Jump to content

Ուաջիթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուաջիթ
Տեսակհին եգիպտական աստվածություն, պատերազմի աստված և դիցաբանական օձ
ԴիցաբանությունԵգիպտական դիցաբանություն
Սեռիգական
ԱսպարեզLower Egypt?
 Wadjet Վիքիպահեստում

Ուաջիթ կամ Ուտո (եգիպ.՝ W3ḏt / W3ḏjt - կանաչ)[1]), ներքին Եգիպտոսի հին եգիպտական կոբրա-աստվածուհի, որը փարավոնի իշխանության հովանավորն էրː Նեհբեթ գիշակեր թռչուն աստվածուհու հետ միասին հանդիսանում է Երկու երկրների աստվածը (նախկինում եղել են ստորին և վերին Եգիպտոս), հաճախ է հանդիպում Ուրեյ արքայատոհմի ադամանդե թագերի վրա[2]։

Նկարում Նեֆերտումը նստած է լոտոս ծաղիկի վրա, երկու երկրների տիրուհիների միջև (Ուաջիթ և Նեհբեթ): Դեմդերի տաճար, հռոմեական ժամանակաշրջան:

Անունի ձևը նույնականացնում են ստորին Եգիպտոսի խորհրդանիշ՝ պապիրուս բույսի հետː Նաև այն թարգմանաբար նշանակում է «կանաչ», քանի որ Ուաջիթը համարվում էր «կանաչ բուսականություն կրող»[1] ː

Նկարագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարագրվել է կանգնած կոբրայի կամ Ստորին Եգիպտոսի կարմիր թագը գլխին կրող կնոջ տեսքով։ Հիբիսում հանդիպում է նկարագրություններ որտեղ աստվածուհին ունի առյուծի գլխով կնոջ տեսք[1]։ Ավելի ուշ ժամանակներում Ուաջիթը նկարագրվել է առյուծի գլխով կնոջ տեսքով՝ զարդարված իր նախնական խորհրդանիշ կոբրայով։ Կապվելով արևային սիմվոլների հետ երբեմն ավելացվում էին արևի սկավառակ։

Դիցաբանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պապիրուսագույն աստվածուհին հին եգիպտական դիցաբանության մեջ է մտել որպես երիտասարդ Գոռի ստնտուː Նա օգնել է Գոռի մայր Իսիդային փրկել երեխային դավաճան Սետայից, երբ որ նա հայտնվել էր Դելիտի թփուտներում։ Հին հունական Ապոլոնի և Լատոնի պատմություններում կա այս միֆի համարժեք միֆը։ Ապոկոնի և Լատոսնի Դելոսում մնալը հանգեցրեց նրան, որ Ուտոյին հելլենական ժամանակաշրջանում սկսեցին նույնացնել Լատոնի հետ։ Փարավոնները Ուաջիթին և Նեհբեթին համարում էին իրենց թագավորական իշխանության և պատերազմներում անպարտելիության, Ստորին և Վերին Եգիպտոսների պաշտպանն ու հովանավոր աստվաշուհին։ Այն հանդիսանում է Ուրեյ արքայատոհմի հիմնական ոճավորվածության մասերիցː

Ուրեյը Ջերոսի բուրգի վրա:

Ք. հ. IV դարի հերոգլիֆիկան ցույց է տալիս, որ եգիպտացիները ունեցել են օձի հերոգլիֆ, որին անվանում էին «ուրե», այն հունարեն նշանակում է «վասիլիսկ» և «անվերջություն»։ Եգիպտացիները հավատում էին, որ այս տեսակի օձերը անմահ են, և որ նրանք շնչառությամբ կարող են սպանել ցանկացած արարածի[3]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Rolf Felde Ägyptische Gottheiten. — 2. — Wiesbaden: R. Felde Eigenverlag, 1995. — С. 68.
  2. Michael Rice Who's Who in Ancient Egypt. — Routledge, 2002. — С. 88. — 320 с. — ISBN 9781134734207
  3. Гораполлон О том, как [египтяне] изображают вечность // Иероглифика : Книга первая / Пер. с др.-греч. А. Г. Алексаняна.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուաջիթ» հոդվածին։