پولیبیوس

پولیبیوس (حدود ۲۰۰ ق. م، میگالوپولیس - ۱۱۸ ق. م) تاریخ‌نگار یونانی باستانی بود.

گفتاوردها

• «آیا ممکن است کسی به اندازه‌ای بی‌توجه یا بی‌علاقه باشد که نخواهد بداند به چه وسیله و با چه شیوه‌ای کلِّ عالم تسخیر شد و تحت سلطهٔ شهر بی‌همتای رُم قرار گرفت و آن هم در ظرف مدتی که حدوداً از پنجاه و سه سال بیشتر نشد؟»
• «می‌توان گفت تاریخِ جهان، یک رشته از مباحثات پراکنده و غیرپیوسته بوده است و همان اندازه از لحاظ اصول و پیامدهایشان به‌شدت از هم فاصله داشتند که از لحاظ موقعیت‌هایشان. اما از این لحظه به بعد، تاریخ به صورت یک کلِّ به‌هم پیوسته درمی‌آید، رویدادهای ایتالیا و لیبی در رویدادهای آسیا و یونان دخالت دارند و جهت‌گیری همگی به سوی یگانگی است.»
• «هدف تاریخ‌نگار نباید مبهوت کردن خوانندگانش با یک رشته حکایات هیجان‌انگیز باشد، و نباید هم قصدش معطوف به تألیف عباراتی باشد که احتمالاً تکراری بوده است، و نه هم مانند یک نویسندهٔ تراژدی به تفصیل روی صفات خاص تأکید کند: اما بالاتر از همه‌چیز وظیفه‌اش عبارت است از گزارش توأم با دقت آنچه گفته یا انجام داده شده است، درحالی که ممکن است تکراری باشد. زیرا که هدف‌های نمایشنامه‌نویسی و تاریخ یکی نیستند، بلکه به‌شدت با هم مغایرند. در اولی موضوع برای تحت تأثیر قرار دادن و ایجاد شعف و شادی به وسیلهٔ گفتار است، در حدی که طبیعی به نظر برسد، در دومی برای آگاهی دادن و مجاب کردن است از راه گفتار و کردار صادقانه؛ در اولی تأثیر گذاری آنی و گذاراست، در دومی همیشگی و پایدار. افزون بر این، در اولی زیر نفوذ قرار دادن تماشاگر، امتیاز عمده است، زیرا که مطلب بر سر ایجاد توهم است، در حالی در درمی مسئلهٔ اصلی مرتبط با حقیقت است، زیرا که موضوع برای فایده رساندن به خواننده است.»