Edukira joan

Olga Lepexinskaia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Olga Lepexinskaia

Bizitza
JaiotzaKiev, 1916ko irailaren 15a (juliotar egutegia)
Herrialdea Errusiar Inperioa
Ukrainian State
 Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Ukrainako Herri Errepublika
Errusiako errepublika
 Errusia
HeriotzaMosku, 2008ko abenduaren 20a (92 urte)
Hobiratze lekuaVvedenskoye Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: miokardio infartu akutua
Hezkuntza
HeziketaMoscow State Academy of Choreography (en) Itzuli
Hizkuntzakerrusiera
Jarduerak
Jarduerakkoreografoa, ballet dantzaria, pedagogoa, dantzaria, ballet-dantzaria, dantza irakaslea eta ballet teacher (en) Itzuli
Enplegatzailea(k)Russian Institute of Theatre Arts (en) Itzuli
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista
IMDB: nm0503270 Find a Grave: 32314912 Edit the value on Wikidata

Olga Vasilievna Lepexinskaia, errusieraz Ольга Васильевна Лепешинская (Kiev, Errusiar Inperioa, 1916ko irailaren 28agreg./irailaren 15ajul. - Mosku, Errusia, 2008ko abenduaren 20a) sobietar balleteko dantzaria eta irakaslea izan zen, SESBeko Herriko Artista izendatua 1951n.[1][2][3]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurtzaroa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lepexinskaia poloniar familia noble zahar batean jaio zen Kieven, Errusiako Inperioan (gero Ukrainako hiriburua). Bere aitona, Vasili Pavlovitx Lepexinski, Narodnaia Volia erakunde iraultzaileko kide gisa atxilotu zuten. Haren aita, Vasili Vasilievitx Lepexinski, tren-ingeniaria zen, Txinako ekialdeko trenbidearen eraikitzaileetako bat.[3]

Lehen urteetatik, Lepexinskaiak talentua erakutsi zuen dantzarako, eta 1925ean Moskuko Estatuko Koreografia Akademian onartu zuten. Lehen aldiz agertu zen Bolxoi antzokiko agertokian, hamar urterekin, Elurretako Alaba balleteko hegazti txiki gisa.[3] 1932an, Azukre-maitagarriaren rola interpretatu zuen Intxaur-hauskailua balletean.[3]

Lan ibilbidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dantzari nagusia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lepexinskaia Moskuko Estatuko Koreografia Akademian graduatu zen eta Bolxoi antzokian hasi zen lanean. Lise gisa hasi zen Jean Daubervalen "La Fille mal gardée" balletean. 1935ean Juri Olexaren eleberrian oinarritutako Los tres gordinflones lanean balleteko rol nagusia interpretatu zuen. Balleta oso ezaguna egin zen eta 18 urteko dantzaria ospetsu egin zen.[3]

Lepeshínskaya kontzertu pribatuetan aritu zen Moskuko Kremlinen 17 urte zituenetik. Polina Zhemtxuzhina Viatxeslav Molotoven emaztearen oso laguna zen. Shock handia izan zen harentzat, Zhemtxuzhina Gulag-en kartzelaratu zutenean.[4] Lepexinskaia Iosif Stalinen dantzari gustukoena zen, eta maitalea zela ere esaten zen.[5][6] 1943an, Alderdi Komunistan afiliatu zen.

Leonid Raikhman (Nikolai Kuznetsoven aholkularia) MGBko adimen sobietarreko jeneral batekin ezkondu zen. 1951ko urriaren 19an atxilotu zuten, ustez, MGBn egindako konplot sionistan. Lepexinskaiaak esan zuen Stalin-i egindako eskaerek senarraren bizia salbatu zutela. 1953ko martxoan, Stalin hil ondoren, Leonid Raikhman askatu, birgaitu eta Datuak Kontrolatzeko Batzordeko buru izendatu zuten. 1953ko abuztuan, berriro atxilotu zuten, kasu kriminalen aitorpenengatik, presoen torturengatik eta "Lege Sozialista" ren beste bortxaketa batzuengatik. 1956ko abuztuan bost urteko kartzela-zigorra ezarri zioten, baina 1956ko azaroan amnistiatu. Orduz geroztik, ikerketa-lana egin zuen astronomian.[7]

Olga Lepeshínskaya Kitri rolean Kixote lanean, 1940

1940ko otsailean, Leningradeko Kirov baletak lehen aldiz egin zuen Kixote/Don Quijote baleta Lepexinskaiarekin Kitri rolean. Baleta oso arrakastatsua izan zen. 1941ean, Stalin Saria ezarri zenean, Olga Lepexinskaia izan zen On Kixoteren emanaldiagatik saria jaso zuen lehen saridunetako bat. Guztira, lau Stalin sari jaso zituen.[3]

Patria Gerra Handiaren hasieran, Lepexinskaia Bolxoi Antzokiko aurreko brigadako kide bihurtu zen. Brigada frontearen lerroetatik hurbil aritu zen, ospitaleetan, Moskun eta Sarátoven. Brigadako kide izan zen Bigarren Mundu Gerra amaitu arte.[3] Gudu-zelaietatik hurbil egindako emanaldiak 1941eko Kontsert - Frontu (Kontzertua fronterako) dokumental sobietarrean filmatu ziren.[8]

1942an Sobietar Gazteriaren Batzorde Antifaxista antolatu zen. Lepexinskaia izan zen presidenteordea.[3]

