Papers by Murat Şentürk
Family Structure in Türkiye Advanced Statistical Analyses, 2018
Şehir & Toplum Dergisi, 2018
senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi / Journal of Aging Studies, 2017
Yaşlılığın mekânsallaşması, apartman, sokak, mahalle vb. mekânlarda yaşlı nüfusun artması sonucu ... more Yaşlılığın mekânsallaşması, apartman, sokak, mahalle vb. mekânlarda yaşlı nüfusun artması sonucu ortaya çıkan yeni bir durumu anlatmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul Kadıköy ilçesindeki eski yerleşim bölgelerinden biri olan Moda semtinde yaşayan yaşlıların, kullandıkları mekânlarla ilişkilerini incelemek ve ayrıca yaşlıların gündelik hayatlarını nasıl şekillendirdiklerini bir apartmandan hareketle ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu apartmanın yaşlı nüfusun yoğun olduğu bir semtte ve sokakta yer alması ve kendi içinde de neredeyse tamamının yaşlılara ev sahipliği yapması araştırmaya konu edilmesinde etkili olmuştur. Araştırmada nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu çerçevede 14 kişi ile derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiş ve apartmanda, sokakta ve semtte gözlemlerde bulunulmuştur. Betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilen veriler, Michel De Certeau'nun strateji ve taktik kavramları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Yaşlıların, ye rinde yaşlanmanın önemli imkânlarını hâlihazırda kullanabildikleri ancak yaşlılığın mekânsallaşması sürecinde yeni kentleşme dinamiklerinin yaşlıların taktikler geliştirmesini sınırladığı görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Yerinde Yaşlanma • Gündelik Hayat • Yaşlılık Sosyolojisi • Kent Sosyolojisi • Mekânın Sosyolojisi.
The spatialization of old age describes a novel situation that has appeared as a result of the increasing number of elderly individuals living in apartment buildings, streets, and neighborhoods. In addition to presenting how the daily lives of elderly individuals are shaped through taking one apartment building as an example located in the Moda district of Kadiköy, Istanbul, this study aims to examine the relationship that the elderly living in this same district have with each other and the greater community. Since the district of Moda has a high population of elderly individuals, this specific apartment building's location on the street and in the district and the fact that it houses an almost entirely elderly population were influential while choosing it for examination. Following a qualitative case study design, in-depth interviews were conducted with 14 people to collect their observations on the apartment building, the street, and the neighborhood. Descriptive analysis was used to evaluate the data in line with the concepts of strategy and tactics developed by Michel de Certeau. The results of the study indicate that although elderly are able to take advantage of important aging-in-place opportunities, the dynamics that new urbanization brings to the process of spatializing old age is observed to limits their abilities to develop tactics.
Sosyoloji Dergisi, 2014
Bu çalışmada 2000 yılı sonrasında Türkiye’de sosyal yardım uygulamalarının değişimi
ele alınmakt... more Bu çalışmada 2000 yılı sonrasında Türkiye’de sosyal yardım uygulamalarının değişimi
ele alınmaktadır. Söz konusu değişimin hangi boyutlarda yaşandığını değerlendirebilmek amacıyla kamu uygulamaları ve sosyal yardım alanında çalışma yapan sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri analiz edilmiştir. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan derinlemesine mülakat ve doküman inceleme bu çalışmanın veri toplama teknikleridir. Derinlemesine mülakatlar kamu kurumlarında ve STK’larda görevli olarak çalışan kişilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda kamu ve STK uygulamalarının geçmiş dönemlere nispetle hem niceliksel olarak arttığı ve hem de niteliksel bir gelişme gösterdiği tespit edilmiştir. Sanılanın aksine, Türkiye’de STK’lar tarafından yapılan sosyal yardım miktarının, kamu kurumları tarafından yapılandan az olduğu görülmüştür. Yine de, bu nicel artışa rağmen, gerek kamusal gerekse sivil aktörler, yoksulluğun en önemli tezahürlerinden biri olan sosyal dışlanmayı ortadan kaldırabilecek mekanizmalar üretme konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu çerçeveden hareketle makalede, Türkiye’de sosyal yardım faaliyetinde bulunan aktörlerin –özellikle STK’ların– bundan sonraki dönemlerde sosyal dışlanmaya
yönelik çalışmalar yapmaları önerilmektedir.
