Papers by ALAATTİN BAYRAM (Jineps gazetesi köşe yazarı)
Тамыгъэ-Чыпхэ-Тхьабзэ) başlıklı makalemde, Thabze kelimesini de ele almış kısa, etimolojik bilgil... more Тамыгъэ-Чыпхэ-Тхьабзэ) başlıklı makalemde, Thabze kelimesini de ele almış kısa, etimolojik bilgiler vermiştim. Söz konusu yazımda, 'Thabze: Tanrı dili, şeklinde bir anlam içerir. Tha ve bze (Tanrı ve dil) kelimelerinin birleşiminden meydana gelir. Bze kelimesi aynı zamanda kesme, makaslama eylemini de ifade eder. Lenıstemce mabze. (Makasla kesme işlemini yapıyor). Thabze koca kulaklı ve eti yenen hayvanların kulaklarına kesme işlemi uygulanarak yapılır. Hayvanın kulağının alt tarafına ağaç takoz konur, üstüne özel yapılmış, ucu daire şeklinde, içi delik, keskin bir metalin üzerine çekiçle vurularak çeşitli delikler açılır. Örneğin
Tamığe kelimesini öncelikle birkaç sözlükteki karşılıklarına bakarak irdelemeye çalışalım. Adıgey... more Tamığe kelimesini öncelikle birkaç sözlükteki karşılıklarına bakarak irdelemeye çalışalım. Adıgey-Maykop'ta yayımlanan üç ciltlik Ажыгабзэм Изэхэф Гущы|алъ (Adıgece'nin Beyanlı Sözlüğü) adlı sözlük kelimenin anlamını şu şekilde verir. ТАМЫГЪЭ 1. Зыгорэ зарэгъэнэфэрэ сурэт., гъэтхъыгъэ тхьабзэ. [Bir şeyin aydınlatıldığı (açıklandığı) şekil (resim).
Ныдэлъфыбзэм изэгъэш1эн унагъом къыщежьэ, 2024
ADIGE CUMHURİYETİ EĞİTİM VE BİLİM BAKANLIĞI
DEVLET BÜTÇE EK KURUMU
ADIGE CUMHURİYETİ'NİN MESLEK... more ADIGE CUMHURİYETİ EĞİTİM VE BİLİM BAKANLIĞI
DEVLET BÜTÇE EK KURUMU
ADIGE CUMHURİYETİ'NİN MESLEKİ EĞİTİMİ
"ADIGE CUMHURİYET İLERİ YETERLİK ENSTİTÜSÜ"
DİLLERİN KORUNMASI VE GELİŞİMİNDE AİLENİN ROLÜ
RUSYA FEDERASYONU VE BDT HALKLARININ
MALZEMELERİN TOPLANMASI
ULUSLARARASI SEMİNER
(MAYKOP, 28 MART 2024)
MAYKOP, 2024
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
ГОСУДАРСТВЕННОЕ БЮДЖЕТНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО
ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
«АДЫГЕЙСКИЙ РЕСПУБЛИКАНСКИЙ ИНСТИТУТ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ»
РОЛЬ СЕМЬИ В СОХРАНЕНИИ И РАЗВИТИИ ЯЗЫКОВ
НАРОДОВ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ И СНГ
СБОРНИК МАТЕРИАЛОВ
МЕЖДУНАРОДНОГО СЕМИНАРА
(МАЙКОП, 28 МАРТА 2024 г.)
МАЙКОП, 2024
Adıgeyden Selam Var, 2012
Kaffed adına 20 Temmuz-13 Ağustos 2012 tarihlerinde, 21 öğrenciyle birlikte Adıgey Cumhuriyetine ... more Kaffed adına 20 Temmuz-13 Ağustos 2012 tarihlerinde, 21 öğrenciyle birlikte Adıgey Cumhuriyetine yapmış olduğumuz geziyle ilgili anı, duygu ve düşüncelerimin aktarıldığı bir gezi yazısıdır. Tarihe not düşmek adına önemli gördüğüm konulardan birisidir. Benim için hayatımda en iz bırakan olaylardan birisi olmuştur. Yazı dergide yayımlandığı şekliyle verilmiştir. Zevkle okuyacağınızı umuyorum. İyi okumalar.
