ÖZET
Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve gör... more ÖZET Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve göreneklerin arasında o toplumun yeme-içme alışkanlıkları ve uygulama biçimleri önemli bir yer tutmaktadır. Gıda maddelerinin yapımı, saklama ve değerlendirme yöntemleri farklı biçimlerde gelişen geleneksel nitelikler taşımaktadır. Birçok kültürel boyutu bir arada taşıyan bu nitelikler, zamanla değişmekte, endüstriyel üretimlerin gelişmesine bağlı olarak unutulmakta ve kaybedilmektedir. Bu çalışma ile Eskişehir Seyitgazi ilçesi, İdrisyayla Köyü geleneksel mutfak kültürünün bir ürünü olan “Macın Kaynatma” geleneğinin incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İdrisyayla Köyü, 19. yüzyıl sonlarında göç dalgalarıyla Eskişehir’e yerleşen Rumeli göçmenlerinin yerleşimidir. Pancar bitkisinin kaynatılarak korunması ve suyu uçurularak özel kıvamda bir şurup haline getirilmesi, pancar tarımına elverişli İdrisyayla Köyü’nde yaşayan bir kültür olarak günümüze kadar sürdürülmüştür. Yakın çevrede pancar pekmezi veya kendi deyimleriyle “macın”larının şöhreti ile bilinen İdrisyayla Köylüleri, geleneksel yapım yöntemlerini sürdürürken, imece usulüyle yapılan macın kaynatma aşamasında gerçekleştirdikleri şenliklerle kendi kültürlerini yansıtan bir çeşitlilik sunmaktadırlar. İmece usulü üretim, bilgi ve deneyimin paylaşılarak kuşaklararası aktarımını sağlamış, İdrisyayla Macını’nın aranan lezzetini sürdürmesinde etkili olmuştur. Çalışmanın materyalini, yöre kültürünü temsil eden kaynak kişilerle yapılan görüşmeler sonunda elde edilen yanıtlar, yerinde gözlem, fotoğrafla belgeleme ve kaynak araştırmaları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemlerinden “mülakat” ve “panel görüşme yöntemleri”yle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin ses ve/veya görüntü kayıtları deşifre edilmiş, ardından kodlanarak temalar altında değerlendirilmiştir. Eskişehir’deki Rumeli göçmenlerinin mutfak kültürünün izlerini taşıyan “Macın Kaynatma” geleneği; sosyal yaşayış, araç gereçler, pancar ekimi, pancarlı yemekler, damak zevki, hazırlama, saklama ve değerlendirme yöntemleri bakımından yöreye özgü farklılıklar sergilemektedir. Önceki kuşaklardan edinilen bilgilerle sürdürülen bu geleneğin unutulmak üzere olması araştırmanın önemini daha da arttırmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mutfak kültürü, mekân, macın, pancar pekmezi, Eskişehir, İdrisyayla
INTRODUCTION Idrisyayla Village, which the study focused on, is a residential area of Rumelian immigrants coming to Eskisehir with migration waves at the end of the 19th century. With this study, it was aimed that traditional cuisine of the area and effect of this culture to spatial formation would be examined and evaluated. The tradition of “Beet Brewing, Molasses-Macın Production”, which holds the impacts of cuisine culture of Rumelian immigrants in Idrisyayla, has been preserved as a living culture up to now. Preservation of beet plant by brewing and making it like syrup by boiling its water, social life in Idrisyayla Village, which is very suitable for agriculture, economic status, cuisine culture, preservation and evaluation methods, may vary from region to region. Idrisyayla villagers, known with beet molasses or popularity of their “macın”, provide diversity that reflects their own culture with the festivals occurring brewing “macın” made with co-op while maintaining traditional production methods. Co-op production provided transmission of knowledge and experience to the other generations and it was very influential in preservation of taste of Idrisyayla “macın”. Dietary habit of Eskisehir Idrisyayla Village people coming from old times, Beet Brewing, associated with their customs and traditions, Molasses-”macın” Production rituals are about to be removed from memories as productions to be maintained by several families. The fact that this tradition continuing with the information obtained by previous generations is about to be forgotten increases the importance of the study. With this study, it was aimed that Eskisehir Seyitgazi district, Idrisyayla Village traditional cuisine culture and the places that are the reflections of this culture would be examined and evaluated. Idrisyayla Village is a residential area of Rumelian immigrants that came to Eskisehir with immigration waves at the end of the 19th century. Idrisyayla Village is an attractive residential area with impressive natural landscape elements and authentic local identity. Idrisyayla Village, with single storey, yard-type houses built from wood, mud or rubble stone suitable for sloping village area, preserved its residence character to a great extent. Social life, economic status, palatal delight, food preservation and evaluation methods in Idrisyayla Village holding the traces of Rumelian immigrant culture in Eskisehir may differ from region to region. Materials of the study are responses obtained at the end of the interviews with the source people representing local culture, observations, documentation with photographs and source researches. In this context, meetings were carried out with “interview” and “panel interview” from qualitative research methods. Sound and/or video records of the interviews were deciphered and then were evaluated under themes by coding.