Sosyoloji Dergisi, 2014
This study will discuss the changes in the social welfare practices of Turkey after the year 2000... more This study will discuss the changes in the social welfare practices of Turkey after the year 2000. In order to assess the extent of these changes, government practices and the activities of social welfare non-governmental organizations have been analyzed. Data has been collected through in-depth interviews and document analysis using the qualitative research method. In-depth interviews were carried out with people working in public institutions and in NGOs. As a result of this research, it can be concluded that there has been a quantitative and qualitative increase in both government and NGO activities compared to previous years. Also, contrary to popular belief, the total amount of financial aid provided by NGOs in Turkey has been found to be less than that of public institutions. However, despite the quantitative increase, both groups appear to be insufficient at producing mechanisms for eliminating social exclusion, one of the biggest causes for the manifestation of poverty. It is therefore recommended that social welfare providers in Turkey, especially NGOs should work on the problem of social exclusion in the coming years.
Sosyoloji Divanı - Dosya: Mimarlığın İzinde, 2016
Kamusal mekânlar -özellikle meydanlar- kent çalışmaları içerisinde giderek önemli bir yer tutmaya... more Kamusal mekânlar -özellikle meydanlar- kent çalışmaları içerisinde giderek önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Zira dünyada ve Türkiye'de bu türden mekânlara ilişkin müdahaleler hem sayıca artmış hem de daha "görünür" olmuştur. Kentsel müdahaleler tarihi için yeni olmayan bu müdahalelerin giderek "görünürlülük" kazanması..
Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 2011
Medya ülkemizde ve dünyada 1980 sonrasının, küreselleşme süreci ile birlikte düşünüldüğünde öneml... more Medya ülkemizde ve dünyada 1980 sonrasının, küreselleşme süreci ile birlikte düşünüldüğünde önemli bir aktörü olduğu görülecektir. Medya, bugüne değin birçok araştırmanın konusu olmuştur. Ancak..
Sosyoloji Dergisi, 2015
Türkiye'de yoksulluk çalışmalarında en dezavantajlı gruplar olarak tanımlanan kadınların ve gençl... more Türkiye'de yoksulluk çalışmalarında en dezavantajlı gruplar olarak tanımlanan kadınların ve gençlerin kentle ve mekanla ilişkilerinin yeterince ele alındığı söylenemez. Sosyal dışlanmanın tezahürlerinden biri olan..
cim.anadolu.edu.tr
The negative effects of media over family are the most controversial issues for last years. As th... more The negative effects of media over family are the most controversial issues for last years. As the basic structure of the society family is changing very rapidly and this is partly related with this effect. The content of the media products are not sensitive for the family. In this perspective mostly the role of the media professionals is discussed and sometimes they are threat as scapegoat since they are seen as the actor of the content production. By this position, those professionals seems to have the ability and potential to transform the society to a certain direction as a result of the power of media. For a right analysis of relations between media and society, one should know the perception of social values of media professionals and the affect of this perception over the content production. In this paper it is discussed how and how much the family perception of media professionals influences the content and reasons of such a relationship/irrelationship.
The problem of how to change a city has been the subject of the various sub-disciplines of social... more The problem of how to change a city has been the subject of the various sub-disciplines of social sciences.
