Errumaniar Akademia

Errumaniar Akademia
Datuak
Mota	zientzien akademia, sarbide irekiko argitaletxea, akademia nazionala eta liburutegia
Herrialdea	Errumania
Jarduera
Kidetza	Committee on Space Research (en) , International Union of Academies (en) , Coalition for Advancing Research Assessment (en) , All European Academies (en) , InterAcademy Partnership (en) eta International Science Council (en)
Eskumendekoak	Institute of Macromolecular Chemistry "Petru Poni" (en) , institute of mathematics of the Romanian Academy (en) eta Institute of Cellular Biology and Pathology (en)
Agintea
Lehendakaria	Ionel Valentin Vlad
Idazkari orokorra	Victor Voicu (en)
Osatuta	Romanian Academy Library (en) ; Romanian Academy's Publishing House (en)
Historia
Sorrera	1866ko apirilaren 1a
Sortzailea	Vincențiu Babeș (en) ; George Bariț (en) ; Ioan D. Caragiani; Timotei Cipariu (en) ; Dimitrie Cozacovici; Ambrosiu Dimitrovici (en) ; Alexandru Hâjdeu (en) ; Ion Heliade Rădulescu; Iosif Hodoș; Alexandru Hurmuzaki (en) ; Andrei Mocioni (en) ; Gavriil Munteanu (en) ; Alexandru Roman (en) ; Ion G. Sbiera (en) ; Constantin Stamati (en) ; Ioan Străjescu (en) ; Vasile Alecsandri; Ştefan Gonata (en) ; Nicolae Ionescu (en) ; August Treboniu Laurian (en) ; Titu Maiorescu (mul) ; Ion C. Massim; Constantin Negruzzi; C. A. Rosetti; V. A. Urechia (en)
	webgune ofiziala;

Errumaniar Akademia (errumanieraz: Academia Română) Errumanian 1866ko urtarrilaren 13an sortutako erakunde kulturala da. Hasieran Errumaniar Elkarte Literarioa izena zuen. Ikerketen eta jakintza arlo desberdinak jasotzen ditu: artistikoak, zientifikoak, literarioa. Akademiak 181 partaide ditu; bizitza osorako aukeratuak dira.^[1] Egoitza nagusia Bukaresteko Calea Victoriein dago.

Historia

Akademia C. A. Rosettiren ekimenez sortu zen, 1866ko apirilaren 1an. Hasierako izena Societatea Literară Română zen. Erakunde berriaren partaide guztiak garaiko errumaniar gizartearen pertsonalitateak ziren. Sortu eta handik gutxira bi izen aldaketa ezagutu zituen Akademiak: Societatea Academică Romînă, 1867an eta Academia Română, 1879an; azken hau Karlos I.a Errumaniakoa tronuan egon zen bitartean.

Egungo Presidentea Ionel Valentin Vlad da.

Helburuak

Akademiaren helburu nagusiak hauek dira:

Hizkuntzaren zaintza eta garapena
Errumaniar literaturaren babesa
Errumaniako historia lantzea
Zientzia ikerketa esparru desberdinetan.

Proiektuak

Beste artean hauek dira nagusiak:

Errumaniar hizkuntzaren hiztegi azaldua (Dicţionarul explicativ al limbii române)
Errumaniar literaturaren hiztegia
Errumaniar herriaren historia.

Sailak

Akademiak 14 sail ditu:^[2]

Filologia eta literatura
Zientzia historikoak eta arkeologikoak
Matematika zientziak
Fisika zientziak
Kimika zientziak
Biologia zientziak
Geonomika zientziak
Biologia zientziak
Teknika zientziak
Nekazari zientziak
Medikuntza zientziak
Ekonomika, juridiko eta soziologia zientziak
Filosofia, teologia, psikologia y pedagogia
Arte, arkitektura eta ikusentzunezkoak
Zientzia eta informatik teknologia.

Presidenteak

Ion Heliade Radulescu (1867-1870)
August Treboniu Laurian (1870-1872)
Nicolae Kretzulescu (1872-1873)
August Treboniu Laurian (1873-1876)
Ion Ghica (1876-1882)
Dimitrie A. Sturdza (1882-1884)
Ion Ghica (1884-1887)
Mihail Kogalniceanu (1887-1890)
Ion Ghica (1890-1893)
George Barit (1893-1893)
Iacob C. Negruzzi (1893-1894)
Ion Ghica (1894-1895)
Nicolae Kretzulescu (1895-1898)
Petru Poni (1898-1901)
Petre S. Aurelian (1901-1904)
Ioan Kalinderu (1904-1907)
Anghel Saligny (1907-1910)
Iacob C. Negruzzi (1910-1913)
Constantin I. Istrati (1913-1916)
Petru Poni (1916-1920)
Dimitrie Onciul (1920-1923)
Iacob C. Negruzzi (1923-1926)
Emil Racovita (1926-1929)
Ioan Bianu (1929-1932)
Ludovic Mrazec (1932-1935)
Alexandru Lapedatu (1935-1938)
Constantin Radulescu-Motru (1938-1941)
Ion Th. Simionescu (1941-1944)
Dimitrie Gusti (1944-1946)
Andrei Radulescu (1946-1948)
Traian Savulescu (1948-1959)
Athanase Joja (1959-1963)
Ilie G. Murgulescu (1963-1966)
Miron Nicolescu (1966-1975)
Serban Titeica (1975-1976)
Theodor Burghele (1976-1977)
Cristofor Simionescu (1977-1980)
Gheorghe Mihoc (1980-1981)
Ioan Anton (1981-1984)
Radu Voinea (1984-1990)
Mihai Corneliu Draganescu (1990-1994)
Virgiliu N. G. Constantinescu (1994-1998)
Eugen Simion (1998-2006)
Ionel Haiduc (2006-)

Akademiko ospetsuak

Kanpoko partaideak

Akademiaren partaide batzuk beste herrialdetakoak izan dira. Esaterako:

Erreferentziak

Ikus, gainera

C. A. Rosetti

Kanpo estekak

(Ingelesez)(Errumanieraz):Română Akademiaren webgune ofiziala.

Datuak: Q901677
Multimedia: Romanian Academy / Q901677

[1] ttps://es-academic.com/dic.nsf/eswiki/29845

[2] ttps://council.science/es/member/romania-academia-romana/

[1]

[2]