Carl Correns
Carl Correns (Carl Franz Joseph Erich Correns, Munich, 1864ko irailaren 19a – Berlin, 1933ko otsailaren 14a) alemaniar biologoa, genetista eta botanikaria izan zen. Erich von Tschermakekin eta Hugo de Vriesekin batera Gregor Mendelen legeak berraurkitu zituen XX. mendearen hasieran.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erich Correns margolariaren semea zen. Emilie amak umezurtz geratu zen eta izebarekin hazi zen Suitzan. 1885ean Municheko Unibertsitatean sartu zen, eta bertan botanika, kimika eta fisika ikasi zituen. Gregor Mendel monjearen hipotesiekin lanean aritu zen Karl Wilhelm von Nägeli botanikariari Corrensekiko interesa piztu zitzaion. 1892an Nägeliren ilobarekin, Elisabeth Widmerrekin, ezkondu zen, eta harekin hiru seme-alaba izan zituen, besteak beste, Carl Wilhelm Correns mineralogoa (1893-1980) eta Erich Correns (1896-1981) kimikari eta politikaria.
1892an landareei buruzko ikasketak hasi zituen, eta aldi berean Tübingengo Unibertsitateko lan praktikoen buru izendatu zuten. 1900ean bere emaitzak argitaratu zituen, Mendelen herentziaren legeetan oinarrituta. Hugo de Vries-ek urte berean argitaratu zituen bere emaitzak, Gregor Mendel fraidearen iturriari buruzko edozein erreferentzia baztertuz. Apala, Corrensek Mendelen legeak bere lanekin eta bere kolaboratzaileekin berraurkitu zituela esan zuen; eta haserretu egin zen Vriesek Mendel herentziaren legeen aurkitzaile gisa aipatu ez izanagatik.
1913an Dahlem-eko Kaiser Wilhelm Elkartearen lehen zuzendari izendatu zuten. 1933an hil zen eta bere lan gehiena 1945ean aliatuen bonbardaketak suntsitu zuen.
Tarteko herentzia duten alelo geneak aurkitu zituen gau-loreko landarearen (Mirabilis jalapa) bi barietate gurutzatuz, bata dominatzaile homozigotoa (RR) lore gorriekin eta bestea homozigoto errezesiboa lore zuriekin (rr).
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- G. Mendels Regel über das Verhalten der Nachkommenschaft der Rassenbastarde, Berichte der Deutschen Botanischen Gesellschaft 18 (1900), 158-168
- Über Levkojenbastarde – Zur Kenntnis der Grenzen der Mendelschen Regeln, Botanisches Centralblatt 84 (1900), 1-16 (loturaren hasierako karakterizazioa)
- Experimentelle Untersuchungen über die Entstehung der Arten auf botanischem Gebiet, Archiv für Rassen- und Gesellschafts-Biologie 1 (1904), 27-52
- Die Bestimmung und Vererbung des Geschlechtes, nach Versuchen mit höheren Pflanzen, Verhandlungen der Gesellschaft Deutscher Naturforscher und Ärzte 1907, 794-802
- Zur Kenntnis der Rolle von Kern und Plasma bei der Vererbung, Zeitschrift für induktive Abstammungs- und Vererbungslehre 1 (1909), 291-328
- Gesammelte Abhandlungen zur Vererbungswissenschaft aus periodischen Schriften 1899-1924, Berlin, Julius Springer 1924.