Egiptoko XVI. dinastia
Egiptoko XVI. dinastiak, K.a. 1620tik K.a. 1540 arte irauten du, eta Egiptoko bigarren tarteko aroaren zati da. Tokiko gobernariek osatzen dute, garaikideak direnak.
XVI. dinastia izenpean, Niloren deltaren ekialdetik kanpoko lurraldeak kontrolatzen dituzten errege hiksoen basailu diren buruzagi asiarrak izendatzen dira. Dinastia hau, Egiptoko XV. dinastiarekiko eta Egiptoko XVII. dinastiarekiko paraleloa da. Dinastia "txiki" bat da, berari buruz, informazio gutxi dagoelarik.
XV. dinastiako errege hiksoek, zuzenean Deltatik gobernatzen dute, baita Erdialdeko Egiptoko erresuma txikiak ere laguntzaile egiptoarren bidez. Behe Nubian gobernatzen duten kushtar erregeek, egoera hau probestu eta Goi Egiptoko probintziak eransten dituzte. Euren hiriburua Buhenen ezartzen dute, eta Elefantinatik Niloren bigarren urjauziraino gobernatzen dute.
XIII., XIV., XV., XVI. eta XVII. dinastiaren zati bat, Egiptoko bigarren tarteko aroa izenpean biltzen dira.
XVI. dinastia dokumentu egiptoarretan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Errege hikso hauen izenak, Turineko Errege Kanonaren txatalen, dokumentu batzuen eta eskarabeoak bezalako garai horretako objekturen batzuen bidez ezagutzen dira.
Manetonek, Sexto Julio Afrikanoren arabera, XVI. dinastia ere, 518 urtez gobernatu zuten 32 errege artzairena (hiksoak) izan zela dio. Baina Eusebio Zesareakoak, XVI. dinastiak soilik bost errege izan zituela dio, 190 urteko erregealdiarekin guztien artean, Jurgi Sintzelo eta bertsio armeniarraren arabera.
Abidoseko Errege Zerrendak eta Saqqarako Errege Zerrendak, agintari hauek ez dituzte aipatzen.
Euren erregealdien datak ez dira ezagutzen.
Egiptoko XVI. dinastiako gobernari ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ordena alfabetikoan aipatuak:
Nombre común (comentarios) |
Tronu izena | Transliterazioa Transkripzioa Itzulpena |
Sa-Ra izena | Transliterazioa Transkripzioa Itzulpena | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aahotepra |
|
ˁ3 htp rˁ Aa-hotep-ra Ra pozik dago |
||||||||||||||||||||||
Aamu |
|
ḫˁ usr rˁ Ja-user-ra Raren agerpen indartsua |
|
ˁ3 mu Aamu Asiarra (?) | ||||||||||||||||||||
Anather |
|
hq3 ḫ3 sut ˁnt hr Anather Anather, atzerriko herrialde bateko gobernaria | ||||||||||||||||||||||
Aperanat |
|
hq3 ḫ3sut ˁpr ˁnt Aperanat Aperanat, atzerriko herrialde bateko gobernaria | ||||||||||||||||||||||
Kuer |
|
q u r Kuer (?) | ||||||||||||||||||||||
Meribra |
|
mr ib rˁ Mer-ib-ra Raren bihotzak maitatua |
||||||||||||||||||||||
Nebmaatra (Erdialdeko Egiptoko tokiko gobernaria) |
|
nb m3ˁt rˁ Neb-maat-ra Ra, justiziazko jauna (Maat) |
||||||||||||||||||||||
Nikara II |
|
n kˁ rˁ Ne-ka-ra Raren izpirituarena (Ka) dena |
||||||||||||||||||||||
Nubanjra |
|
nb ˁnḫ rˁ Nub-anj-ra |
||||||||||||||||||||||
Pepy III |
|
s nfr ˁnḫ rˁ Se-nefer-anj-ra |
|
p p y Pepy | ||||||||||||||||||||
Sakarher Urrezko Horusen izena
ir t3sf Nesut Bity izena
pdut |
|
hq3 ḫ3sut s k r h r Sakarher Sakarher, atzerriko herrialde bateko gobernaria | ||||||||||||||||||||||
Semqen |
|
hq3 ḫ3sut s m q n Semqen Semqen, atzerriko herrialde bateko gobernaria | ||||||||||||||||||||||
Shenes |
|
š n s Sh-en-es | ||||||||||||||||||||||
Sheshi |
|
m3ˁ ib rˁ Maa-ib-ra |
|
š š i Sheshi | ||||||||||||||||||||
Uady |
|
u3ḏ Uady | ||||||||||||||||||||||
Yaamu |
|
nb usr rˁ Nub-user-ra Ra, urrezko jauna |
|
y ˁ3 mu Yaamu | ||||||||||||||||||||
Yakebmu |
|
s ḫˁ n rˁ Se-ja-en-ra Raren irudia |
|
y k b mu Yakebmu |
Aurrekoa Egiptoko XV. dinastia |
Egiptoko XVI. dinastia Egiptoko XVI. dinastia |
Ondorengoa Egiptoko XVII. dinastia |