Baro a Selanda: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Xqbot (tungtungan | aramid) m r2.7.3) (Robot: Agsuksukat tl:Bagong Selanda idiay tl:New Zealand |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
(Dagiti 32 nga agtengnga a rebision babaen dagiti 8 nga agar-aramat a saan a naipakita) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{coord|42|S|174|E|scale:5000000_source:GNS|display=title}} |
|||
{{Infobox pagilian |
{{Infobox pagilian |
||
|native_name = ''Aotearoa'' |
|native_name = ''Aotearoa'' |
||
Linia 4: | Linia 5: | ||
|common_name = New Zealand |
|common_name = New Zealand |
||
|image_flag = Flag of New Zealand.svg |
|image_flag = Flag of New Zealand.svg |
||
|image_coat = Coat of |
|image_coat = Coat of arms of New Zealand.svg |
||
|image_map = |
|image_map = NZL orthographic NaturalEarth.svg |
||
|map_caption = Ti hemisperio a naipatengnga idiay Baro a Selanda |
|map_caption = Ti hemisperio a naipatengnga idiay Baro a Selanda |
||
|national_anthem = |
|national_anthem ={{brk}}"'''[[Apo Dios Ikanawam ti Baro a Selanda]]'''"{{brk}}"[[Apo Dios Isalakanmo ti Reina]]"{{#Tag:ref|Ti "Apo Dios Isalakanmo ti Reina" ket opisial a nailian a kanta ngem mapasap a maus-usar laeng kadagiti naarian ken bise a naarian a paspasamak.<ref>{{cite web| url=http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems |title=Dagiti Nailian a Kanta ti Baro a Selanda |publisher=[[Ministro para iti Kultura ken Tinawtawid]] |accessdate=17 Pebrero 2008}}</ref><ref name="AnthemProtocol">{{cite web| url=http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems |title=Pagalagadan para iti panagusar kadagiti Nailian a Kanta ti Baro a Selanda |publisher=Ministro para iti Kultura ken Tinawtawid |accessdate=17 Pebrero 2008}}</ref>|group =n}}{{brk|2}}[[Papeles:God Defend New Zealand instrumental.ogg|center]] |
||
|capital = [[Wellington]] |
|capital = [[Wellington]] |
||
|coordinates = {{Coord|41|17|S|174|27|E|type:city}} |
|||
|latd=41 |latm=17 |latNS=S |longd=174 |longm=27 |longEW=E |
|||
|largest_city = [[Auckland]] |
|largest_city = [[Auckland]] |
||
|official_languages = [[Baro a Selanda |
|official_languages = [[Ingles ti Baro a Selanda|Ingles]] (95.9%){{#Tag:ref|Ti porsiento ti pagsasao ket agnayon ti ad-adu ngem 100% gapu ta adu dagiti tattao nga agsasao ti ad-adu ngen maysa a pagsasao. Saanda nga iraman dagiti saan a mausar a sungbat ken dagiti saan nga agsao ti pagsasao (a kas dagiti ubbing unay nga agsao).|group =n}}<br />[[Pagsasao a Māori|Māori]] (4.2%)<br />[[Senial a pagsasao ti Baro a Selanda]] (0.6%) |
||
|languages_type = [[Nailian a pagsasao]] |
|languages_type = [[Nailian a pagsasao]] |
||
|languages = [[Baro a Selanda |
|languages = [[Ingles ti Baro a Selanda|Ingles]] (98%) |
||
|ethnic_groups = 78% [[Baro a Selanda nga Europeano|Europeano]]/Dadduma oay{{#Tag:ref|Ti porsiento ti etnisidad ket agnayon ti sumurok a 100% gapu ta adu dagiti tattao a nainaganan nga |
|ethnic_groups = 78% [[Baro a Selanda nga Europeano|Europeano]]/Dadduma oay{{#Tag:ref|Ti porsiento ti etnisidad ket agnayon ti sumurok a 100% gapu ta adu dagiti tattao a nainaganan nga ad-adu ngen maymaysa nga etniko a grupo.<ref name="EthnicityData">{{cite journal |first1=Robert |last1=Didham |last2=Potter |first2=Deb |last3=Allan |first3=Jo-anne |url=http://www.stats.govt.nz/browse_for_stats/population/census_counts/review-measurement-of-ethnicity/~/media/Statistics/Publications/Analytical-reports/review-measurement-ethnicity/understanding-working-ethnicity-data.ashx |title=Pannakaawat ken Panagobra iti Datos ti Etnisidad |date=Abril 2005 |publisher=[[Estadistika ti Baro a Selanda]] |isbn=978-0-478-31505-9 |accessdate=19 Septiembre 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071125133402/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/F9967810-E15B-4D28-A8E3-DBAD6B80954C/0/UnderstandingWorkingEthnicityData.pdf |archivedate=2007-11-25 |url-status=live }}</ref>|group =n}}<br />14.6% [[Tattao a Māori|Māori]]<br />9.2% [[Tattao nga Asiano|Asiano]]<br />6.9% [[Taga-isla ti Pasipiko|Tattao ti pasipiko]] |
||
|demonym = [[Taga-Baro a Selanda]], <br />[[Kiwi (tattao)|Kiwi]] (panagsarsarita) |
|demonym = [[Taga-Baro a Selanda]], <br />[[Kiwi (tattao)|Kiwi]] (panagsarsarita) |
||
|sovereignty_type = [[Pananagwayawayas iti Baro a Selanda|Panagwaywayas]] |
|sovereignty_type = [[Pananagwayawayas iti Baro a Selanda|Panagwaywayas]] |
||
|sovereignty_note = manipud |
