – m) ⇒ x ⋅140% = 28⋅ 100%
colates por S/. 6 vende: 3 chocolates por
300 = 900 – m ⇒ m = 600 ∴ x = 20 días S/. 1 ⇒ 21 chocolates por S/. 7. En 21 cho-
Clave A
Clave A colates gana S/. 7 – 6 = S/. 1.
Aplicando R3S N° chocolates gana
09 Por teoría de proporciones:
07 Personal N° campamentos tiempo
21 S/.1
2p 1 40 x S/. 10
36×20×2×10×9×5×2
x= ⇒ x = 32 días P 3 x (D)
9×5×15×10×3
Clave C (I) (D) ∴ x = 210

3 2p
x = 40 ⋅ ⋅ = 240 días = 8 meses
1 p
10 Usando: Clave D 04 Al trabajar juntos la rapidez es (4).
(obreros×habilidad)(tiempo)(jornadas)
=k Rapidez N° días
obra
(10×1)(15)(7) (15×2)(t)(8) 08 obreros rapidez tiempo dificultad Los dos 4 12
= ⇒ t = 7 días Manuel solo: 3 d
50 80 12 1 30 1
10 3 x 8 (I)
Clave E
(I) I) (D) 4 ⋅ 12
∴ d= = 16
3
12 1 8
x = 30 ⋅ ⋅ ⋅ ∴ x = 96
10 3 1
Clave E
CUADERNO DE TRABAJO
REFORZANDO NIVEL I
01 Radio I.P. ángulo ⇒ radio ángulo = k 09 A⋅ c = k
B
⇒ 35⋅ 9 = 50⋅q 01 Del enunciado:
720 25c x 16c
∴ q = 12,6 rad ⇒ = Cant. alcohol DP oxígeno que consume
Clave B 5b 9b
cant. de alcohol
720 ⋅ 5 x ⋅ 4 ⇒ =k ......... (1)
⇒ = oxígeno que consume
02 • (# vacas) I.P. (# días) ⇒ (#vacas)⋅(#días) = k 5b 9b

• x ⋅16 = (x + 16) ⋅12 → x = 18 ∴ x = 1620 Cant. de alcohol(kg) 1,8 x


Clave E Por dato:
• 18 ⋅16 = (18 – 6)⋅1 → t = 24 días Oxígeno que consume(kg) 6,3 7

Clave B 10 Reemplazando en (1)


La otra mitad lo harían en 7,5 días
2
Obreros día 1,8 x 18 x
Jornal ⇒ = ⇒ =
03 Jornal D.P. Edad2 ⇒ =k 12 7,5 6,3 7 63 7
Edad2 9 x 7
J 4J (I)
= ⇒ x = 36 ∴x=2 Clave C
182 x2
Clave B ⇒ 9x = 12⋅ 7,5 ⇒ x = 10
∴ Necesitan 10 – 7,5 = 2,5 días
04 Tiempo I.P intensidad2 Clave A Precio DP (tamaño)2 Precio × energía
⇒ Tiempo⋅Intensidad2 =k
02 ⇒ =k
Precio IP energía (tamaño)2
T⋅ I2 = x⋅(3I)3 ⇒ T⋅ I2 = 9x⋅9I2
Datos:
T
⇒ x = Precio Energía Tamaño
9 TAREA
8 Televisor 1 720 x T = 3k
∴ Disminuye en
9 Clave C Televisor 2 ? x/4 4k
01 K ⋅ L=K

⇒ 18 225 = x 25 = 9 y = 45 36 Reemplazando en la fórmula:


05 De un tronco de 5 m al hacer cuatro cortes
transversales se obtiene cinco pedazos y ⇒ 18 ⋅15 = x ⋅ 5 = 9 y = 45⋅ 6 720⋅ x ?⋅ x/4 ? 7
= ⇒ 80 ⋅ x =
1 5 (3)2 (4)2 32
cada corte demora 1 = minutos. ⇒ x = 54 ; y = 900
4 4
∴ 2560 = ?
En 48 troncos se hace 4(48) cortes. ∴ x + y = 954 Clave D

5 35
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

03 Si el rendimiento de A es: 100% 07 Obreros


El rendimiento de B será: 150% n×4
días
42
REFORZANDO NIVEL III
Rendimiento Tiempo (n – 12)4 + 12×5(42 – 6) 8 personas en 10 días (8h/d)
Trabajador A 100% 9 I 11
Trabajador B 150% t PINTAR EL ESTADIO NACIONAL
⇒ [4(n – 12) + 60] ⋅ 36 = (4n) 42
(I)
[4n + 12]⋅6 = 28n 8 personas (8 + x) personas
150%t = 100%⋅9 ∴t=6 en 5 días 2 días (10h/d)
Clave D ∴ n = 18
Clave C N° personas Tiempo
8 5⋅8
04 Sean los rendimientos de Juan, Pedro y (8 + x) 2⋅10
Carlos respectivamente y considerando 08 N° estudiantes N° problemas tiempo
⇒ (8 + x)⋅20 = 8⋅ 40
que Juan, Pedro y Carlos: Rendimiento IP 6 10(1) 5
tiempo. ∴x = 8 Clave A
4 4(2) x
⇒ (Rendimiento)×(tiempo) = K según dato:
(I) (D)
....(2)
(J + P)×5 = (J + C)×6 = (P + C)5 = PX
x=5⋅
8 6
⋅ =6 12 Si la rapidez de B es 1 de A será 3
....(1) 10 4
Rapidez Tiempo
∴ Terminan a las 8 + 6 = 14 horas
De (1): J = C y de (2): (2C)6 = 5P + 5C A 3 tA
7C Clave A B 1 tB
⇒P=
5
7C AyB 4 12
Luego: (J + C)6 = PX ⇒ 2C6 =
5
X 09 • VA ⋅ 80 = VB ⋅ 50 (I)
60 4
∴X= =8 • V B = VC ⇒ tA ⋅3 = 4⋅ 12 ∴ tA = 16
7 7 Clave A Clave B
• VC ⋅ 15 = VD ⋅ 40
Si VA = 120 ⇒ VB = VC = 192
05 • 40d
60d
C 13 Profesores días h/d exámenes
A 30d ⇒ 192⋅15 = VD ⋅ 40 ⇒ VD = 72
6 10 8 80
B 80d D
Luego: 5 x 6 60
72 revoluciones 1800 revoluciones (I) (I) (D)
• Para A y B: (VB + 30)⋅40 = VB ⋅ 60 =
1 min x 6 8 60
VB = 60 x = 10 ⋅ ⋅ ⋅ ∴ x = 12 días
5 6 80
∴ x = 250 = 4h 10 min
Como VB = VC ⇒ VC = 60 Clave B Clave B

• Para C y D: 60⋅80 = VD ⋅ 30
2x obreros lo hacen en 18 días
⇒ VD = 160 14
10 (Posibilidades)(Promedio de edad)
Falta
160 vueltas 3200 vueltas (N° goles)2
⇒ =
1 min x min x obreros 13 obreros
3A
∴ x = 20 minutos (Pos. Italia)⋅4A (Pos. Brasil) en 10 días en 24 días
Clave E 20
=
(2B)2 B 2 Obra DP (#obreros)(tiempo)
10 Obra(1) Obra(2) Obra total
8A = =
(Pos. Brasil) x⋅10 13⋅24 2x⋅18
5
REFORZANDO NIVEL II

=
4A
2
⇒ 10x + 13⋅24 = 36x ⇒ x = 12
3
∴ # obreros inicialmente 24
Precio
06 =K 2w 3w Clave B
Peso2 Pos. Italia Pos. Brasil⋅15 Pos. Perú
= =
5w 45⋅ 1 45 10⋅45


5000
=
P1
=
P2
Pos. Italia Pos. Brasil Pos. Perú
15 Eficiencia días
(5w)2 (2w)2 (3w)2 ⇒ = =
45 3 50 Mario 100% 12
5000 P1 P2 Jenny 50% 24
⇒ = = ∴ Perú, Italia, Brasil
25 4 9 Clave C Los dos 150% t
⇒ P1 = 800 y P2 = 1800 ⇒ 150t = 50⋅24
∴ Pierde = 5000 – (800 + 1800) = 2400 ∴ t = 8 días
Clave C
Clave E

36 5
Solucionario CAPÍTULO

PROPORCIONALIDAD III
DP DP
18
07 03 • C1 + C2 + C3 = 4800 ............ (1)
20000×5 100 < > 20
Actividad 122000 1600 1440 800 C C C
25000×4 100 < > 20 • = = ⇒ 1= 2= 3=k
C1 C2 C3 10 9 5
520 520 35000×3 105 < > 21

01 K= =
15 + 12 + 13 40
= 13 C1 + C2 + C3 4800
122000 Propiedad: k = = = 200
K= = 2000 24 24
Dif = (15 – 12)13 = 39 61
Clave C ∴ C3 = 5(200) = 1000
∴ Al primero le toca 20(2000) = 40000 Clave A
Clave D
02 IP DP ⇒ DP
04 Siendo A, B y C lo que reciben los hijos
27 1/3 12
1800 A + B + C = 2100
36 1/4 9 08 200×8 < > 1600 < > 320
54 1/6 6/27 500×8 < > 4000 < > 800 Los índices son 1/3; 1/5 y 1/6

1800 200 C×5 < > 5C < > C Al multiplicar por 30 da 10,6 y 5 la cons-
K= = tante es:
27 3 Lo que aportan mayor capital deben ser 2100
k= = 100
∴ El que tiene mayor tardanza recibe: el 2do y 3ro: 10 + 6 + 5
Las partes son:
200 ∴ C = S/. 800 Clave D
34⋅ = 400 A = 10(100) B = 6(100) = 600 C = 5(100) = 500
3 Clave A

∴ La cantidad mayor es: 1000
Partes
A J P
09 Clave B
03 = = 10000(a + 2) < > (a + 2) → 12
45 245 320 Total = 39
20000(a + 1) < > 2(a + 1)
05 16800a
6000 J P 50000(a) <> 5a ak = 800 ⇒ = 800
= = ∴ P = 16000 a + a2 + a3
3 7 8 8a + 4 → 39 • 16800 a2k
Clave C
a3k ⇒ a(a + 1) = 4⋅ 5
8a + 4 a + 2 8a + 4 a + 2 a=4
= ⇒ =
39 12 13 4 16800
04 Total = 2K + 3K + 4K = 9K k=
10 a + a2 + a3
Si reciben partes iguales c/u recibe 3K ∴ a=

19 Clave A
Se devuelve: 4K – 3K = 100 • a3k = a2 ⋅ ak = 42 ⋅ 800 = 12800
K = 100 Clave D
∴ Total = 900 10 Sean las edades A, B y C
Clave A 3 5 8
• A⋅40 = B⋅50 = C⋅80 06 • Los índices son: ; ;
4 3 5
A B C
⇒ = = Multiplicando por MCM (4; 3; 5) = 60
05 DP ⇒ DP 10 8 5
Se obtiene 45; 100; 96
4m 4 Si aumenta 60 nuevos soles el monto es:
3000
4m2 4m • La constante de reparto es:
170 + 60 = 230
m3 m2 9640 9640
230 k= = = 40
(m + 2)2 K= = 10 ∴ El menor recibe: S/. 50 45 + 100 + 96 241
23
3000 3000 Clave E ∴ La menor parte es: 45(40) = 1800
•K= ⇒ 4 = 480
(m + 2)2 (m + 2)2
Clave E
m=3
• La mayor cantidad recibida es: 07 Tiempo total es 15 meses
CUADERNO DE TRABAJO g1 g2
3000 3000 =
4m = 12⋅ 2 = 1440 3000⋅3 + 5000⋅12
(m + 2)2 5 5000⋅5 + 4000⋅10
Clave D 01 3k
g1 g2 g1 – g2 1600
N 5k (3k + 7k)5k = 450 ⇒ k = 3 ⇒ = = = = 400
7k 69 65 4 4
1er Reparto 2do Reparto ∴ N = 15k = 15(3) = 45 ⇒ g2 = 65(400) = 26000
06
DP Partes DP Partes
Clave A Clave B
7 7K 4×2 8K
T T
6 6K 3×2 6K 02 D.P. 08 Las ganancias son proporcionales a los
capitales.
5 5K 2×2 4K 1
18 18 (36) = 9k
4 A G
• 9k – 4k = A ⇒ k = 800 10k
El 1ro recibe mas en el 2do reparto 1 5 2400
(36) = 6k 2400 720 9k ⇒ k= = 100
6 A
8K – 7K = 7200 ⇒ K = 7200 • 6k + 4k = 10k = 10 = 2A 400 5k 10 + 9+ 5
1 5
Total = 18K = 18(7200) = S/. 129600 (36) = 4k
9
∴ C2 = 9k = 9(100) = 900
Clave D Clave C Clave E

5 37
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

D.P.
09 07 IP DP
1
12
(36) = 3k REFORZANDO NIVEL I 2 1 (60) → 30K
2
1
(36) = 6k ⇒ 900 ⇒ k = 150 01 80 ⇒ 8K 1 (60)
6 6 → 10K
204 60 ⇒ 6K 204 6
1 ⇒ K= = 12
(36) = 4k 30 ⇒ 3K 8+6+3 N 1 (60)
9 12 → 5K
∴ 8K = 8(12) = 96 12
∴ 4k = 4(150) = 600 Clave C Clave A 1
20 (60) → 3K
12
1
10 Del capital total de $ 20000, se tiene Df
02 30
12
(60) → 2K
3 (6) = 9 → 9⋅9 = 81
3 N = 50K
C1 = $ 4000 C2 = (4000) = $3000 2
4
5 180 5 (6) = 10 → 10⋅9 = 90 30K – 2K = 84 ⇒ K = 3
C3 = (3000) = $5000 3
3 ∴ N = 50(3) = 150
1 (6) = 1 → 1⋅9 = 9 Clave A
C4 = 20000 – (12000) = $8000 6

La ganancia de cada socio es DP al capital 180
⇒ K= =9

G1
=
G2
=
G3
=
G4 9 + 10 + 1 08 DP Partes
4000 3000 5000 8000 12 12K (Pedro)
∴ ∑ cifras: 8 + 1 + 9 + 9 = 27 85000
Clave D 9 9K (Juan)
Simplificando los denominadores
4 4K (Luis)
G1 G2 G3 G4 15000
= = = =
4 3 5 8 20 03 Df(C) ⇒ 12K + 9K + 4K = 85000
22000 2400 ⇒ 4K K = 3400
∴ G4 = 8(750) = 6000
Clave B 4200 ⇒ 7K
∴ Juan gana 5K más que Luis: S/. 17000
22000
⇒ K= = 2000
4+7 Clave A
∴ 7K = 7(2000) = 14000
Clave C
TAREA
DP 09 • Reparto inicial Reparto final
04 Mayor: 16 <> 4 Mayor: 22 <> 11
01 La constante de reparto es: 12000
18000 ⇒ 3K
4 4
2400 2400 24000 ⇒ 4K Menor: 12 <>
3
Menor: 18 <>
9
K= = = 50 30000 ⇒ 5K 7 20
12 + 15 + 21 48

∴ A = 12(50) = 600 soles 12000 Haciendo que el total sea 720 = 140K
⇒ K= = 1000
3+4+5
B = 15(50) = 750 soles
∴ 3K = 3(1000) = 3000 • Al inicio Al final
C = 21(50) = 1050 soles Clave B
El mayor recibe: 80K 77K
El menor recibe: 60K 63K
02 Al invertir los índices se tiene 1/12; 1/24; 05 21000 15000 8600
1/36 al multiplicar por 72 se obtiene 6; 3 y Uno de ellos recibió S/. 3000 más = 3K
2 siendo la constante. 3 meses 9 meses ∴ El total es: S/. 140000
2200 Clave B
K= = 200 DP(C) DP(t)
6+3+2 7 4
8600 21000 12 ⇒ 28K
∴ Las partes son: 5 3
15000 9 ⇒ 15K
6(200) = 1200 3(200) = 600 2(200) = 400 DP
86000 10
⇒ K= = 2000 11 ab
28 + 15