ÖZET
Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve gör... more ÖZET Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve göreneklerin arasında o toplumun yeme-içme alışkanlıkları ve uygulama biçimleri önemli bir yer tutmaktadır. Gıda maddelerinin yapımı, saklama ve değerlendirme yöntemleri farklı biçimlerde gelişen geleneksel nitelikler taşımaktadır. Birçok kültürel boyutu bir arada taşıyan bu nitelikler, zamanla değişmekte, endüstriyel üretimlerin gelişmesine bağlı olarak unutulmakta ve kaybedilmektedir. Bu çalışma ile Eskişehir Seyitgazi ilçesi, İdrisyayla Köyü geleneksel mutfak kültürünün bir ürünü olan “Macın Kaynatma” geleneğinin incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İdrisyayla Köyü, 19. yüzyıl sonlarında göç dalgalarıyla Eskişehir’e yerleşen Rumeli göçmenlerinin yerleşimidir. Pancar bitkisinin kaynatılarak korunması ve suyu uçurularak özel kıvamda bir şurup haline getirilmesi, pancar tarımına elverişli İdrisyayla Köyü’nde yaşayan bir kültür olarak günümüze kadar sürdürülmüştür. Yakın çevrede pancar pekmezi veya kendi deyimleriyle “macın”larının şöhreti ile bilinen İdrisyayla Köylüleri, geleneksel yapım yöntemlerini sürdürürken, imece usulüyle yapılan macın kaynatma aşamasında gerçekleştirdikleri şenliklerle kendi kültürlerini yansıtan bir çeşitlilik sunmaktadırlar. İmece usulü üretim, bilgi ve deneyimin paylaşılarak kuşaklararası aktarımını sağlamış, İdrisyayla Macını’nın aranan lezzetini sürdürmesinde etkili olmuştur. Çalışmanın materyalini, yöre kültürünü temsil eden kaynak kişilerle yapılan görüşmeler sonunda elde edilen yanıtlar, yerinde gözlem, fotoğrafla belgeleme ve kaynak araştırmaları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemlerinden “mülakat” ve “panel görüşme yöntemleri”yle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin ses ve/veya görüntü kayıtları deşifre edilmiş, ardından kodlanarak temalar altında değerlendirilmiştir. Eskişehir’deki Rumeli göçmenlerinin mutfak kültürünün izlerini taşıyan “Macın Kaynatma” geleneği; sosyal yaşayış, araç gereçler, pancar ekimi, pancarlı yemekler, damak zevki, hazırlama, saklama ve değerlendirme yöntemleri bakımından yöreye özgü farklılıklar sergilemektedir. Önceki kuşaklardan edinilen bilgilerle sürdürülen bu geleneğin unutulmak üzere olması araştırmanın önemini daha da arttırmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mutfak kültürü, mekân, macın, pancar pekmezi, Eskişehir, İdrisyayla
INTRODUCTION Idrisyayla Village, which the study focused on, is a residential area of Rumelian immigrants coming to Eskisehir with migration waves at the end of the 19th century. With this study, it was aimed that traditional cuisine of the area and effect of this culture to spatial formation would be examined and evaluated. The tradition of “Beet Brewing, Molasses-Macın Production”, which holds the impacts of cuisine culture of Rumelian immigrants in Idrisyayla, has been preserved as a living culture up to now. Preservation of beet plant by brewing and making it like syrup by boiling its water, social life in Idrisyayla Village, which is very suitable for agriculture, economic status, cuisine culture, preservation and evaluation methods, may vary from region to region. Idrisyayla villagers, known with beet molasses or popularity of their “macın”, provide diversity that reflects their own culture with the festivals occurring brewing “macın” made with co-op while maintaining traditional production methods. Co-op production provided transmission of knowledge and experience to the other generations and it was very influential in preservation of