Alaattin BAYRAM
İnsanoğlu merakını yendiği an başı beladan kurtulacaktır. Ancak o zaman, bilim duracak ve değişim... more İnsanoğlu merakını yendiği an başı beladan kurtulacaktır. Ancak o zaman, bilim duracak ve değişim de olmayacaktır. Değişim ise en basit deyimiyle, insanoğlunun bulunduğu şekilden çıkması demektir. Her çıkış ise bir harekettir ve her bir hareket bir mücadele ve çatışma demektir. Bu da her gün insanoğlunun bulunduğu şekil/durumdan biraz daha uzaklaşması anlamına gelir. Yani kendinden, yani geçmişinden… Unutulmamalıdır ki, insanoğlunun uzaklaştığı şey yaşadığı, yakınlaştığı şey de kendi geleceğidir. Çoğu kez, kendi geleceği dediğimiz olgunun sonradan uzaklaşacağı şey olduğunun farkında bile değildir. Zira insan devamlı bir merak içindedir ve bu merak onu daima başka limanlara taşımaktadır. Öyle ki, dün terk edip uzaklaştığı şeyi yeniden merak edecek kadar. Tarih, her yönüyle bu devinimin dışında bir hadise değildir. Anahtar Kelimeler: Adıgece, Dilbilim kuramları, Dilin oluşumu, Seslerin ortaya çıkışı, Dilbilimi, Otokton sesler, Otej teoremi GİRİŞ Evet, insanoğlu bugün farklı dilleri konuşmakta; zenginlikler ve güzellikler içeren sesleri telaffuz edebilmektedir. Her insan, farklı iklimlerde bu sesleri kanat yapıp, gönülden gönle konarak gezebilmektedir. Sahip olduğumuz merak ise bizi yeniden ilk seslerimizin ne olduğunu bulmaya, bilmeye sevk etmektedir. • İnsan olarak ilk sesimiz nasıldı? • İlk seslerimizin ne gibi özellikleri vardı? • Bu sesler hala orijinal haliyle yaşıyor mu yoksa değişime uğradı mı? • Biz bu sesleri nereden öğrendik? • İlk kelimeler nasıl oluştu?
Adıgecenin Hatıkhoy şivesinde yetşim dört (74) ses vardır. Bu günümüz diller içerisinde ses varlı... more Adıgecenin Hatıkhoy şivesinde yetşim dört (74) ses vardır. Bu günümüz diller içerisinde ses varlığı demektir. Kimi seslerin nüanslara dayanıyor olması temel bir sesin şivesi değil ayrı bir sestir. Kullanımı birkaç kelimeyle sınırlanmış olsa bile farklı sesler olduğunu unutmamak gerekir. Örneğin тэры değil тъэры, тыгъуасэ değil тъыгъуасэ, тыгъун değil тъыгъун, тамэ değil тъамэ, nefessiz kalmakё bunalmak anlamında, сыпагъ değil сыпъагъ; цэ değil цъэ, пцэ değil пцъэ, K - G arası Kь sesi isim olarak Кьарит, Кьацыу.; armut, къужъ değil кхъкжъ, къоф değil къхоф; ayrıca ince H sesi, yeterli sembol bulamadığımdan dolayı kirildeki Х sesinin yanında latindeki gibi küçük harf (h) sembolünü kullandım. örnek: хьойра derken kalın H değil ince H olmalı, хhoйра хьэмары değil хhэмары (мары) зыфат|орэр ары..
