Jump to content

Speiceas is lú imní

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Is éard is speiceas is lú imní (LI) ann, ná speiceas atá rangaithe ag an tAontas Idirnáisiúnta do Chaomhnú an Dúlra (AICD) a mheas nach fócas caomhnaithe speiceas é. Ní cháilíonn sé go bhfuil siad i mbaol, cóir a bheith i mbaol, nó (roimh 2001) caomhantas-spleách.

Ní féidir an catagóir is lú imní (Béarla: Least Concern) a shannadh do speiceas mura ndearnadh meastóireacht ar a stádas daonra. Is é sin, tá faisnéis leordhóthanach ag teastáil chun measúnú díreach, nó indíreach, a dhéanamh ar riosca a dhíothaithe, bunaithe ar a dháileadh nó ar a stádas daonra.

Ó 2001 tá an giorrúchán "LC" (ón Bhéarla 'Least-concern) sa chatagóir, 'Categories & Criteria' (version 3.1) de chuid an AICD.[1] Mar sin féin, úsáideann thart ar 20% den tacsóin "is lú imní" (3261 de 15636) i mbunachar sonraí AICD an cód "LR / lc", a thugann le fios nach ndearnadh athmheastóireacht orthu ó 2000. Roimh 2001 bhí “LI” ( "is lú imhí" nó of "least-concern" sa Bhéarla) mar fhochatagóir den chatagóir “Riosca Íochtarach” ("Lower Risk" sa Bhéarla) agus sannadh an cód “LR / lc” nó "lc" dó.

Cé nach measann an AICD "imní is lú" mar chatagóir sa liosta dearg, sannann Liosta Dearg an AICD 2006 an catagóir do 15636 tacsón fós. Is é líon na speiceas ainmhithe atá liostaithe sa chatagóir seo ná 14033 (lena n-áirítear roinnt speiceas neamhléirithe mar fhrog ón ngéineas Philautus [2] ). Tá 101 fospeiceas ainmhithe liostaithe agus 1500 tacsón plandaí (1410 speiceas, 55 fospeiceas, agus 35 cineál). Níl an t-aicmiú ag aon fhungasprotista, cé nach ndearna an AICD ach ceithre speiceas sna ríochtaí sin a mheas. Cáilíonn daoine don chatagóir seo, agus in 2008 rinne an AICD measúnú foirmiúil orthu [3].

Liosta de na speicis LI

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Nótaí agus tagairtí

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. The IUCN Red List of Threatened Species. https://www.iucnredlist.org/
  2. The IUCN Red List of Threatened Species
  3. Homo sapiens (human),Global Mammal Assessment Team 2008. The IUCN Red List of Threatened Species, 2008

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]