Cromosoma 19

Cromosoma 19 humano
	Cromosomas do par 19 humano con bandeado G. En cada individuo un dos cromosomas deste par procede da nai e o outro do pai.
	Cromosomas do par 19 nun cariograma humano masculino.
Características
Lonxitude (bp)	58,617,616 bp; (GRCh38)
No. de xenes	1,357 (CCDS)
Tipo	Autosoma
Posición do centrómero	Metacéntrico; (26.2 Mbp)
Lista completa de xenes
CCDS	Lista de xenes
HGNC	Lista de xenes
UniProt	Lista de xenes
NCBI	Lista de xenes
Visores de mapa externos
Ensembl	Cromosoma 19
Entrez	Cromosoma 19
NCBI	Cromosoma 19
UCSC	Cromosoma 19
Secuencias de ADN completas
RefSeq	NC_000019 (FASTA)
GenBank	CM000681 (FASTA)

O cromosoma 19 humano é un cromosoma pertencente a un dos 23 pares de cromosomas humanos. En cada célula diploide os seres humanos temos dúas copias deste cromosoma, e nas células haploides temos unha. O cromosoma 19 clasifícase como cromosoma metacéntrico tendo en conta a posición do seu centrómero. O cromosoma 19 comprende algo máis de 63 millóns de pares de bases e representa entre o 2 e o 2,5 % do total do ADN da célula.^[5]

A identificación de xenes é un eido da xenética en activa investigación e hai diferentes métodos para determinar o número de xenes nun cromosoma, polo que as cifras poden variar segundo as fontes. O número estimado de xenes do cromosoma 19 probablemente está entre 1.300 e 1.700.

O cromosoma 19 é o de maior densidade de xenes do noso xenoma. Unha cuarta parte do cromosoma está ocupado por familias de xenes en tándem.^[6]

Xenes

Algúns xenes situados no cromosoma 19 son os seguintes:

A1BG: Glicoproteína plasmática de función descoñecida. Situado no locus 19q13.43
APOE: Apolipoproteína E, xene asociado coa enfermidade de Alzheimer
BCKDHA: Polipéptido alfa da cadea ramificada cetoácido deshidroxenase E1 (enfermidade do xarope de pradairo)
CACNA1A: Canle de calcio regulada por voltaxe, tipo P/Q, subunidade alfa 1A, cuxas mutacións están asociadas coa migraña hemipléxica familiar tipo I
COMP: proteína da matriz oligomérica da cartilaxe
DMPK: Proteína quinase da distrofia miotónica
EYCL1: COR DOS OLLOS 1; COR DOS OLLOS, VERDE/AZUL; GEY. Locus 19p13.1-q13.11 (OMIM3 - 227240 [1])
GCDH: Glutaril-Coencima A deshidroxenase
HAMP: Péptido antimicrobiano hepcidina, regulación do metabolismo do ferro
HCL1: COR DO PELO 1; COR DO PELO CASTAÑO; BRHC. Locus 19p13.1-q13.11 (OMIM3 - 113750 [2])
ICAM4: Glicoproteína de Landsteiner e Weiner
KLK3: Antíxeno prostático específico (PSA)
MCPH2: microcefalia, primaria autosómica recesiva 2
NOTCH3: Notch homólogo 3 (homólogo humano dun xene de Drosophila)
NRTN: Neurturina, asociada coa enfermidade de Hirschsprung
NWD1: Proteína que contén o dominio NACHT e o dominio WD repetido 1.
PEX11G: factor 11 gamma da bioxénese peroxisómica
PRX: Periaxina
SLC5A5: Transportador de solutos familia 5 (simportador de ioduro sódico), membro 5
STK11: Serina/treonina quinase 11 (síndrome de Peutz-Jeghers)

Enfermidades asociadas

Algunhas das enfermidades e trastornos asociados co cromosoma 19 son ^[7]:

Enfermidade de Alzheimer
CADASIL (certa arteriopatía cerebral)
Miopatía centronuclear forma autosómica dominante
Enfermidade de Charcot-Marie-Tooth
Hipotiroidismo conxénito
Migraña hemipléxica familiar
Acidemia glutárica tipo 1
Hemocromatose
Amaurose conxénita de Leber (afecta á vista ^[8])
Enfermidade do xarope de pradairo
Displasia epifisaria múltiple
Distrofia miotónica
Miopatía miotubular forma autrosómica dominante
Síndrome de Marfan
Oligodendroglioma
Síndrome de Peutz-Jeghers
Pseudoacondroplasia
Ataxia espiñocerebelar tipo 6
Agammaglobulinemia ligada ao X ou enfermidade de Bruton
Deficiencia de prolidase

