Georgia O'Keefe
Ealaíontóir Meiriceánach ab ea Georgia Totto O'Keeffe (15 Samhain 1887 - 6 Márta 1986). Bhí aithne uirthi as a cuid pictiúr den ábhar neamhbheo, de Nua-Eabhrac, agus de thírdhreacha i Nua-Mheicsiceo. Tá O’Keeffe aitheanta mar “Máthair an Nua-Aoiseachais Mheiriceánaigh”.
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tús a saoil
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rugadh Georgia O'Keeffe ar an 15 Samhain 1887, i dteach feirme i Sun Prairie, Wisconsin. Feirmeoirí déiríochta ab ea a tuismitheoirí, Francis Calyxtus O'Keeffe agus Ida (Totto) O'Keeffe. Ba de shliocht na hÉireann a hathair. Ungárach ab ea a seanathair ar thaobh a máthar, George Victor Totto, a tháinig go dtí na Stáit Aontaithe in 1848. As a seanathair sin a baisteadh í
Ba é O’Keeffe an dara duine as seachtar leanbh. D’fhreastail sé ar Scoil Halla an Bhaile i Sun Prairie. Agus in aois 10 di, bhí cinneadh déanta aici a bheith ina healaíontóir, agus lena deirfiúracha, Ida agus Anita, d’fhoghlaim sí ealaín ó uiscedhathanna áitiúla. D’fhreastail O’Keeffe ar an meánscoil Sacred Heart Academy i Madison, Wisconsin, mar scoláire cónaithe idir 1901 agus 1902. Níos déanaí sa bhliain 1902, bhog muintir O'Keeffe ó Wisconsin go dtí Peacock Hill i Williamsburg, Virginia. D’fhan O’Keeffe i Wisconsin lena haintín ag freastal ar Madison Central High School.
Oiliúint
[cuir in eagar | athraigh foinse]I 1905, chuir O’Keeffe tús lena hoiliúint fhoirmiúil in Institiúid Ealaíne Chicago, ag staidéar le John Vanderpoel. Chuir an tíofóideach iallach uirthi bliain a thógáil saor óna cuid oideachais.
Sa bhliain 1907, d’fhreastail sí ar an Art Student League i gCathair Nua-Eabhrac, áit a ndearna sí staidéar faoi William Merritt Chase agus péintéirí cáiliúla eile.
I 1908, bhuaigh sí duais neamhbheo William Merritt Chase as a olaphictiúr Dead Rabbit with Copper Pot. Ba í an duais a bhí aici ná scoláireacht chun freastal ar scoil samhraidh i Lake George, Nua-Eabhrac. Chuir an gailearaí saothar avant-garde chun cinn. Ansin fuair sí obair mar ealaíontóir tráchtála i Chicago.
Ansin mhúin sí in Amarillo, Texas, agus i Carolina Theas idir 1911 agus 1918. Le linn na tréimhse sin, rinne sí staidéar ar ealaín le linn na samhraí idir 1912 agus 1914 agus tugadh isteach prionsabail agus fealsúnachtaí Arthur Wesley Dow, a chruthaigh saothair ealaíne bunaithe ar stíl phearsanta, dearadh agus léirmhíniú ábhar, seachas iarracht a chóipeáil nó ionadaíocht a dhéanamh orthu. Ba chúis leis seo athrú mór ar an mbealach a mhothaigh sí faoin ealaín.
Ealaíontóir
[cuir in eagar | athraigh foinse]Reáchtáil Alfred Stieglitz (1864-1946),[1] déileálaí ealaíne agus grianghrafadóir, taispeántas dá cuid saothar i 1917. Sa chéad chúpla bliain eile, mhúin sí agus lean sí lena cuid staidéir i gColáiste na Múinteoirí, Ollscoil Columbia i 1914 agus 1915.
Bhog sí go Nua-Eabhrac i 1918 ar iarratas Stieglitz agus thosaigh sí ag obair go dáiríre mar ealaíontóir, agus phós siad i 1924, pósadh scannalach ag an am; bhí bearna aoise suntasach eatarthu (21 bliain) agus rinne Stieglitz pictiúirí de O'Keefe ina gcraiceann dearg.
Chuir an MoMA bailiúchán iardhearcach le chéile sa bhliain 1946.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Alfred Stieglitz" (as en) (2021-11-19). Wikipedia.
Foilseacháin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- O'Keeffe, Georgia (1976). Georgia O'Keeffe. New York: Viking Press. ISBN 978-0-670-33710-1.
- O'Keeffe, Georgia (1988). Some Memories of Drawings. Albuquerque, NM: University of New Mexico Press. ISBN 978-0-8263-1113-9.
- Giboire, Clive, ed. (1990). Lovingly, Georgia: The Complete Correspondence of Georgia O'Keeffe & Anita Pollitzer. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-0-671-69236-0.
- O'Keeffe, Georgia (1993). Georgia O'Keeffe : American and modern. SNew Haven: Yale University. ISBN 978-0-300-05581-8.
- Greenough, Sarah, ed. (2011). My Faraway One: Selected Letters of Georgia O'Keeffe and Alfred Stieglitz. Volume One, 1915–1933 (Annotated ed.). New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-16630-9.
- Buhler Lynes, Barbara (2012). Georgia O'Keeffe and Her Houses: Ghost Ranch and Abiquiu. Harry N. Abrams. ISBN 9781419703942.
- Winter, Jeanette (1998). My Name is Georgia: A Portrait. San Diego, New York, London: First Voyager Books. ISBN 0-15-201649-X.