50b 4 bc
03 8K Dato: ∴ 28K = 28(2000) = 56000
N 11K Clave E
34K 3 ca
– 11K = 25
15K 3
34K K = 75 ⇒ 50b = (ab + bc + ca)K

∴ 34x = 34(75) = 2550 REFORZANDO NIVEL II ⇒ 50b = 11(a + b + c)K


o
⇒ 50b = 11 ⇒ b = 6
04 C 8 T 06 • g1 + g2 + g3 = 1290
400 61 → 8 ⇒ 50b = 11(a + c + 6)K
16 24K g1 ⋅40 g2 ⋅30 g3 ⋅35
800 6 1 → 16 • = = = ??
7 15⋅80 12⋅90 10⋅70 ⇒ 46 = (a + c + 6)K ⇒ K – 2
350 12 2 → 14 14K = 70 ⇒ K = 5
18 g g g3 1290
900 61 → 18 ⇒ 1= 2= = = 30 a + c = 17 ⇒ a=8 y c=9
9 27K 15 18 10 43
450 61→ 9
⇒ g1 = 450; g2 = 540; g3 = 300 ∴ ca ⋅ K= 98⋅2 = 196
∴ Al 1°: 24K = 24(5) = 120 mil Clave C
∴ g2 = 540
Al 3°: 27K = 27(5) = 135 mil Clave B

38 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

80000
⇒ K= 15 Del 1er reparto
III
= 9000
REFORZANDO NIVEL 6+5+9
M M 1
∴ 5K = 5(4000) = 20000 K1 = = ⋅
Clave C x + (x – 3) + (x – 6) 3 (x – 3)
11 La suma de los 10 índices es:
En el 2do reparto
1=1–2+1
DP IP ⇒ DP M M 1
3 1 2 3 K2 = = ⋅
13 (x + 1) + (x – 2) + (x – 5) 3 (x – 2)
1 =1–2+1 25
25 5 ×18 = 150
12 2 3 4 3
63 12070 Las utilidades son:
∑ índices = 30
1 =1–2+1 132 30 4 ×18 = 135
4 M x+1 M x–2 M
30 3 4 5
65 A2 = ⋅ B2 = ⋅ =
K = 1430÷ 35 3 x–2 3 x–2 3
 132 35 9 ×18 = 70
9
t10 = 1 – 2 + 1 132 355 C2 =
M x–5

10 11 12 K = 1430⋅ 3 x–2
65 12070
K= = 34
355 Al comprar lo que reciben se tiene
1 1 132
∴ + ⋅1430 ⋅ = 1210 ∴ El tercero recibe: 2380
3 12 65 Clave A x x+1
Clave C A se perjudica porque >
x–3 x–2

b M(x + 1)
g1 g2 g3 g1 – g2 ∴ A recibe
12 P: 30% ⇒ 6K 14 = = = 3(x – 2) Clave A
80000 W: 25% ⇒ 5K a + 21 a 2a – 21 21
R: 45% ⇒ 9K (2a – 21)b
∴ g3 =
21 Clave D

Solucionario CAPÍTULO

TANTO POR CIENTO I


19
Luego: 1300 – 11583 = 1417
05 Inicial Final
Actividad Sal 9 kg = 6% 9 kg = 2% ∴ Perdió = S/. 1417
Clave D
Agua 141 kg 141 + x
01 Disminuye: 120 – 84 = 36
36 Total 150 kg 150 + x
En porcentaje: (100%) = 30% 09 Vinicial = rR2h Vinicial = r(120%R)2(27%h)
120 9 2%
Clave B Se cumple: = ⇒ x = 300kg 120
150 + x 100% Rfinal = 120%R Vfinal = rR2h 75%
Clave B 100
36
hfinal = 75%h Vfinal = Vinicial 75%
02 Total de calorías: 1300 + 920 + 1460 = 3680 25
3680 ........... 100% 06 Vende = 80% ⋅70%(500) = 280 Vfinal = r(Rfinal)2hfinal Vfinal = 108% Vinicial
920 ............. x % ∴ x = 25% obtuvo = 280⋅ 0,40 = S/. 112
Clave C ∴ Aumenta un 8%
Clave B Clave E

03 60%H = 40%M 07 Total = 100 → M = 45 ∧ V = 55


Postulan = 20%(45) + 40%(55) 10 Del enunciado, tenemos que:
H 2
= ⇒ H = 2K; M = 3K Postulan = 9 + 22 = 31 Volumen del desinfectante al 80%
M 3
total: 2K + 3K = 5K ∴ Lo hacen por 1era vez: 31% n 80
3K Clave B
Nos piden: (100%) = 60%

5K Clave D 80% 50%
pierde 20% gana 10%
08 Sea m el dinero inicial:
04 Hombres: 75%(400) = 300 120%×125%×90%×60%×110%×m = 11583
n + 80
Si 80% fuman → No fuman 20%(300) = 60 3
6 5 9 3 11
Mujeres: 25%(100) = 100 × × × × × m = 11583 60%
5 4 10 5 10
2
Si 15% fuman ⇒ No fuman 85%(100) = 85 Se sabe que:
81×11 (ganancia aparente) = (pérdida aparente)
∴ Total: 60 + 85 = 145 × m = 11586 ⇒ m = 13000
Clave E 1000
10%80 = 20%n ⇒ n = 40

5 39
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

Por lo tanto, el volumen de desinfectante 0,001


al 80% es 40 litros, además, debemos cal-
07 El total es 800 personas Piden
N
× 100% = 0,1×N–1%
cular el tanto por ciento de desinfectante N° Varones = 42%(800) = 336 ∴ El porcentaje es 57%
al 50% en la solución final. Para ello, de- Varones que no tienen más de 30 años
bemos realizar lo siguiente:
50%(336) = 168
volumen del desinfectante al 50% 04 N° alumnos %
x% = × 100% Varones que son mayores de 30 años
volumen del desinfectante al 60% 6 72% – 60% = 12%
∴ 50%(336) = 168
Reemplazando los valores, tenemos: Clave D x 100%

80 80 ∴ x = 50 alumnos
x% = × 100% = × 100%
n + 80 40 + 80 08 Asumamos que el total de personas es: 100
∴ x = 66, 7% Aprobaron = 60%(80)
Clave B N° mujeres: 80% <> 80
= 48
100
N° hombres: 20% <> 20
Aprobaron = 70%(20)
= 14 REFORZANDO NIVEL I
N° personas que aprobaron es: 48 + 14 = 62
CUADERNO DE TRABAJO ∴ No aprobaron: 100 – 62 = 38 < > 38% 01 Piden: 2y × 100%
x
Clave A 250 x 5
Dato: x = y⇒ =
01
El número es: N 100 y 2
5 25 3 5 1 1 litro x = 5K ∧ y = 2K
0,3 × × (N) = × × (N)
9 100 10 9 4 09
Al inicio H2O 50% (1 litro) 4K
N Piden: × 100% = 80%
= ×100% = 4,16%(N) Vino 50% (1 litro) 5K Clave D
24

Clave D 3 7
Vino que queda = 1 – 50%(1) = litro
10 20
02 E + 20% E = 48
02 Total = 3600 → M = 25%(3600) = 900 Agua que queda = 1 –
7 13
= litro 100% E
20 20 120%E = 48
V = 3600 – 900 = 2700
Como 1 litro es: 1000 cc 12∅
Nuevo total = T → 900 = (25 + 15)% T E = 48
10∅
T = 2250 13 480
∴ N° cc de H2O es: ×1000 = 650 E= ⇒ E = 40
20 12
∴ Aumento = 3600 – 2250 = 1350 Clave C Clave B

Clave D

03 Si tiene T le queda
10 1° mes: 90%250 + 3(90%250) = 4⋅90%250 = 900 x litros OH
03
2° mes: 90%900 + 3(90%900) = 4⋅90%900 = 3240
80%(70%[60%T]) = 336 18 H2O
En tres meses desertaron: 30 l
8⋅ 7⋅6 120 H OH
T = 336 → = 336 → T = 1000
1000 10%250 + 10%900 + 10%3240 = 439
Clave A
Clave C OH → 60%
Total = 100%
H2O → 40%
A 2k
04 30%A = 20%B ⇒ =
B 3k
2
⇒ 18 = 40 (30 + x) ∴ x = 15
• El menor: 2k • El mayor: 3k 100
Al menor se le aumenta "k" para ser igual TAREA 5 Clave C
al mayor.
Ahora "k", ¿qué porcentaje de "2k" es? 01 80%D = 20%V
04 M = 60 1° vez =
30
×(60) = 18
∴ 50% K 4K 100
Clave E Total = 100
1
⇒ total = 5K ∴
K
⋅ 100% = 20% V = 40 1° vez = ×(40) = 20
2
5K
05 Si tiene S/. 120 y gasta S/. 65 le resta S/.55 ∴
38
× 100% = 38%
100
Gasta en carne: 60%(55) = S/. 33
20K Clave A
Gasta en fruta: S/. 15 02 Mujer recibe = 20K +
4
∴ Le queda: 120 – (65 + 33 + 15) = S/. 7 Total = 40K = 25K
15K 05 Total huevos rotos = 8%t
Clave E Cada hijo recibe = = 10000 huevos sanos = 92%t
3
⇒ 5K = 10000 ⇒ K = 2000
Dato: 10%(t – 8%t) = 161
06 Si la edad del papá es: 100
∴ La mujer recibe = 25(2000) = 50000 7
4
La edad de Juan: 60%(100) = 60 10 92
× t = 161
La edad del hermano es: 60%(60) = 36 100 100
03 74%(N–1) = 95%(N–1 – 126) 7000
La del hermano : t=
36 4
⋅100% = 36%
La edad del papá : 100 95%(126) = 21%N–1 ∴ t = 1750
Clave A
Clave B N–1 = 570

40 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

• N° obreros N° días Obra


10 80%(11250 – m) = 70%m
REFORZANDO NIVEL II ⇒ m = 6000
Clave A
A = 20n 6 1
16n x 2/3
06 Sea el volumen inicial 100 l (I) (D)
35%<>25 20%<>20 20 3
∴ x = 6⋅ ⋅ =5
25 40 16 3 Clave D
III
H2O H2O
vino 100 ⇒ 75 ⇒
60 vino
REFORZANDO NIVEL
vino

Q 1

60 12
= 11 En un año incrementa: 50% P 14 Siendo = supongamos que:
100 20 P 8
Clave B ⇒ nuevo capital es: (105)% P
Q = 100 y P = 800
En 10 años será: (1,05)10 P P = 800 pollitos Pierde: Q = 100
H = 75%T ∴ Se incrementa: (1,05)10 P – P Queda: 700
07 Total =
M = 25%T Clave D
Se compró c/u en: C
llegan 60 hombres y 140 mujeres 100
⇒ P = 800 pollitos costo: 8C
⇒ 75%T + 60 = 65%(T + 200) 12 rock: 25%
Total (+) salsa: 30% Al ganar r% se vende en: (100 + r)% 8C
∴ T = 700 100% cumbia: 100% – (25% + 30%)
Clave E Vende N° pollitos
⇒ 45% <> 27
8C(100 + r)% 700 <>20
% N° discos
H = 75%(400) = 300 x 105 <>3
08 400 45% 27 ⇒ t =
2700
= 60 (D)
M = 400 – 300 = 100 45
100% t 6C
Fuman = 80%(300) + 15%(100) I
55 ∴ x= 1+
∴ No son cumbia: (60) = 33 5 100
⇒ Fuman = 240 + 15 = 255 100 Clave A
∴ No fuman 400 – 255 = 1450
Clave C
Clave B
15 % S/. Importe Incremento
13 N° obreros IP N° días A 40 5,50 220 80%5,5
09 Supongamos que Cesar tenga 100% de
⇒ (N° obreros)⋅(N°días) = K B 45 12,00 540 25%12
eficiencia, Pedro tendrá 100% + 40%
A⋅6 C⋅8 C⋅10 C 15 16,00 240 12,5%16
140% ⇒ = =
Eficiencia N° días 120 120 120 100
100% 28 A B C Incremento promedio
⇒ = =
140% t 20 15 12
40⋅80%5,5 + 45⋅25%12 + 15⋅12,5%16
(I) =
⇒ A = 20n, B = 15n, C = 12n 220 + 540 + 240
100
∴ t = 28× = 20 • 20% de A + 40% de B + 50% de C = 16n = 34,1%
140 Clave C Clave B

Solucionario CAPÍTULO

TANTO POR CIENTO Ii


20
10% 20% 50%
04 Pc + 30%Pc = Pf – 25%Pf
Actividad 32% 50%
Precio de venta: 2420 = 480
50⋅32
Au = 50 + 32 + % 24 = 120%Pc Pc = 20
20⋅30 100
01 Du = 20 + 30 –
100
%
Au = 96% Costo total: 2015 = 300 G = 180
Clave C
Du = 44% G 180 3 20 1
Clave C ∴ = = =
Pv 480 8 100 5
03 • 1200 = Pc – 20% Pc Clave

Pc = 1500
10% 20%
02 05
• Pv = 1500 + 20%(1500) 1200 + 30%(1200) = Pf – 25%PF
10⋅20
Au = 10 + 20 + % = 32% Pv = 1800 130
100 75
(1200) = Pf ⇒ Pf = 2080
Clave C 100 100
Clave E

5 41
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

a) 1716000 = 110×120×130
06 45%Pc – 15Pc = 210 08 Para vender tiene: 15 + 5 = 20 polos
p + q + t = 60 ⇒ ∑cifras = 6
30%Pc = 210 c/u lo vende en S/. 24: Pv = 20(24) = S/. 480
10 20 30
Pc = 700 Como ganó el 20% del costo, entonces:
Clave B b) 171600 = 104×125×132 → Pc + 20% Pc = 480 ⇒ Pc = S/. 400
p + q + t = 61 ⇒ ∑cifras = 7
4 25 32 La ganancia que obtuvo es: S/. 480 – 400 = S/. 80
07 Se asume que los gastos de tramite es so-
Clave C
bre la tonelada métrica. ganancia S/. 80 1
∴ = =
venta S/. 400 6 Clave A
Tonelada métrica = 1000 kg
11200
Cada kg costo:
1000
= S/.11,2 CUADERNO DE TRABAJO PF = ?
09
Se va a vender: 96%(1000) = 960kg ↓ D = 20%PF
Gato de trámite: S/. 2,4(1000) = S/. 2400 01 Producto inicial: x⋅y = 100%xy PC = 3300 PV
Producto final: (140%x)(130%y) = 182%xy
Inversión total: 11200 + 2400 = 13600 Donde Pv = 3300 + utilidad
∴ Aumenta en: 182% – 100% = 82% 25%PV
Ganancia: 20%(13600) = 2720 75
Clave D Pv = 3300 ⇒ Pv = 4400
El kilogramo debe venderse a: 100
120 130 140 Luego PF – 20%PF = 4400
∴x=
13600 + 2720
= 17 02 × ×
100 100 100
P = 32760
960 Clave D 80
P = 4400 ⇒ PF = 5500
∴ P = 15000 100 F
Clave D
∴ El precio señalado es: S/. 5500
08 Sea P el precio de venta en ambas tiendas: Clave A
03 Supongamos que tiene D soles
a) En la tienda x el precio final es:
Al gastar el 20% le queda: 80% (D)
85 85 85 10 Sueldo inicial: S/. 600
N× × × = 57,8%N Si gana el 10% tendrá:
100 100 100 Aumento de personal: 25%, sueldo: 60%(600)
110%(80%D) = 88%(D)
b) En la tienda y el precio final es:
Para saber cuanto menos tiene Incremento: 20% más S/. 30
90 60
N× × = 54%N Operación del problema:
100 100 100%(D) – 88%(D) = 36
12%(D) = 36 Promedio final = Pro. inicial + variación
Por condición:
Personal inicial = 4 Sueldo: S/. 600
Pfinal x = Pfinal y, para lo cual Pfinal y será ∴ Tengo 300 soles
Clave A Incremento = 1 Sueldo 60%600 = S/. 360
incrementado en su n%.
Entonces (100 + n)% (54% N) = 57,8%N 4(600) + 1(360)
Sueldo pro. = = S/. 552
04 Tenemos: Pv = Pc + ganancia 5
Resolviendo: n = 7,037 x = sueldo final = 552 + 20%(552) + 30
28 = Pc + 8 = S/. 692,4
∴ Aproximado a las centésimas: n = 7,04
Pc = 20
Clave D El nuevo sueldo promedio es: S/. 692,40
8
∴ La ganancia es: × 100% = 40%
20 Clave A
Clave C
09 Precio Precio Precio
de costo de lista de venta 05 Pc + 24%Pc = 744