Ащмэзэр гъызэ янэм къыфэк|ожьый 10. ''Тхьа гушэмэ сигъэунэхъуй, Узэрисэгъэк| гущэу, Хэт мыгъо къы... more Ащмэзэр гъызэ янэм къыфэк|ожьый 10. ''Тхьа гушэмэ сигъэунэхъуй, Узэрисэгъэк| гущэу, Хэт мыгъо къыуауй Хэт мыгъом укъигъэгъый.'' 11. ''Зы гущый къысэмуагъый, Синыбэр мэузы нахъ.'' ы|омэ. Янэ шъузыш|у гущэмэ къичъахьэу ежьый. Ащи и|эзэгъор зы шыу горэм сэ къыси|уагъ: 'Уянэ шъузыш|умэ, тхъупсыджэ утагъэу, Мамрысэр егъэш|ый ар пшхым ухъужын.'' къыси|уй 12. ''Ар гущэ |офа'' и|уй, Сыхьатрэ пимгъэтэу, Янэ шъузыш|омэ Тхъупсыджэ утагъэуэ, Мамрысэр ригъэш|ый Ащмэзымэ къыфихьый, Къигъэуцуй. 13. ''Укъыздэмышхэо сымышхэнджэ Мыуашхъор тикъан и|уй.'' Ащмэзымэ янэ ригъэзый. İçlerinde bir Keloğlan vardı, Aşıkları kaptı elinden, Aşemez koyuldu yola. 4. Ey Aşı aşım, ey Aşımez'ım! Ey biricik oğlum, Oğlu olduğun (kişiye) yazık olmuş. 5. 'Yiğitliğinlemi götürüyorsun, yoksa Xabzeyle mi 3 ?' Dedi Keloğlan Aşemez'e seslendi. 'Yiğitlikle götürüyorum, yoksa Хabzeyle değil,' dediğinde 'Öyle yiğitliklerin iyiyse, Babanları vuranı neden vurmadın ya' diye karşılık verdi, Aşemez'ın peşinden Keloğlan koşarken. 6. Aşıkları fırlatıp attı, Aşemez ağlayarak yola koyuldu. Gei dönerken guşeze 4 , Gelen bir atlıya rastladı. 7. Ey Aşı aşım, ey Aşımez'ım! Ey biricik oğlum, Oğlu olduğun (kişiye) yazık olmuş. 'Hangi uğursuz vurdu, Hangi uğursuz ağlattı?'' 8. 'Hiç kimse guşe de vurmadı, Karnım ağrıyor yoksa' dedi; Aşemez ağlayarak annesine döndü. 9. 'Onun çaresi, annen iyi kadın ise, Kızgın yağla çırpılmış mamrıs 5 yaptır, Onu yersen iyileşirsin,' dedi ona. Aşemez ağlayarak annesine döndü. 10. 'Tanrı guşe beni kahretti, Seni çıkardığım gibi guşew, Hangi uğursuz vurdu, Hangi uğursuz ağlattı seni?' 11. 'Hiç kimse-guşe-vana vurmadı, Karnım ağrıyor yoksa' deyince, Annesi iyi kadın, koşuşturmaya başladı. Onun çaresini bana bir atlı söyledi: 'Annen iyi kadın ise, kızgın yağ ile çırpılmış, Mamrıse yaptır, onu yersen iyileşirsin,' dedi bana. Xabze ile yapmak: Adet olduğu için bir şeyi yapmak. Bu durumda kavga yapmak gerekmez. Guşe: Belirgin bir anlamı olamayan, acıma, üzüntü bildiren durumlarda kullanılan ünlem kelime. Mamrıs: Mısır unundan yapılmış, ortası oyularak kızarmış tereyağı dökülür ve Çerkes peyniriyle birlikte yenen kaçamak.
YÖK Tez No: 554737Bu çalışmanın amacı, Kayseri, Uzunyayla bölgesinde yaşayan Kuzey Kafkasya köken... more YÖK Tez No: 554737Bu çalışmanın amacı, Kayseri, Uzunyayla bölgesinde yaşayan Kuzey Kafkasya kökenli Çerkesleri, Türkiye diasporası genel yapısından koparmadan, aile yapıları, bireylerin aile yaşamlarını, birbirleriyle, komşularıyla ve başka toplumlarla olan ilişkilerini ele alacağız. Çerkeslerin Anadolu'ya yerleşim süreçlerinden günümüze değin sıralanan bir zaman akışını göz önünde bulunduracağız. Konuları ele alırken o günden bugüne, gelene kadar diasporada değiştirmeden veya çok az değişikliklerle sürdürdükleri ya da tamamen göstermiş oldukları değişimleri irdeleyeceğiz. Değişimlerin sebeplerini belirtirken konunun özünü bozmadan, olumlu ya da olumsuz tüm olguları olabildiğince aktarmaya özen göstermek vazgeçilmezimiz olacaktır. Bazen, toplumlar da insanlar gibi içinde bulundukları durumların farkında olamayabiliyorlar. Doğup-büyüdüğünüz ailenize yıllar sonra döndüğünüz zaman, ailenizin hal ve hareketlerindeki değişimi belirgin bir şekilde fark etmeniz gibi onlar da sizdeki de...
