Jump to content

Վենկատրաման Ռամակրիշնան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վենկատրաման Ռամակրիշնան
թամիլերեն՝ வெங்கட்ராமன் ராமகிருஷ்ணன்
Դիմանկար
Ծնվել է1952[1]
ԾննդավայրChidambaram, South Arcot, Մադրաս, Հնդկաստան[2]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունMaharaja Sayajirao University of Baroda?[3], Օհայոյի համալսարան (1976) և Կալիֆոռնիայի համալսարան[4]
Մասնագիտությունկենսաբան, քիմիկոս, կենսաֆիզիկոս, կենսաքիմիկոս և մոլեկուլային կենսաբան
ԱշխատավայրՄոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիա[5], University of Utah School of Medicine?[6], Brookhaven National Laboratory?[7] և Եյլի համալսարան[8]
Ծնողներմայր՝ R. Rajalakshmi?
Զբաղեցրած պաշտոններԹագավորական միության նախագահ
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼեոպոլդինա[14], Լոնդոնի թագավորական ընկերություն[15], ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[16], Մոլեկուլային կենսաբանության եվրոպական կազմակերպություն[16] և Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա
Կայքmrc-lmb.cam.ac.uk/ribo/homepage/ramak/index.html
 Venkatraman Ramakrishnan Վիքիպահեստում

Վենկատրաման Ռամակրիշնան (1952[1], Chidambaram, South Arcot, Մադրաս, Հնդկաստան[2]) ) բրիտանացի-ամերիկացի կառուցվածքային կենսաբան։ 2009 թվականին նա Թոմաս Շտեյցի և Ադա Յոնաթի հետ կիսեց քիմիայի Նոբելյան մրցանակը՝ ռիբոսոմների կառուցվածքի և գործառույթների վերաբերյալ հետազոտության համար։[17][18][19][20]

1999 թվականից նա աշխատել է որպես խմբի ղեկավար Բժշկական հետազոտությունների խորհրդի (MRC) մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայում (LMB) Քեմբրիջի կենսաբժշկական համալսարանում, Մեծ Բրիտանիա, նաև Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջի անդամ է։[21][22][23][24][25] Նա 2015-2020 թվականներին նա աշխատել է որպես Թագավորական ընկերության նախագահ։[26]

Կրթություն և վաղ կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռամակրիշնանը ծնվել է 1952 թվականին Հնդկաստանի Թամիլ Նադու նահանգի Կուդդալոր շրջանի Չիդամբարամ քաղաքում:

Նրա ծնողները՝ պրոֆ. Ք.Վ. Ռամակրիշնանը և պրոֆ. Ռաջալակշմի Ռամակրիշնանը, երկուսն էլ գիտնականներ էին,[27][28] իսկ հայրը Բարոդայի Մահարաջա Սայաջիրաո համալսարանի կենսաքիմիայի ամբիոնի վարիչն էր:[29][30] Նրա ծննդյան ժամանակ Ռամակրիշնանի հայրը բացակայում էր Հնդկաստանից և Դեյվիդ Է. Գրինի հետ հետդոկտորական հետազոտություն էր անում Վիսկոնսին-Մեդիսոնի համալսարանում, ԱՄՆ-ում:[29] Նրա մայրը հոգեբանության դոկտորի կոչում է ստացել 1959 թվականին ՄաքԳիլ համալսարանից։[31]

Ռամակրիշնանը ունի մեկ քույր` Լալիտա Ռամակրիշնանը, ով Քեմբրիջի համալսարանի բժշկության ամբիոնի իմունոլոգիայի և վարակիչ հիվանդությունների պրոֆեսոր Է[32] և ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ։[33]

Ռամակրիշնանի ընտանիքը տեղափոխվեց Գուջարաթ նահանգի Վադոդարա (նախկինում՝ Բարոդա), երբ նա երեք տարեկան էր։ Բացառությամբ մեկուկես տարվա (1960–61), երբ նրա ընտանիքը անց է կացրել Ավստրալիայի Ադելաիդայում, նա իր ողջ ուսումը ստացավ Հիսուսի և Մարիամի մենաստանում։ Այնուհետ նա Բարոդայի Մահարաջա Սայաջիրաո համալսարանում համալսարանում անցկացրեց բակալավրիատը Ազգային գիտական ​​տաղանդի կրթաթոշակով, որն ավարտեց 1971 թվականին ֆիզիկայի բակալավրի աստիճանով։[19] Այդ ժամանակ Բարոդայում ֆիզիկայի դասընթացը նոր էր և մասամբ հիմնված էր Բերքլիի ֆիզիկայի դասընթացի և Ֆեյնմանի ֆիզիկայի դասախոսությունների վրա։[29]