taste of Idrisyayla “macın”. Dietary habit of Eskisehir Idrisyayla Village people coming from old times, Beet Brewing, associated with their customs and traditions, Molasses-”macın” Production rituals are about to be removed from memories as productions to be maintained by several families. The fact that this tradition continuing with the information obtained by previous generations is about to be forgotten increases the importance of the study. With this study, it was aimed that Eskisehir Seyitgazi district, Idrisyayla Village traditional cuisine culture and the places that are the reflections of this culture would be examined and evaluated. Idrisyayla Village is a residential area of Rumelian immigrants that came to Eskisehir with immigration waves at the end of the 19th century. Idrisyayla Village is an attractive residential area with impressive natural landscape elements and authentic local identity. Idrisyayla Village, with single storey, yard-type houses built from wood, mud or rubble stone suitable for sloping village area, preserved its residence character to a great extent. Social life, economic status, palatal delight, food preservation and evaluation methods in Idrisyayla Village holding the traces of Rumelian immigrant culture in Eskisehir may differ from region to region. Materials of the study are responses obtained at the end of the interviews with the source people representing local culture, observations, documentation with photographs and source researches. In this context, meetings were carried out with “interview” and “panel interview” from qualitative research methods. Sound and/or video records of the interviews were deciphered and then were evaluated under themes by coding.
Uploads
Papers by Betul EKİMCİ
Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve göreneklerin arasında o toplumun yeme-içme alışkanlıkları ve uygulama biçimleri önemli bir yer tutmaktadır. Gıda maddelerinin yapımı, saklama ve değerlendirme yöntemleri farklı biçimlerde gelişen geleneksel nitelikler taşımaktadır. Birçok kültürel boyutu bir arada taşıyan bu nitelikler, zamanla değişmekte, endüstriyel üretimlerin gelişmesine bağlı olarak unutulmakta ve kaybedilmektedir.
Bu çalışma ile Eskişehir Seyitgazi ilçesi, İdrisyayla Köyü geleneksel mutfak kültürünün bir ürünü olan “Macın Kaynatma” geleneğinin incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İdrisyayla Köyü, 19. yüzyıl sonlarında göç dalgalarıyla Eskişehir’e yerleşen Rumeli göçmenlerinin yerleşimidir. Pancar bitkisinin kaynatılarak korunması ve suyu uçurularak özel kıvamda bir şurup haline getirilmesi, pancar tarımına elverişli İdrisyayla Köyü’nde yaşayan bir kültür olarak günümüze kadar sürdürülmüştür. Yakın çevrede pancar pekmezi veya kendi deyimleriyle “macın”larının şöhreti ile bilinen İdrisyayla Köylüleri, geleneksel yapım yöntemlerini sürdürürken, imece usulüyle yapılan macın kaynatma aşamasında gerçekleştirdikleri şenliklerle kendi kültürlerini yansıtan bir çeşitlilik sunmaktadırlar. İmece usulü üretim, bilgi ve deneyimin paylaşılarak kuşaklararası aktarımını sağlamış, İdrisyayla Macını’nın aranan lezzetini sürdürmesinde etkili olmuştur.
Çalışmanın materyalini, yöre kültürünü temsil eden kaynak kişilerle yapılan görüşmeler sonunda elde edilen yanıtlar, yerinde gözlem, fotoğrafla belgeleme ve kaynak araştırmaları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemlerinden “mülakat” ve “panel görüşme yöntemleri”yle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin ses ve/veya görüntü kayıtları deşifre edilmiş, ardından kodlanarak temalar altında değerlendirilmiştir.