Sivil Toplum Düşünce ve Araştırma Dergisi, 2005
Ozet: Bu makalede, kentsel yenileme ve gentrification (soylula~tJrma, mutenala~tJrma) kavramlan e... more Ozet: Bu makalede, kentsel yenileme ve gentrification (soylula~tJrma, mutenala~tJrma) kavramlan ele ahnarak bu kavramlann giindeme gelmesinin nedenleri tartl~Jlmaktadlr. Ardmdan kentsel yenileme siirecinin en onemli aktorlerinden biri olan yerel halkm bu konudaki gorii~leri, deneyimleri, yakla~lmlan, yapllan alan ara~tlrmasmdan hareketle degerlendirilmektedir. Bu degerlendirmeler kentsel yenileme kapsammda yapJlacak Abstract: This study first explores the concepts of urban renewal and gentrification in istanbul and the reasons for their present currency. This is followed by an overall assessment of the views, experiences, and attitudes of the most critical factor in the process of urban renewal-the local inhabitants. This assessment may furnish indicators of significance for future studies on urban renewal. The field study was carried out by utilizing the technique of in-depth interviews as recognized within the qualitative research tradition. In-depth interviews were conducted with 31 residents of the istanbul Golden Horn Districts of Fener, Balat and Ayvansaray. The study reveals that the popular idiom vis-a-vis urban renewal of many of the local inhabitants expressed the view that it represented a kind of "sanitary engineering" project designed to preserve the local neighborhood milieu. Bu makale Prof. Dr. Korkut Tuna ba~kanhgmda 2009 Ylhnda gergekle~tirilen Fener-Balat-Ayvansaray Ara,rtlrmasmm nitel verilerinden hareketle hazlrlanml~tlr. Ara~tmna ekibinde yer almaml saglayan ve nitel ara~tlrma slrasmda degerli katlalanm ve onerilerini esirgemeyen Prof. Dr. Korkut Tuna'ya ~iikranlamm sunuyorum. istanbul Oniv. Edebiyat Fak. Sosyoloji Bol. Doktora Ogrencisi. 396 Murat $entiirk .
Interview / Söyleşiler by Murat Şentürk
Silüet tartışmalarını sağlam bir zeminde yürütebilmek amacıyla yakın tarihimizde uygulanan ken... more Silüet tartışmalarını sağlam bir zeminde yürütebilmek amacıyla yakın tarihimizde uygulanan kent politikalarını masaya yatırdık. İstanbul’un tarihi kimliğinin değişmesiyle sonuçlanan bu politikaların modernleşme tarihimizle yakından alakalı olduğu tespitiyle toplantıda İstanbul’un geçmiş ve geleceğini geniş perspektifle ele aldık. Akademisyen ve sivil toplum aktivistlerinden oluşan katılımcılarımızla konuyu her açıdan ele almaya çalıştık. Katılımcılarımız Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Yerel Yönetimler Programında öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Aynur Can, Kırklareli Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Murat Şentürk, Mimar ve Mühendisler Grubu Derneği Genel Başkan Yardımcısı Osman Arı ve yine Mimar ve Mühendisler Grubu Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Murat Özdemir.
Books by Murat Şentürk
Yerel Yönetimler İçin Sosyolojik Master Plan Hazırlama Rehberi, 2018
Yerel yönetimlerin Sosyolojik Master Plan hazırlarken kullanmaları için hazırlanan bu rehber, ken... more Yerel yönetimlerin Sosyolojik Master Plan hazırlarken kullanmaları için hazırlanan bu rehber, kente toplumsal açıdan bakma zorunluluğunun bir ürünü olarak ortaya çıktı. Uzun yıllardır sadece fiziksel açıdan planlanan kentlerde, sosyolojik bakış açısıyla bir planlama yapılıp yapılamayacağı sorusunu cevaplamak üzere oluşturduğumuz araştırma ekibinin çabalarıyla bu uygulama rehberi hazırlandı.
Sosyoloji ve planlama dendiğinde, ilk akla gelen kavramlardan biri genellikle “toplum mühendisliği” olmaktadır. Fakat bu rehberin tam olarak yapmaya çalıştığı şey, fiziksel planlamanın bazen doğrudan bazense dolaylı bir biçimde sahip olduğu “toplumsalı inşa” etme arzusunun dışına çıkarak katılımcı bir perspektifle, kentte yaşayanların toplumsal ve mekânsal sorunlar üzerinde birlikte konuştuğu bir zemini inşa etmektir. Diğer bir deyişle, bu rehberin bir “toplum mühendisliği” arzusu ile değil, katılımcı bir perspektifi geliştirme çabasıyla ortaya çıktığı söylenebilir. Kentlere yönelik fiziksel ve toplumsal müdahalelerin arttığı günümüzde, sosyolojik bir perspektifle ve katılımcı bir anlayışla mekâna ve mekândaki sosyal ilişkilere odaklanılmasına ihtiyaç bulunduğu aşikârdır.