Համալսարանն ավարտելուց անմիջապես հետո նա տեղափոխվեց ԱՄՆ, որտեղ 1976 թվականին Օհայոյի համալսարանից ստացավ փիլիսոփայության դոկտորի կոչում կալիումի երկջրածին ֆոսֆատի (KDP) ֆերոէլեկտրական փուլային անցման հետազոտության համար։[34][35][36][37] Այնուհետ, նա երկու տարի որպես ասպիրանտ անցկացրեց Կալիֆորնիայի համալսարանում, Սան Դիեգո, կենսաբանություն ուսումնասիրելով, որով և տեսական ֆիզիկայից անցում կատարեց կենսաբանության։[38]

Կարիերա և հետազոտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռամակրիշնանը սկսեց աշխատել ռիբոսոմների վրա՝ որպես հետդոկտորական հետազոտող Յեյլի համալսարանում։[19] Հետդոկտորականի ավարտից հետո սկզբում նա չկարողացավ դասախոսական պաշտոն գտնել, թեև դիմել էր Միացյալ Նահանգների մոտ 50 համալսարաններ։[39][40]

1983-ից 1995 թվականներին նա շարունակեց աշխատել ռիբոսոմների վրա Բրուքհեյվենի ազգային լաբորատորիայում։[41]

1995 թվականին նա տեղափոխվեց Յուտայի ​​համալսարան՝ որպես կենսաքիմիայի պրոֆեսոր, իսկ 1999 թվականին նա տեղափոխվեց Անգլիայի Քեմբրիջի Մոլեկուլային կենսաբանության բժշկական հետազոտական ​​խորհրդի լաբորատորիա։

1999 թվականին Ռամակրիշնանի լաբորատորիան հրապարակեց 30S ենթամիավորի կառուցվածքը 5,5 Անգստրեմ թողունակությամբ։ Հաջորդ տարի նրա լաբորատորիան սահմանեց ռիբոսոմի 30S ենթամիավորի և մի քանի հակաբիոտիկներով նրա համալիրների ամբողջական մոլեկուլային կառուցվածքը։ Դրան հաջորդեցին ուսումնասիրությունները, որոնք կառուցվածքային պատկերացումներ տվեցին այն մեխանիզմի վերաբերյալ, որն ապահովում է սպիտակուցի կենսասինթեզի իսկությունը: 2007 թվականին նրա լաբորատորիան սահմանեց ռիբոսոմի ատոմային կառուցվածքը ամբողջությամբ իր tRNA և mRNA լիգանդներով հանդերձ։ 2013 թվականից ի վեր նա օգտագործել է Կրիոգեն էլեկտրոնային մանրադիտակը՝ հիմնականում էուկարիոտների և միտոքոնդրիալ տրանսլյացիայի վրա աշխատելու համար։[42][43]

Թագավորական ընկերության նախագահություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռամակրիշնանի՝ 2015-2020 թվականներին Թագավորական ընկերության նախագահի պաշտոնում, գերակշռում էր Բրեքսիթը, իսկ վերջին տարում՝ COVID-19 համաճարակը և դրան դիմակայելը։[44] 2018 թվականի հուլիսին տված հարցազրույցում նա ասաց, որ Եվրամիությունից դուրս գալու Բրիտանիայի որոշումը վնասում է Բրիտանիայի՝ որպես գիտության ոլորտում աշխատելու լավ վայրի համբավը՝ մեկնաբանելով. «Գիտական ​​հանրությանը շատ դժվար է Բրեքսիթի որևէ առավելություն տեսնելը։ Նրանք բավականին կոշտ են վերաբերվում դրան»։ Նա և՛ Մեծ Բրիտանիայի, և՛ ԵՄ-ի համար, որպես տեսավ առավելություն տեսնում էր Բրիտանիայի ներգրավված լինելը Galileo-ում և Euratom-ում, որոնք, ի տարբերություն Եվրոպական դեղամիջոցների գործակալության, ԵՄ գործակալություններ չեն։[45]