Pc Pv

124
P = 744
100 c
∴ Pc = 600 TAREA
Clave A
Como no gana ni pierde
sólo recupera el costo 01 Siendo L y A el largo y ancho del rectán-
r P 1
06 1° venta: Pc + 60%Pv1 = Pv1 gulo:
1+ 1– Pc = Pc ⇒ P = g1
100 100 1 A inicial = L⋅A = 100% L⋅A
0,01 + 3
r ⇒ g1 = Pc = 150% Pc A final = (125%L)(115%A) = 143,75%L⋅A
2
La respuesta se asume por 100 unidades ∴Aumenta en = 143,75% – 100% = 43,75%
matemáticas: 2° venta: Pc + 60%Pc = Pv2
1 g2
∴P=
1 120 140
0,01 + ⇒ g2 = 60% Pc 02 Nuevo sueldo = × × (800)
r Clave D 100 100
Pierde: 150%Pc – 60%Pc = 10800 ∴ Nuevo sueldo = 1344
90
10 Sea a el precio de costo de fabricación. ⇒ P = 10800 ∴ Pc = S/. 12000
100 c
2
Después de 3 aumentos sucesivos p%, q% Clave E 03 Pc + 5Pv = Pv
y t% se tiene: g
(100 + p)%(100 + q)%(100 + t)% = 1,716a 07 Pc + 20% Pc + 15%(12000) = 1200
3
⇒ Pc = Pv ⇒ Pv =
5
Pc
5 3
(100 + p)(100 + q)(100 + t) = 1716000 120 85
P = (12000) ∴ Pc = 8500 2 5
100 c 100 ∴G= Pc × 100% = 66,6%Pc
Se deduce dos posibilidades: Clave C 5 3

42 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

aumento 56 < > 56%


04 Pedro gana: 10%(100000) = S/. 10 mil 07 110% 105% = 115,5% 12
Juan pierde: 10%(110000) = S/. 11 mil ∴ Acumulado: 15,5%
Clave E 100 10 156 12
∴ Pedro gana S/. 11 mil
10 13
Clave A
08 Precio
venta ventas ingresos
REFORZANDO NIVEL I 100% 100% 100% 13 • Pv1 = Pc + 60% Pv1 ⇒ g1 = 150% Pc
96% x 108% g1
1 (I) (D)
23 1
01 × 100% = 6 × 100% = 1,56% 100 108
• Pv2 = Pc + 60%Pc ⇒ g2 = 60% Pc
23 2 ⇒ 100 = 100%⋅ ⋅ = 112,5%
96 100 ⇒ Pierde = 150% Pc – 60%Pc = 10800
∴ Redondeando al decimo = 1,6%
∴ Se incrementa en 12,5%
Clave C Clave E ⇒ 90% Pc = 10800 ⇒ Pc = 12000
∴ Le costo: 12000 soles
Clave A
02 Du = 30 + 30 –
30×30
% 09 • Compra lleva
100 12 13
⇒ x = 720
∴ Du = 51% x 780 14 Si 100K el costo de las chompas
Clave E
• Costo es: 72050 = 36000 15
• 50K ⇒ ganó = (50K) = 7,5K
100
• Venta es: 36000 + 6000 = 42000
03 En 1 chocolate gana 0,50 • 25%(50K) = 12,5K ⇒ Pv = 12,5K – 10%Pv
42000
N° chocolates gana ∴ Precio de venta de c/u: = 56 100K
750 ⇒ 110% Pv = 12,5K ⇒ Pierde = 1,14K
1 S/. 0,50 Clave D • Costo de las chompas sobran tres:
x S/. 45
75%(50K) = 37,5K
∴ x = 90
Clave A 10 • Pvinicial = Pc + 150
• 37,5K – [7,5K – 1,14K] = 387,5
• Se descuenta el 10% de Pvinicial y se
vende en 90% Pv K = 13,42
04 AF = 120%× 70 Ai
100 90 ∴ Costo = 100K = 1342
AF = 87%Ai ⇒ (Pc + 150) = Pc – 80 ⇒ Pc = 2150 Clave D
100
∴ Disminuyen en 16% ∴ Se vendió en: 2150 = 80 = S/. 2070
Clave A p r
Clave E 15 1– 1+ Pc = Pc
100 100

05 34 = (100 – 50)%(100 – 20)%Poriginal (100 – p)(100 + r) = 1002

Poriginal = S/. 85 100(100 + r) – p(100 + r) = 1002


Clave C REFORZANDO NIVEL III 100(100 + r) – 1002 = p(100 + r)
p=
11 Gbruta = Gneta + gastos
100r Clave A
Gbruta = 75% Gbruta + 90
REFORZANDO NIVEL II ⇒ Gbruta = 360
(100 + r)

06 Pc + 20%Pc + 15%(12000) = 15000 • Ganancia = 30% costo


120%Pc = 85%(15000) ⇒ 360 = 30% Pc ⇒ Pc = 1200

Pc = S/. 12750 • (100 – 40)% PF = 1200 + 360


Clave C
∴ PF = 2600
Clave B

5 43
CAPÍTULO Solucionario

21 REGLA DE INTERÉS
C1 7
07 • = ⇒ C1 = 7K; C2 = 5K 03 Utilidad = 3%C1 = 7%C2
C2 5
Actividad 3k 3
⇒ C1 = 7k ; C2 = 3k ∴ =
• r1 = 2% mensual < > 24% anual 10k 10
C ⋅9 ⋅ 4 Clave B
01 C + I = M ⇒ C+
100
= 10200 • r2 = 6% trimestral < > 24% anual
∴ C = S/. 7500 • I1 + I2 = 2880
Clave C 04 • Ctotal = 36k ⇒ C1 = 16k, C2 = 5k, C3 = 15k
7K ⋅ 24 ⋅1 5K ⋅ 24 ⋅1
⇒ + = 2880
100 100 16k⋅ 12 5k⋅ 18 15k ⋅20
• Ianual = + +
100 100 100
288K
02 I = bc ; c = abc ; t=1 ⇒
100
= 2880 ⇒ K = 1000
582k
64020 = ⇒ k = 11000
Crt abc⋅ 4⋅ 1 ∴ El menor capital es: 500 100
I= ⇒ bc = Clave C
100 100 ∴ Ctotal = 396000
Clave A
3
⇒ 25 bc = 100a + bc C1 8 C1 15
08 • = ⇒ =
16 05 60%C =
C⋅ 30 ⋅ t
⇒ t = 24 meses
⇒ 6 ⋅ bc = 25 ⋅ a ⇒ a = 6 ∧ bc = 25 C2 2 C2 100
5 Clave A
∴ a + b + c = 6 + 2 + 5 = 13 ⇒ C1 = 15K ; C2 = 16K
Clave C
15K ⋅ 40⋅ 8 16K ⋅ 30⋅ 8 06 C = 7k C1 = 5k C2 = 2k
• 31K + + = 65895
1200 1200 5k⋅ 3⋅ 1 2k⋅ 4⋅ 1 7k
– = 30 ⇒ = 30
16K 100 100 100
03 • C1 = K C2 = 5K ⇒ 31K + 4K +
5
= 65895
∴ C = 7k = 3000
• C1 + C2 = 240000 ⇒ K = 40000 191K Clave B
⇒ = 65895 ⇒ K = 1725
5
40000 + 4000t 1
• = ∴ C1 + C2 = 31K = 53475
200000 + 4000t 3 Clave D
30⋅18 40⋅18
07 • C1 1 + = C2 1 +
∴ t = 10 meses 1200 1200
Clave D
C1 32
09 • 10% bimestral < > 20% cuatrimestral ⇒ = ⇒ C1 = 32k, C2 = 29k
C2 29
+20% +20%(120%) +20%(144%)
04 • C1 + C2 = 60000
• C1 – C2 = 15000 ⇒ 3k = 15000
C 120%C 144%C 172,8%C
C1 ⋅5 ⋅1 C2 ⋅ 7⋅ 1 k = 5000
I1 = I2 = 4m 4m 4m
100 100 ∴ C1 = 32(5000) = 160000
∴ El plazo es 12 meses. Clave B
5C1 7C2
Clave E
• I1 = I2 ⇒ =
100 100
08 Sea el capital C y el interés anual I
⇒ C1 = 7K ; C2 = 5K
10 Interés del banco A > Interés del banco B C + 8I = 12400 ..... (1)
Dato:
1,5% (C – 500) 1%C – 1 C + 9,5I = 12772 ..... (2)
• C1 + C2 = 60000
⇒ 12K = 60000 ⇒ K = 5000 ⇒ C > 1300 ∴ Cumple 3 capitales Al restar: 1 I = 372 ⇒ I = 248

∴ C1 = 7(5000) = 35000 Clave D Reemplazando en (1): C + 1989 – 12400


Clave C
∴ El capital es: C = 10416
Clave C

05 • M = C + I
CUADERNO DE TRABAJO C1 tasa: a% tiempo = t
4000⋅ r⋅2 09 Capital = A
4000 + C2 tasa: (a + 2)% tiempo = t
1200 101
• = 01 • 4% semestral es 8% anual
4000⋅ r⋅8 104 Por dato: I1 = I2 (Intereses iguales)
4000 + 2400 ⋅ 8⋅ 2
1200 • M = 2400 +
100 C1 ⋅ a⋅ t C2 ⋅ (a + 2)t C1 C2
4000⋅ 6⋅ 5 = ⇒ =
⇒ r=6 ⇒ I= ∴ M = 2784 100 100 a+2 a
1200 Clave E
C1 C2 C1 + C2
⇒ I = 100 ∴ ∑cifras = 1 Pero: C1 + C2 = A ⇒ = =
Clave E 02 r% = 6% mensual es 72% anual a+2 a a+2+a

t = 100 días I = 200 C1 C2 A


⇒ = =
a+2 a 2a + 2
Crt 10000⋅32⋅t crt c⋅ 72 ⋅ 100
06 I= ⇒ 2000 = I= ⇒ 200 =
1200 1200 36000 36000 A(a + 2) Aa
∴ C1 = ∧ C2 =
∴ t = 7,5 meses ∴ c = 1000 2(a + 1) 2(a + 1)
Clave C Clave A Clave C

44 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

10 • 5% semestral 03 • M9 – M3 = 4800 – 3600 10 C⋅ r ⋅1 = C ⇒ r = 20


100 5
• 1 año = 2 periodos I6 = 1200 ⇒ I3 = 600
Si el plazo es 1 año + 3 meses
• 1° depósito: (105%)41000 = 1215,5 • C = M3 – I3 = 3600 – 600 = 3000 C⋅ 20 ⋅ 15 C
= = 25%C
• 2° depósito: (105%)21000 = 1102,5 • M6 = C + I6 = 3000 + 1200 = 4200 1200 4
Clave D
Clave C
• 3° depósito: 1000 = 3318
Clave C
04 Sea S/. 1000 la venta del auto.


Comisión = S/. 300
Gasta = 40%(300) = 120
REFORZANDO NIVEL III
TAREA El resto = 300 – 120 = 180 11 (C + I) – I = 80%(C + I)
El interés que recibe: 5%(180) = S/. 9
20 ⇒ 20%C = 80%I
01 C + C⋅ 5⋅3 = 3174 ⇒ C= (3174) Venta Interés
100 23 C 4 C⋅ 10 ⋅ t
S/. 10000 S/. 9 = ⋅
∴ C = 2760 5 5 100
x S/. 63
∴ t = 2,5
∴ Precio de venta = S/. 70000 Clave A
02 C + 6I = 6880 Clave C
C + 8,5I = 7080 100t

2
12 C
2,5I = 200 05 2 ⋅ C ⋅6 ⋅ 1 + 4 C⋅ 5 ⋅ 1
⋅ = 800 M = 100
3 100 5 100 I1 = 100 – C
I = 80 ∴ C = 10000 160t
Clave D
C1 M = 125
03 Ctotal = 7C ⇒ C1 = 4C ∧ C2 = 3C I2 = 125 – C

4C⋅4⋅ 1 3C⋅ 5⋅1 125 – C 160t 175


⇒ = ⇒ C=


100
+
100
= 3100
C = 10000
REFORZANDO NIVEL II
100 – C 100t 3
175 125
Si C = I1 =
40000 + n(4000) 1 3 3
∴ C1 = S/. 40000 06 =
200000 + n(4000) 3 ∴ El porcentaje es 71,43
Clave E
10 + n 1
⇒ = ⇒ 30 + 3n = 50 + n
04 C + C⋅ 8⋅2 = 4640 50 + n 3
100 n = 10
∴ C = S/. 4000 Clave D 13 C⋅ 12 ⋅ t = 48% C
1200
C ⋅12 ⋅ 1 C⋅ 10 ⋅ 1 t = 48 meses = 4 años
07 – = 3000 Clave D
100 100
∴ C = 150000
REFORZANDO NIVEL I Clave C
14 Como cada mes se paga el interés más
una cierta cantidad los saldos serán:
48(18) 08 C1 + C2 = 30000
01 12900 = C 1+ ⇒ C = 7500 2600 – p ; 2600 – 2p; ....
1200 C ⋅ 5 ⋅t
1 C1 ⋅ 6 ⋅t C 5K
Clave B = 2 ⇒ 1=
2 100 100 C2 3K Al quinto mes el saldo es 2600 – 5p el cual
al 10% origina un monto que es igual a P,
8x = 3000 ⇒ K = 3750
110
monto monto (2600 – 5p) = P ⇒ P = 440
02 Se tiene: S/. 6129 S/. 6372
∴ C2 = 3(3750) = 11250 100
C Clave C
I = 729 I = 243 Se paga en 6 meses
9 meses 3 meses ∴ 6p + 10%(52600 – 10p) = 3500
C = 6129 – 729 = 5400 09 8% trimestral < > 32% anual Clave B

⇒ 729 + 243 = (5400)r%1 8% cuatrimestral < > 24% anual

972 16000 +
16000 ⋅ 32⋅ t 2000024 t
=
15 C + C⋅ t ⋅ a = A
∴ r% = 100% 100
5400 100 100
160 ⋅ 32⋅ t – 200 ⋅ 24t = 4000 110A
r% = 18% C=
Clave B 100 + t a Clave D
128t – 120t = 100
t = 12,5
Clave E

5 45
CAPÍTULO Solucionario

22 MUESTREO ESTADÍSTICO
10 Coeficientes de elevación: 200÷25 = 8 08 I. Prefieren salir de compras.
Actividad 8 16 184 192 200 II. Prefieren pasear.
3 11 ... 187 195 III. Prefieren la playa.
01 Debe formular dos ejemplos indicando 8 8 Los tres son ejemplo de muestra sesgada.
cuál es población y cual muestra.
∴187 + 195 = 382
Clave E Clave E

02 Muestra 500 electores ⇒ población son


09 • Total platos: 124 + 136 + 84 + 296 = 640
todos los electores del Perú.
Clave D CUADERNO DE TRABAJO • En 640 → 84 Hamb. 800⋅ 84
x= = 105
En 800 → x 640
01 I. (F) La población son todos los clientes Clave E
03 Sala 1 Sala 2 Sala 3 Sala 4 II. (F) De cada 10 se elige 1 solo
Capacidad 120 100 80 150 III. (V)
Clave C 10 1. Muestra aleatoria sistemática
Asistencia 36 75 60 120 2. Muestra de conveniencia
% ocupada 30% 75% 75% 80%
Clave D
02 La de Raúl es representativa.
Mayor %: Sala 4 Clave B
Menor %: Sala 1
Clave E
03 I y II no son muestras representativas.
Solo III.
TAREA
Clave C
04 Los pasatiempos dependen de la edad.
01 Formulan ejemplos indicando cuál es po-
Haría un muestreo aleatorio estratificado
04 N = 700; n = 35 blación y cuál muestra.
por grado.
Clave B ⇒ Coef. elevación =
700
= 20
35 02 Formulan ejemplos.
0 20 40 680 700
05 La tenencia de internet no depende de 5 25 45 ... 685 = 20n = 15
edad ni grado. 03 Formulan un ejemplo de cada tipo.
20 20
Un muestreo aleatorio sistemático es re- Todos los números que designan la
comendable. 04 N = 500; n = 20
Clave B muestra son de la forma 20 – 15 = 20 + 5
500
⇒ Coef. elevación: = 25
B) 225 = 20 – 5 ⇒ no designa un elemen- 20
to de la muestra.
06 Una rama tiene las características del ár- Clave B 25 50 75 475 500
bol. 7 32 57 ... 482
Clave A
25 25
05 A) (F) B) (F)
Ene Feb (7 + 482)20
Ene Feb S = = 4890
2
07 Hagamos una tabla de ventas: TV 45 50 Lav. 38 32
Artf. 140 155 TV 45 50

Venta en miles de soles Total 83 82

Periodo papa maíz trigo
C) (V) D) (F) E) (F)
REFORZANDO NIVEL I
2012 144 180 144 C.F. en Feb: 45 Bajó en
2013 240 144 150 TV en Ene: 45 Febrero 01 Trabajadores - trabajadores nacidos el 60°
Aumento 67% 20% 4% Clave C día del año.
Clave C

Favoreció más la producción de papa.