|sovereignty_note = manipud iti Nagkaykaysa a Pagarian{{#Tag:ref|Adda dagiti adu a petsa a mangibaga ti panagwayawayas (kitaen ti [[Pananagwayawayas iti Baro a Selanda]]).|group =n}} |
||
|established_event1 = [[Batay-linteg a Tignay ti Baro a Selanda 1852]] |
|established_event1 = [[Batay-linteg a Tignay ti Baro a Selanda 1852]] |
||
|established_date1 = 17 Enero 1853 |
|established_date1 = 17 Enero 1853 |
||
Linia 26: | Linia 27: | ||
|established_event4 = [[Batay-linteg a Tignay 1986]] |
|established_event4 = [[Batay-linteg a Tignay 1986]] |
||
|established_date4 = 13 Disiembre 1986 |
|established_date4 = 13 Disiembre 1986 |
||
|government_type = [[Unitario nga estado|Unitario]] a [[Parlamentario a sistema| |
|government_type = [[Unitario nga estado|Unitario]] a [[Parlamentario a sistema|parliamentario]] a [[batay-linteg a monarkia]] |
||
|leader_title1 = [[Monarkia iti Baro a Selanda|Monarkia]] |
|leader_title1 = [[Monarkia iti Baro a Selanda|Monarkia]] |
||
|leader_name1 = [[Elizabeth II|Isabel II]] |
|leader_name1 = [[Elizabeth II|Isabel II]] |
||
|leader_title2 = [[Gobernador-Heneral iti Baro a Selanda|Gobernador-Heneral]] |
|leader_title2 = [[Gobernador-Heneral iti Baro a Selanda|Gobernador-Heneral]] |
||
|leader_name2 = [[ |
|leader_name2 = [[Cindy Kiro]] |
||
|leader_title3 = [[Kangrunaan a Ministro iti Baro a Selanda|Kangrunaan a Ministro]] |
|leader_title3 = [[Kangrunaan a Ministro iti Baro a Selanda|Kangrunaan a Ministro]] |
||
|leader_name3 = [[ |
|leader_name3 = [[Jacinda Ardern]] |
||
|area_rank = Maika-75 |
|area_rank = Maika-75 |
||
|area_magnitude = 1 E11 |
|||
|area_km2 = 268,021 |
|area_km2 = 268,021 |
||
|area_sq_mi = 103,483 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]--> |
|area_sq_mi = 103,483 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]--> |
||
|percent_water = 1.6{{#Tag:ref|Ti |
|percent_water = 1.6{{#Tag:ref|Ti pannakaitutop ti lugar iti Baro a Selanda (malaksid dagiti estuario) dagiti nasakupan ti karayan, dagiti danaw ken dagiti alog, manipud kadagiti bilang ti Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda,<ref>{{cite web |url=http://www.mfe.govt.nz/issues/land/land-cover-dbase/index.html |title=Ti Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda |work=Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda 2 |publisher=Ministro ti Katutubo ti Baro a Selanda |date=1 Hulio 2009 |accessdate=26 Abril 2011 |archive-date=2011-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110314113106/http://www.mfe.govt.nz/issues/land/land-cover-dbase/index.html |url-status=dead }}</ref> ket (357526 + 81936) / (26821559 – 92499–26033 – 19216) = 1.6%. No dagiti nalukatan nga estuario a danum, manglares, ken dagiti naapgadan a mulmula ket mairaman, ti bilang ket 2.2%.|group =n}} |
||
|population_estimate = |
|population_estimate = 5,132,870 <ref name="populationestimate">{{cite web |url=https://www.stats.govt.nz/tools/population-clock|title=Population clock |publisher=[[Statistics New Zealand]] |access-date=22 October 2021}}</ref> |
||
|population_estimate_year = |
|population_estimate_year = October 2021 |
||
|population_estimate_rank = Maika- |
|population_estimate_rank = Maika-121 |
||
|population_census = 4, |
|population_census = 4,699,755<ref>{{cite web|url=https://www.stats.govt.nz/information-releases/2018-census-population-and-dwelling-counts|title=2018 Census population and dwelling counts|publisher=[[Statistics New Zealand]]|date=23 Sep 2019|access-date=25 Sep 2019|df=dmy-all}}</ref> |
||
|population_census_year = |
|population_census_year = [[2018 New Zealand census|2018]] |
||
|population_density_km2 = |
|population_density_km2 = 19.1 |
||
|population_density_sq_mi = |
|population_density_sq_mi = 49.5<!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]--> |
||
|population_density_rank = Maika- |
|population_density_rank = Maika-167 |
||
|GDP_PPP = $ |
| GDP_PPP = {{increase}} $226.566 billion<ref name=imf2>{{cite web |url= https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=193,122,124,156,423,935,128,939,172,132,134,174,532,176,178,436,136,158,542,941,946,137,546,181,138,196,142,182,359,135,576,936,961,184,144,146,528,112,111,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,LUR,LE,&sy=2018&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |title=Report for Selected Countries and Subjects: October 2020 |publisher=International Monetary Fund |access-date=21 October 2020}}</ref> |
||
|GDP_PPP_rank = |
| GDP_PPP_rank = 64th |
||
|GDP_PPP_year = |
| GDP_PPP_year = 2021 |
||
|GDP_PPP_per_capita = $ |