Rehberin ilk ve sınırlı baskısının ardından 30 Eylül 2017 tarihinde İstanbul’da bir çalıştay düzenledik. Bu çalıştayda ortaya koyduğumuz tasarıyı farklı disiplinlerden olan uzmanlarla tartışma fırsatımız oldu. Onların değerli katkılarıyla Rehberi araştırma ekibi son bir kez daha gözden geçirdi ve yeni düzenlemeler yaptı. Elinizdeki bu nüsha söz konusu uzmanların görüşleri ve değerlendirmeleri neticesinde gözden geçirilmiştir.
Bu rehber, her ne kadar güzel ve iyi amaçlarla yola çıksa da henüz bir pratiğe dönüşmediği için tamamlanmış sayılamaz. Diğer bir deyişle, iyi niyetlerle hazırlanan bu rehber, henüz bir tasarım girişimidir. Farklı ilçelerde/ kentlerde uygulanma ihtimali bulabilirse rehberin eksik yönleri daha net bir biçimde görülebilecektir. Bu bağlamda elinizdeki bu rehberi, kente ve planlamaya sosyolojik bir perspektif kazandırma açısından yeni ve taze bir girişim olarak tanımladığımızı ve gelişime açık olduğunu vurgulamak isteriz. Bu girişimin tamamlanması hem uygulamadan gelecek geri bildirimlerle hem de siz değerli okuyucuların katkılarıyla olacaktır. Bu çabanın toplumsal ilişkilerin bir ürünü olan kentin daha yaşanabilir hâle gelmesine mütevazı bir katkı sağlamasını ümit ediyoruz.
Uploads
Papers by Murat Şentürk
The spatialization of old age describes a novel situation that has appeared as a result of the increasing number of elderly individuals living in apartment buildings, streets, and neighborhoods. In addition to presenting how the daily lives of elderly individuals are shaped through taking one apartment building as an example located in the Moda district of Kadiköy, Istanbul, this study aims to examine the relationship that the elderly living in this same district have with each other and the greater community. Since the district of Moda has a high population of elderly individuals, this specific apartment building's location on the street and in the district and the fact that it houses an almost entirely elderly population were influential while choosing it for examination. Following a qualitative case study design, in-depth interviews were conducted with 14 people to collect their observations on the apartment building, the street, and the neighborhood. Descriptive analysis was used to evaluate the data in line with the concepts of strategy and tactics developed by Michel de Certeau. The results of the study indicate that although elderly are able to take advantage of important aging-in-place opportunities, the dynamics that new urbanization brings to the process of spatializing old age is observed to limits their abilities to develop tactics.
ele alınmaktadır. Söz konusu değişimin hangi boyutlarda yaşandığını değerlendirebilmek amacıyla kamu uygulamaları ve sosyal yardım alanında çalışma yapan sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri analiz edilmiştir. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan derinlemesine mülakat ve doküman inceleme bu çalışmanın veri toplama teknikleridir. Derinlemesine mülakatlar kamu kurumlarında ve STK’larda görevli olarak çalışan kişilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda kamu ve STK uygulamalarının geçmiş dönemlere nispetle hem niceliksel olarak arttığı ve hem de niteliksel bir gelişme gösterdiği tespit edilmiştir. Sanılanın aksine, Türkiye’de STK’lar tarafından yapılan sosyal yardım miktarının, kamu kurumları tarafından yapılandan az olduğu görülmüştür. Yine de, bu nicel artışa rağmen, gerek kamusal gerekse sivil aktörler, yoksulluğun en önemli tezahürlerinden biri olan sosyal dışlanmayı ortadan kaldırabilecek mekanizmalar üretme konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu çerçeveden hareketle makalede, Türkiye’de sosyal yardım faaliyetinde bulunan aktörlerin –özellikle STK’ların– bundan sonraki dönemlerde sosyal dışlanmaya
yönelik çalışmalar yapmaları önerilmektedir.
