Kultura Ondare materiala
Kultura Ondare materiala, talde edo gizarte baten kultura-ondarea osatzen duten elementu fisikoek osatzen dute, "fisikoak" ez diren kultura-adierazpenek sortzen duten Kultura Ondare ukiezina ez bezala. Kontzeptu honen barruan sartu ohi dira, besteak beste, kultura-paisaiak, eraikin historikoak, artelanak, arkeologia-aztarnategiak eta liburutegietako, artxiboetako eta museoetako bildumak, hau da, kultura materialaren objektu eta lekuak. Dena den, herrialde gehienetan legalki ondasun horiek babesteko sortu diren legeetan eta instituzioetan, eraikinak, eraikin multzoak eta bestelako lekuak landu dira batez ere.
Kultura Ondare materiala, kategoria legal moduan, aginte publiko batek babestutako ondasuna da, duen interes historiko, kultural edo balio artistikoengatik.
Izendapen legalak
aldatuEstatu bakoitzean, eta babesten den ondasun horientzat, figura legal bat garatu da propio, eta izen ezberdinak erabili eta askotariko edukiei aplika dakieke. Horregatik termino zehatza ezin da askotan herrialde ezberdinen artean parekatu. Terminoaren adiera ezberdin batzuk hauek dira:
Hainbat herrialdek beren monumentuak izen desberdinen arabera babestea erabaki dute.
- Aljeria: Sailkatutako lekuak eta monumentuak
- Alemania: Kulturdenkmal (Kultura monumentu)
- Argentina: Monumento Histórico Nacional (Monumentu Historiko Nazional)
- Australia: National Trust
- Austria: Kulturdenkmal (Kultura monumentu)
- Belgika: Kulturdenkmal ou Beschermd erfgoed / Bien classé[1], Beschermd monument/ Monument protégé (Kultura lekua, ondasun babsetua, ondasun sailkatua)
- Kanada: National historic sites / Lieu historique national[2] eta Bien culturel de Quebec
- Kolonbia: Monumentos nacionales de Colombia eta Bien de interés cultural de carácter nacional
- Ipar Korea: Altxor nazionala
- Hego Korea: Altxor nazionala
- Espainia: Bien de Interés Cultural (BIC) / Interes kulturaleko ondasuna
- Estatu Batuak: National Historic Landmark (Leku historiko nazionala)
- Frantzia: Monument historique
- Irlanda: Monumentu nazionala[3]
- Italia: Monumento nazionale
- Japonia: Altxor nazionala
- Luxenburgo: Monument national (Monumentu nazionala)
- Namibia: Monumentu Nazionala
- Norvegia: Kulturminne (Kultur monumentua)
- Herbehereak: Rijksmonument (Monumentu nazionala)
- Polonia: zabytek (Monumentu)
- Portugal: Monumentu Nazionala
- Txekiar Errepublika: Národní kulturní památka (NKP) (kultura ondare nazionala)
- Erresuma Batua: Listed building (Monumentu sailkatua)
- Errusia: Errusiako ondare-objektu kulturala
- Suitza: Monumentu historikoa, garrantzi nazionaleko kultura-ondasuna eta eskualdeko kultura-ondarea
- Suedia: Byggnadsminne (monumentu babestua)
- Tunisia: Babestutako eta sailkatutako monumentu historiko eta arkeologikoak
- Ukraina: Ukrainako Monumentu Higiezinen Erregistro Nazionala
- Venezuela: Monumentu Histórico Nacional[4]
Bestelakoak
aldatu- Monuments historiques, revue française consacrée aux monuments historiques (1936 - 1996).
- Monuments historiques - Cartons des Rois (1866), Jules Tardiffek izen bereko alderdikeriaren artxiboen funtsa erabiliz egina.
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Frantsesez) «Protection du Patrimoine» AWAP Patrimoine (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).
- ↑ Agence Parcs Canada, Gouvernement du Canada. (2024-04-11). «Désignations historiques nationales – CLMHC - Désignations historiques nationales» parcs.canada.ca (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).
- ↑ «How many National Monuments are in State care? | National Monuments Service» www.archaeology.ie (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).
- ↑ (Gaztelaniaz) El Fortín Solano es un Monumento Histórico Nacional del Parque San Esteban – Minec. (Noiz kontsultatua: 2024-04-27).