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $44,226<ref name="imf2" /> |
||
|GDP_PPP_per_capita_rank = |
| GDP_PPP_per_capita_rank = 42nd |
||
|GDP_nominal = $ |
| GDP_nominal = {{increase}} $243.332 billion<ref name="imf2" /> |
||
|GDP_nominal_rank = |
| GDP_nominal_rank = 50th |
||
|GDP_nominal_year = |
| GDP_nominal_year = 2021 |
||
|GDP_nominal_per_capita = $ |
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $47,499<ref name="imf2" /> |
||
|GDP_nominal_per_capita_rank = |
| GDP_nominal_per_capita_rank = 22nd |
||
| Gini_year = 2019 |
|||
|HDI = {{increase}} 0.908<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf|title=Reporta ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan 2011|publisher=Nagkaykaysa a Pagpagilian|accessdate=2011-11-02}}</ref> |
|||
| Gini_change = increase<!--increase/decrease/steady--> |
|||
|HDI_rank = Maika-5 |
|||
| Gini = 33.9<!--number only--> |
|||
|HDI_year = 2011 |
|||
| Gini_ref = <ref>{{cite web |title=Household income and housing-cost statistics: Year ended June 2019 |
|||
|HDI_category = <span style="color:#090;">nangato unay</span> |
|||
|url= https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/Household-income-and-housing-cost-statistics/Download-data-corrected/household-income-and-housing-cost-statistics-year-ended-june-2019-corrected-21-feb-2020.xlsx |format=[[XLSX]] |at=Table 9 |publisher=[[Statistics New Zealand]] |access-date=24 February 2020 |archive-url= https://web.archive.org/web/20200224040109/https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/Household-income-and-housing-cost-statistics/Download-data-corrected/household-income-and-housing-cost-statistics-year-ended-june-2019-corrected-21-feb-2020.xlsx |archive-date=24 February 2020}}</ref> |
|||
|Gini = 36.2<ref>{{cite web |url=http://hdrstats.undp.org/en/indicators/161.html |title=Equality and inequality: Gini index |work=Reporta ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan 2009 |publisher=Programa ti Panagrangrang-ay ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] |accessdate=14 Abril 2011}}</ref> |
|||
| Gini_rank = |
|||
|Gini_year = 1997 |
|||
| HDI_year = 2019<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |
|||
|Gini_category = <span style="color:#fc0;">kalalainganna</span> |
|||
| HDI_change = increase<!--increase/decrease/steady--> |
|||
|currency = [[Baro a Selanda a doliar]] |
|||
| HDI = 0.931<!--number only--> |
|||
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web |url= http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf |title=Human Development Report 2020 |publisher=[[United Nations Development Programme]] |date=December 15, 2020 |access-date=December 15, 2020}}</ref> |
|||
|HDI_rank = Maika-14 |
|||
|currency = [[Doliar ti Baro a Selanda]] |
|||
|currency_code = NZD |
|currency_code = NZD |
||
|time_zone = [[Oras iti Baro a Selanda|NZST]]{{#Tag:ref|Ti [[Is-isla ti Chatham]] ket addaan iti sabali a sona ti oras, 45 minuto nga umuna ngem ti Baro a Selanda.|group =n}} |
|||
|country_code = NZ |
|||
|time_zone = [[Oras iti Baro a Selanda|NZST]]{{#Tag:ref|Ti [[Is-isla ti Chatham]] ket addaan ti sabali a sona ti oras, 45 minuto nga umuna ngem ti Baro a Selanda.|group =n}} |
|||
|utc_offset = +12 |
|utc_offset = +12 |
||
|time_zone_DST = [[Oras iti Baro a Selanda|NZDT]] |
|time_zone_DST = [[Oras iti Baro a Selanda|NZDT]] |
||
|DST_note = (Sep aginggana ti Abr) |
|DST_note = (Sep aginggana ti Abr) |
||
|utc_offset_DST = +13 |
|utc_offset_DST = +13 |
||
|date_format= |
|date_format= aa/bb/tttt |
||
|drives_on = |
|drives_on = kanigid |
||
|cctld = [[.nz]]{{#Tag:ref|Dagiti teritorio iti [[Niue]], ti [[Is-isla ti Cook]] ken [[Tokelau]] ket adda bukodda a [[Pagilian a kodigo ti kangatuan a pagturayan|cctlds]], [[.nu]], [[.ck]] ken [[.tk]] respectively.|group =n}} |
|cctld = [[.nz]]{{#Tag:ref|Dagiti teritorio iti [[Niue]], ti [[Is-isla ti Cook]] ken [[Tokelau]] ket adda bukodda a [[Pagilian a kodigo ti kangatuan a pagturayan|cctlds]], [[.nu]], [[.ck]] ken [[.tk]] respectively.|group =n}} |
||
|calling_code = [[+64]] |
|calling_code = [[+64]] |
||
Linia 78: | Linia 81: | ||
}} |
}} |
||
Ti '''Baro a Selanda''' ({{lang-en|New Zealand}}) ({{lang-mi|Aotearoa}}) ket maysa nga isla a pagilian a mabirukan idiay abagatan a laud ti [[Taaw Pasipiko]]. Ti heograpiko a pakabuklan daytoy a pagilian ket buklen ti dua a kangrunaaan a bagi ti dagdaga iti [[Amianan nga Isla|Amianan]] ken [[Abagatan nga Isla| |