Interview / Söyleşiler by Murat Şentürk
Books by Murat Şentürk
Sosyoloji ve planlama dendiğinde, ilk akla gelen kavramlardan biri genellikle “toplum mühendisliği” olmaktadır. Fakat bu rehberin tam olarak yapmaya çalıştığı şey, fiziksel planlamanın bazen doğrudan bazense dolaylı bir biçimde sahip olduğu “toplumsalı inşa” etme arzusunun dışına çıkarak katılımcı bir perspektifle, kentte yaşayanların toplumsal ve mekânsal sorunlar üzerinde birlikte konuştuğu bir zemini inşa etmektir. Diğer bir deyişle, bu rehberin bir “toplum mühendisliği” arzusu ile değil, katılımcı bir perspektifi geliştirme çabasıyla ortaya çıktığı söylenebilir. Kentlere yönelik fiziksel ve toplumsal müdahalelerin arttığı günümüzde, sosyolojik bir perspektifle ve katılımcı bir anlayışla mekâna ve mekândaki sosyal ilişkilere odaklanılmasına ihtiyaç bulunduğu aşikârdır.
Rehberin ilk ve sınırlı baskısının ardından 30 Eylül 2017 tarihinde İstanbul’da bir çalıştay düzenledik. Bu çalıştayda ortaya koyduğumuz tasarıyı farklı disiplinlerden olan uzmanlarla tartışma fırsatımız oldu. Onların değerli katkılarıyla Rehberi araştırma ekibi son bir kez daha gözden geçirdi ve yeni düzenlemeler yaptı. Elinizdeki bu nüsha söz konusu uzmanların görüşleri ve değerlendirmeleri neticesinde gözden geçirilmiştir.
Bu rehber, her ne kadar güzel ve iyi amaçlarla yola çıksa da henüz bir pratiğe dönüşmediği için tamamlanmış sayılamaz. Diğer bir deyişle, iyi niyetlerle hazırlanan bu rehber, henüz bir tasarım girişimidir. Farklı ilçelerde/ kentlerde uygulanma ihtimali bulabilirse rehberin eksik yönleri daha net bir biçimde görülebilecektir. Bu bağlamda elinizdeki bu rehberi, kente ve planlamaya sosyolojik bir perspektif kazandırma açısından yeni ve taze bir girişim olarak tanımladığımızı ve gelişime açık olduğunu vurgulamak isteriz. Bu girişimin tamamlanması hem uygulamadan gelecek geri bildirimlerle hem de siz değerli okuyucuların katkılarıyla olacaktır. Bu çabanın toplumsal ilişkilerin bir ürünü olan kentin daha yaşanabilir hâle gelmesine mütevazı bir katkı sağlamasını ümit ediyoruz.
The spatialization of old age describes a novel situation that has appeared as a result of the increasing number of elderly individuals living in apartment buildings, streets, and neighborhoods. In addition to presenting how the daily lives of elderly individuals are shaped through taking one apartment building as an example located in the Moda district of Kadiköy, Istanbul, this study aims to examine the relationship that the elderly living in this same district have with each other and the greater community. Since the district of Moda has a high population of elderly individuals, this specific apartment building's location on the street and in the district and the fact that it houses an almost entirely elderly population were influential while choosing it for examination. Following a qualitative case study design, in-depth interviews were conducted with 14 people to collect their observations on the apartment building, the street, and the neighborhood. Descriptive analysis was used to evaluate the data in line with the concepts of strategy and tactics developed by Michel de Certeau. The results of the study indicate that although elderly are able to take advantage of important aging-in-place opportunities, the dynamics that new urbanization brings to the process of spatializing old age is observed to limits their abilities to develop tactics.
