Edukira joan

Farah Pahlavi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Farah Pahlavi

(1973)
empress consort (en) Itzuli

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFərəh Diba
JaiotzaTeheran1938ko urriaren 14a (86 urte)
Herrialdea Iran
BizilekuaParis
Teheran
Egipto
Ameriketako Estatu Batuak
Familia
AitaSohrab Diba
AmaFarideh Ghotbi
Ezkontidea(k)Muhammad Reza Shah Pahlavi  (1959ko abenduaren 21a -  1980)
Seme-alabak
Familia
LeinuaPhalavi dinastia
Hezkuntza
HeziketaSpecial School of Architecture (en) Itzuli
Jeanne d'Arc School (Tehran) (en) Itzuli
Razi High School (en) Itzuli
Hizkuntzakpersiera
ingelesa
frantsesa
azerbaijanera
Jarduerak
Jarduerakidazlea, itzultzailea, arkitektoa, politikaria eta Erregina ezkontidea
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaXiismoa

farahpahlavi.org
IMDB: nm0256652 Allocine: 415523
Facebook: ShahbanouFarahPahlavi Twitter: ShahbanouFarah Instagram: shahbanou_farah_pahlavi Telegram: farahdibapahlavi Youtube: UCOCnI1VQZh8JuQ7viNlspgg Vimeo: farahpahlavi Last fm: Farah+Pahlavi Musicbrainz: 146e61f3-9da3-4777-8244-08d6e6cd8d11 Discogs: 7518960 Edit the value on Wikidata

Farah Pahlavi, Farah Diba haren jaiotza-izenarekin ere ezaguna (Teheran, 1938ko urriaren 14a ) Irango azken enperatriza eta xahbanua izan zen. Farah Mohammad Reza Pahlaviren hirugarren emaztea izan zen, Fawzia Egiptoko printzesaren eta Soraya printzesaren ondoren.

Jaiotza eta hezkuntza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teheranen jaio zen, Sohrab Diba kapitainaren eta emazte Farideh Ghotbiren alaba bakarra. Aita, bere haurtzaroan hil zena, erregimen inperialeko militar garrantzitsu bat izan zen.

Teherango Frantziako Eskolan eta Parisko Arkitektura Eskola Berezian ikasi zuen 1957 eta 1959 artean: han, Albert Bessonen ikasle izan zen.

Ezkontza eta ondorengoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ardeshir Zahedik bere suhiak aurkeztu zion xahari, eta 1959ko abenduaren 21ean ezkondu ziren. Seme-alaba hauek izan zituzten:

Parte-hartze politikoa eta soziala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Enperatrizak xahari interesatzen zitzaizkion gizarte-ongizate eta kultura-gaietan parte hartu zuen eta bere mezenasgo eta eragin-zirkulua sortu. Xirazko nazioarteko jaialdiaren babeslea izan zen. Oro har, ez zuen inperioko gortearen ustelkeria eta errepresio ekintzetan parte hartu, baina bere familiak ordezkaritza zabala zuen kultur erakundeetan, bereziki lehengusu Reza Qotbik, Irango irrati-telebista nazionalaren zuzendari izendatu baitzuten.

Irmoki onartzen zuen xaharen modernizazio-politika, "iraultza zuria" deitua: latifundioen desjabetzea, emakumeen sufragioa, mendebalderatzea, etab. Azkenean erreforma horiek biztanleriaren zati txiki batera baino gehiagora iritsi ez baziren ere, petrolioari lotutako politika ekonomikoak botereari lotutako klasearen neurrigabeko aberastearen eta biztanleriaren geruza zabalen pobretzearen alde egin zuen.

Iraultza eta erbestea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1979ko Irango Iraultzaren ondoren, xaharekin batera joan zen erbestera Maroko, Bahamak, Mexiko, Estatu Batuak, Ekuador, Panama eta Egipton: han, Anwar el-Sadat presidenteak hartu zituen, Xaha 1980ko uztailaren 27an hil zen. Egun, Connecticuten (Estatu Batuak) bizi da, bilobengandik hurbilago egoteko, Noor, Iman eta Farah printzesak; era berean, tarteka Parisen bizi da, seme zaharrenaren alaba han baita. Leila printzesa, haren alaba gazteena, anorexia eta depresioa pairatzen zuena, hilik aurkitu zuten Londresko hoteleko logelan 2001ean. 2011ko urtarrilaren 4an, bere hirugarren seme Ali Rezak, maiz depresioak jota ibiltzen zena, Bostonen (Massachusetts) bere buruaz beste egin zuen alabaren jaiotzaren zain zegoela (adierazpen ofiziala).

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]