Ti '''Baro a Selanda''' ({{lang-en|New Zealand}}) ({{lang-mi|Aotearoa}}) ket maysa nga isla a pagilian a mabirukan idiay abagatan a laud ti [[Taaw Pasipiko]]. Ti heograpiko a pakabuklan daytoy a pagilian ket buklen ti dua a kangrunaaan a bagi ti dagdaga iti [[Amianan nga Isla|Amianan]] ken [[Abagatan nga Isla|Abagatan nga is-isla]] ‒ ken dagiti adu pay a [[Is-isla iti Baro a Selanda|babassit nga is-isla]]. Naisanglad ti Baro a Selanda ti {{convert|1500|km|-2}} a daya iti [[Australia]] ti ballasiw ti [[Baybay Tasman]] ken ti agarup a {{convert|1000|km|-2}} nga abagatan dagiti [[Is-isla ti Pasipiko|isla a pagilian ti Pasipiko]] iti [[New Caledonia|Baro a Kaledonia]], [[Fiji]], ken [[Tonga]]. Gapu ti kaadayona, isu daytoy ti kaudian a tinagtagitao ti tattao. |
||
Dagiti [[Polinesio]] ket tinaenganda ti Baro a Selanda idi 1250–1300 CE ken nakaparang-ayda ti naisangsangayan a [[Māori a kultura]], kendagiti [[Dagiti etniko a grupo idiay Europa|Europeano]] ket immunada a nakadanon idi 1642 CE. Ti panangiyam-ammo ti patatas ken dagiti maskit ket nangirugi kadagiti yaalsa kadagiti [[Tattao a Māori|Māori]] idi las-ud ti kasapaan ti maika-19 a siglo, a nangiturongan dagiti suppiat ti tribu a [[Maskit a Gubgubat]]. Idi 1840 dagiti Britaniko ken Māori ket nagpirmada ti [[Tulag ti Waitangi|maysa a tulagan]] a nangaramid ti Baro a Selanda a kas maysa a kolonia ti [[Britaniko nga Imperio]]. Ti bilang dagiti imigrante ket immad-adu unay ken dagiti suppiat ket kimmaro kadagiti [[Gubgubat ti Baro a Selanda]], a nagbanagan iti adu a [[panagala ti daga iti Baro a Selanda|panagala kadagiti daga ti Māori]] idiay tengnga ti Amianan nga Isla. Ti ekonomiko a panagsagsagaba ket sinarunuan babaen dagiti paset ti panawen iti politikal a reporma, nga addan ti [[Panagbutos ti babbai idiay Baro a Selanda|ti pannakagun-od ti babbai a makabutos]] idi las-ud ti tawtawen ti 1890, ken ti maysa a [[nam-ay nga estado]] a naipatpatakder manipud idi tawtawen ti 1930. Kalpasan ti Sangalubongan a Gubat II, ti Baro a Selanda ket kimmaddua iti Australia ken ti Estados Unidos iti seguridad a tulagan ti [[ANZUS]], urayno ti Estados Unidos iti kalpasan daytoy, aginggana idi 2010, ket pinasardengna ti tulagan idi ti Baro a Selanda ket [[Nawaya a sona ti nuklear ti Baro a Selandad|nangiparit kadagiti armas a nuklear]]. Ti Baro a Selandad ket paset ti pannakibingbingayan ti intelihensia kadagiti Angloesperio a pagilian, ti [[UKUSA a Tulagan]]. Dagiti Tga-Baro a Selanda ket agragrag-oda ti maysa a kangatuan nga [[alagaden ti panagbiag]] iti lubong idi tawtawen ti 1950, ngem idi tawtawen ti 1970 daytoy ket nakakitan ti nakaro a a resesions, a pinakaro babaen kadagiti kellat ti petroleo ken ti iseserrek ti Nagkaykaysa a Pagarian iti [[Ekonomiko a Komunidad ti Europa]]. Ti pagilian ket napan iti [[Rogernomiko|nangruna nga ekonomiko a panabalbaliw]] idi las-ud ti tawtawen ti 1980, a nnagibaliw daytoy manipud iti maysa a [[protektionismo|protktionista]] iti maysa a liberalisado a [[nawaya a panagtagilako]] nga ekonomia. Dagiti pagtagilakuan ti Baro a Selanda kadagiti eksport ti agrikultura ket immadu a nagdumaduma manipud idi tawtawen ti 1970, nga adda idi ti kaaduan nga eksport ti dutdut ket sinukatan ti babaen ti paggatasan a produkto, karne, ken bino. |
|||
{{pungol-nangruna}} |
|||
== |
=== Dagiti paammo === |
||
{{Reflist|group=n}} |
|||
{{reflist}} |
|||
=== Dagiti dakamat === |
|||
{{Reflist}} |
|||
== Dagiti nagibasaran == |
|||
* {{cite book|author=Alley, Roderic |title=Ti Baro a Selanda iti Lubong a Pannakibiang iti IV 1990–2005|url=http://books.google.com/books?id=VEa-0PKh__oC|year=2008|publisher=Unibersidad ti Victoria a Pagmalditan}} |
|||
* {{Cite book |first=Carolyn |last=Bain |publisher=Lonely Planet |title=Baro a Selanda |year=2006 |isbn=1-74104-535-5 }} |
|||
* {{cite book |title=Australia, Baro a Selanda, ken ti Pasipiko: ti maipapan ti enbiromento a pakasaritaan |first=Donald |last=Garden |year=2005 |publisher=ABC-CLIO/Greenwood |series=Katutubo ken dagiti Kagimongan ti Tao |editor-last= Stoll |editor-first=Mark |isbn=978-1-57607-868-6}} |
|||
* {{cite book|year=2007|title=Kultura ken Panangidaulo iti Ballasiw ti Lubong: Ti GLOBO Libro kadagiti Nasayaat a Panagadal kadagiti 25 a Kagimongan|editor1-first=Jagdeep |editor1-last=Chhokar|editor2-first=Felix |editor2-last= Brodbeck|editor3-first=Robert|editor3-last=House|isbn=978-0-8058-5997-3|publisher=Psychology Press|location=US|chapter=Panangidaulo ken Kultura idiay Baro a Selanda|first=Jeffrey |last= Kennedy}} |
|||