Ռամակրիշնանը պնդում էր, որ առանց գործարք Բրեքսիթը կվնասի գիտությանը: Ռամակրիշնանը գրել է. «Գիտության վերաբերյալ գործարքը բխում է ընդհանուր Եվրոպայի շահերից և, այն այլ հարցերի շուրջ տարաձայնությունների պատճառո, այն չպետք է զոհաբերվի։ Մենք չենք կարող դա անել առանձին-առանձին: Եթե ​​մենք պատրաստվում ենք հաջողությամբ լուծել գլոբալ խնդիրները, ինչպիսիք են կլիմայի փոփոխությունը, մարդկանց հիվանդությունները և պարենային անվտանգությունը, մենք չենք կարող դա անել առանձին: Չկա որևէ սցենար, երբ ԵՄ-ում մեր ամենամոտ գիտական ​​գործընկերների հետ մեր հարաբերությունների վատթարացումը մեզ ավելի մոտեցնի այդ նպատակներին: [46]

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1975 թվականին Ռամակրիշնանը ամուսնացավ մանկական գրքերի հեղինակ և նկարազարդող Վերա Ռոզենբերիի հետ։[29] Նա ունի խորթ դուստր՝ Տանյա Կապկան, բժիշկ, որը մասնագիտացած է հանրային առողջապահության և թերսապահով համայնքներում առողջապահական օգնության մեջ և որդի՝ Ռաման Ռամակրիշնան, կամերային երաժշտության մեջ մասնագիտացած թավջութակահար և Նյու Յորք նահանգի Բարդ քոլեջի պրոֆեսոր։[47]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2 Americans, Israeli share Nobel Prize in chemistry // Los Angeles Times — El Segundo: 2009. — ISSN 0458-3035; 2165-1736
  3. ↑ MSU diary with sadhus as inventors brings disrepute to India: Ex-student, Nobel Laureate // The Indian Express — 2017.
  4. ↑ Nobel Prize 2017: Know where India’s Nobel laureates studied // The Indian Express — 2017.
  5. ↑ Venki Ramakrishnan - mrc LABORATORY // The Salt Lake Tribune — Salt Lake City: 2009. — ISSN 0746-3502
  6. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  7. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  8. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  9. ↑ https://www.gf.org/fellows/all-fellows/venkatraman-ramakrishnan/
  10. ↑ The Nobel Prize in Chemistry 2009 — Nobel Foundation.
  11. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  12. ↑ Padma Vibhushan for P.C. Reddy, Ramakrishnan and four others // The Hindu — 2010. — ISSN 0971-751X
  13. ↑ https://www.jeantet.ch/en/prix-louis-jeantet/laureats/2007-en/docteur-venki-ramakrishnan/
  14. ↑ https://www.google.co.in/search?q=venkatraman+ramakrishnan+German+Academy+of+Sciences+Leopoldina&rlz=1C1WLXA_enIN808IN809&oq=venkatraman+ramakrishnan+German+Academy+of+Sciences+Leopoldina&aqs=chrome..69i57.8799j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8
  15. ↑ https://www.financialexpress.com/world-news/indian-origin-nobel-laureate-venkatraman-ramakrishnan-calls-for-sensible-immigration-system-post-brexit/1317745/
  16. ↑ 16,0 16,1 https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/nobel-prize-winner-venkatraman-ramakrishnan-to-deliver-lecture-in-delhi-on-january-8/articleshow/50352016.cms
  17. ↑ «2009 Chemistry Nobel Laureates». Nobel Foundation. 2009. Վերցված է 14 October 2009-ին.
  18. ↑ Rodnina, Marina V.; Wintermeyer, Wolfgang (2010). «The ribosome goes Nobel». Trends in Biochemical Sciences. 35 (1): 1–5. doi:10.1016/j.tibs.2009.11.003. PMID 19962317.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 «Venkatraman_Ramakrishnan». University of Cambridge. Արխիվացված է օրիգինալից 19 April 2015-ին.
  20. ↑ Venkatraman Ramakrishnan Audio Interview Official Nobel Foundation website telephone interview
  21. ↑ Nair, Prashant (2011). «Profile of Venkatraman Ramakrishnan». Proceedings of the National Academy of Sciences. 108 (38): 15676–15678. Bibcode:2011PNAS..10815676N. doi:10.1073/pnas.1113044108. PMC 3179092. PMID 21914843. հրապարակում բաց հնարավորություն
  22. ↑ «Biologist Venki Ramakrishnan to lead Royal Society». BBC News. London. 18 March 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 10 October 2015-ին.
  23. ↑ James, Nathan Rhys (2017). Structural insights into noncanonical mechanisms of translation. cam.ac.uk (PhD thesis). University of Cambridge. doi:10.17863/CAM.13713. OCLC 1064932062. Կաղապար:EThOS. Կաղապար:Free access
  24. ↑ Venki Ramakrishnan Պաշտոնական կայք Edit this at Wikidata
