Nordfriisk literatuur
Tekst üüb Fering |
Wat tu nuurdfriisk literatüür reegent wurd skal of kön, as ei so klaar. Was literatüür, wat uun en spriikwiis faan't nuurdfriisk skrewen as. Ober uk, wat faan nuurdfriisken uun Nuurdfriisklun skrewen wurden as üüb plaattjiisk, huuchtjiisk of deensk of uun öler spriiken. Ferlicht uk algemian teksten, wat faan lidj ütj Nuurdfriisklun skrewen wurden san. Ferlicht uk literatüür, wat uun Nuurdfriisklun spelet of ham diarüüb ianerleihü betjocht. Auersaatingen ütj öler spriiken tu't nuurdfriisk spriik skal ham uk noch beaachte.
Üüs skraftspriik san a nuurdfriisk spriikwiisen jong an diaram jaft det en literatüür noch ei loong. Oober diarföör, det det man so letjet Nuurdfriisken an sofööl spriikwiisen jaft, jaft det dach temelk föl fertelingen, teaaterstaken, staken üüb riimen an so widjer.
Histoorie
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Det älst auerlööwert tekster üüb nuurdfriisk san auersaatingen faan Martin Luther san Kleiner Katechismus faan de tidj am 1600. Peter Michael Clemens (1804-1870) ütj Muasem hee det Nei Testamänt an a Psalmen uun't sölring auersaat. Üüs iarst drükt buk uun en nuurdfriisk spriikwiis kaam 1809 uun Flensborig det kameedi Der Geitzhals auf der Insel Silt ütj. Det wiar skrewen faan Jap Peter Hansen (1767-1855). ...
Bispalen faan staken üüb nuurdfriisk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Gölj, rüüdj, ween (mooring)
- Hans Tadesens
- Yn Miren=Söngh
- Di spånker faan Nis Albrecht Johannsen (mooring)
- Üüs Söl'ring Lön' (söl'ring)
Skriiwers äfter spriiken
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Sölring
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Jap Peter Hansen (1767-1855)
- Christian Peter Hansen (1803-1879)
- Peter Michael Clemens (1804–1870)
- Nann Peter Mungard (1849-1935)
- C. P. Christiansen (1855-1922)
- Jens Emil Mungard (1885-1940)
Öömrang
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Lorenz Friedrich Mechlenburg (1799-1875)
- Christian Johansen (1820-1871)
- Arthur Kruse (1893-1968)
- Thea Andresen (1916-2001)
- Annegret Lutz (1945-2003)
- Jens Quedens (* 1945)
- Jarich Hoekstra (* 1956)
- Antje Tadsen (* 1958)
Fering
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Arfst Jens Arfsten (1812-1899)
- Simon Reinhard Bohn (1834-1879)
- Stine Andresen (1849–1927)
- Otto Bremer (1862-1936)
- Lorenz Conrad Peters (1885-1949)
- Reinhard Arfsten (1897-1971)
- Karen Heide Ebert (1945-2016)
- Ellin Nickelsen (* 1956)
- Antje Arfsten (* 1969)
Halifreesk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Bandix Friedrich Bonken (= Böle Bonken 1839-1926)
Mooring
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Bende Bendsen (1787 - 1875)
- Johann Jannsen (1814 - 1885)
- Emil Hansen (1875 - 1955)
- Katharine Ingwersen (1879 - 1968)
- Albrecht Johannsen (1888 - 1967)
- Nis Albrecht Johannsen (1855 - 1935)
- Johannes Petersen (1909 - 1992)
Wiringhiirder
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Peter Jensen (1861–1939)
- Broder Clausen (1900–1962)
Karhiirder
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Moritz Momme Nissen (1822-1902)
Gooshiirder
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Johannes Hansen (1854-1877)
- Lorenz Christian Hansen (1831-1913)
- Johannes Petersen (1909-1992)
Halunder
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Hans Frank Heikens (1780-1862)
- P. A. Oelrichs (1781-1869)
- Heinrich Claassen (1842-1917)
- James Krüss (1926-1997)
Plaattjiisk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Ingeborg Andresen (1878-1955)
Huuchtjiisk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Harro Harring (1798-1870)
- Knut Jungbohn Clement (1803-1873)
- Theodor Storm (1817-1888)
- Detlev von Liliencron (1844-1909)
- Stine Andresen (1849–1927)
- Sophie Kloerss (1866-1927)
- Margarete Böhme (1867-1939)
- Thusnelda Kuehl (1872-1935)
- Ingeborg Andresen (1878-1955)
- James Krüss (1926-1997)
- Dörte Hansen (*1964)
Deensk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Ingelsk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- Caroline Marsh (1816-1901)