*{{cite book|title=Dagiti dialekto titi Ingles: Ingles ti baro a Selandah|first1=Jennifer |last1=Hay|first2=Margaret|last2= Maclagan|first3=Elizabeth|last3=Gordon|isbn=978-0-7486-2529-1|publisher=Unibersidad ti Edinburgh a Pag,malditan|year=2008}} |
|||
* {{Cite book | last = King | first = Michael | authorlink = | title = Ti Penguin a Pakasaritaan ti Baro a Selanda | publisher=Penguin Books | year = 2003 | location = Baro a Selanda| isbn = 978-0-14-301867-4}} |
|||
* {{Cite book| last = Mein Smith| first = Philippa| title = Ti Ababa a Pakasaritaan ti Baro a Selanda |publisher=Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan| year = 2005| location = Australia |isbn = 0-521-54228-6}} |
|||
== Adu pay a mabasbasa == |
|||
*{{cite book |title=Bateman nga Ensiklopedia ti Baro a Selanda |year=2005 |isbn=1-86953-601-0 |edition=Maika-6 |editor=Bateman, David}} |
|||
*{{cite book| last=Sinclair |first=Keith |title=Ti Pakasaritaan ti Baro a Selanda|year=2000 |isbn=978-0-14-029875-8 |authorlink=|author2=Dalziel, Raewyn}} |
|||
* Dagiti Estadistika ti Baro a Selanda. ''Opisial a Tinawen a Libro ti Baro a Selanda'' (tinawen). {{ISBN|1-86953-776-9}} (2010). |
|||
== Dagiti akinruar a silpo == |
|||
* {{Commons-nailinia}} |
|||
* {{Wikivoyage-inline|New Zealand|Baro a Selanda}} |
|||
* {{dmoz|Regional/Oceania/New_Zealand}} |
|||
* {{wikiatlas|New Zealand|Baro a Selanda}} |
|||
* [http://newzealand.govt.nz/ Portal ti Gobierno ti Baro a Selanda] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070813175450/http://newzealand.govt.nz/ |date=2007-08-13 }} |
|||
* [http://www.mch.govt.nz/ Ministro para iti Kultura ken Tawidan] |
|||
* [http://www.stats.govt.nz/ Dagiti Estadistika ti Baro a Selanda] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110226234248/http://stats.govt.nz/ |date=2011-02-26 }} |
|||
{{Kontrol ti autoridad}} |
|||
[[Kategoria:Baro a Selanda| ]] |
[[Kategoria:Baro a Selanda| ]] |
||
[[Kategoria:Dagiti purpuro ti Taaw Pasipiko]] |
[[Kategoria:Dagiti purpuro ti Taaw Pasipiko]] |
||
[[Kategoria:Dagiti batay-linteg a monarkia]] |
[[Kategoria:Dagiti batay-linteg a monarkia]] |
||
[[Kategoria:Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti |
[[Kategoria:Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Ingles]] |
||
[[Kategoria:Dagiti dati a kolonia ti Britaniko]] |
[[Kategoria:Dagiti dati a kolonia ti Britaniko]] |
||
[[Kategoria:Dagiti |
[[Kategoria:Dagiti pagilian nga isla]] |
||
[[Kategoria:Dagiti liberal a demokrasia]] |
|||
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Mankomunidad ti Pagpagilian]] |
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Mankomunidad ti Pagpagilian]] |
||
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] |
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] |
||
Linia 99: | Linia 127: | ||
[[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1840]] |
[[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1840]] |
||
[[Kategoria:Selandia (kontinente)]] |
[[Kategoria:Selandia (kontinente)]] |
||
[[Kategoria:Nangruna nga artikulo]] |
|||
{{Link FA|sr}} |
|||
{{Link GA|de}} |
|||
{{Link GA|en}} |
|||
{{Link GA|es}} |
|||
{{Link GA|fr}} |
|||
{{Link GA|ru}} |
|||
[[ace:Seulandia Barô]] |
|||
[[af:Nieu-Seeland]] |
|||
[[als:Neuseeland]] |
|||
[[am:ኒው ዚላንድ]] |
|||
[[an:Nueva Zelanda]] |
|||
[[ang:Nīƿe Sǣland]] |
|||
[[ar:نيوزيلندا]] |
|||
[[arc:ܢܝܘ ܙܝܠܢܕ]] |
|||
[[arz:نيوزيلاندا]] |
|||
[[ast:Nueva Zelanda]] |
|||
[[az:Yeni Zelandiya]] |
|||
[[ba:Яңы Зеландия]] |
|||
[[bar:Neiseeland]] |
|||
[[bat-smg:Naujuojė Zelandėjė]] |
|||
[[bcl:Nueva Zelanda]] |
|||
[[be:Новая Зеландыя]] |
|||
[[be-x-old:Новая Зэляндыя]] |
|||
[[bg:Нова Зеландия]] |
|||
[[bi:Niu Zilan]] |
|||
[[bm:New Zealand]] |
|||
[[bn:নিউজিল্যান্ড]] |
|||
[[bo:ནིའུ་ཛི་ལེན་ཌི།]] |
|||
[[bpy:নিউজিল্যান্ড]] |
|||
[[br:Zeland-Nevez]] |
|||
[[bs:Novi Zeland]] |
|||
[[bxr:Шэнэ Зеланд]] |
|||
[[ca:Nova Zelanda]] |
|||
[[cdo:Sĭng-să̤-làng]] |
|||
[[ceb:New Zealand]] |
|||
[[ckb:نیوزیلاند]] |
|||
[[crh:Yañı Zelandiya]] |
|||
[[cs:Nový Zéland]] |
|||
[[cv:Çĕнĕ Зеланди]] |
|||
[[cy:Seland Newydd]] |
|||
[[da:New Zealand]] |
|||
[[de:Neuseeland]] |
|||
[[diq:Zelandaya Newiye]] |
|||
[[dsb:Nowoseelandska]] |
|||
[[dv:ނިއުޒިލޭންޑު]] |
|||
[[dz:ནིའུ་ཛི་ལེནཌ་]] |
|||
[[el:Νέα Ζηλανδία]] |
|||
[[en:New Zealand]] |
|||
[[eo:Nov-Zelando]] |
|||
[[es:Nueva Zelanda]] |
|||
[[et:Uus-Meremaa]] |
|||
[[eu:Zeelanda Berria]] |
|||
[[ext:Nueva Zelanda]] |
|||
[[fa:نیوزیلند]] |
|||
[[fi:Uusi-Seelanti]] |