Eskişehir’deki Rumeli göçmenlerinin mutfak kültürünün izlerini taşıyan “Macın Kaynatma” geleneği; sosyal yaşayış, araç gereçler, pancar ekimi, pancarlı yemekler, damak zevki, hazırlama, saklama ve değerlendirme yöntemleri bakımından yöreye özgü farklılıklar sergilemektedir. Önceki kuşaklardan edinilen bilgilerle sürdürülen bu geleneğin unutulmak üzere olması araştırmanın önemini daha da arttırmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mutfak kültürü, mekân, macın, pancar pekmezi, Eskişehir, İdrisyayla
INTRODUCTION
Idrisyayla Village, which the study focused on, is a residential area of Rumelian immigrants coming to Eskisehir with migration waves at the end of the 19th century. With this study, it was aimed that traditional cuisine of the area and effect of this culture to spatial formation would be examined and evaluated.
The tradition of “Beet Brewing, Molasses-Macın Production”, which holds the impacts of cuisine culture of Rumelian immigrants in Idrisyayla, has been preserved as a living culture up to now. Preservation of beet plant by brewing and making it like syrup by boiling its water, social life in Idrisyayla Village, which is very suitable for agriculture, economic status, cuisine culture, preservation and evaluation methods, may vary from region to region. Idrisyayla villagers, known with beet molasses or popularity of their “macın”, provide diversity that reflects their own culture with the festivals occurring brewing “macın” made with co-op while maintaining traditional production methods. Co-op production provided transmission of knowledge and experience to the other generations and it was very influential in preservation of taste of Idrisyayla “macın”. Dietary habit of Eskisehir Idrisyayla Village people coming from old times, Beet Brewing, associated with their customs and traditions, Molasses-”macın” Production rituals are about to be removed from memories as productions to be maintained by several families. The fact that this tradition continuing with the information obtained by previous generations is about to be forgotten increases the importance of the study.
With this study, it was aimed that Eskisehir Seyitgazi district, Idrisyayla Village traditional cuisine culture and the places that are the reflections of this culture would be examined and evaluated. Idrisyayla Village is a residential area of Rumelian immigrants that came to Eskisehir with immigration waves at the end of the 19th century. Idrisyayla Village is an attractive residential area with impressive natural landscape elements and authentic local identity. Idrisyayla Village, with single storey, yard-type houses built from wood, mud or rubble stone suitable for sloping village area, preserved its residence character to a great extent. Social life, economic status, palatal delight, food preservation and evaluation methods in Idrisyayla Village holding the traces of Rumelian immigrant culture in Eskisehir may differ from region to region. Materials of the study are responses obtained at the end of the interviews with the source people representing local culture, observations, documentation with photographs and source researches. In this context, meetings were carried out with “interview” and “panel interview” from qualitative research methods. Sound and/or video records of the interviews were deciphered and then were evaluated under themes by coding.
Books by Betul EKİMCİ
Bir toplumda, insanların çevreden etkilenerek geliştirdikleri sosyal yaşayış, gelenek ve göreneklerin arasında o toplumun yeme-içme alışkanlıkları ve uygulama biçimleri önemli bir yer tutmaktadır. Gıda maddelerinin yapımı, saklama ve değerlendirme yöntemleri farklı biçimlerde gelişen geleneksel nitelikler taşımaktadır. Birçok kültürel boyutu bir arada taşıyan bu nitelikler, zamanla değişmekte, endüstriyel üretimlerin gelişmesine bağlı olarak unutulmakta ve kaybedilmektedir.
