Gezal
| Gezal | ||
|---|---|---|
 Araba, Euskal Herria | ||
 Gasteizko Arte Ederretako museoko lorategian dagoen Gezaleko San Martin baselizako ataria. | ||
| ||
| Administrazioa | ||
| Estatua | Espainia | |
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | |
| Lurraldea | Araba | |
| Eskualdea | Arabako Mendialdea | |
| Posta kodea | 01120 | |
| INE kodea | | |
| Kokapena | ||
| Koordenatuak | 42°44′15″N 2°25′34″W / 42.7375°N 2.4261°W | |
 | ||
| Distantzia | 26 km Gasteiza | |
| Demografia | ||
| Hazkundea (2003-2013)[1] | Adierazpen errorea: Ustekabeko > eragilea% Espresio akatsa: Ez dago operadorerik abs(r)entzat | |
| Zahartze tasa[1] | % | |
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ | |
| Ekonomia | ||
| Jarduera tasa[1] | % (2011) | |
| Genero desoreka[1] | % (2011) | |
| Langabezia erregistratua[1] | % (2013) | |
| Euskara | ||
| Euskaldunak[1] | % (2010) | |
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | |
| Etxeko erabilera[3] | % | |
| Datu gehigarriak | ||
| Webgunea | http://www.arraia-maeztu.eus/ | |
Gezal Arabako herri hustu bat da[4], eta gaur egun Maeztu kontzejuko kide da. Arraia-Maeztu udalerrian dago, Arabako ekialdean
Toponimia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mendeetan zehar Kesalla (1025)[oh 1], Gesala, Gesal, Gezal (San Martin de Guesal)[5] izenekin ere ezaguna izan da.[6][7][7]
1025etik dokumentatuta, (Donemiliagako goldean), egun ia ez dago herria izan zenaren arrastorik. Gasteizko Arte Ederren Museoko lorategietan badago bere garaian Gesaleko San Martin ermitaren portada, baselizatik erauzia.[8]
Gaur egun, baseliza horren inguruko lurrak Gesaleko San Martin izenarekin ezagutzen dira.[9]
Donemiliagako goldean, 1025. urteko dokumentuan, Kesalla bi golde eman zituela dokumentatzen da. Fonetikoki antza pixka bat duen Gessalva ere dokumentatzen da (azken honek golde bat eman zuen). Gessalva hori garai hartako beste toponimo bat izango da:
| « | HARRAHIA XLIII rgs.: Sancta Pia II rgs., Atahuri de suso II rgs., Atahuri de iuso II rgs., Okerhuri II rgs., Sabando de suso II rgs., Sabando de iuso II rgs., Ebissate II rgs., Donnas II rgs., Mussitu II rgs., Kerrianu II rgs., Haizpilleta II rgs., Erroheta II rgs., Allegga II rgs., Cekungau II rgs., Elhorzahea II rgs., Bahaheztu II rgs., Kesalla II rgs. in his villis predictis, ubi bacca occiderint duas reggas donant. Oquina I rg., Izarza I rg., Azazaheta I rg., Birgara de suso et Birgara de iuso II rgs., Apignaniz I rg., Gessalva I rg., Bahanezta I rg., Berrozihavi I rg. | » |
—Donemiliagako goldean, 1025.]] | ||
| « | 277.― gezal, gesal «agua de mar» «salitre, nitro» «agua sulfurosa» top. Kesalla, Al., 1025; Guesala, Guesalaga, Guesalaz, Guesalibar, Guezala. Akaso gezur- en Guezuraga tenga valor análogo. [...] Los testimonios medivales apuntan siempre a Gesal, con s: en Irache Guissalza, original de 1084, Guessaliuar, 1212. | » |
—Luis Michelena. Apellidos vascos. 1955. | ||
Oharrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Kessala (1025) kopiatu zuen Koldo Mitxelenak Apellidos vascosen eta Kessala (1025) kopiatu zuen Gerardo López de Gereñuk bere Toponimia alavesa, seguido de Mortuorios o despoblados y Pueblos alaveses horretan, baina Kesalla (1025) kopiatu zuen Mitxelenak Textos Arcaicos Vascosen eta horrela agertzen da Auñamendi Entziklopedian
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ (Gaztelaniaz) «GUESAL - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2024-05-13).
- ↑ Enciclopedia Auñamendi Sartze-data=2024-05-13
- ↑ OpenStreetMap inguruko erreferencia. Sartze-data 2024-05-13.
- ↑ a b Auñamendi entziklopedia. Sartze-data 2024-05-13
- ↑ Auñamendi entziklopedia. 2024-05-13.
- ↑ OpenStreetMap 2024-05-13.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q55979555