06 N = 800; n = 50
02 Debe hacer un muestreo aleatorio.
Clave A 800
⇒ Coef. elevación = = 16 Clave E
50
0 16 32 48 784 800

08 Se muestra cada nivel socioeconómico.


13 29 45 797 03 • N° muestra = 3⋅ 90 = 270
16 16 • Producción = 90 ⋅150 = 13500
⇒ es estratificado.
Clave B S=
(13 + 797)50
= 20250 ⇒ De 270 → 3 defectuosos
2 Clave E
De 13500 → x
09 Debe proponer ejemplos. 07 1-b ; 2-a ; 3-c ⇒ x=
13500 ⋅ 3
⇒ x = 150
Clave E
270 Clave E

46 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

04 15 ⋅100% = 18,75% 10 Corrija: alternativa A) 600 13 Corrija: Agregue la pregunta: ¿Cuántos


80 Clave D elementos tiene la población?
N° muestra: 1 ⋅180 = 180
Producción: 180⋅ 200 = 36000 • Coef. elevación = 32 – 12 = 20
05 I. (F) Ventas Ene: 184
Bajó De 180 3 defectuosos • 0 20
Ventas Feb: 175
De 36000 x
12 12 8
II. (V) En enero se vendieron más 36000 ⋅ 3
⇒ x= = 600 1600 ← N
colchones. 180 Clave A 12 1592 8
III. (V) Ene Feb Clave A
Sab. 54 41
⇒ mejoró
Cub. C. 31 45
14 n = 67
Total 85 86
Clave C
REFORZANDO NIVEL III 0 30 60
8 38 68 ... U
11 Corrija: Cambie 35 por 36
30 30
%
U–8
⇒ 67 = + 1 ⇒ U = 1988
REFORZANDO NIVEL II

Leche entera
Leche deslactosada 36
24 30%
45% 
30
Clave B

06 El bulling puede variar por la edad y por Leche descremada 20 25%


el sexo. 80 100%
N 2N
Clave E ∴ Leche descremada: 25% 700 = 175
15 0 n n N
Clave D k N U
k+
07 De 40 16 500⋅16
N
–k n N
⇒ x= = 200 n –k
De 500 x 40 n

Clave D N N
12 Corrija: Cambie 4000 por 4500 U=N–
n
– k ⇒ U = (n – 1) + k
n
• Total = 562 + 620 + 718 + 1100 = 3000 Clave C
08 Aleatorio estratificado por regiones.
• De 3000 productos 1100 bebidas
Clave B
De ?????? productos x

???⋅ 1100
09 De conveniencia ⇒ x= = ???
Clave D 3000 Clave

Solucionario CAPÍTULO

23
MEDIDAS DE CENTRALIZACIÓN
Y DE DISPERSIÓN
∑ 13 + 13
• me = = 13 (x50 = 13; x51 = 13)
2
Actividad xi 9 14 13 10 15 6 10 13 12 10 12
Clave A

|xi – x| 2,5 2,5 1,5 1,5 3,5 5,5 1,5 1,5 0,5 1,5
01
2
Ordenando los datos: (xi – x) 6,25 6,25 2,25 2,25 12,25 30,25 2,25 2,25 0,25 2,25 66,5
5 8 8 9 9 10 10 10 12 12
n = 10 k
2
04 ∑
Suma = 93 |xi – x| xi 7 8 9 10 11
5 datos 5 datos i=1 66,5
• V(x) = = = 6,65
n 10 fi 25 40 50 35 10 160
Suma 93
•x= = = 9,3
n 10 • S = 6, 65 = 2,58 xi fi 175 320 450 350 110 1405
9 + 10 Clave C
• mo = 10 • me = = 9,5 fi xi2 1225 2560 4050 3500 1210 12545
2
Clave D 11⋅35 + 12⋅45 + 13⋅52 + 14⋅38 + 15⋅30 ∑ fixi 1405
03 •x= •x= = = 8,78
35 + 45 + 52 + 38 + 30 n 160
9 + 14 + 13 + 10 + 15 + 6 + 10 + 13 + 12 +20 2583
02 •x= x= = 12,9 • mo = 9(hay 50 datos)
10 200
112 9+9
x= = 11,5 • mo = 13 (hay 52 datos) • me = = 9 (x80 = 9; x81 = 9)
10 2

5 47
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

∑ fixi2 12545 Con datos corregido:


• S2 =
2
–x = – 8,782 = 1,32 ∑ 10 Ii xi fi fixi fixi2
n 160 [20; 30〉 25 15 375 9375
xi 5 6 7 8 9
[30; 40〉 35 20 700 24500
⇒ S = 1,32 = 1,15
Clave A fi 2 15 9 12 2 [40; 50〉 45 5 225 10125

xi fi 10 90 63 96 18 277 40 1300 44000
2
fi xi 50 540 441 762 162 1955 1300
05 ∑ •x=
40
= 32,5
xi 15 25 35 45 277 x' 7,075
•x= = 6,925 ⇒ = = 102% 44000
40 x 6,925 • S2 = = 32,52 = 43,75 ⇒ S = 6,6
fi 6 12 25 7 50 40
mo' 7
xi fi 90 300 875 315 1580 • mo = 6 ⇒ = = 116%
mo 6 x + S = 32,5 + 6,6 = 39,1
fi xi2 1350 7500 30625 14175 53650 7+7
• me = = 7 = me' x – S = 32,5 – 6,6 = 25,9
2
∑ fixi 1580 5,9 25,9 0,9
•x= = = 31,6 1955 39,1 5
n 50 • V(x) = – 6,9252 = 0,92 = V(x)'
40
20 a 30 b 40 50
• mo ∈ [30; 40〉 ∴ Afecta más a la moda
13 Clave C
⇒ mo = 30 + 10 × = 34,2 • 10 15 5,9⋅15
13 + 18 ⇒ a= = 8,85
2,9 a 10
• me ∈ [30; 40〉 50 08 Sin desechar el dato 8:
– 18 me • 10 20 0,9⋅ 20
2 ⇒ b= = 0,18
⇒ me = 30 + 10 × = 32,8 0,9 b 10
25 0 1 1 2 2 2 3 3 4 8 → ∑ = 26
mo
∑ fixi2 2 53650 26 • Total fuera del intervalo:
• V(x) = –x = = 31,62 = 74,44 •x= = 2,6 ; me = 2 ; mo = 2
n 50 10 8,85 + 0,18 + 5 = 14,03
Clave B
1⋅02 + 2⋅12 + 3⋅22 + 2⋅32 + 1⋅42 + 1⋅82 14⋅ 03
• S2 = • = 35% > 20% ∴ No pasa
10 40
– 2,62 = 4,44 ⇒ S = 2,1 Clave B
06 Ii [6; 7〉 [7; 8〉 [8; 9〉 [9; 10〉 [10; 11〉
xi 6,5 7,5 8,5 9,5 10,5 Desechando el dato 8:
me
fi 7,5 25 15 20 12,5 80
0 1 1 2 2 2 3 3 4 → ∑ = 18 CUADERNO DE TRABAJO
xi fi 48,75 187,5 127,5 190 131,25 685 mo

fi xi2 316,875 1406,25 1083,75 1805 1378,125 5990 18 x' 2 4
• x' = =2 ⇒ = = 76,9% 01 6 8 8 9 9 9 10 11 15
9 x 2,6
∑ fixi 685
•x= = = 8,56 • me = mo = 9
n 80 1⋅02 + 2⋅12 + 3⋅22 + 2⋅32 + 1⋅42
• S'2 =
• mo ∈ [7; 8〉 9 6 + 2⋅8 + 3⋅9 + 10 + 11 + 15
•x= = 8,5
17,5 – 22 = 1,3 ⇒ S' = 1,14 100
⇒ mo = 7 + 1 × = 7,64
17,5 + 10 S' 1,14 ∴ 8,5 + 9 + 9 = 26,5
⇒ = = 54,29%
S 2,6 Clave A
• me ∈ [8; 9〉
80 ∴ Afecta más a la desviación estándar.
– 32,5
⇒ me = 8 + 1 × 2 = 8,5 Clave D 02 8 8 10 10 10 12 13 13 14 15
15
2 ⋅ 8 + 3 ⋅ 10 + 12 + 2 ⋅ 13 + 14 + 15
∑ fixi2 2 5990 x= = 11, 3
• V(x) = –x = – 8,562 = 1,6 10
n 80 09 Ii xi fi xifi fixi2 k

Clave E

[500; 600〉 550 1 550 302500 ∑fx i
2
i
2
[600; 700〉 650 5 3250 2112500 V( x ) = i =1
−x
[700; 800〉 750 12 9000 6750000 n

07 Con datos errados: [900; 900〉 850 2 1700 1445000 2 ⋅ 8 2 + 3 ⋅ 10 2 + 12 2 + 2 ⋅ 13 2 + 14 2 + 15 2


∑ V( x ) = − 11, 3 2
20 14500 10610000 10
xi 5 6 7 8 9
14500 V( x ) = 5 , 41 ⇒ S = 5 , 41 = 2 , 32
fi 2 9 15 12 2 40 x= = 725 Clave C
20
xi fi 10 54 105 96 18 283
10610000
S2 = – 7252 = 4875
fi xi2 50 324 735 768 162 2039 20 4⋅21 + 5⋅18 + 6⋅53 + 7⋅48 + 8⋅32
03 •x=
⇒ S = 69,82 21 + 18 + 53 + 48 + 32
∑ fixi 283
• x' = = = 7,075 x = 6,3
n 40
x + S = 725 + 69,82 = 794,82
• El dato con mayor frecuencia es 6
• mo' = 7 x – S = 725 – 69,82 = 655,18
7+7 ⇒ mo = 6
• me' = =7 ∴ x ± S ∉ [660; 790] no pasa
2
• n = 21 + 18 + 53 + 48 + 32 = 172
∑ fixi2 2039 Clave B
• V(x)' = – x2 = – 7,0752 = 0,92 n
40 ⇒ = 86
n 2

48 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

f1 + f2 + f3 = 21 + 18 + 53 = 92 > 86 1423
•x=
165
= 8,62 02 Con datos iniciales:
⇒ me = 6 (tiene frecuencia 53)
132
20 • n = 10; suma = 132 ⇒ x = = 13,2
∴ 6,3 + 6 + 6 = 18,3 • mo = 8 + 1⋅ = 8,67 10
Clave E 20 + 10
• ∑xi2 = 1816
165 1816
– 50 ⇒ S2 = – (13,2)2 = 7,36 ⇒ S = 2,71
2 10
• me = 8 + 1 ⋅ = 8,65
04 Corrija: Alternativa E) 7 50 Agregando dato 15
12511 147
xi fi fixi 2
fixi Fi S = 2
– (8,6)2 = 1,50 • n = 11; suma = 147 ⇒ x = = 13,36
165 Clave C 11
5 15 75 625 15 2041
6 25 150 900 40 • ∑xi2 = 2041 ⇒ S2 = – (13,36)2 = 6,96
11
7 40 280 1960 80 ⇒ S = 6,96 = 2,64
8 50 400 3200 130 08 Sean los 41 números consecutivos:

9 20 180 1620 150 (m + 1); (m + 2); (m + 3); ...; (m + 41) ∴ La varianza disminuye en:
150 1085 8305 2,71 – 2,64 = 0,07
(m + 1)(m + 41)
mA = 72 ⇒ = 72
2
1085 m = 51
•x=
150
= 7,23 03 xi 16 17 18 19 20
No consideramos los 10 menores
• mo = 8 (tiene mayor frecuencia) fi 119 72 36 18 5
→ (m + 11); (m + 12); (m + 13); ...; (m + 41)
150 Fi 119 191 227 245 250
• me = 7 (F3 = 80 > ) 62 63 64 92
2 xi fi 1904 1224 648 342 100 4218
8305 62 + 92
• S2 = – (7,23)2 = 3,09 ⇒ S = 1,76 mA = = 77 xi2 fi 30464 20808 11664 6498 2000 71434
150 2
Clave A ∴ El promedio aumenta en 5. mo me
Clave E 4218
05 Del histograma: •x=
250
= 16,87
8 15 21 17 10 21 7 3 1 1 1 1 • mo = 16 • me = 17
09 • = 18 ⇒ + + =
[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ ]
1 1 1
+ + a b c 6
• S2 =
71434
– (16,87)2 = 1,07 ⇒ S = 1,04
15 25 40 60 85 115 150 190 a b c 250
3 1 1 1 1
6 • = 24 ⇒ + + =
mo1 = 40 + 20 d1 = 21 – 15 1 1 1 a b d 8
6+4 + +
d2 = 21 – 17
mo1 = 52
a b d 04 Corrija: Los intervalos
3 1 1 1 3
• = 19 ⇒ + + =
11 d1 = 21 – 10 1 1 1 a c d 16 Ii xi fi Fi xifi xi2fi
mo2 = 115 + 35 + +
11 + 14 d2 = 21 – 7 a c d [10; 15〉 12,5 5 5 62,5 781
mo2 = 130,4 3 1 1 1 3
• = 20 ⇒ + + = [15; 20〉 17,5 12 17 210 3675
1 1 1 b c d 20 [20; 25〉 22,5 18 35 405 9112 mo; me
∴ 130,4 – 52 = 78,4 + +
Clave D b c d [25; 30〉 27,5 8 43 220 6050
151 [30; 35〉 32,5 7 50 227,5 7394
Sumando: 3  1 + 1 + 1 + 1  =
06 Del gráfico:  a b c d  240 1125 27012,5
n n 1125
+ 3n + 4n + 2n + = 100 ⇒ n = 10 4 2880 •x= = 22,5
2 2 ⇒ = 50
1 1 1 1 151
+ + + 6
Ii xi hi% fi xifi xi2⋅fi a b c d • mo = 20 + 5 ⋅ = 21,88
Clave D 6 + 10
[0; 2〉 1 5% 1 1 1
50
[2; 4〉 3 30% 6 18 54 – 17
[4; 6〉 5 40% 8 40 200 10 Edades: 15; 15; 16; 16; 16; 17; 18; 18; 19; 20 • me = 20 + 5⋅
2 = 22,22
18
[6; 8〉 7 20% 4 28 196
2×15 + 3×16 + 17 + 2×18 + 19 + 20
[8; 10〉 9 5% 1 9 81 •x= = 17 27012,5
20 • S2 = – (22,5)2 = 34
50
20 96 532
16 + 17
• me = = 16,5 ⇒ S = 34 = 5,83
96 532 2
x= = 4, 8 S =
2
− ( 4 , 8)2 = 3 , 56
20 20 • mo = 16
∴ S = 3 , 56 = 1, 886
Clave A ∴ 2⋅me – (x + mo) = 33 – 33 = 0
Clave A
REFORZANDO NIVEL I
∑xi 463
01 x = = = 46,3
Clave A
07 Corrija: Alternativas n 10
A) 8,62 B) 8,67 C) 8,92 D) 8,65 E) 1,50
TAREA
Ii xi fi Fi xifi xi ⋅fi
2
02 Ii xi fi xi fi
mo
[6; 7〉 6,5 20 20 130 845 01 me [0; 20〉 10 35 350
[7; 8〉 7,5 30 50 225 1688 7 8 10 12 13 14 14 14 15 16 ⇒ S = 123 [20; 40〉 30 28 840
mo; me 5 datos 5 datos [40; 60〉 50 22 1100
[8; 9〉 8,5 50 100 425 3613
[60; 80〉 70 10 700 3440
[9; 10〉 9,5 40 140 380 3610 x= = 34,4
123 13 + 14 [80; 100〉 90 5 450 100
[10; 11〉 10,5 25 165 262,5 2756 •x= = 12,3 • me = = 13,5
10 2 100 3440
165 1423 12511 Clave C
• mo = 14

