Edukira joan

Mirfak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mirfak

Mirfaken kokapena.
Behaketa data
Garaia J2000      Ekinokzioa J2000
Konstelazioa Perseus
Igoera zuzena 03h 24m 19.37009s
Deklinazioa +49° 51′ 40.2455″
Itxurazko magnitudea (V)1.806
Ezaugarriak
Mota espektralaF5 Ib
U−B kolore indizea+0.38
B−V kolore indizea+0.483
Astrometria
Abiadura erradiala (Rv)–2.04 km/s
Berezko mugimendua (μ) IZ: +23.75 mas/u
Dec.: -26.23 mas/u
Paralajea (π)6.44 ± 0.17 mas
Distantzia510 ± 10 au
(155 ± 4 pc)
Magnitude absolutua (MV)–5.1
Zehaztasunak
Masa7.3 ± 0.3 M
Erradioa31 ± 7 R
Gainazaleko grabitatea (log g)1.90 ± 0.04
Tenperatura6,350 ± 100 K
Metaltasuna [Fe/H]–0.02 dex
Biratze abiadura (v sin i)20 km/s
Adina41 Mu
Beste izendapenak
Mirfak, Mirphak, Marfak, Algeneb, Algenib, α Persei, α Per, Alpha Per, 33 Persei, BD+49 917, CCDM J03243+4951A, FK5 120, GC 4041, HD 20902, HIP 15863, HR 1017, IDS 03171+4930 A, PPM 46127, SAO 38787, WDS J03243+4952A.

Mirfak (Mirphak, Marfac edo Mirzac ere idatzia), α Persei (α Per / 33 Persei / HD 20902) izarraren izen arrunta da, Perseus konstelazioko izarrik distiratsuena, +1,79ko magnitudearekin. Izena, arabierazko Marfiķ al Thurayya esalditik dator, "Pleiadeen ukondoa". Algenib, izar hau izendatzeko erabiltzen den beste izen bat, arabierazko الجنب al-janb edo الجانب al-jānibetik dator, "alboa" esan nahi duena. Hala ere, azken izen hau, Gamma Pegasi izarra izendatzeko ere erabiltzen da.

Lurretik 590 argi urteko distantziara, Mirfak, izar supererraldoi zuri-horia da, azalean, 6180º kelvineko tenperatura duelarik. Gure eguzkiarena baino 5.000 aldiz handiagoa den argitasun batekin distiratzen du, eta gure eguzkiarena baino 62 aldiz handiagoa den erradio bat du. Hertzsprung-Russell diagraman, zefeidetatik gertu dago, euren zikloa, zuzenean bere argitasunarekin lotua dagoen izar aldagarri pultsanteak. Mirfak, aldi berean, izar pultsante nahiko xume bat izango litzateke. Horregatik, oso erabilgarritzat jotzen da izar aldagarri hauen ikerketan, kandela estandar garrantzitsuak direnak. Bere masa, 7 eta 8 eguzki masa artean dago, eta, duela 30 edo 50 milioi urte (kopurua, masa zehatzaren araberakoa da) B motako izar urdin bero bat zen.

Beste konstelazio batzuetan ez bezala, Perseusen, izarretako asko, fisikoki lotuak daude. Honela, Mirfak, Alfa Persei kumulua deritzonaren izar nagusia da, gertuko izarrak eta ez hain distiratsuak biltzen dituena, duela 50 milioi urte inguru sortu zirenak.

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]