|||
[[fiu-vro:Vahtsõnõ Meremaa]] |
|||
[[fo:Nýsæland]] |
|||
[[fr:Nouvelle-Zélande]] |
|||
[[frp:Novèla-Zèlande]] |
|||
[[frr:Nei-Sialun]] |
|||
[[fy:Nij-Seelân]] |
|||
[[ga:An Nua-Shéalainn]] |
|||
[[gag:Eni Zelandiya]] |
|||
[[gd:Sealainn Nuadh]] |
|||
[[gl:Nova Zelandia - New Zealand]] |
|||
[[got:𐌽𐌹𐌿𐌾𐌰 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳]] |
|||
[[gv:Yn Teelynn Noa]] |
|||
[[hak:Néu Sî-làn]] |
|||
[[he:ניו זילנד]] |
|||
[[hi:न्यूज़ीलैण्ड]] |
|||
[[hif:New Zealand]] |
|||
[[hr:Novi Zeland]] |
|||
[[hsb:Nowoseelandska]] |
|||
[[ht:Nouvèl Zelann]] |
|||
[[hu:Új-Zéland]] |
|||
[[hy:Նոր Զելանդիա]] |
|||
[[ia:Nove Zelanda]] |
|||
[[id:Selandia Baru]] |
|||
[[ie:Nov-Zeland]] |
|||
[[io:Nova-Zelando]] |
|||
[[is:Nýja-Sjáland]] |
|||
[[it:Nuova Zelanda]] |
|||
[[ja:ニュージーランド]] |
|||
[[jbo:zis. poi cnino]] |
|||
[[jv:Sélandia Anyar]] |
|||
[[ka:ახალი ზელანდია]] |
|||
[[kbd:Зелэнд ЩӀэ]] |
|||
[[kk:Жаңа Зеландия]] |
|||
[[kl:New Zealand]] |
|||
[[km:ញូស៊ីឡែន]] |
|||
[[kn:ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್]] |
|||
[[ko:뉴질랜드]] |
|||
[[krc:Джангы Зеландия]] |
|||
[[ku:Zêlanda Nû]] |
|||
[[kv:Выль Зеландия]] |
|||
[[kw:Mordir Nowydh]] |
|||
[[la:Nova Zelandia]] |
|||
[[lad:Mueva Zelanda]] |
|||
[[lb:Neiséiland]] |
|||
[[lez:ЦӀийи Зеландия]] |
|||
[[li:Nui-Zieland]] |
|||
[[lij:Neuva Selanda]] |
|||
[[lmo:Növa Zelanda]] |
|||
[[lo:ປະເທດນູແວນ ເຊລັງ]] |
|||
[[lt:Naujoji Zelandija]] |
|||
[[lv:Jaunzēlande]] |
|||
[[mi:Aotearoa]] |
|||
[[mk:Нов Зеланд]] |
|||
[[ml:ന്യൂസീലൻഡ്]] |
|||
[[mn:Шинэ Зеланд]] |
|||
[[mr:न्यू झीलँड]] |
|||
[[mrj:У Зеланди]] |
|||
[[ms:New Zealand]] |
|||
[[mt:New Zealand]] |
|||
[[my:နယူးဇီလန်နိုင်ငံ]] |
|||
[[na:Niu Djiran]] |
|||
[[nah:Yancuīc Zetlālpan]] |
|||
[[nds:Niegseeland]] |
|||
[[nds-nl:Ni'j-Zeelaand]] |
|||
[[ne:न्यू जील्याण्ड]] |
|||
[[new:न्यु जिल्यान्द]] |
|||
[[nl:Nieuw-Zeeland]] |
|||
[[nn:New Zealand]] |
|||
[[no:New Zealand]] |
|||
[[nrm:Nouvelle Zélande]] |
|||
[[oc:Nòva Zelanda]] |
|||
[[or:ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ]] |
|||
[[os:Ног Зеланди]] |
|||
[[pa:ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ]] |
|||
[[pam:New Zealand]] |
|||
[[pih:Nyuu Ziilan]] |
|||
[[pl:Nowa Zelandia]] |
|||
[[pms:Neuva Zelanda]] |
|||
[[pnb:نیوزی لینڈ]] |
|||
[[pnt:Νέα Ζηλανδία]] |
|||
[[pt:Nova Zelândia]] |
|||
[[qu:Musuq Silanda]] |
|||
[[rm:Nova Zelanda]] |
|||
[[ro:Noua Zeelandă]] |
|||
[[roa-rup:Naua Zeelanda]] |
|||
[[roa-tara:Nuève Zelanne]] |
|||
[[ru:Новая Зеландия]] |
|||
[[rue:Новый Зеланд]] |
|||
[[rw:Nuveli Zelande]] |
|||
[[sa:न्यू-जीलैंड]] |
|||
[[sah:Саҥа Зеландия]] |
|||
[[scn:Nova Zilanna]] |
|||
[[sco:New Zealand]] |
|||
[[se:Ođđa-Selánda]] |
|||
[[sh:Novi Zeland]] |
|||
[[simple:New Zealand]] |
|||
[[sk:Nový Zéland]] |
|||
[[sl:Nova Zelandija]] |
|||
[[sm:Niu Sila]] |
|||
[[so:New Zealand]] |
|||
[[sq:Zelanda e Re]] |
|||
[[sr:Нови Зеланд]] |
|||
[[su:Selandia Anyar]] |
|||
[[sv:Nya Zeeland]] |
|||
[[sw:New Zealand]] |
|||
[[szl:Nowo Zylandyjo]] |
|||
[[ta:நியூசிலாந்து]] |
|||
[[te:న్యూజీలాండ్]] |
|||
[[tg:Зеландияи Нав]] |
|||
[[th:ประเทศนิวซีแลนด์]] |
|||
[[tk:Täze Zelandiýa]] |
|||
[[tl:New Zealand]] |
|||
[[tpi:Niu Silan]] |
|||
[[tr:Yeni Zelanda]] |
|||
[[tt:Яңа Зеландия]] |
|||
[[ty:Aotearoa]] |
|||
[[ug:يېڭى زېلاندىيە]] |
|||
[[uk:Нова Зеландія]] |
|||
[[ur:نیوزی لینڈ]] |
|||
[[uz:Yangi Zelandiya]] |
|||
[[vec:Nova Zełanda]] |
|||
[[vep:Uz' Zelandii]] |
|||
[[vi:New Zealand]] |
|||
[[vls:Nieuw-Zêeland]] |
|||
[[vo:Nula-Seleäns]] |
|||
[[wa:Nouve Zelande]] |
|||
[[war:New Zealand]] |
|||
[[wo:Seland-Gu-Bees]] |
|||
[[wuu:新西兰]] |
|||
[[xal:Шинзелендин Орн]] |
|||
[[xmf:ახალი ზელანდია]] |
|||
[[yi:ניו זילאנד]] |
|||
[[yo:New Zealand]] |
|||
[[za:Saen Saelanz]] |
|||
[[zea:Nieuw-Zeêland]] |
|||
[[zh:新西兰]] |
|||
[[zh-classical:紐西蘭]] |
|||
[[zh-min-nan:Sin Jia̍t-lân-jia]] |
|||
[[zh-yue:紐西蘭]] |
|||
[[zu:INyuzilandi]] |
Kinaudi a rebision manipud idi 00:08, 26 Septiembre 2023
Nagsasabtan: 42°S 174°E / 42°S 174°E
Baro a Selanda Aotearoa | |
---|---|
Nailian a kanta: "Apo Dios Ikanawam ti Baro a Selanda" "Apo Dios Isalakanmo ti Reina"[n 1] | |
Kapitolio | Wellington 41°17′S 174°27′E / 41.283°S 174.450°E |
Kadakkelan a siudad | Auckland |
Opisial a sasao | Ingles (95.9%)[n 2] Māori (4.2%) Senial a pagsasao ti Baro a Selanda (0.6%) |
Nailian a pagsasao | Ingles (98%) |
Grupgrupo ti etniko | 78% Europeano/Dadduma oay[n 3] 14.6% Māori 9.2% Asiano 6.9% Tattao ti pasipiko |
Nagan dagiti umili | Taga-Baro a Selanda, Kiwi (panagsarsarita) |