Bu yazıda 'ana, ata ve baba' kelimelerinin etimolojisi bilimsel açıdan ele alınmış ve etimolojik ... more Bu yazıda 'ana, ata ve baba' kelimelerinin etimolojisi bilimsel açıdan ele alınmış ve etimolojik yönden üzerinde durulmuştur. Kelimeler hem kullanılmakta oldukları diller hem de doğmuş oldukları dil yani ait olduğu dilin yapısına göre incelenmişlerdir. Kelimelerin günümüzde yaşamakta oldukları farklı diller taranarak çizelge halinde ekte sunulmuştur.
Jineps gazetesi, Alaattin Bayram, Sözcüklerin dili, 01.01.2022, Jan 1, 2022
Bu yazıda 'ana' kelimesinin etimolojisi üzerinde durulmuştur. Kelime hem dilsel olarak doğuşu hem... more Bu yazıda 'ana' kelimesinin etimolojisi üzerinde durulmuştur. Kelime hem dilsel olarak doğuşu hem de hem de ait olduğu dil ve günümüzde kullanılmakta olduğu farklı diller irdelenerek ele alınmıştır. Hal böyle olunda kelime morfoloji yönünden de irdelenmektedir.
Ay ve Güneş – 2 . Alaattin Bayram -1 Aralık 20210122, 2021
Ay ve Güneş – 1 . Alaattin Bayram -1 Kasım 20210230, 2021
Ay ve Güneş Мaze / Мазэ ve Tığe / Тыгъэ kelimelerine ilişkin bazı zaman anlamını içeren kelimeler... more Ay ve Güneş Мaze / Мазэ ve Tığe / Тыгъэ kelimelerine ilişkin bazı zaman anlamını içeren kelimelerin tahlilleriyle ilgili bilgi paylaşımında bulunmak istiyorum. Yazı boyunca ay kelimesi için Maze / Мазэ, Güneş kelimesi için de Tığe / Тыгъэ kelimelerini kullanacağım. Her iki kelimenin sözlük ve ıstılahî anlamları verdikten sonra ayın Maze-Мазэ evrelerini ve güneşin Tığe-Тыгъэ zaman ve yön kavramlarıyla ilgili dile katkılarını irdelemeye çalışacağım.
Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı
25-27 Mart 2021 tarihinde Çok Kültürlü Eğitim Ortam... more Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı
25-27 Mart 2021 tarihinde Çok Kültürlü Eğitim Ortamında Dil Mirasının Korunması ve Geliştirilmesi Uluslararası Uzaktan Bilimsel ve Uygulamalı Konferansı gerçekleştirilmiş ve konferansa ''БЗЭМ ЫКЪЭШ|ЫК|Э ФЭХЬЫГЪЭУ АДЫГАБЗЭМ ХЭЛЪ ШАПХЪЭХЭР
(|ОТЭЖЬ ТЕ|ОРЭМЫР)'' makalemle katıldım ve makale konferans bitiminde yayımlanmıştır.
Yazıda dilin doğuşuyla ilgili teoremler sıralanmış, Adıge dili referanslı olarak OTEJ TEOREMİ açıklanmıştır. Teoremde ilksel ve orijinal dilin dilin özellikleriyle birlikte dilin doğuşunu temellendiren OTEJ TEOREMİ örneklerle açıklanmıştır.
Гущы|э гъуазэхэр: Бзэм икъэш|ык|э, те|орэм, |отэжь те|орэмэр, Адыгабзэр, бзэ.