ele alınmaktadır. Söz konusu değişimin hangi boyutlarda yaşandığını değerlendirebilmek amacıyla kamu uygulamaları ve sosyal yardım alanında çalışma yapan sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri analiz edilmiştir. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan derinlemesine mülakat ve doküman inceleme bu çalışmanın veri toplama teknikleridir. Derinlemesine mülakatlar kamu kurumlarında ve STK’larda görevli olarak çalışan kişilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda kamu ve STK uygulamalarının geçmiş dönemlere nispetle hem niceliksel olarak arttığı ve hem de niteliksel bir gelişme gösterdiği tespit edilmiştir. Sanılanın aksine, Türkiye’de STK’lar tarafından yapılan sosyal yardım miktarının, kamu kurumları tarafından yapılandan az olduğu görülmüştür. Yine de, bu nicel artışa rağmen, gerek kamusal gerekse sivil aktörler, yoksulluğun en önemli tezahürlerinden biri olan sosyal dışlanmayı ortadan kaldırabilecek mekanizmalar üretme konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu çerçeveden hareketle makalede, Türkiye’de sosyal yardım faaliyetinde bulunan aktörlerin –özellikle STK’ların– bundan sonraki dönemlerde sosyal dışlanmaya
yönelik çalışmalar yapmaları önerilmektedir.
Sosyoloji ve planlama dendiğinde, ilk akla gelen kavramlardan biri genellikle “toplum mühendisliği” olmaktadır. Fakat bu rehberin tam olarak yapmaya çalıştığı şey, fiziksel planlamanın bazen doğrudan bazense dolaylı bir biçimde sahip olduğu “toplumsalı inşa” etme arzusunun dışına çıkarak katılımcı bir perspektifle, kentte yaşayanların toplumsal ve mekânsal sorunlar üzerinde birlikte konuştuğu bir zemini inşa etmektir. Diğer bir deyişle, bu rehberin bir “toplum mühendisliği” arzusu ile değil, katılımcı bir perspektifi geliştirme çabasıyla ortaya çıktığı söylenebilir. Kentlere yönelik fiziksel ve toplumsal müdahalelerin arttığı günümüzde, sosyolojik bir perspektifle ve katılımcı bir anlayışla mekâna ve mekândaki sosyal ilişkilere odaklanılmasına ihtiyaç bulunduğu aşikârdır.
Rehberin ilk ve sınırlı baskısının ardından 30 Eylül 2017 tarihinde İstanbul’da bir çalıştay düzenledik. Bu çalıştayda ortaya koyduğumuz tasarıyı farklı disiplinlerden olan uzmanlarla tartışma fırsatımız oldu. Onların değerli katkılarıyla Rehberi araştırma ekibi son bir kez daha gözden geçirdi ve yeni düzenlemeler yaptı. Elinizdeki bu nüsha söz konusu uzmanların görüşleri ve değerlendirmeleri neticesinde gözden geçirilmiştir.
Bu rehber, her ne kadar güzel ve iyi amaçlarla yola çıksa da henüz bir pratiğe dönüşmediği için tamamlanmış sayılamaz. Diğer bir deyişle, iyi niyetlerle hazırlanan bu rehber, henüz bir tasarım girişimidir. Farklı ilçelerde/ kentlerde uygulanma ihtimali bulabilirse rehberin eksik yönleri daha net bir biçimde görülebilecektir. Bu bağlamda elinizdeki bu rehberi, kente ve planlamaya sosyolojik bir perspektif kazandırma açısından yeni ve taze bir girişim olarak tanımladığımızı ve gelişime açık olduğunu vurgulamak isteriz. Bu girişimin tamamlanması hem uygulamadan gelecek geri bildirimlerle hem de siz değerli okuyucuların katkılarıyla olacaktır. Bu çabanın toplumsal ilişkilerin bir ürünü olan kentin daha yaşanabilir hâle gelmesine mütevazı bir katkı sağlamasını ümit ediyoruz.