Gobierno | Unitario a parliamentario a batay-linteg a monarkia |
• Monarkia | Isabel II |
Cindy Kiro | |
Jacinda Ardern | |
Panagwaywayas manipud iti Nagkaykaysa a Pagarian[n 4] | |
17 Enero 1853 | |
26 Septiembre 1907 | |
11 Disiembre 1931 (naampon idi 25 Nobiembre 1947) | |
13 Disiembre 1986 | |
Kalawa | |
• Dagup | 268,021 km2 (103,483 sq mi) (Maika-75) |
• Danum (%) | 1.6[n 5] |
Populasion | |
• Karkulo idi October 2021 | 5,132,870 [5] (Maika-121) |
• Senso idi 2018 | 4,699,755[6] |
• Densidad | 19.1/km2 (49.5/sq mi) (Maika-167) |
GDP (PPP) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $226.566 billion[7] (64th) |
• Tunggal maysa a tao | $44,226[7] (42nd) |
GDP (nominal) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $243.332 billion[7] (50th) |
• Tunggal maysa a tao | $47,499[7] (22nd) |
Gini (2019) | 33.9[8] kalalainganna |
HDI (2019) | 0.931[9] nangato unay · Maika-14 |
Kuarta | Doliar ti Baro a Selanda (NZD) |
Sona ti oras | UTC+12 (NZST[n 6]) |
• Kalgaw (DST) | UTC+13 (NZDT) |
(Sep aginggana ti Abr) | |
Pormat ti petsa | aa/bb/tttt |
Pagmanehuan | kanigid |
Kodigo ti panagtawag | +64 |
Kodigo ti ISO 3166 | NZ |
TLD ti internet | .nz[n 7] |
Ti Baro a Selanda (Ingles: New Zealand) (Māori: Aotearoa) ket maysa nga isla a pagilian a mabirukan idiay abagatan a laud ti Taaw Pasipiko. Ti heograpiko a pakabuklan daytoy a pagilian ket buklen ti dua a kangrunaaan a bagi ti dagdaga iti Amianan ken Abagatan nga is-isla ‒ ken dagiti adu pay a babassit nga is-isla. Naisanglad ti Baro a Selanda ti 1,500 kilometro (900 mi) a daya iti Australia ti ballasiw ti Baybay Tasman ken ti agarup a 1,000 kilometro (600 mi) nga abagatan dagiti isla a pagilian ti Pasipiko iti Baro a Kaledonia, Fiji, ken Tonga. Gapu ti kaadayona, isu daytoy ti kaudian a tinagtagitao ti tattao.
Dagiti Polinesio ket tinaenganda ti Baro a Selanda idi 1250–1300 CE ken nakaparang-ayda ti naisangsangayan a Māori a kultura, kendagiti Europeano ket immunada a nakadanon idi 1642 CE. Ti panangiyam-ammo ti patatas ken dagiti maskit ket nangirugi kadagiti yaalsa kadagiti Māori idi las-ud ti kasapaan ti maika-19 a siglo, a nangiturongan dagiti suppiat ti tribu a Maskit a Gubgubat. Idi 1840 dagiti Britaniko ken Māori ket nagpirmada ti maysa a tulagan a nangaramid ti Baro a Selanda a kas maysa a kolonia ti Britaniko nga Imperio. Ti bilang dagiti imigrante ket immad-adu unay ken dagiti suppiat ket kimmaro kadagiti Gubgubat ti Baro a Selanda, a nagbanagan iti adu a panagala kadagiti daga ti Māori idiay tengnga ti Amianan nga Isla. Ti ekonomiko a panagsagsagaba ket sinarunuan babaen dagiti paset ti panawen iti politikal a reporma, nga addan ti ti pannakagun-od ti babbai a makabutos idi las-ud ti tawtawen ti 1890, ken ti maysa a nam-ay nga estado a naipatpatakder manipud idi tawtawen ti 1930. Kalpasan ti Sangalubongan a Gubat II, ti Baro a Selanda ket kimmaddua iti Australia ken ti Estados Unidos iti seguridad a tulagan ti ANZUS, urayno ti Estados Unidos iti kalpasan daytoy, aginggana idi 2010, ket pinasardengna ti tulagan idi ti Baro a Selanda ket nangiparit kadagiti armas a nuklear. Ti Baro a Selandad ket paset ti pannakibingbingayan ti intelihensia kadagiti Angloesperio a pagilian, ti UKUSA a Tulagan. Dagiti Tga-Baro a Selanda ket agragrag-oda ti maysa a kangatuan nga alagaden ti panagbiag iti lubong idi tawtawen ti 1950, ngem idi tawtawen ti 1970 daytoy ket nakakitan ti nakaro a a resesions, a pinakaro babaen kadagiti kellat ti petroleo ken ti iseserrek ti Nagkaykaysa a Pagarian iti Ekonomiko a Komunidad ti Europa. Ti pagilian ket napan iti nangruna nga ekonomiko a panabalbaliw idi las-ud ti tawtawen ti 1980, a nnagibaliw daytoy manipud iti maysa a protktionista iti maysa a liberalisado a nawaya a panagtagilako nga ekonomia. Dagiti pagtagilakuan ti Baro a Selanda kadagiti eksport ti agrikultura ket immadu a nagdumaduma manipud idi tawtawen ti 1970, nga adda idi ti kaaduan nga eksport ti dutdut ket sinukatan ti babaen ti paggatasan a produkto, karne, ken bino.
Dagiti paammo
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Ti "Apo Dios Isalakanmo ti Reina" ket opisial a nailian a kanta ngem mapasap a maus-usar laeng kadagiti naarian ken bise a naarian a paspasamak.[1][2]
- ^ Ti porsiento ti pagsasao ket agnayon ti ad-adu ngem 100% gapu ta adu dagiti tattao nga agsasao ti ad-adu ngen maysa a pagsasao. Saanda nga iraman dagiti saan a mausar a sungbat ken dagiti saan nga agsao ti pagsasao (a kas dagiti ubbing unay nga agsao).