Olga Lepexinskaia Vladimir_Yurovsky's_ballet_Scarlet_Sails, 1943

1943an, Assol izan zen Vladimir Jurovskiren Las velas rojas balletaren Bolxoiko estreinaldian.[3] 1945eko maiatzaren 9an, Sobietar Batasunak nazien armadari irabazi zion egunean, Varsoviako Bolxoiko brigadarekin zegoen. Hurrengo egunean, Errauskine-ren Bolxoi produkzioan parte hartzeko gonbita jaso zuen. Balleta, 1945eko azaroaren 21ean estreinatua, gerraosteko lehen ikuskizuna izan zen Bolshoin. Lepeshínskyak bigarren Stalin saria irabazi zuen emanaldi horrengatik.[3] Hirugarren Stalin saria jaso zuen Parisko sugarrak/ Las llamas de Paris lanean egindako lanagatik, eta laugarren saria Tao-Hoa La amapola roja lanean egindako lanagatik.[3] 1951n, SESBeko Artista del Pueblo izendatu zuten Galina Ulanovarekin batera.[3]

Irakasle

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aleksei Antonov jeneral sobietarrarekin ezkondu zen 1956an. 1962an, senarra hil zen. Nerbio-shocka hain gogorra izan zen, ezen aldi baterako itsu gelditu zen. Urtebete eman ondoren, Bolshxo Antzokian edo Bolxoi Eskolan lanik gabe sentitu zen. Zorionez, leku bat aurkitu zuen Berlingo Opera Komikoan, eta hantxe aritu zen lanean balleteko maistra hamar urtez.[3]

Horren ondoren, mundu osoko hainbat konpainiatan aritu zen trebatzaile-lanetan. Hogeita hamar urtez aritu zen Moskuko Balet Lehiaketetako buru. Elkarte Koreografiko Errusiarreko lehendakaria izan zen 1992tik, eta Errusiako Antzerki Artearen Institutuan koreografian sartzeko azterketen burua (azken berrogeita hamar urteetan).[3]

Heriotza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ilia Glazunov margolariari lagundu zion karreraren hasieran (lehen erakusketa antolatzeagatik haserrea jaso zuen), eta, beraz, Lepeshínskaya amabitxitzat jo zuen artean.[3]

Lepexinskaia bihotzekoak jota hil zen 2008ko abenduaren 20an Moskun, 92 urte zituela.[9]

Olga Lepexinskaia, A. Radunsky, eta I. Vasilieva Leo Delibesen"Coppelia" balletean
Olga Lepexinskaia Vladimir Putinek emandako saria jasotzen 2006.10.06

Sariak eta aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Aberriaren aldeko merituaren ordena:
    • 2. mota (2006ko irailaren 28a): koreografia nazionalaren garapenerako ekarpen nabarmenak eta urte askotako lan emankorrarengatk.
    • 3. klasea (1996ko irailaren 12a): kultura nazionalaren garapenari egindako ekarpen nabarmenarengatik
  • Leninen ordena (1971)
  • Urriko Iraultzaren Ordena (1986)
  • Lanaren Bandera Gorriaren ordena, bi aldiz (1951, 1966)
  • Ohorezko Intsigniaren Ordena (1937)
  • Moskuko defentsaren domina
  • Patria Gerra Handiko lan ausartagatik domina jaso zuen 1941-1945
  • SESBeko artista (arte eszenikoak) (1951)
  • SESBeko artista (arte eszenikoak) (1947)
  • RSFSR ohorezko artista (1942)
  • Stalin sariak:
    • 1. klasea (1941) - balletaren arloan lorpen nabarmenengatik
    • 1. klasea (1946) - Sergei Prokofieven "Errauskine" balletean tituluaren eginkizunak betetzeagatik
    • 1. klasea (1947) - Boris Asafieven "Las llamas de París" balletean Joan gisa egindako lanagatik
    • 2. klasea (1950) - Reinhold Moritzevitx Glièreren "La amapola roja" balletean Tao Hoa gisa egindako lanagatik
  • Errusiako lehendakariaren esker ona (2005)
  • Langile beteranoaren domina
  • Gazteen eta Ikasleen Munduko Jaialdiaren Saria Pragan (1947)
  • "Soul Dance" saria, "Ballet" aldizkaria, "Maestro de Danza" delakoan (2000).
  • Leninen Natalizioaren mendeurrena ospatzeko domina, "Lan ausartagatik"
  • Banderaren ordena, diamanteekin (Hungaria)

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Lepeshínskaya, Olga Vasíliyevna article in Krugosvet encyclopedia (Errusieraz)
  2. ↑ Obituary (in Russian). Echo of Moscow 20 de diciembre de 2008.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Lepeshínskaya, Olga Vasílievna artículo en la enciclopedia de Peoples.ru. Obtenido el 19 de septiembre de 2008
  4. ↑ Балерина-дворянка - Известная артистка и педагог Ольга Лепешинская поделилась своими воспоминаниями с "РГ". 29 de septiembre de 2006.
  5. ↑ Женщины Сталина by Olga Kuchkina. Retrieved September 13, 2008 (Errusieraz)
  6. ↑ Сталин изживал в себе грузина с помощью статных русских любовниц. 12 de abril de 2006.
  7. ↑ Райхман Леонид Федорович Biographic materials on hrono.ru (Errusieraz)
  8. ↑ Kontsert - Frontu en IMDb
  9. ↑ Russian dancer Lepeshinskaya dies. BBC News 20 de diciembre de 2008.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Olga_Lepexinskaia&oldid=9786531"(e)tik eskuratuta