Mekân-Bağımlı Bir Kavram Olarak Gençlik
Faruk Karaaslan, Erciyes Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
Modern Kentlerde Gençliğin Hafıza Yitimi
Yusuf Adıgüzel, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
Bir Umut Yolculuğu Olarak Göç ve Yeni Mekânda Gençlerin Karşılaştığı Sorunlar
Murat Şentürk, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
Dışarıda ve Dışında Olmak: Yoksul Gençlerin Mekânla İlişkileri
Köksal Alver, Selçuk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
Üniversite Gençliği ve Mekân: Sosyalleşme Pratikleri
Çalışmanın amacı, yerinde yaşlanma bağlamında yer değiştirmenin yaşlıların yaşamlarına olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenerek, söz konusu etkilerin yaşlıların kentsel dönüşüme bakış açılarını nasıl etkilediğinin ortaya konulmasıdır.
Çalışmanın kapsamını İstanbul’da kamu kararıyla kentsel dönüşüme uğramış mahallerde yaşayan yaşlılar oluşturmaktadır. Örneklem, amaçlı/güdümlü örneklem tekniğiyle belirlenmiştir. Daha sonra da Kamu eliyle kentsel dönüşümün yaşandığı mahallelerde soru formu uygulanacak kişi sayısı oranlı tabakalı örneklem tekniği ile belirlenmiştir.
Veri toplama tekniği olarak, nicel veri toplama tekniği kullanılmış ve bu kapsamda 541 yaşlı bireye, doğrudan görüşme yoluyla soru formu uygulanmıştır. Nicel verilerin bilgisayar ortamına aktarılarak değerlendirilmesi SPSS Nicel Veri Analiz Programı aracılıyla yapılmıştır.
Kentsel dönüşüm sonrası yaşlı bireyler konutlarından (%43), mahallelerinden (%48) memnun olduklarını belirtmekle birlikte, kentsel dönüşümün inşaat sürecinde en yüksek oranda (%47), İnşaat sürecinin uzun sürmesi/belirsizlik/projenin tamamlanmaması nedeniyle endişe duyduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca kentsel dönüşüm sonrası mahalledeki nüfusun gençleşeceği (%55,9) düşünülmektedir. Kentsel dönüşümle birlikte yaşlılara saygının artabileceğini düşünenler %19,6, memleketine döneceğini belirtenler ise %10,6 oranındadır. Sonuç olarak yaşlılar, kentsel dönüşümle birlikte binalarının değerinin artacak olması vb. nedenlerle kentsel dönüşüme olumlu baksalar da, kentsel dönüşümün farklı kültürleri bir araya getireceğini (%70), inşa edilen konutların aile yapılarına uygun olmadığını (%37,5) da düşünmektedirler. Tüm bunlar da yaşlıların kentsel dönüşüme bakış açılarını etkilemektedir.
etkileyen ana unsurları oluşturmaktadır. Bu süreçte kentsel büyüme makinesi kuramının, Türkiye’deki değişim ve dönüşümün açıklanmasında önemli bir çerçeve sunduğu ancak yapılan çalışmalarda Türkiye’nin kentsel dinamiklerinin özgünlüğünün de göz önünde tutulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. / The aim of this study is to discuss whether Turkey presents a convenient the framework for growth machine theory in the aspect of the examination and explanation of the local actors along with the urban growth process. Centralization is effective in the growth process of the cities in Turkey up to 80s. The factors affecting urban growth by the 80s are the effect of globalization process in Turkey, the change in the market economy and urban planning, and the conversion in the mode of the local management. During this process, the theory of urban machine growth presents a significant framework in the explanation of the change and the conversion in Turkey, however, the novelties of the urban dynamics should be taken into consideration in the studies conducted on the issue. / Anahtar Kelimeler: Kentsel Büyüme Makinesi Kuramı, Yerel Aktörlerin Kentsel Büyüme Sürecindeki Rolü, Türkiye'de Kentsel Büyüme Süreci, Harvey L. Molotch. / Keywords: The Theory Of Urban Machine Growth, The Role Of Local Actors İn The Urban Growth Process, Urban Growth Process İn Turkey, Harvey L. Molotch.