- ^ Ti porsiento ti etnisidad ket agnayon ti sumurok a 100% gapu ta adu dagiti tattao a nainaganan nga ad-adu ngen maymaysa nga etniko a grupo.[3]
- ^ Adda dagiti adu a petsa a mangibaga ti panagwayawayas (kitaen ti Pananagwayawayas iti Baro a Selanda).
- ^ Ti pannakaitutop ti lugar iti Baro a Selanda (malaksid dagiti estuario) dagiti nasakupan ti karayan, dagiti danaw ken dagiti alog, manipud kadagiti bilang ti Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda,[4] ket (357526 + 81936) / (26821559 – 92499–26033 – 19216) = 1.6%. No dagiti nalukatan nga estuario a danum, manglares, ken dagiti naapgadan a mulmula ket mairaman, ti bilang ket 2.2%.
- ^ Ti Is-isla ti Chatham ket addaan iti sabali a sona ti oras, 45 minuto nga umuna ngem ti Baro a Selanda.
- ^ Dagiti teritorio iti Niue, ti Is-isla ti Cook ken Tokelau ket adda bukodda a cctlds, .nu, .ck ken .tk respectively.
Dagiti dakamat
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "Dagiti Nailian a Kanta ti Baro a Selanda". Ministro para iti Kultura ken Tinawtawid. Naala idi 17 Pebrero 2008.
- ^ "Pagalagadan para iti panagusar kadagiti Nailian a Kanta ti Baro a Selanda". Ministro para iti Kultura ken Tinawtawid. Naala idi 17 Pebrero 2008.
- ^ Didham, Robert; Potter, Deb; Allan, Jo-anne (Abril 2005). "Pannakaawat ken Panagobra iti Datos ti Etnisidad". Estadistika ti Baro a Selanda. ISBN 978-0-478-31505-9. Naiyarkibo (PDF) manipud iti kasisigud idi 2007-11-25. Naala idi 19 Septiembre 2010.
{{cite journal}}
: Makasapul ti dakamat journal iti|journal=
(tulong) - ^ "Ti Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda". Kelleb ti Kasisigud a Datos ti Baro a Selanda 2. Ministro ti Katutubo ti Baro a Selanda. 1 Hulio 2009. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-03-14. Naala idi 26 Abril 2011.
- ^ "Population clock". Statistics New Zealand. Naala idi 22 October 2021.
- ^ "2018 Census population and dwelling counts". Statistics New Zealand. 23 Septiembre 2019. Naala idi 25 Septiembre 2019.
- ^ a b c d "Report for Selected Countries and Subjects: October 2020". International Monetary Fund. Naala idi 21 October 2020.
- ^ "Household income and housing-cost statistics: Year ended June 2019". Statistics New Zealand. Table 9. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (XLSX) idi 24 February 2020. Naala idi 24 February 2020.
- ^ "Human Development Report 2020" (PDF). United Nations Development Programme. December 15, 2020. Naala idi December 15, 2020.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Alley, Roderic (2008). Ti Baro a Selanda iti Lubong a Pannakibiang iti IV 1990–2005. Unibersidad ti Victoria a Pagmalditan.
- Bain, Carolyn (2006). Baro a Selanda. Lonely Planet. ISBN 1-74104-535-5.
- Garden, Donald (2005). Stoll, Mark (ed.). Australia, Baro a Selanda, ken ti Pasipiko: ti maipapan ti enbiromento a pakasaritaan. Katutubo ken dagiti Kagimongan ti Tao. ABC-CLIO/Greenwood. ISBN 978-1-57607-868-6.
- Kennedy, Jeffrey (2007). "Panangidaulo ken Kultura idiay Baro a Selanda". Iti Chhokar, Jagdeep; Brodbeck, Felix; House, Robert (dagiti ed.). Kultura ken Panangidaulo iti Ballasiw ti Lubong: Ti GLOBO Libro kadagiti Nasayaat a Panagadal kadagiti 25 a Kagimongan. US: Psychology Press. ISBN 978-0-8058-5997-3.
- Hay, Jennifer; Maclagan, Margaret; Gordon, Elizabeth (2008). Dagiti dialekto titi Ingles: Ingles ti baro a Selandah. Unibersidad ti Edinburgh a Pag,malditan. ISBN 978-0-7486-2529-1.
- King, Michael (2003). Ti Penguin a Pakasaritaan ti Baro a Selanda. Baro a Selanda: Penguin Books. ISBN 978-0-14-301867-4.
- Mein Smith, Philippa (2005). Ti Ababa a Pakasaritaan ti Baro a Selanda. Australia: Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan. ISBN 0-521-54228-6.
Adu pay a mabasbasa
[urnosen | urnosen ti taudan]- Bateman, David, ed. (2005). Bateman nga Ensiklopedia ti Baro a Selanda (Maika-6 nga ed.). ISBN 1-86953-601-0.
- Sinclair, Keith; Dalziel, Raewyn (2000). Ti Pakasaritaan ti Baro a Selanda. ISBN 978-0-14-029875-8.
- Dagiti Estadistika ti Baro a Selanda. Opisial a Tinawen a Libro ti Baro a Selanda (tinawen). ISBN 1-86953-776-9 (2010).
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Dagiti midia a mainaig iti Baro a Selanda iti Wikimedia Commons
- Pakaammo ti panagbiahe idiay Baro a Selanda manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
- Baro a Selanda iti Curlie (iti Ingles)
- Wikimedia Atlas iti Baro a Selanda
- Portal ti Gobierno ti Baro a Selanda Naiyarkibo 2007-08-13 iti Wayback Machine
- Ministro para iti Kultura ken Tawidan
- Dagiti Estadistika ti Baro a Selanda Naiyarkibo 2011-02-26 iti Wayback Machine
- Baro a Selanda
- Dagiti purpuro ti Taaw Pasipiko
- Dagiti batay-linteg a monarkia
- Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Ingles
- Dagiti dati a kolonia ti Britaniko
- Dagiti pagilian nga isla
- Dagiti estado a kameng ti Mankomunidad ti Pagpagilian
- Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian
- Dagiti pagilian idiay Oceania
- Polinesia
- Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1840
- Selandia (kontinente)