Edukira joan

Hachiman

Wikipedia, Entziklopedia askea
Hachiman
Ezaugarriak
Jatorrizko izena八幡神, 八幡神 eta 誉田別命
Sexuagizonezkoa
BaliokideakŌjin enperadorea

Hachiman (japonieraz: 八幡神 Hachiman-shin / Hachiman no kami?) , Yawata no kami ere deitua, sintoismoan, batez ere, gerraren jainkoa da, baina, era berean, japoniar herriaren eta Etxe Inperialaren nekazaritzaren jainko eta jainko babesle bezala gurtzen dute, zoriontasuna eta bakea emanez eta sintoismoaren zein budismoaren elementuak gehituz.[1] Gainera, giza bizitzaren babesle bezala gurtzen dute, eta tenplu batzuetan marinelen jainko bezala. Hachiman, gerlarien jainko jagoletzat jotzen dena, usoak sinbolizatzen du, bere mezularia ere badena.[2]

Samurai askok eta, batez ere, Minamoto klanak gurtua izateagatik, ospe handia lortu zuen, bere omenez, Kyototik gertu, 859 eta 880 urteen artean tenplu bat eraiki zuena. Usako bere santutegirik garrantzitsuena ere nabarmendu daiteke, jainkoak bere omenez eskainitako 45.000 tenplu inguru dituen arren. Japoniako hiri eta herri asko, Hachiman, Yawata edo Yahata toponimoak dituztenak, tenplu horien inguruan hazi zirelako deitzen dira horrelakorik.

Bere jatorria zalantzazkoa da, ez baita agertzen Japoniako historiako bi libururik zaharrenetan, ez Kojikin, ez Nihon Shokin. Hala ere, Ōjin enperadorearekin (Jingū enperatrizaren semearekin), biztanleriaren ezagutza material eta kulturalak zabaltzen saiatu zena, identifikatuta zegoela oso ezaguna da. Bere izenak "zortzi estandarteen Jainkoa" esan nahi du, Ōjin enperadore jainkotiarraren jaiotza seinalatu zuten zeruko zortzi estandarteei erreferentzia eginez. Elezaharraren arabera, Ōjin amaren baitan zegoen oraindik Korea konkistatzeko eskatu zionean, eta ez zenhiru urteren buruan operazio militarrak amaitu arte jaio.

Budismoa Japoniara iritsi ondoren, Hachiman jainko sinkretiko bihurtu zen, kamien kultuko elementuak budismoarekin (shinbutsu-shūgō) bat eginez. VIII. mendeko panteoi budistan, Hachiman Bodhisattva Handia (japonieraz: 八幡大菩薩 Hachiman Daibosatsu?) bihurtu zen.[3] Budismoan, Lotoko Sutraren elizkoia babesten duten jainkoetako bat ere bada.

Hachimanen gurtzak, Jingu-kōgō eta Himegami (euskaraz: «jainkotiar printzesa») izeneko jainko ilun bat ere hartzen ditu, Hachimanen ezkontidea edo beharbada apaiz orakularraren funtzio erlijioso arkaiko bat izateagatik "Hachimeismoak" xurgatu zuen aurreko jainko bat izan daitekeena.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Alemanez) Scheid, Bernhard. Hachiman Shreine. Vienako Unibertsitatea.
  2. (Ingelesez) Kanda, Christine Guth. (1985). Shinzō: Hachiman imagery and its development. .
  3. Bender, Ross. (1979). «The Hachiman Cult and the Dōkyō Incident» Monumenta Nipponica 34 (2): 125–53.  doi:10.2307/2384320..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]