https://aripk.ru/media/userfiles/%D0%A1%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA_2021.pdf
Бзэм икъэщ|ык|э къиз|отык|ырэ |отэжь те|орэмым фэхьыгъэ сигупшысэм яз, неппэрэ бзэхэр апэрэ лъэхъ... more Бзэм икъэщ|ык|э къиз|отык|ырэ |отэжь те|орэмым фэхьыгъэ сигупшысэм яз, неппэрэ бзэхэр апэрэ лъэхъан щы|агъэ зы пэрэбзэжъ горэм къытек|ызэ къызэрэк|охэрэр ары. А пэрэ бзэр |отэжь теорэмым ишапхъэ тетэу гущы|эхэм ялъапсэ зызэхэпфышъук|э, загъорэ гущы|эр неппэк|э зыхэт бзэм щымыщэу нэмык|рэ зы бзе шъхьаф горэм зэрэфак|орэр къэош|э. Араб бзэм хэт Бэрэ|ат гущы|эр этимологиям {etymology} тетэу къэсыупк|эпк|ыщт. Иджырэ нэужъы этимология {etymology} гущы|эр Адыгабзэк|э Лъэхк|олэжь{ы} пкъыгъуац|эу мы гупшысэтхым щызгъэфедэщт. Ыджы Араб бзэм къыхэнагъэу хэт Бэрэ|ат гущы|эм илъэхк|олэжьы фак|орэ сигупшысэтхы ипэублэ есэгъэжьэ. Anahtar kelimeler: Berat, bereat, бзэм икъэш|ык|э, бэрэ|амт иэтимология ПЭУБЛЭР Бэра|ат гущы|эр, Араб бзэм )البرائة( (ал-бэра|а), зэрэхэтыр. Гущы|эм илъапсэ (б-р-|э) ары. Имахьанэ: пшъэилъэу уи|э зэк|эрэри птек|ыжьынэр, лажьэу е пщыныжьынэу птелъ ч|ыфэ зыгорэ щы|эмэ зэк|эрэри арымырыми инахьбэхэрэр птек|ыжьынэр ары. Тыркуе къэралыгъом и|э Тырку Бзе Къутамэ (TDK)-м игущы|алъэ «beraat,-ti isim, hukuk, (bera:at), Arapça berāʾat. Aklanma» е|ошъы къыуа|ол|агъэ дэеу шы|э зэк|эрэри птек|ыжьынэр махьанэу раты. Зыукъэбзыжьын, мэхьани фагъэшъуашъэ. Къэралыгъом изы къутамэу «Дин |офлэжь Шхьа|» (Diyanet İşleri Başkanlığı) къыдигъэк| ыгъэ Ислам Энциклопедия (Encyclopedia)-м "Berat Arapça berâe/berâet )البرائة( kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir. Berâet, "iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması" anlamına gelir." TDV. İslam Ansiklopedisi, е| ошъ къетхы. Берат гущы|эр Араб бзэм къыхэк|ыгъэу Тырку бзэм ихэтык|.
Ekmeğin Öyküsü "Yiyeceğini arpa pidesi yer gibi ye." (Hezekiel, 4.bölüm, ayet 12,Tevrat) Çoğumuz ... more Ekmeğin Öyküsü "Yiyeceğini arpa pidesi yer gibi ye." (Hezekiel, 4.bölüm, ayet 12,Tevrat) Çoğumuz ekmeklik unun hep buğdaydan üretildiğini sanırız. Oysaki buğdayın hayatımıza yoğun olarak gireli henüz 15. yy olarak tahmin edilir. Oysa ki insanoğlu buğdaydan önce çavdar (hamtsiy) ve arpayı [ha(m)] ekmek için kullanmıştır. Bu konuda " İsmail Tokalak da, Bizans Osmanlı Sentezi isimli önemli çalışmasında Bizans ve Osmanlı'da ortak yemek kültürü bölümünde, Bizans'ın ekmek temel klasik gıdası olduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor: " Ekmek kelimesi Yunanca anlamı alfabesinin ilk harfi olan a ile başlayan 'artos' kelimesidir. Bizans'ta ekmek şehrin valisi ve belediye başkanı görevindeki Eparkh'ın (Epaharkos) nizamnamesi doğrultusunda üretilir. Bir dönem orada insanlara ücretsiz ekmek dağıtılırdı. Ayrıca yine Bizans'ta ekmek almaya gücü yetmeyenler için halka biçimindeki boukellaton ve kalınca dilimlenmiş arpa ekmeği paximad (peksimet) kullanılırdı. İmparator I.Iustinianos (527-565) sırt çantasında paximadia taşırmış. Buna Venedik'te pasimata, Arapça başmat veya baksimat, Hırvatça peksimet ve Romence pesmetten denirdi.Türkler peksimeti iki