5 49
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

10500
03 Se tiene:
III
x + me = mo = = 70
f1 f2 f3 f4 f3 f2 f1 Por ser simétrica
150 REFORZANDO NIVEL

y unimodal
[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ ] 11 Datos: 1, 2, 3 ..., n (n = impar)
∴ x + me + mo + f3 = 260
10 30 50 70 90 110 130 150 Clave E n2 + 2n + 1
80 n+1 2
•x= ⇒ x =
∴ x = 80 2 4
Clave A

07 Del gráfico: • S2 =
12 + 22 + 32 + ... + n2

n2 + 2n + 1

04 Del polígono de frecuencias: n 4


Ii xi fi Fi hi Hi
[0; 4〉 2 3m 3m 30% 30% n(n + 1)(2n + 1) n2 + 2n + 1
Ii xi fi xifi S2 = –
[4; 8〉 6 m 4m 10% 40% 6n 4
[13,5; 16,5〉 15 3 45
[8; 12〉 10 2m 6m 20% 60% 2n2 + 3n + 1 n2 + 2n + 1
[16,5; 19,5〉 18 6 108
[12; 16〉 14 m 7m 10% 70% S2 = –
[19,5; 22,5〉 21 12 252 6 4
[16; 20〉 18 3m 10m 30% 100%
[22,5; 25,5〉 24 9 216
4n2 + 6n + 2 – 3n2 – 6n – 3 n2 – 1
[25,5; 28,5〉 27 6 162 6m + 6m + 20m + 14m + 54m S2 = =
n = 36 783 •x= = 10 12 12
10m
783 Clave C
⇒x= = 21,75 5m – 4m
36 • me = 8 + 4 = 10
9 3 2m
36
12 ∈ [19,5; 22,5〉 [ :3 :1
〉 ∴ El % de alumnos es: 0 12 k = 6; R = 36 ⇒ w= =6
Clave A 6
19,5 21,75 22,5 Tabla de frecuencias:
2,25 0,75

Ii xi fi Fi
∴ Tendrán un ingreso inferior a la media: 08 Datos: 2; 2; 3; 6; x; y
3 + 6 + 9 = 18 [6; 12〉 9 40
Clave C 26 [12; 18〉 15 80 120
• S = 8,6 → S2 = 8,6 =
3 [18; 24〉 21 200
[24; 30〉 27 304
05 Del histograma: ⇒
22 + 22 + 32 + 62 + x2 + y2
– 52 =
26
[30; 36〉 33 120
6 3
Ii xi fi Fi xifi [36; 42〉 39 53
[6; 10〉 8 3 3 24 800
Resolviendo: x2 + y2 = 149
[10; 14〉 12 9 12 108 f1 = 40
[14; 18〉 16 12 24 192 2+2+3+6+x+y • f2 = 2f1 ∧ f1 + f2 = 120
•x=5= f2 = 80
[18; 22〉 20 15 39 300 6
[22; 26〉 24 6 45 144
⇒ x + y = 17 ⇒ x = 7 ∧ y = 10 120
45 768 • H2 = 0,15 = ⇒ n = 800
n
768 7 + 10 f
•x= = 17,06 ∴ me = = 8,5 • h3 = 0,25 = 3 ⇒ f3 = 200
45 2 Clave D 800
22,5 – 12
• me = 14 + 4 = 17,5 • H5 = 0,93 ⇒ 0,93 + h6 = 1 ⇒ h6 = 0,07
12
V 4 f6 f6
• mo = 18 + 4
3
= 19 09 • V = 80%m → = ⇒ h6 = ⇒ 0,07 = ⇒ f6 = 56
3+9 m 5 800 800
6
∴ x + mo + me = 53,56 Est. Prom. Cantidad • fi = 800 ⇒ f5 = 120
Clave B i=1
Varones x 4k
104 d1 = 304 – 200
Mujeres 1,6 5k mo = 24 + 6
140 + 184 d2 = 304 – 120

II
Estatura promedio = 1,68
REFORZANDO NIVEL mo = 26,16
Clave A
x(4k) + (1,6)(5k)
⇒ = 1,68
9k
06 • n = 150; k = 5 intervalos
13 Se tiene:
4x + 8 = 15,12
• h1 = h5 f1 = f5 10% h2 h3 h4 20%
4x = 7,12
h2 = h4 f2 = f4 = 5
∴ x = 1,78 Clave E
[ 〉[ 〉[ 〉[ 〉[ ]
⇒ La distribución es simétrica 200 250 300 350 400 450
f5 • 10% + h2 = 40% h2 = 30%
• 0,7 + h5 = 1 ⇒ h5 = 0,3 = ⇒ f5 = 45
150 10 Sean: a – 4; a – 2; a; a + 2; a + 4 h4
f3 = 150 – 2(5) – 2(45) = 50 • + 20% = 30% h4 = 20%
5a 2
⇒ x= =a → h3 = 20%
5
Luego:
(a – 4)2 + (a – 2)2 + a2 + (a + 2)2 + (a + 4)2 Luego: DP
Ii xi fi xifi ⇒ S2 = x = – a2
5
[45; 55〉 50 45 2250 Ingreso(%) xi hi fi Fi
[55; 65〉 60 5 300 5a2 + 40
x= – a2 ⇒ 8=x [200; 250〉 225 10% a a
[65; 75〉 70 50 3500 5 [250; 300〉 275 30% 3a 4a
[75; 85〉 80 5 400 1 + 2 + 3 + ... + 8 [300; 350〉 325 20% 2a 6a
[85; 95〉 90 45 4050 ∴ mA = = 45
8 [350; 400〉 375 20% 2a 8a
150 10500 Clave B [400; 450〉 425 20% 2a 10a

50 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

2
225a + 825a + 650a + 750a + 850a 3354 126
•x=
10a
⇒ S2 =
5

5
= 35,76 15 Sea sueldo:
x = 330 i = S1 y el nuevo sueldo i = NS1, donde
Respecto al carro B: NS1 = 1,148 – 20 por dato tenemos que:
5a – 4a
• me = 330 + 50 = 355 120
2a ∑x2 = 152 + 272 + 252 + 232 + 352 = 3333 (S1 – MA(S1))2
∴ 355 – 330 = 25 Clave A σ2 =
i=1
= 30
15 + 27 + 25 + 23 + 35
x= = 25 120
5
⇒ S2 =
3333
– (25)2 = 41,6 (NS1 – MA(NS1))2
14 Respecto al carro A: 5 ⇒ σ2N =
120
∑x2 = 182 + 262 + 272 + 202 + 352 = 3354 ∴ consistencia A < consistencia B
= (1,14)2(30) = 38,988
18 + 26 + 27 + 20 + 35 126 Clave C Clave B
x= =
5 5

Solucionario CAPÍTULO

TAMAÑO MUESTRAL
24
k2N(0,5)2 E = 95%(1,96)
05 n=
Actividad (N – 1)E2 + k2(0,5)2 (1,96)2 ⋅ 12000 ⋅(0,5)2
n= = 372
N = 5500 11999⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2
(1,96)2 ⋅ 5500 ⋅(0,5)2
k2N(0,5)2 n=
01 n= E = 2% = 0,02 5499⋅(0,02)2 + (1,96)2(0,5)2 Clave A
(N – 1)E2 + k2(0,5)2
k = 95% (1,96) n = 1672
N = 2000 (1,65)2 ⋅ 2000⋅ (0,5)2 Clave B 10 50 pacientes 8 con cáncer
n=
E = 10% = 0,1 1999⋅(0,1)2 + (1,65)2(0,5)2 x pacientes 24 con cáncer
k = 90% (1,65) n = 66 24⋅50
k2N(0,5)2 ∴x= = 150
Clave B 06 n= 8 Clave D
(N – 1)E2 + k2(0,5)2

k2N(0,5)2
N = 800 (1,96)2 ⋅ 800 ⋅(0,5)2
n=
02 n= E = 5% = 0,05 799⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 CUADERNO DE TRABAJO
k = 95% (1,96) n = 260
N = 800 (1,96) ⋅ 800⋅ (0,5)
2 2
Clave B
n= k2N(0,5)2
E = 5% = 0,05 799⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2 01 n=
(N – 1)E2 + k2(0,5)2
k = 95% (1,96) n = 260
k2N(0,5)2
Clave A 07 n=
(1,44)25000(0,5)2
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 N = 5000
n=
k = 1,44(85%) 4999(0,12)2 + (1,44)2(0,5)2
N = 12000 (1,96)2 ⋅ 12000 ⋅(0,5)2 n = 36
03 • 25%(2400) = 600 n= E = 12% = 0,12
E = 5% = 0,05 11999⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2 Clave C
360 600 840
k = 95% (1,96) n = 372
15% 25% 35%
Clave C k2N(0,5)2
–10% +10% 02 n=
(N – 1)E2 + k2(0,5)2
Votarán en 360 y 840 2
k N(0,5) 2
Clave D 08 n= N = 1600 (2,58)21600(0,5)2
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 n=
k = 2,58(99%) 1599(0,01)2 + (2,58)2(0,5)2
n = 120 E = 1% = 0,01 n = 1460
04 3200 (1,65)2 ⋅ N⋅(0,5)2
= 40% 60 =
8000 E = 10% = 0,1 Clave D
N = 8000 (N – 1)(0,1)2 + (1,65)2(0,5)2
4000 k = 90% (1,65)
= 50%
8000 0,68N 03 Población: 30000
⇒ 0,01(N – 1) + 0,68 = ⇒ N = 503
–5% +5% 60 • 30%(30000) = 9000 • 0,8%(30000) = 240
40% 50% Clave C
3200 4000 –240 +240
9000
65% – 55%
• % Aprobación 40% + 5% = 45% 09 E= = 5% = 0,05 8760 9240
2
• E = 5% Clave A N = 12000 Clave B

5 51
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

Tienen bacteria:
04 Población: 7200 05 Error porcentual: 18
× 100% = 0,4%
20%(600) ±5; o sea, entre 115 y 125. 4500
2664 – 2520 = 144÷2 = 72
120 Clave C k2N(0,5)2
n=
+72 +72 (N – 1)E2 + k2(0,5)2
2520 2520 + 72 = 2592 2664
N = 4500 (1,65)2 ⋅ 4500⋅(0,5)2
Porcentaje de aprobación: TAREA E = 1,65(90%)
n=
4499⋅(0,004)2 + (1,65)2(0,5)2
2592 k = 0,4% = 0,004 n = 4070
×100% = 36% k2N(0,5)2
7200 01 n = , donde Clave A
72 (N – 1)E2 + k2(0,5)2
Error muestral: ×100% = 1%
7200
N = 900 (1,96)2 ⋅ 900⋅ (0,5)2
Clave E n=
E = 1,96(95%) 899⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2
05 Población: 10 millones k = 5% = 0,05 n = 269
REFORZANDO NIVEL II
2 2
k N(0,5)
15%(10) = 1,5 millones 06 n =
(N – 1)E2 + k2(0,5)2
2%(10) = 0,2 millones k2N(0,5)2
02 n =
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 N = 2600 (1,96)2 ⋅ 2600⋅(0,5)2
–0,2 1,5 millones +0,2 n=
E = 1,96(95%) 2599⋅(0,03)2 + (1,96)2(0,5)2
N = 1400 (2,58)2 ⋅ 1400⋅ (0,5)2
1,3 millones 1,7 millones n= k = 3% = 0,03 n = 757
E = 2,58(99%) 1399⋅(0,05)2 + (2,58)2(0,5)2 Clave A
Clave C k = 5% = 0,05 n = 451

k2N(0,5)2 07 Se refiere al nivel de confianza o grado de


06 n=
seguridad.
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 03 De los encuestados votan a favor Clave C
N = 6500 (2,58)26500(0,5)2 1440
n= ⋅100% = 3%
k = 2,58(99%) 6499(0,01)2 + (2,58)2(0,5)2 48000
08 De 150 20 7800 ⋅ 20
E = 1% = 0,01 n = 4674 • De la población votarián: x= = 1040
De 7800 x 150
Clave D 3%(7200000) = 216000 Clave D
• como necesito 300000
k2N(0,5)2 ⇒ Falta 300000 – 216000 = 84000 09 Población: 6000
07 n=
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 2760 – 2520 = 240 ÷ 2 = 120
N = 940 (1,96)2940(0,5)2 04 Población: 8000
n= 2520 2760
k = 1,96(95%) 939(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2 • 40%(8000) = 3200 • 3%(8000) = 240
–240 +240 120
E = 5% = 0,05 n = 273 3200 Error porcentual: × 100% = 2%
6000
Clave E
2960 3440 k = 2,58(98%) (2,58)2 ⋅ 6000⋅(0,5)2
n=
k2N(0,5)2 5999⋅(0,02)2 + (2,58)2(0,5)2
E = 2% = 0,02
08 n=
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 REFORZANDO NIVEL I n = 2457
Clave E
N = 15000 (2,58)215000(0,5)2 k2N(0,5)2
n= 01 n =
k = 2,58(99%) 14999(0,1)2 + (2,58)2(0,5)2 (N – 1)E2 + k2(0,5)2
n = 165
10 Porcentaje de la muestra con atributo X:
E = 10% = 0,1
Clave B N = 1200 (1,65)21200(0,5)2
3
× 1 00% = 2%
n= 150
k = 1,65(90%) 1199(0,03)2 + (1,65)2(0,5)2
E = 3% = 0,03 n = 464 Individuos de la población con atributo X:
09 Porcentaje de árboles con hongos:
Clave D 2%(5000) ± 0,4(5000) = 100 ± 20
12
×100% = 3%
400 ∴ Tienen atributo X, entre 80 y 120
102
Porcentaje de la población con hongos: 02 El margen de error es × 100% = 1,2% Clave B
8500
3%(6400) = 192
Clave E
Error: 0,5%(6400) = 32
Tienen hongos: 192 ± 32; o sea, entre 160 y 03 Corresponde al margen de error o inter- REFORZANDO NIVEL III
224. valo de confianza.
Clave B Clave E
11 I. (V) Para tener mayor margen de seguri-
dad se debe incrementar el tamaño de la
10 Personas que sufren dolor de estómago: 04 n =
k2N(0,5)2
, donde: muestra.
5%(12000) = 600 (N – 1)E2 + k2(0,5)2
II. (F) Cuanto menor es la muestra el error
Porcentaje de la muestra con bacteria: N = 800 (1,66)2800(0,5)2 es mayor.
12 n=
×100% = 20% k = 1,96(95%) 799(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2 III. (F) La relación entre el tamaño de la
400 muestra y el margen de error no es lineal.
E = 5% = 0,05 n = 260
Error: 0,8%(600) = 5 Clave A Clave A