Bu çalışma ile Eskişehir Seyitgazi ilçesi, İdrisyayla Köyü geleneksel mutfak kültürünün bir ürünü olan “Macın Kaynatma” geleneğinin incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İdrisyayla Köyü, 19. yüzyıl sonlarında göç dalgalarıyla Eskişehir’e yerleşen Rumeli göçmenlerinin yerleşimidir. Pancar bitkisinin kaynatılarak korunması ve suyu uçurularak özel kıvamda bir şurup haline getirilmesi, pancar tarımına elverişli İdrisyayla Köyü’nde yaşayan bir kültür olarak günümüze kadar sürdürülmüştür. Yakın çevrede pancar pekmezi veya kendi deyimleriyle “macın”larının şöhreti ile bilinen İdrisyayla Köylüleri, geleneksel yapım yöntemlerini sürdürürken, imece usulüyle yapılan macın kaynatma aşamasında gerçekleştirdikleri şenliklerle kendi kültürlerini yansıtan bir çeşitlilik sunmaktadırlar. İmece usulü üretim, bilgi ve deneyimin paylaşılarak kuşaklararası aktarımını sağlamış, İdrisyayla Macını’nın aranan lezzetini sürdürmesinde etkili olmuştur.
Çalışmanın materyalini, yöre kültürünü temsil eden kaynak kişilerle yapılan görüşmeler sonunda elde edilen yanıtlar, yerinde gözlem, fotoğrafla belgeleme ve kaynak araştırmaları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemlerinden “mülakat” ve “panel görüşme yöntemleri”yle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin ses ve/veya görüntü kayıtları deşifre edilmiş, ardından kodlanarak temalar altında değerlendirilmiştir.
Eskişehir’deki Rumeli göçmenlerinin mutfak kültürünün izlerini taşıyan “Macın Kaynatma” geleneği; sosyal yaşayış, araç gereçler, pancar ekimi, pancarlı yemekler, damak zevki, hazırlama, saklama ve değerlendirme yöntemleri bakımından yöreye özgü farklılıklar sergilemektedir. Önceki kuşaklardan edinilen bilgilerle sürdürülen bu geleneğin unutulmak üzere olması araştırmanın önemini daha da arttırmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mutfak kültürü, mekân, macın, pancar pekmezi, Eskişehir, İdrisyayla
INTRODUCTION
Idrisyayla Village, which the study focused on, is a residential area of Rumelian immigrants coming to Eskisehir with migration waves at the end of the 19th century. With this study, it was aimed that traditional cuisine of the area and effect of this culture to spatial formation would be examined and evaluated.
The tradition of “Beet Brewing, Molasses-Macın Production”, which holds the impacts of cuisine culture of Rumelian immigrants in Idrisyayla, has been preserved as a living culture up to now. Preservation of beet plant by brewing and making it like syrup by boiling its water, social life in Idrisyayla Village, which is very suitable for agriculture, economic status, cuisine culture, preservation and evaluation methods, may vary from region to region. Idrisyayla villagers, known with beet molasses or popularity of their “macın”, provide diversity that reflects their own culture with the festivals occurring brewing “macın” made with co-op while maintaining traditional production methods. Co-op production provided transmission of knowledge and experience to the other generations and it was very influential in preservation of taste of Idrisyayla “macın”. Dietary habit of Eskisehir Idrisyayla Village people coming from old times, Beet Brewing, associated with their customs and traditions, Molasses-”macın” Production rituals are about to be removed from memories as productions to be maintained by several families. The fact that this tradition continuing with the information obtained by previous generations is about to be forgotten increases the importance of the study.
With this study, it was aimed that Eskisehir Seyitgazi district, Idrisyayla Village traditional cuisine culture and the places that are the reflections of this culture would be examined and evaluated. Idrisyayla Village is a residential area of Rumelian immigrants that came to Eskisehir with immigration waves at the end of the 19th century. Idrisyayla Village is an attractive residential area with impressive natural landscape elements and authentic local identity. Idrisyayla Village, with single storey, yard-type houses built from wood, mud or rubble stone suitable for sloping village area, preserved its residence character to a great extent. Social life, economic status, palatal delight, food preservation and evaluation methods in Idrisyayla Village holding the traces of Rumelian immigrant culture in Eskisehir may differ from region to region. Materials of the study are responses obtained at the end of the interviews with the source people representing local culture, observations, documentation with photographs and source researches. In this context, meetings were carried out with “interview” and “panel interview” from qualitative research methods. Sound and/or video records of the interviews were deciphered and then were evaluated under themes by coding.