kere pişirerek suyunu almış galeta ve peksimet şekline dönüştürerek daha uzun süre dayanmasını sağlamıştır. I.Dünya Savaşı'nda ve Kurtuluş Savaşı'nda Türk askerlerinin temel gıdası, peksimet olmuş, suya batırılarak yumuşatılmış ve öyle yenmiştir." Şeklinde önemli bilgiler vermektedir. (http:// www.turkiyeekmeksanayiisverenlersendikasi.org.tr/207/ekmegin-tarihcesi.html) Bizanst'a arpa ekmeğinin "peksimet" olarak kullanılması, çok çok daha Evveliyatını gittiğinizde Yahudi kültüründe de arpa tahıllı, ekmeğin hammadesi olduğunu görüyoruz. Adıge dilinde de ekmeğin arpadan elde edildiğinin şahit oluyoruz. Hatta diğer dillerde "ekmek-hamur-un-arpa" dörtlemesinin birbirleriyle ilişkisi olmadığını görüyoruz. Ancak bizi ilgilendiren şeyin bu dört kelimenin biri diğerinden elde edildiğini bildiğimiz halde kelimeler biri diğerinden farklı olarak karşımıza çıkıyor. Türkçe'den örnekleyerek devam edelim. Ekmeğin hammadesi arpa ise sıralama, "arpa-un-hamur-ekmek" şeklinde birbirinden alakasız kelimeler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konuda diğer dillerde de benzerinlerine şahit oluyoruz. Oysa yukarıda saydığımız olguların tamamı bir biriyle ilgilidir. Dahası, arpanın yetiştirildiği tarlanın adı, arpanın döküldüğü ya da işlendiği harmanın adı, depolandığı ambarın adı, ve ekmeğin dışında arpadan üretilen diğer besin adlarına kadar hemen hiç bir kelime "arpa" kelimesiyle ilgili değildir. Mesela, nasıl olur da hamur undan elde edilmişse arpa kelimesi ile un kelimesi; hamur undan elde edilmişse un kelimesi hamur kelimesinden bağımsız olabilir? Demek ki Farsça, Arapça, Almanca, Türkçe vb bakabildim onca dildeki bu farklılığın nedeni, bu kelimelerin aradan geçen yüzlerce hatta binlerce yıl sonra değişime uğramış olma ihtimalidir. Şimdi Adıge dilinde hem aranın serüvenini görelim hem de ona bağlı olarak kelimeleri Türkçe anlamlarıyla verelim. Ha-m(хьа-м): arpa Ha-se(хьасэ): tarla, arpanın alıştırıldığı yer. Arpa alıştırma teri olgusundan, tarla kavramın doğuyor. Ha-meş (хьа-мэщ): arpa ekini, arpanın konduğu harman yeri. Ha-cığe (хьа-джыгъэ):Bugün herhangi ayrım yapmadan un. İşlenmiş arpa. Ha-mur (хьа-мур): Kelime bugün için Adıge dilinde kullanılmamaktadır. Ancak anlam ve gramer yapısı, kelimenin ses bileşenleri tamamen Adıge dilinin yapısına uygundur. Bu tarz kaybolmuş kelimeler Adıge dilinde de başka dillerde de bolca bulunmaktadır. Hemen belirtelim ki Adıge dilinde hamur, "thaçu" kelimesiyle karşılanmaktadır. Ancak burada hamur kelimesinin bunca sıralamanın arasında henüz olmayışının nedeni ekmek olgusu henüz hamurdan elde edilememiş olmasındandır. Aşağıda verdiğimiz "halığo" kelimesi, ekmeğin henüz hamurdan yapılmadığını göstermektedir. Tekrar değineceğiz.
SÖZCÜKLERİN DİLİ - KÖŞE YAZISI, 2020
Hz. Musa isminin kökeniyle ilgili var olan farklı yaklaşımlara bugüne kadar yapılmadığına inandığ... more Hz. Musa isminin kökeniyle ilgili var olan farklı yaklaşımlara bugüne kadar yapılmadığına inandığım farklı bir etimolojik yaklaşım. Adyge dili referanslı bu yorumun yazısının ilginizi çekeceği kanısındayım.