  25. ↑ Ramakrishnan, Venki (2018). Gene machine. The race to decipher the secrets of the ribosome. London: Oneworld. ISBN 9781786074362. OCLC 1080631601. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-03-27-ին. Վերցված է 2024-09-06-ին.
  26. ↑ Peplow, M. (2015). «Structural biologist named president of UK Royal Society». Nature. doi:10.1038/nature.2015.17153. S2CID 112623895.
  27. ↑ «Common root: Tamil Nadu gets its third laureate». Times of India. TNN. 8 October 2009.
  28. ↑ «Venki Ramakrishnan, Ph.D.». American Academy of Achievement. Վերցված է 26 November 2022-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «nobio» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  30. ↑ Ramakrishnan, C. V.; Banerjee, B. N. (1951). «Mould Lipase: Effect of Addition of Vitamins and Sterol to the Cake Medium on the Growth and the Activity of the Lipolytic Mould». Nature. 168 (4282): 917–918. Bibcode:1951Natur.168..917R. doi:10.1038/168917a0. PMID 14899529. S2CID 4244697.
  31. ↑ Ramakrishnan, Rajalakshmi (1959). Comparative Effects of Successive and Simultaneous Presentation on Transfer in Verbal Learning (PhD thesis). McGill University. ProQuest 301865011.
  32. ↑ «Lalita Ramakrishnan Home page in Department of Medicine, University of Cambridge».
  33. ↑ «Lalita Ramakrishnan elected to the U.S. National Academy of Sciences». University of Cambridge. Վերցված է 30 January 2016-ին.
  34. ↑ Ramakrishnan, Venkatraman (1976). The Green function theory of the ferroelectric phase transition in KDP (PhD thesis). Ohio University. OCLC 3079828. ProQuest 302809453.
  35. ↑ Ramakrishnan, Venkatraman; Tanaka, Tomoyasu (1977). «Green's-function theory of the ferroelectric phase transition in potassium dihydrogen phosphate (KDP)». Physical Review B. 16 (1): 422–426. Bibcode:1977PhRvB..16..422R. doi:10.1103/physrevb.16.422.
  36. ↑ «Venkatraman Ramakrishnan: a profile». Times of India. 7 October 2009. Վերցված է 7 October 2009-ին.
  37. ↑ «Factbox: Nobel chemistry prize – Who are the winners?». Reuters. 7 October 2009. Վերցված է 7 October 2009-ին.
  38. ↑ «Profile: Dr Venkatraman Ramakrishnan». Indian Express. 7 October 2009. Վերցված է 7 October 2009-ին.
  39. ↑ «Nobel laureate Venkat Ramakrishnan failed IIT, medical entrance tests». The Times of India. 5 January 2010.
  40. ↑ «Venki Ramakrishnan, Ph.D. Biography and Interview». www.achievement.org. American Academy of Achievement. Վերցված է 30 December 2022-ին.
  41. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «brookhaven» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  42. ↑ Fernández, Israel S.; Bai, Xiao-Chen; Hussain, Tanweer; Kelley, Ann C.; Lorsch, Jon R.; Ramakrishnan, V.; Scheres, Sjors H. W. (15 November 2013). «Molecular architecture of a eukaryotic translational initiation complex». Science. 342 (6160): 1240585. doi:10.1126/science.1240585. ISSN 1095-9203. PMC 3836175. PMID 24200810.
  43. ↑ Amunts, Alexey; Brown, Alan; Bai, Xiao-Chen; Llácer, Jose L.; Hussain, Tanweer; Emsley, Paul; Long, Fei; Murshudov, Garib; Scheres, Sjors H. W. (28 March 2014). «Structure of the yeast mitochondrial large ribosomal subunit». Science. 343 (6178): 1485–1489. Bibcode:2014Sci...343.1485A. doi:10.1126/science.1249410. ISSN 1095-9203. PMC 4046073. PMID 24675956.
  44. ↑ Clive Cookson (20 November 2020). «'Voice of British science fights for future of UK research'». The Financial Times.
  45. ↑ Ian Tucke (15 July 2018). «Venkatraman Ramakrishnan: 'Britain's reputation has been hurt'». The Guardian.
  46. ↑ A no-deal Brexit would be a disaster for the UK science community, The Independent. Accessed 30 December 2022.
  47. ↑ Amit Roy (17 October 2009). «'Venki' makes light of India link – Winner says not to treat science like cricket; league of misses grows». The Telegraph (Kolkata). Արխիվացված է օրիգինալից 22 October 2009-ին. Վերցված է 17 October 2009-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վենկատրաման_Ռամակրիշնան&oldid=10128208» էջից