52 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

k2N(0,5)2 N = 800 (1,96)2 ⋅ 800⋅ (0,5)2 k2N(0,5)2


12 n = 2 2 2
n= 15 n =
(N – 1)E + k (0,5) k = 1,96(95%) 799⋅(0,05)2 + (1,96)2(0,5)2 (N – 1)E2 + k2(0,5)2
E = 5% = 0,05 n = 309 N = 15000; k = 2,58(99%)
N = 15000 (1,96)2 ⋅ 15000⋅(0,5)2 Clave A
n= Con E1 = 5% = 0,05:
k = 1,96(95%) 149990⋅(0,02)2 + (1,96)2(0,5)2
E = 2% = 0,02 n = 2070 (2,58)215000(0,5)2
n1 =
Clave A k2N(0,5)2 14999(0,05)2 + (2,58)2 (0,5)2
14 n =
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 n1 = 637

(1,96)2 ⋅N⋅(0,5)2 Con E2 = 2% = 0,02:


13 Margen de error: 75% – 65% n = 1067 1067 =
= 5% (N – 1)(0,01)2 + (1,96)2 (1,5)2
2 (2,58)215000(0,5)2
k = 1,96(95%) n2 =
k2N(0,5)2 0,9604N 14999(0,02)2 + (2,58)2 (0,5)2
n= E = 1% = 0,01 1067 =
(N – 1)E2 + k2(0,5)2 (0,01)2N – (0,01)2 + 0,9604 n2 = 3257
N = 1200
∴ Aumenta en 3257 – 637 = 2620
Clave E
Clave B

Solucionario CAPÍTULO

NÚMERO ÍNDICE
25
520 540 x 1,2
04 2012
• I 2011 =
2013
= 1,04 • I 2011 = = 1,08 08 • = ⇒ x = 144
500 500 120 1
Actividad y 1,8
⇒ I 2012 + 2013 = 1,04 + 1,08 = 1,12
2011 I 2011
• = ⇒ y = 216
120 1
2,50 Clave E
01 •
2,25
= 1,11 = 111% ∴ x + y = 144 + 216 = 360
Clave B
⇒ Aumentó del 100% al 111% 05 Base 100:

∴ La variación porcentual es del 11% • Febrero bajó en 0,09%(100) = 0,09

Clave C 100 – 0,09 = 99,91 09


a) Bajó en 1 – 0,98 = 0,02⋅100% = 2%
• Marzo subió en 0,91%, o sea al 100,91% ⇒ El índice de variación % es: –2%
02 • Agosto: 25 28 100,91%(99,91) = 100,82
1,5
b) I 2013 = = 1,25
Setiembre: 28 90%(28) = 25,2 ∴ En los dos meses aumentó de 100 2012 1,2
–10% a 100,82, o sea en 0,82%. ⇒ variación: 1,25 – 1 = 0,25
Clave C
• Índice de variación: 0,98 + 1,5 + 2,0
c) = 1,49100% = 149%
25,2 – 25 3
= 0,008 = 0,8%
25 06 Mes Precio
• x = 105%(115%) ⇒ variación%: 149% – 100% = 49%
∴ El índice de variación es de 0,8% 0
100% x = 120,75%
1 115% ∴ a) 1,25 b) 0,25 c) 49%
Clave D +5% Clave C
2 x

25 ∴ Incremento: 120,75% – 100% = 20,75%


03 • Para A: = 1,25
20 Ene. Feb. Clave D 10 Periodo
Producción (q) Precio (p) Venta (pq)
⇒ aumenta es 25% (t) S/. 1t (Miles de soles)
A 1 1,25
12 B 1 0,8
07 Año: 0 1 2 3 2012 1250 1500 1875
• Para B: = 0,8
15 Precio: 100 a b c 2013 1500 1800 2700
⇒ disminuye en 20%
En cada año disminuye en 20% ⇒ se con-
Cuadro de índices:
25% – 20% vierte en el 80% del año anterior.
• Promedio: = 2,5%
2 a = 80%100 = 80 c = 80%64 = 51,2 Periodo Producción Precio Venta
1,25 + 0,8 b = 80%80 = 64 2012 1 1 1
• También: = 1,025 = 102,5%
2 2013 1,2 1,2 1,44
En tres años bajó en 100 – 51,2 = 48,8
∴ El índice promedio de variación es
del 2,5% ∴ En tres años se deprecia en 48,8% ∴ a) 1,2 b) 1,2 c) 1,94
Clave A Clave C
Clave A

5 53
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

Precios
CUADERNO DE TRABAJO 07 –10% –10% –10%
04
Mayo Junio Variación
100 90%(100) 90%(90) 90%(81)
Carne 12 15 +3
01 Aumentó en: 15,10 – 14,5 = 0,60 90 81 72,9
Pollo 10 12 +2
0,60 72,9 – 100 = –27,10
Aumento porcentual: ×100% = 4,1%
14,5 Se ha depreciado en 27,10% Índices
Clave A Clave E Mayo Junio Variación Variación(%)
Carne 1 1,25 +0,25 +25%
x
02 Julio Agosto 08 = 1,4 ⇒ x = 1,4(150) = 210

Pollo 1 1,2 +0,20 +20%
150
y 25 + 20
+60 = 0,8 ⇒ y = 0,8(150) = 120 ∴ Índice promedio: = 22,5
1550 1610 –5% 95%(1610) 150 2
1529,5 ∴ x + y = 210 + 120 = 330
Disminuyó en: 1550 – 1529,5 = 20,5 Clave B
Disminución porcentual:

20,5
× 100% = 1,3%
09 I. (V) El índice de A en el 2014 respecto
1,05
REFORZANDO NIVEL I
1550 al 2013 es = 1,01.
∴ Índice acumulado: –1,3% 1,04
Clave D 01 Corrija: País A B
II. (V) El índice de variación porcentual
Agregue la enero 1 1
del precio de B del año 2014 con
febrero 1,05 1,01
base en el 2013 es: siguiente tabla:
Precios marzo 0,98 1,08
03
1,10 – 1,12
– 100% = – 1,79
Abril Marzo 1,12 Para ganar dinero tuvo que comprar más
Producto A 15 20 III. (V) El índice promedio de variación barato y venderlo más cara. Entonces en

porcentual de precios de los tres febrero llevó de B a A y en marco de A a B.
Producto B 14 12
productos del año 2014 con res- ∴ I y II son correctos.
Índices Clave C
pecto al año 2011 es:
Abril Marzo 5 + 10 + 20
= 11,67
Producto A 1 1,33 3 02 En marzo y abril subió en 8 + 5 = 13, en
Clave E mayo bajó en 13 soles, entonces volvió al
Producto B 1 0,86
precio que tenía antes de marzo.
1,33 + 0,86 2540
∴ Índice promedio: = 1,1 10 I. (V) Índice de producción: = 1,02 ∴ El índice se mantiene en 1.
2 2480
Clave A
Clave B II. (V) Índice de precios:
38
= 1,09
35
96,52
03 2100 – 3600 = –0,42
III. (V) Índice de precios: = 1,11 3650 Clave E
04 2011 2012 2013 86,80

Población 800 820 880 Clave E

• I 2012
820 04 380 – 255 × 100% = 49%
2011 = = 1,025 255 Clave D
800
880
• I 2013
2011 = = 1,1
800 TAREA
1 enero 1,08 febrero i
•I 2012
2011 +I 2013
2011 = 1,025 + 1,1 = 2,125 05
180
Clave D 01 I 2014
2013 = = 1,2 S/. 2,4 S/. 2,5
150 (+0,08)
2,4 + 2,5 = 4,9
05 Mes: 0 1 2 02 2012 2013 2014
2,4
Precio (S/.) 500 490 540 • = 0,08 ⇒ x = 30
+15% +12% 112%(115) x
100 115
128,8 490 540 x + 4,9 30 + 4,9
• I 2013
2012 = = 0,98 • I 2014
2013 = = 1,08 •i= = = 1,16
500 500 x 30
+28,8 Clave A
El incremento acumulado es: 28,8% ∴ I 2013 2014
2012 + I 2012 = 0,98 + 1,08 = 2,06

Clave A
03 2012 2013 2014
06 Precio (S/.) 800 860 840 REFORZANDO NIVEL II
0,85
febrero +60 –20 06 I. (F) Comparamos los precios del limón
enero
Índice de variación 2012 – 2013(%): entre los meses 3 y 2:
–0,25% +0,85% 60 1,03
× 100% = 7,5% = 1,01 = 101% subió en 1%.
100 99,75 100,85%(99,75) 800 1,02
100,60 Índice de variación 2014 – 2012(%):
–0,25 +0,60 –20 II. (F) El precio de la papaya en mes 3
× 100% = –2,3% respecto a 1 es 1,03 = 103%
E F 860
Clave C ⇒ subió en 3%.
∴ Suma de índices: 7,5 – 2,3 = 5,2

54 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

III. (V) Comparamos los precios de la III. a + b + c + d = 458 1,08 0,03×458


⇒ = 13
manzana entre los meses 3 y 2: 1,07 + 1,21 + 1,16 + 1,02 = 4,46 x 0,03 1,08
1,02 Clave B
= 1,0625 = 106,25% Clave E
0,98
⇒ subió en 6,25%
Clave D
May Jun Jul
10 Feb Mar Abr 13
1 1,08 I2 1 1,24 I2
Índice Índice
07 Ene Feb Mar Abr 1 0,98 1 0,88
1 1,02 1,03 1,05 Precio P0 P1 P2 Precio P0 P1 250


abril 1,05 El precio de abril es el 98% del precio en • I2 = 0,88(1,24) = 1,0912
⇒ I marzo = 1,03 = 1,019
Clave A marzo.
250
⇒ I2 = 98%(1,08) = 0,98(1,08) = 1,058 • = 1,0912 ⇒ P0 = 229
P0
Clave A
Clave D
08 2011 2012 2013
Índice 1 1,12 1,25
14 2012 2013 2014
Prod. 6000 P2 1 1,4 I2
Índice
⇒ I
2013
2012 =
1,25
1,17
= 1,116
REFORZANDO NIVEL III
1 1,2
Precio 15 P1 P2

⇒ P2 = 1,116(6000) = 6696 11 1 marzo abril 1,03 mayo
• I2 = 1,2(1,4) = 1,68

∴ Ventas del 2013: (A S/. 120) P0 S/. 10 P S/. 15 P –S/. 12 P • P2 = 1,68(15) ⇒ P2 = 25,2 mil = 25200
1 2 3
6696×120 = 803520 (0,03)
Clave C Clave B
10 + 15 – 12 = 13
15
• = 0,03
P1 15 Elaboramos el índice de ventas:
Tabla 1 Tabla 2
09 ⇒ P1 = 500 ⇒ P0 = 500 – 10 = 490

huevo jamón huevo jamón Índice de producción
mayo 4,5 12,6 mayo 1 1 • Índice de variación porcentual. Fábrica 2012 2013
13 A 1,224 1,404
junio 4,8 15,2 junio 1,07 1,21 mayo
I febrero = 490 × 100% = 2,65
B 1,333 1,344
julio 5,2 12,8 julio 1,16 1,02 Clave D
I . (F) En 2012 le fue mejor a B.
I. Índice promedio de junio:
1,07 + 1,21 II. (F) En 2013 le fue mejor a A.
= 1,14 12 Feb Mar Abr
2 III. (V) El promedio de ventas del 2013 fue:
Índice 1 1,05 1,08

II. Índice promedio de Julio: Precio 458 0,404 + 0,344
= 0,374 = 37,4%
1,16 + 1,02 2
= 1,09 Índice de variación: 0,03 Clave C
2

Solucionario
CAPÍTULO

PROBABILIDADES I
26
1
03 C C S S ⇒ P(CC) = 05 Portador No portador Total
2
Actividad 2 Clave A
Coleópteros 0,05 0,75 0,80
Dípteros 0,02 0,18 0,20
8 R
V 10 5 P' P(P' ∩ D) 0,18 18 9
01 12 A 18 P = =
A' 18 9 04 Pandilla No pandilla Total P
D
=
P(D)
= = =
0,20 20 10
10 V Clave C 0,10 0,50 0,6
Hombre
Clave A
Mujer 0,05 0,35 0,4

2 P(P' ∩ M) 0,35 7
02 1 2 3 4 5 6 P(> 3/par) = P
P'
= = = 06 Enfermo Sano Total
3 M P(M) 0,40 8
Clave D Menor de 50 0,05 0,55 0,60
Clave B
Mayor o = que 50 0,20 0,20 0,40

5 55
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

E P(E ∩ < 50) 0,05 1 P(A∪B∪C)=P(A)+P(B)+P(C) – P(A∩C)–P(B∩C)


P = = = 09 Graficando:
C50 P(<50) 0,60 12
5P(A)=P(A)+2P(A)+4P(A)–P(A)P(C)–P(B)P(C) 2 cm
Clave D
2P(A)=P(A)P(C)+P(B)P(C) A: Ubicar un punto
1 cm y que diste del
2P(A)=P(A)[4P(A)]+[2P(A)][4P(A)] 2 cm
07 250 cuadrado (del
E(150) O(180) 2 = 12P(A) centro) en me-
nos de 1 cm
1
P(A) =
50 100 80 6 Clave D p(1)2
∴ P(A) = = 0,7854
20 (2)2 Clave D
04 A: "Alfredo asiste a clase"
O 100 2
⇒ P = = B: "Edgar asiste a clases"

E 150 3 Clave B 10
Manuel: 50 años
P(A∩E) = P(A)P(E) = 0,8×0,6 = 0,48 5 8
P(llegar a los 68) = → P(no llegar a los 68) =
P(A∪E) = P(A) + P(E) – P(A∩E) 13 13
3A 2A
= 0,8 + 0,6 – 0,48 = 0,92 Alberto: 60 años
08 Dado 1 2B Dado 2 1B
1V 3V Clave B P(llegar a los 78) =
1
→ P(no llegar a los 78) =
3
4 4
V
05 RR, VV, VR Piden la probabilidad que al menos uno
V
A: "Se observa el color verde en uno de de ellos esté vivo dentro de 18 años.
V los lados de la carta" 8 3 7
B P(al menos uno esté vivo) = 1 – × =
B: "El segundo lado de la carta que es ver- 13 4 13
VV 3

A ⇒ P =
(BB)' 20 de por ambos lados" Clave E
A
B ∩ A: "Seleccionar la única carta que es
A A A B B V Clave A verde por ambos lados"
1
P(B ∩ A) =
6
3 TAREA
C: "Se observa el color rojo en uno de los
3 P(3 ∩ ≥ 1) 18
09 P = = lados de la carta" P(R)
≥1 P(≥1) 3 7 6 2 6
+ +
18 18 18 18
+
Experimento aleatorio: Observar el color 01 7N 6R 7V ⇒ P(R) =
13
de uno de los lados da la carta. 13
6 1
= =
18 3 Clave D Ω = {A, C} 42
02
P(A) + P(C) = 1 P(A) = P(C) CE(25) CF(18)
1
2P(A) = 1 ⇒ P(A) =
10 P(cáncer TBC) = P(cáncer) + P(TBC) – P(cáncer TBC) 2 18 7 11
1
= 0,003 + 0,002 – 0,001
P(B ∩ A) 3 2 6
P(B/A) = = =
= 0,004 P(A) 1 3
Clave C • Llevaron algunos de lo aparato:
2
Clave E 42 – 6 = 36
7
• Llevaron los dos: 7 ∴ P(2) =
36
06 G: "Gabriel acierta" R: "Ramón acierta"
CUADERNO DE TRABAJO
2 3 2 3 1 1
P(G'∩R'∩G'∩R'∩G) = × × × × = 03 Solteros Casados Total
3 4 3 4 3 12
6B Hombres 45 5 50
01 10 5
10R P(R/B') = = Clave E Mujeres 15 15 30
10 + 14 12
14A Total 60 20 80
Clave B
P(A ∩ Ω) P(A) H n(H ∩ C) 5 1
07 P(A/Ω) = = = P(A) P = = =
P(Ω) 1 C n(C) 20 4
02 4
3 Clave B
{1; 2; 3; 5} ⇒ P(P/no 4 ni 6) =
4
3 04 Se tiene 8 neumáticos clasificados del 1 al
Clave C 8 (mejor a peor)
08 • 5 bolas blancas • 8 bolas negras
Se eligen 4 al azar ⇒ n(Ω) = C 84 = 70
Sacamos dos veces 3 bolas y no se devuel-
03 A C B
ven. De los 4 seleccionados el mejor es califica-
do tercero en los originales. Debe escoger
Piden la probabilidad que la 1era vez se 3 y del 4 al 8 escoger 3 neumáticos.
saquen 3 bolas blancas y la 2da 3 bolas ne-
gras. ⇒ n(A) = C 53 = 10
C35 × C38 7 C 53
∴ = 10 1
C313 × C310 429 Clave B ∴ P(A) = = =
C 84 70 7