Uploads
Papers by ALAATTİN BAYRAM (Jineps gazetesi köşe yazarı)
DEVLET BÜTÇE EK KURUMU
ADIGE CUMHURİYETİ'NİN MESLEKİ EĞİTİMİ
"ADIGE CUMHURİYET İLERİ YETERLİK ENSTİTÜSÜ"
DİLLERİN KORUNMASI VE GELİŞİMİNDE AİLENİN ROLÜ
RUSYA FEDERASYONU VE BDT HALKLARININ
MALZEMELERİN TOPLANMASI
ULUSLARARASI SEMİNER
(MAYKOP, 28 MART 2024)
MAYKOP, 2024
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
ГОСУДАРСТВЕННОЕ БЮДЖЕТНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО
ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
«АДЫГЕЙСКИЙ РЕСПУБЛИКАНСКИЙ ИНСТИТУТ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ»
РОЛЬ СЕМЬИ В СОХРАНЕНИИ И РАЗВИТИИ ЯЗЫКОВ
НАРОДОВ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ И СНГ
СБОРНИК МАТЕРИАЛОВ
МЕЖДУНАРОДНОГО СЕМИНАРА
(МАЙКОП, 28 МАРТА 2024 г.)
МАЙКОП, 2024
Alaattin BAYRAM
25-27 Mart 2021 tarihinde Çok Kültürlü Eğitim Ortamında Dil Mirasının Korunması ve Geliştirilmesi Uluslararası Uzaktan Bilimsel ve Uygulamalı Konferansı gerçekleştirilmiş ve konferansa ''БЗЭМ ЫКЪЭШ|ЫК|Э ФЭХЬЫГЪЭУ АДЫГАБЗЭМ ХЭЛЪ ШАПХЪЭХЭР
(|ОТЭЖЬ ТЕ|ОРЭМЫР)'' makalemle katıldım ve makale konferans bitiminde yayımlanmıştır.
Yazıda dilin doğuşuyla ilgili teoremler sıralanmış, Adıge dili referanslı olarak OTEJ TEOREMİ açıklanmıştır. Teoremde ilksel ve orijinal dilin dilin özellikleriyle birlikte dilin doğuşunu temellendiren OTEJ TEOREMİ örneklerle açıklanmıştır.
Гущы|э гъуазэхэр: Бзэм икъэш|ык|э, те|орэм, |отэжь те|орэмэр, Адыгабзэр, бзэ.
https://aripk.ru/media/userfiles/%D0%A1%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA_2021.pdf
DEVLET BÜTÇE EK KURUMU
ADIGE CUMHURİYETİ'NİN MESLEKİ EĞİTİMİ
"ADIGE CUMHURİYET İLERİ YETERLİK ENSTİTÜSÜ"
DİLLERİN KORUNMASI VE GELİŞİMİNDE AİLENİN ROLÜ
RUSYA FEDERASYONU VE BDT HALKLARININ
MALZEMELERİN TOPLANMASI
ULUSLARARASI SEMİNER
(MAYKOP, 28 MART 2024)
MAYKOP, 2024
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
ГОСУДАРСТВЕННОЕ БЮДЖЕТНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО
ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ АДЫГЕЯ
«АДЫГЕЙСКИЙ РЕСПУБЛИКАНСКИЙ ИНСТИТУТ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ»
РОЛЬ СЕМЬИ В СОХРАНЕНИИ И РАЗВИТИИ ЯЗЫКОВ
НАРОДОВ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ И СНГ
СБОРНИК МАТЕРИАЛОВ
МЕЖДУНАРОДНОГО СЕМИНАРА
(МАЙКОП, 28 МАРТА 2024 г.)
МАЙКОП, 2024
Alaattin BAYRAM
25-27 Mart 2021 tarihinde Çok Kültürlü Eğitim Ortamında Dil Mirasının Korunması ve Geliştirilmesi Uluslararası Uzaktan Bilimsel ve Uygulamalı Konferansı gerçekleştirilmiş ve konferansa ''БЗЭМ ЫКЪЭШ|ЫК|Э ФЭХЬЫГЪЭУ АДЫГАБЗЭМ ХЭЛЪ ШАПХЪЭХЭР
(|ОТЭЖЬ ТЕ|ОРЭМЫР)'' makalemle katıldım ve makale konferans bitiminde yayımlanmıştır.
Yazıda dilin doğuşuyla ilgili teoremler sıralanmış, Adıge dili referanslı olarak OTEJ TEOREMİ açıklanmıştır. Teoremde ilksel ve orijinal dilin dilin özellikleriyle birlikte dilin doğuşunu temellendiren OTEJ TEOREMİ örneklerle açıklanmıştır.
Гущы|э гъуазэхэр: Бзэм икъэш|ык|э, те|орэм, |отэжь те|орэмэр, Адыгабзэр, бзэ.
https://aripk.ru/media/userfiles/%D0%A1%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA_2021.pdf