Notas

↑ "Human Genome Assembly GRCh38 - Genome Reference Consortium". National Center for Biotechnology Information (en inglés). 2013-12-24. Consultado o 2017-03-04.
↑ "Search results - 19[CHR] AND "Homo sapiens"[Organism] AND ("has ccds"[Properties] AND alive[prop]) - Gene". NCBI. CCDS Release 20 for Homo sapiens. 2016-09-08. Consultado o 2017-05-28.
↑ Tom Strachan; Andrew Read (2 April 2010). Human Molecular Genetics. Garland Science. p. 45. ISBN 978-1-136-84407-2.
↑ Genome Decoration Page, NCBI. Ideogram data for Homo sapiens (850 bphs, Assembly GRCh38.p3). Última actualización 2014-06-03. Consultado o 2017-04-26.
↑ Genetics Home Reference
↑ Grimwood J, Gordon LA, Olsen A, Terry A, Schmutz J, Lamerdin J, Hellsten U, Goodstein D, Couronne O, Tran-Gyamfi M, Aerts A, Altherr M, Ashworth L, Bajorek E, Black S, Branscomb E, Caenepeel S, Carrano A, Caoile C, Chan YM, Christensen M, Cleland CA, Copeland A, Dalin E, Dehal P, Denys M, Detter JC, Escobar J, Flowers D, Fotopulos D, Garcia C, Georgescu AM, Glavina T, Gomez M, Gonzales E, Groza M, Hammon N, Hawkins T, Haydu L, Ho I, Huang W, Israni S, Jett J, Kadner K, Kimball H, Kobayashi A, Larionov V, Leem SH, Lopez F, Lou Y, Lowry S, Malfatti S, Martinez D, McCready P, Medina C, Morgan J, Nelson K, Nolan M, Ovcharenko I, Pitluck S, Pollard M, Popkie AP, Predki P, Quan G, Ramirez L, Rash S, Retterer J, Rodriguez A, Rogers S, Salamov A, Salazar A, She X, Smith D, Slezak T, Solovyev V, Thayer N, Tice H, Tsai M, Ustaszewska A, Vo N, Wagner M, Wheeler J, Wu K, Xie G, Yang J, Dubchak I, Furey TS, DeJong P, Dickson M, Gordon D, Eichler EE, Pennacchio LA, Richardson P, Stubbs L, Rokhsar DS, Myers RM, Rubin EM, Lucas SM (2004). "The DNA sequence and biology of human chromosome 19". Nature 428 (6982): 529–35. PMID 15057824. doi:10.1038/nature02399.
↑ Gilbert F (1997). "Disease genes and chromosomes: disease maps of the human genome. Chromosome 19". Genet Test 1 (2): 145–9. PMID 10464639. doi:10.1089/gte.1997.1.145.
↑ Texas School for the Blind and Visually Impaired website~ http://www.tsbvi.edu/Outreach/seehear/spring01/lebers.htm Arquivado 27 de maio de 2010 en Wayback Machine.

[National_Center_for_Biotechnology_Information_2017-1] "Human Genome Assembly GRCh38 - Genome Reference Consortium". National Center for Biotechnology Information (en inglés). 2013-12-24. Consultado o 2017-03-04.

[CCDS-2] "Search results - 19[CHR] AND "Homo sapiens"[Organism] AND ("has ccds"[Properties] AND alive[prop]) - Gene". NCBI. CCDS Release 20 for Homo sapiens. 2016-09-08. Consultado o 2017-05-28.

[StrachanRead2010-3] Tom Strachan; Andrew Read (2 April 2010). Human Molecular Genetics. Garland Science. p. 45. ISBN 978-1-136-84407-2.

[850bphs-4] Genome Decoration Page, NCBI. Ideogram data for Homo sapiens (850 bphs, Assembly GRCh38.p3). Última actualización 2014-06-03. Consultado o 2017-04-26.

[5] Genetics Home Reference

[6] Grimwood J, Gordon LA, Olsen A, Terry A, Schmutz J, Lamerdin J, Hellsten U, Goodstein D, Couronne O, Tran-Gyamfi M, Aerts A, Altherr M, Ashworth L, Bajorek E, Black S, Branscomb E, Caenepeel S, Carrano A, Caoile C, Chan YM, Christensen M, Cleland CA, Copeland A, Dalin E, Dehal P, Denys M, Detter JC, Escobar J, Flowers D, Fotopulos D, Garcia C, Georgescu AM, Glavina T, Gomez M, Gonzales E, Groza M, Hammon N, Hawkins T, Haydu L, Ho I, Huang W, Israni S, Jett J, Kadner K, Kimball H, Kobayashi A, Larionov V, Leem SH, Lopez F, Lou Y, Lowry S, Malfatti S, Martinez D, McCready P, Medina C, Morgan J, Nelson K, Nolan M, Ovcharenko I, Pitluck S, Pollard M, Popkie AP, Predki P, Quan G, Ramirez L, Rash S, Retterer J, Rodriguez A, Rogers S, Salamov A, Salazar A, She X, Smith D, Slezak T, Solovyev V, Thayer N, Tice H, Tsai M, Ustaszewska A, Vo N, Wagner M, Wheeler J, Wu K, Xie G, Yang J, Dubchak I, Furey TS, DeJong P, Dickson M, Gordon D, Eichler EE, Pennacchio LA, Richardson P, Stubbs L, Rokhsar DS, Myers RM, Rubin EM, Lucas SM (2004). "The DNA sequence and biology of human chromosome 19". Nature 428 (6982): 529–35. PMID 15057824. doi:10.1038/nature02399.

[7] Gilbert F (1997). "Disease genes and chromosomes: disease maps of the human genome. Chromosome 19". Genet Test 1 (2): 145–9. PMID 10464639. doi:10.1089/gte.1997.1.145.

[8] Texas School for the Blind and Visually Impaired website~ http://www.tsbvi.edu/Outreach/seehear/spring01/lebers.htm Arquivado 27 de maio de 2010 en Wayback Machine.

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]