56 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

REFORZANDO NIVEL I REFORZANDO NIVEL II REFORZANDO NIVEL III


01 • P A
+P
B 2
= 06 P(A ∪ B) = P(A) + P(B) – P(A ∩ B) 11 I. Falso
B A 3
= 0,6 + 0,7 – 0,4 = 0,9 II. No es lo mismo eventos mutuamente
P(A ∩ B) P(A ∩ B) 2 excluyentes que eventos indepen-
⇒ + =
P(B) P(A) 3 P(A' ∩ B') = P[(A B)'] = 1 – P(A ∪ B)
dientes. ...(F)
1
= 1 – 0,9 = 0,1 =
P(A ∩ B) P(A ∩ B) 2 10 III. No es independiente del número de
• + =
1 1 3 Clave E observaciones. ...(F)
5 3
Clave D
2 1
⇒ 8P(A ∩ B) = ⇒ P(A ∩ B) =
3 12 07 I. A = B ∪ C ∧ B y C disjuntos
2
∴ P(A' ∪ B') = P[(A ∩ B)'] ⇒ n(A) = n(B) + n(C) 12 P(primero acierte) = 1 P(primero no acierte) =
3 3
1 11
= 1 – P(A ∩ B) = 1 – = n(A) n(B) n(C) 1 3
12 12 ⇒ = + P(segundo acierte) = P(segundo no acierte) =
n(Ω) n(Ω) n(Ω) 4 4
Clave C 1 5
P(tercero acierte) = P(tercero no acierte) =
⇒ P(A) = P(B) + P(C) ...(V) 6 6
02 A B Cada uno dispara una vez al blanco, pi-
II. Si dos eventos son independientes, la
1 1 1 den la probabilidad que exactamente sólo
probabilidad de ocurrencia de ambos,
3 8 4 4 uno dé en el blanco.
1 es el producto de probabilidades de

8 ∴ P(A ∩ Bc) = 1 3 5 2 1 5 2 3 1 31
8 estos eventos. ...(V) ∴ ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ =
3 4 6 3 4 6 3 4 6 72
Clave B
III. Falso Clave D
Clave B
03 I. Llamaremos espacio muestral asociado
A B
a un experimento aleatorio E, al conjun-
08 I. El espacio muestral es el conjunto de 13
to de todos los resultados posibles de 2 Bl. 1 Bl.
posibles resultados de un experimen-
dicho experimento aleatorio. ...(V)
to aleatorio. Puede ser finito o infinito. 1 Ne. 2 Ne.
II. El evento A ocurre si tiene al menos un ...(F)
punto mustral. ...(V) Se extrae al azar una bola de la urna A y
II. Un experimento aleatorio es una prue-
se deposita e la urna B. Luego escoge al
III. Si Ω es equiprobable, entonces todos ba donde no se puede predecir el re-
azar una bola de la urna B. Piden la pro-
los puntos muestrales tienen la misma sultado a obtener. ...(V)
babilidad que esta bola sea blanca.
probabilidad de ocurrencia. ...(V)
III. ε: lanzar una moneda dos veces. 2 2 1 1 5
Clave E ∴ × + × =
Ω = {cc, cs, sc, ss} 3 4 3 4 12
Clave C
Donde: c ∉ Ω ...(F)
04 1 2 3 4 5 6
Clave D
1 (1,1) (1,2) (1,3) (1,4) (1,5) (1,6)
14 Si elegimos el cua-
2 (2,1) (2,2) (2,3) (2,4) (2,5) (2,6) drado negro hay 32
3 (3,1) (3,2) (3,3) (3,4) (3,5) (3,6)
09 Consideremos 100 alumnos: posibilidades. Eli-
Del texto: minamos su respec-
4 (4,1) (4,2) (4,3) (4,4) (4,5) (4,6) Ing. Textil No Ing. Textil
tiva fila y columna
5 (5,1) (5,2) (5,3) (5,4) (5,5) (5,6) y hay 24 posibili-
Limeños 1 29 30
6 (6,1) (6,2) (6,3) (6,4) (6,5) (6,6) dades para elegir el
n(Ω) = 36 No limeños 9 61 cuadrado blanco.
70
3 1 ∴ La probabilidad de que ambos cuadra-
P(salga par en el 1° y 3 en el 2°) = = 10 90
36 12 ditos no pertenezcan a la misma fila y
Clave D 61 columna es:
∴ P(no es limeño, no ing. textil) = = 0,61
100
32×24
Clave B = 0,75
32×32
05 I. Se llama evento a cualquier subcon- Clave E
junto del espacio muestral ...(V)
10 Sea: Ω(100)
II.
Dos eventos A y B son independien- D P(D ∩ E)
tes, si la ocurrencia de uno de ellos A B 15 P =
E P(E)
no afecta el hecho que ocurra el otro.
26 25 22 P(D)P(E/D)
...(F) =
P(D)P(E/D) + P(D')P(E/D')
III. Si A y B son mutuamente excluyen- 27

tes, A ∩ B = ∅, entonces: D
26 + 22 12 0,30×0,9 0,27 27
P(sólo compra un producto) = = P = = =
P(A∩B) = 0 ⇒ P(A∪B) = P(A) + P(B) 100 25 E 0,30×0,9 + 0,70×0,2 0,41 41

Clave A Clave D Clave A

5 57
CAPÍTULO Solucionario

27 PROBABILIDADES II
0,3 C P(C)P(D'/C)
06 V P =
A D' P(C)P(D'/C) + P(F)P(D'/F) + P(P)P(D'/P)
Actividad 0,6 0,7 V'
C 0,3⋅0,4
0,8 V P =
01 1 1/2 C  0,4 B D' 0,3⋅0,4 + 0,7⋅0,2⋅0,7 + 0,7⋅0,5⋅0,6 + 0,7⋅0,3⋅0,2
C 0,2 V'
2 1/2 S
2 1 C
P(C) = = P(V') = P(A)P(V'/A) + P(B)P(V'/B) P = 0,26
4 2 D' Clave B
1 1/2 C 
S P(V') = 0,6 ⋅ 0,7 + 0,4 ⋅0,2 = 0,5
2 1/2 S Clave E

Clave B

0,4
CUADERNO DE TRABAJO
2 07 O
02 1 5/1 R 1 A
1° 0,6 O' 5 3
2 7/1
2 A
3 01 • P(C) =
8
⇒ P(S) =
8
5R 4R 1 0,8 O
5 5 25
1° 7A 2° 5A ⇒ B P(C en 1) y P(C en 2) = ⋅ =
1 4/9 R
3 0,2 O' 8 8 64

2 5/9 A 1 Clave E
0,3 O
3 C
0,7 O'
P(2°)P(A/2°)
P(2°/A) =
P(2°)P(A/2°) + P(1°)P(A/1°) 02 1 4,10 R
P(O) = P(A)P(O/A) + P(B)P(O/B) + P(C)P(O/C) 1°
1 5 2 6,10 B
⋅ 1 4 1 8 1 3 1 P(B1°) + P(B2°)
2 9 P(O) = ⋅ + ⋅ + ⋅ =
20 3 10 3 10 3 10 2 1 4 1 5 77
P(2°/A) = =
1 5 1 7 41 Clave D 1 5,13 R = ⋅ + ⋅ =
2 10 2 13 130
⋅ + ⋅ 2°
2 9 2 12 2 8,13 B
Clave C
Clave B
08 0,02 D
A
03 0
3/1 B 5 D'
1
1° 0,
4 03 0,2 E
2 7/1 1
0,0 D Avión
0 N 0,30
B
0,3 0,8 E'
D'
1 3/8 B 0,
25 0,05 E

2
2° 0,04 D 0,7 Otro
5/8 N C 0,95 E'
D'
P(N) = P(1°) + (N/1°) + P(2°)P(N/2°) P(E) = 0,3 ⋅ 0,2 + 0,7 ⋅0,05 = 0,095
P(B)P(D/B)
P(B/D) =
1 7 1 5 53 P(A)P(D/A) + P(B)P(D/B) + P(C)P(D/C) Clave D
P(N) = ⋅ + ⋅ =
2 10 2 8 80 Clave A
0,30 ⋅0,01
P(B/D) = = 0,14
0,45⋅ 0,02 + 0,3 ⋅0,01 + 0,25 ⋅ 0,04 04 D: "Se escoge un perno defectuoso"

0,4 G Clave C P(D) = 0,25×0,05 + 0,35×0,04 + 0,40×0,02


04 A
0,6 0,6 G' P(D) = 0,0345
Clave E
0,8 0,4 G 09 P(1) + P(2) + P(3) + P(4) + P(5) + P(6) = 1
B
0,6 G'
x + x + 2x + x + 2x + x = 1 ⇒ x=
1 05 Puntaje: 1 2 3 4 5 6
8
P(G) = P(A)P(G/A) + P(B)P(G/B) Probabilidad: x x 3x x x 3x
P(par) = P(2) + P(4) + P(6)
1
P(G) = 0,6 ⋅0,4 + 0,8 ⋅0,4 = 0,56 1 1 1 3 ⇒ 10x = 1 ⇒ x =
P(par) = + + = 10
Clave A 8 8 8 8 Clave D 1 4
P(puntaje mayor o igual que 3) = 8 × =
10 5
Clave E
05 M M' Total 10 0,6 D
Casa
0,4 D'
Negro 0,3(0,4) = 0,12 0,28 0,40 0,3
0,3 D 06 3/8 R
Marrón 0,6(0,6) = 0,36 0,24 0,60 Fam. 1°
1/2 5/8 V
0,7 D'
0,2
P(N)P(M/N) 0,7 0,4 0
P(N/M) = 0,5 D
1/2 3/1 R
P(N)P(M/N) + P(Ma)P(M/Ma) Salga Cine 2°
0,6 D' 7/1 V
0,4⋅ 0,12 0,3 0
P(N/M) = = 0,18
0,4⋅ 0,12 + 0,6⋅ 0,36 0,8 D 1 3 1 3 27
Paseo P(R) = ⋅ + ⋅ =
Clave D 0,2 D' 2 8 2 10 80 Clave A

58 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

2 1
07 A: Viaja en ómnibus 03 6 4/6 C 5 3

×
H P(N)P(A/N) 10 5 1
B: Viaja en auto 11 C 11 5 = = =
S P = P(A) 32 16
(A y B mutuamente excluyentes) M 5 3 6 4
3/5 C ⋅ + ⋅ 50
5 M 11 5 11 6
P(A) = x 11 S C Clave A
P(A∪B) = 1 – 0,4 = 0,6 P = 42,86
P(B) = 3x M

⇒ x + 3x = 0,6 ⇒ x =
3 05 2 0,3 T
20 3 A
0,7 T'
3
∴ P(A) = 04 D G
20 Clave A 1 B 0,6 T
A 15 12 27
3 0,4 T'
B 12 10 22
08 Puntaje : 1 2 3 4 5 6
27 22 49 P(A)P(T/A)
Probabilidad : m m m m 2m 2m P(A/T) =
P(A)P(T/A) + P(B)P(T/B)
⇒ m + m + m + m + 2m + 2m = 1 En el pabellón A hay 27 enfermos, de los
2
1 D 15 5 ⋅03
m= cuales 15 tienen diabetes: P = = 3
8 A 27 9 P(A/T) = = 0,5
2 1
⋅0,3 + ⋅0,6

1 1 1
∴ P(salga 5 ó 6) = 2 × + 2× = 3 3 Clave C
8 8 2
Clave A
REFORZANDO NIVEL I
0,5 A
09
0,3
A
0,5 A' 01 1
T1 16
0/30 M
H REFORZANDO NIVEL II
4
3 1
0,2 A H 06 Ei: "Se selecciona un simpatizante del i
0,7 3 ésimo candidato"
B T2
72/1
0,8 A' 60 M
1 N: "El candidato no votó en las últimas
P(A) = 0,3⋅0,5 + 0,7⋅0,2 = 0,29 3 H elecciones"
T3
Clave A 50/9
5 M P(E2 ∩ N) P(E2)P(N/E2)
P(E2/N) = =
P(N) P(N)
0,2 A 0,4 1 160 72 50
10     C P= + + = 0,5 50 18
3 304 160 95 ×
A' C' Clave C 100 100 18
= =
30 35 50 18 20 50 59
0,3 B 0,5 C × + × + ×
100 100 100 100 100 100
B' C' 02 Del cuadro:
K + 2K + 3K + 3K + K = 1 ⇒ K =
1 Clave D
0,5 C 0,2 C 10
C' C' Piden: P(x > 20K) = P(x > 2) 07 7 focos en buen estado.
P = 0,2⋅0,4 + 0,3⋅0,5 + 0,5⋅ 0,2 P(x > 2) = P(3) + P(4) 3 focos defectuosos.
1
P = 0,33 = 3K + K = 4K = 4×
Clave A 10 ε: escoge 3 foco al azar
2
= = 0,4 → n(Ω) = C 10 = 120
5 3
Clave A
Los 3 focos escogidos se colocan en un
portabombilla y se llevan a un cuarto el
TAREA 03 Ai: "Se selecciona el i ésimo distrito" cual se ilumina si se prende cualquiera de
1 los 3 focos.
⇒ P(Ai) =
3
01 H M → n(A) = C 71×C 32 + C 72×C 31 + C 73 = 119
B: "La persona seleccionada vota por el
Día 4 5 119
candidato X" ∴ P(A) = = 0,9917
Noche 6 9 3 120 Clave E
10 14 P(B) = P(Ai)P(B/Ai)
i=1

14 7
∴ P(M) = =
1 21
⇒ P(B) = × +
45
+
75
=
47 08 ε: se lanza una moneda 6 veces
10 + 14 12 3 100 100 100 100
→ n(Ω) = 26 = 64
Clave C
A: N° caras es el doble que el N° de sellos.
02
5R 7B 6R 5B
04 A: "El examinado acertó la respuesta" Veamos: C C C C S S

2 Por el teorema de la probabilidad total


1 5/1 B N° ordenamientos:
1° 1 1 1 3 1 32
2 P(A) = (1) + × + × =
1 5 2 5 5 10 3 50 6!


2 12
P 64; 2 = 4! 2! = 15 = n(A)
R
1 2° P = = 0,48 N: El examinado no sabía la respuesta
B 1 5 1 5
5/1 ⋅ + ⋅ 15
2 1 B 2 12 2 11 P(N ∩ A) ∴ P(A) =
P(N/A) = 64 Clave D
P(A)

5 59
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

Urna 1 Urna 2 1 1 1
09 10a +
2
=1 → a=
20 4 5 1
4R 5R y= = (100%)
5 1 6
6A 5A Además: P(2 < x ≤ 4) = ? 1–
25
P(2 < x ≤ 4) = f(3) + f(4)
Se extrae una bola de la 1era y se coloca en y = 16,6%
1 1 1 1 Clave E
la 2da. Luego se extrae una bola de la 2da. = 3× + + 4× +
20 8 20 8
Piden la probabilidad que esta última sea
roja. 3
= = 0,6
4 6 6 5
5
Clave C 15 Función de densidad:
∴ × + × = 0,490
10 11 10 11 ax
Clave E f(x) = K ; x = 1, 2, 3, 4, ..., a < b
b
t k {a; b} ⊂ Z
1
13 P(t) = k
a1
52 k=1 i=0 i f(1) = K
10 La comisión está conformada por 20 con- t
b
1 k + k + ... + k 1 t
gresistas. 12 están a favor de la pena de = 1 k = 52 k = 1 a 2
52 k = 1 0 f(2) = K
muerte y 8 en contra. b
Se eligen al azar 12 miembros y piden la 1 1 1
P(t) = (2 + 22 + 23 + ... + 2t) = (2t+1 – 2) 3
probabilidad que 7 de ellos estén a favor 52 52 a
f(3) = K
de la pena de muerte. → t = 1; 2; 3; ... ; n b

C 12
C 8 1 2
7 × 5 ⇒ (2 – 2 + 23 – 2 + ... + 2n + 1 – 2) = 1
∴ = 0,352 52 Sabemos: ∑ f(x) = 1
20
C 12 Clave A ⇒ 2n + 2 – 2n = 56 ⇒ n = 4
a1 a2 a3
K +K +K + ... = 1
b b b
P(x ≤ n – 1) = P(x ≤ 3)
1 2 a a2 a3
(2 – 2 + 23 – 2 + 24 – 2)
= K + + +... = 1
REFORZANDO NIVEL III 52
1
b b b

∴ P(x ≤ 3) = (22) = 0,423 a


52 a
11 4 votan por su inocencia Clave C K b
a =1 → K b–a =1
7 jueces 1–
3 votan por su culpabilidad b
Se seleccionan 3 jueces al azar. 11
14 P(x) = Kx , x = 0; 1; 2; ... Además: P(x < 3) =
36
7 5
→ n(Ω) = C = 35 3
Se sabe: ∑ f(x) = 1 a a 2 11
→K +K =
De los 3 escogidos se quiere que la mayo- b b 36
ría estén a favor de la inocencia. K K K K
+ + + + ... = 1 (a)(a + b) 11
50 51 52 53 K = → b=6
→ n(A) = C 43 + C 42 × C 31 = 22 1 1 1 b2 36
K 1 + + 2 + 3 +... = 1 a = 5
22 5 5 5
∴ P(A) = K = 1/5
35 Clave C 1 4
K =1 → K= 10
1 5 1 5
1– ∴ P(x = 10) = = 0,032
5 5 6
12 f(x) = ax + 1 x ∈ N ∧ x = 1; 2; 3; 4 Clave C
8 Luego: P(1) + P(3) + P(5) + ... = y
sabemos: ∑ f(x) = 1 K K K
y= + + + ...
1 1 1 1 51 5 3 5 5
→ a + + 2a + + 3a + + 4a + = 1 1 1 1
8 8 8 8 y = K + 3 + 5 +...
5 5 5

60 5
Solucionario CAPÍTULO

PROBABILIDADES III
28
06 A B CUADERNO DE TRABAJO
Actividad Ganancia S/. 100 mil S/. 80 mil
P(G) 0,60 0,70 Total 01 E(x) = 0,2 ⋅ 1 + 0,3⋅ 2 + 0,5 ⋅3 = 2,3
01 xi P(xi) xiP(xi) Clave C
GP(G) 60 56 116
2 10
1; 6 5
6 6 E(G) = 116
Clave D 02 10⋅ 1 + 20 ⋅ 1 = 15
2; 3; 4; 5 –2
4 –8 2 2 Clave C
6 6
2
Utilidad esperada
6
07 • El espacio mustral tiene 6 ⋅4 = 24 ele- 03 x P(x) xP(x)
mentos.
1 10 4/8 40/8
Clave A • Las sumas pueden ser: 2; 3; ...; 10 con la
siguiente distribución de probabilidades. 2 15 3/8 45/8
3 40 1/8 40/8
02 E(x) = 0⋅ 1 + 1⋅
3 7 6
+ 2 ⋅ + 3⋅ + 4⋅
2
x 2 3 4 5 6 7 8 9 10
18 18 18 18 18 E(x) 125/8 = 15,6
1 2 3 4 4 4 3 2 1
3 + 14 + 18 + 8 43 P(x)
E(x) = = = 2,4 24 24 24 24 24 24 24 24 24 Esperanza de ganar es: 15,6 – 20 = –4,4
18 18
Clave C xP(x)
2 6 12 20 24 28 24 18 10 Clave E
24 24 24 24 24 24 24 24 24
9
134 04 A
03 1 2 3 E(x) = xP(x) =
24
= 5,58
5 4 3 2 1 0 1
i=1
xi 2 10 20 Clave C
4 3 2 1 0 1 2
1 1 1
P(xi) E(x) 3 2 1 0 1 2 3
2 3 6
10 10 23 08 abc(3): 100(3), ..., 222(3) 2 1 0 1 2 3 4
xiP(xi) 1 = 7,7
3 3 3 9 26 1 0 1 2 3 4 5
Favorable 26 – 8 = 18#s
1 2 3 4 5 6 B
Clave A
Sea x suma de cifras:
x 0 1 2 3 4 5
x 1 2 3 4 5 6 5 9 7 5 3 1
x P(x) xP(x) P(x)
1 3 5 5 3 1 30 30 30 30 30 30
04 P(x)
5 25 18 18 18 18 18 18
Cara S/. 5 9 7 5 3 1
8 8 E( x) = + 2 ⋅ + 3 ⋅ + 4 ⋅ + 5 ⋅ = 1, 83
1 3 5 5 3 1 30 30 30 30 30
3 60 E(x) = 1 ⋅ + 2 ⋅ + 3 ⋅ + 4 ⋅ + 5 ⋅ + 6 ⋅
Sello S/. 20 18 18 18 18 18 18
8 8
7 Clave A
85 E(x) = = 3,5
= 10,63 2 Clave C
8
El favorable al apostarlo en S/. 10,63 05 10(9) 11(9) 12(9) ... 8,8(9) ← 72#s

Clave C k – 2 k – 1 k + 1 2k x: 1; 2; 3; 4; 5; 6; ... ; 16
09 • + + + =1
18 18 18 18 1 2 3 4 8 8 7 1
P( x) = + + + + ... + + + + ... +
5k – 2 72 72 72 72 72 72 72 72
=1 ⇒ k=4
05 7 18 12 2 2 8 2 19 ⋅ 8 10 ⋅ 7 16 ⋅ 1
15 E( x) = + + ... + + + + ... +
6 x 2 4 6 8 72 72 72 72 72 72
14
5 2 3 5 8 1 8 ⋅ 9 ⋅ 17 72 + 70 + 66 + 60 + 52 + 42 + 30 + 16
13 P(x) E(x) E( x) = ⋅ +
4 18 18 18 18 72 6 72
12 612
3 4 12 30 64 110 E( x) = = 8, 5
11 xP(x)
18 18 18 18 18 72 Clave B
2
10
1 Clave A
9
1 2 3 4 5 6 7 8 06 k − 3 + k − 1 + k + 1 + 2k = 1
20 20 20 20
3 4 5 6 7 8
10 Sale > 5 Sale < 5 5k − 3
=1 ⇒ k =
23
x
x 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 S/. 2 – S/. 6 20 5
1 1 2 2 3 3 4 3 3 2 2 1 1 2 4 1
P(x) E(x) P(x) E(x) E( x) = [ 2(k − 3)] + 4(k − 1) + 6(k + 1) + 8 ⋅ 2 k
28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 6 6 20
3 4 10 12 21 24 36 30 33 24 26 14 15 252 2 10 1 1  28 ⋅ 23 
xP(x) =9 xP(x) –4 – E( x ) = [ 28 k − 4 ] = − 4  = 6 , 24
28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 28 3 3 20 20  5 

Clave C Clave E Clave A

5 61
EDITORIAL INGENIO SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5°

Recibe S/. 500 por tonelada, pero hay un


07 1 2 3 4 5 6 03 x
Pierde Gana
gasto semanal fijo de S/. 150.
x 0 2 3 0 5 0 S/. 20 S/. 50
Javier: (1,6)(500) – 150 = 650
1 1 1 1 1 1 5 1 Clave D
P(x) P(x)
6 6 6 6 6 6 6 6
2 3 5 10 5 50 20 ⋅ 5 50 25
E(Javier) = + + = = • E(x) = – =– =–
6 6 6 6 3 6 20 6 3 04 X: puntaje obtenido al lanzar un dado.
• No le es favorable al jugador.
1 2 3 4 5 6 x 1 2 3 4 5 6
x 1 0 0 4 0 6 1 1 1 1 1 1
P(x)
Alicia: 1 1 1 1 1 1 6 6 6 6 6 6
P(x)
6 6 6 6 6 6 04 x
Gana S/. 6 Gana S/. 24 Gana Pierde Pierde Gana Pierde Gana
Cara Sello 100 200 300 400 500 600
1 4 6 11
E(Alicia) = + + = 3 2
6 6 6 6 P(x) Hallando la ganancia esperada:
Clave D 5 5
100 200 300 400 500 600
6 ⋅ 3 24 ⋅ 2 E(x) = – – + – +
• E(x) = + = 13,2 6 6 6 6 6 6
08 x P(x) xP(x) 5 5
100
A 50 0,8 40 E(x) = = 16,...
• Como apuesta con S/. 8 su esperanza 6

B 70 0,3 21 de ganar es 13,2 – 8 = 5,2.
∴ Como mínimo debe cobrar S/. 17
E(x) 61
∴ Es favorable al apostador. Clave D
Clave C

2 1 2
09 x 2 4 8 16 05 1
4 1 4
P(x)
1
4
1
4
1
4
1
4
REFORZANDO NIVEL I 2


1
3
2 1
2 3
5 2 5
1 1 1
E( x ) = 2 × + 4 × + 8 × + 16 ×
1 01 A; B y C lanzan cada uno un dado por 2 3 2
4 4 4 4 una apuesta de S/. 91. 3
4 3 4
15 Ganará el primero que obtenga 1. A lanza 1 4 1
E( x ) = 4
2 Clave C primero seguido de B. Piden la ganancia 3 4 3
5 4 5
esperada de B.
1 5 1
1 5
10 E: lanzar dos dados → n(Ω) = 36 Observe: P(1) =
6
P(∼1) =
6
5 3 5 3
5 5 5
x: se obtiene suma impar Se tiene: 1 6 1
AB ∨ A B C A B ∨ A B C A B C A B ∨... 6 3 6 3
x 3 5 7 9 11
5 6 5
4 7
2 4 6 4 2 5 1 5 1 5 1
f(x) × + × + × + ... =
18 18 18 18 18 6 6 6 6 6 6 x 1 2 3 4 5
4 3 4 3 4
Hallando la esperanza matemática de x. 5 54 57 30 f(x)
+ + + ... = 18 18 18 18 18
62 65 58 91 Clave C
2 4 6 4 2
E(x) = 3× + 5× + 7 × + 9 × + 11× 4 6 12 12 20
18 18 18 18 18 E(x) = + + + + =3
18 18 18 18 18
126 Clave A
E(x) =
18
=7
Clave D 02 X: número de pulsaciones en que
consigue alimento.
Observe:
x 0 1 2 3 4 REFORZANDO NIVEL II
TAREA
f(x)
16 1 2 4 8
81 3 9 27 81
06 ε: se lanza un dado 2 veces
01 x Primo No primo Hallando el valor esperado: → n(Ω) = 62 = 36
4
1 1 2 1 2
P(x) E(x) = 0× + 1× + 2× + Se define:
2 2 3 3 9
Pierde 10 Gana 5 4 8 X: valor absoluto de la diferencia entre
3× + 4× = 1,6 los 2 números que salen.
27 81
Clave D
1 1
E(x) = 5 – 10 = –2,5 Luego:
2 2
x 0 1 2 3 4 5
∴ Su esperanza matemática es de perder:
03 x(N° de 6 10 8 6 4 2
S/. 25 0 1 2 3 f(x)
toneladas) 36 36 36 36 36 36
P(x) k 0,4 3k 0,2 Hallando el valor esperado:
02 • 1 + 3 + 7 + 2n + n = 20 ⇒ n = 3
Sabemos: ∑ f(x) = 1 10 16 18 16 10
E(x) = 0 + + + + +
0 3⋅3 2 ⋅ 7 3 ⋅6 4 ⋅3 → k + 0,4 + 3k + 0,2 = 1 ⇒ k = 0,1 36 36 36 36 36
• E(x) = + + + +
20 20 20 20 20 70 35
Hallemos el valor esperado: E(x) = =
53 36 18 Clave A
E(x) = = 2,65 E(x) = 0 + 0,4 + 0,6 + 0,6 = 1,6
20

62 5
SOLUCIONARIO - ARITMÉTICA 5° EDITORIAL INGENIO

07 ε: lanzar dos monedas. 10 La ruleta está dividida en 4 sectores de 12 x P(x) x P(x)


Ω = {cc, cs, sc, ss} ⇒ n(Ω) = 4 90°. Hay 2 sectores de color azul, uno 1° Premio 4000 0,002 8
blanco y uno verde. La ruleta se girará 3
X: número de caras que salen. 2° Premio 2000 0,003 6
veces.
E(x) 14
x 0 1 2 Se define:
1 2 1 X: número de veces que obtenga el Pagando S/. 14 por cada boleta recupera-
f(x)
4 4 4 sector azul. ría u inversión.
Clave B
Pierde Gana Gana 2×2×2 8
S/. 10 S/. 10 S/. 20 X=0 → p(x) = =
3×3×3 27
Hallando la utilidad esperada:
3×2×2 12
X=1 → p(x) = = 13 • 2k – 3 + 2k – 3 + 3k + k – 1 = 1
1 2 1 3×3×3 27 14 14 14 14
E(x) = (–10) + (10) + (20)
4 4 4 8k – 7 21
3×2 6 =1 ⇒ k=
X=2 → p(x) = = 14 8
E(x) = 7,5 3×3×3 27
Clave B
1 1
X=3 → p(x) = [2(2k – 3) + 4(2k – 3)
• E(x) =
27 14
22 ⋅ p
1 + 6(3k) + 8(k – 1)]
08 • P(Cae zona central) = =
Hallando el valor esperado:
102 ⋅ p 25 1 1 38 ⋅21
E(x) = (38k – 26) = – 26
El premio es de S/. 100 8 12 6 1 14 14 8
E(x) = 0× + 1× + 2× + 3×
27 27 27 27
52 ⋅ p – 22 ⋅ p 21 E(x) = 5,27
• P(Cae zona intermedia) = = Clave B
102 ⋅ p 100 E(x) = 1
Clave D
El premio es de S/. 50
102 ⋅ p – 52 ⋅ p 3
• P(Cae zona alejada) = = 14 • k + k + k
+ ... = 1
102 ⋅ p 4 1 5 52

III
El premio es de S/. 10 k k k 4
REFORZANDO NIVEL 5k + + + + ... = 5 ⇒ k =
1 5 52 5
Hallando lo que espera ganar:
1
1
E(x) = 100⋅
25
+ 50 + 10 11 DADO 1 Aparece amarillo
• P(I) =
4 1 1 1 4 5 1
+ + + ... = ⋅ =
2 caras amarillas se paga S/. 10 5 5 53 55 5 24 6
E(x) = 22
Clave B 4 caras rojas 5
Aparece rojo
se paga S/. 20 24
DADO 2 Clave B
09 Precio costo: 8 um 4 caras amarillas Aparece azul
Precio de venta: 10 um 2 caras azules se paga S/. 30

15 n: 1 2 3 4
→ Ganancia: 2 um
ε: lanzar dos dados
k k k
Las unidades que se quedan sin vender • f(n) = + 2 + 3 + ... = 1
→ n(Ω) = 36 4 4 4
se desechan perdiéndose además del cos-
to 1 um por unidad. k k k
Am ∧ Am Am ∧ Az R ∧ Am R ∧ Az k+ + + + ... = 4 ⇒ k = 3
4 42 43
Además: comercializa 30 × día 8 4 16 8
1
36 36 36 36
Demanda 0 10 20 30 40 50 3
1 1 9
1 1 2 3 2 1 S/. 20 S/. 40 S/. 30 S/. 50 E(x) = 3k = 3 ⋅3 =
Probabilidad 4 64 64
10 10 10 10 10 10 Clave D
Hallando el valor esperado de la ganancia:
–270 –160 –50 60 60 60
8 4 16 8
(20) + (40) + (30) + (50)
Hallando la utilidad esperada: 36 36 36 36
270 160 100 180 1200
E(x) = –
– – + = = 33,3
10 10 10 10 36
Clave A
120 60
+ + = – 17
10 10
Clave A

5 63

También podría gustarte