შინაარსზე გადასვლა

აშშ-ის არმიის სპეცდანიშნულების ძალები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მწვანე ბერეტები“ ამ გვერდზე გადმოდის. სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ მწვანე ბერეტები (მრავალმნიშვნელოვანი).
ამერიკის შეერთებული შტატების არმიის სპეცდანიშნულების ძალები

არმიის სპეცდანიშნულების ძალების განშტოების განმასხვავებელი ნიშანი
აქტიური
  • 19 ივნისი, 1952 (მე-10 ჯგუფის ჩამოყალიბება)[1][2]
  • 9 აპრილი, 1987 (სპეცრაზმის ოფიციალური დაბადების დღე)[3][4][5]
ქვეყანა აშშ-ის დროშა ამერიკის შეერთებული შტატები
შემადგენლობა  აშშ-ის არმია
ტიპი სპეციალური ოპერაციების ძალა
ნაწილი აშშ-ის არმიის სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობა
აშშ-ის სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობა
შტაბ-ბინა ფორტ ბრაგი, ჩრდილოეთ კაროლინა
მეტსახელი მწვანე ბერეტები, ჩუმი პროფესიონალები,[6] ჯარისკაც-დიპლომატები, გველიჭამიები, წვერიანი ნაძირალები[7]
დევიზი ლათ. De Oppresso Liber
ბერეტის ფერი      ჭაობისფერი
ბრძოლები
მეთაურები
მეთაური გენერალ-მაიორი რიჩარდ ანგლი
ცნობილი
მეთაურები
აარონ ბანკი[10]
უილიამ იარბორო[11]
სტენლი მაკქრისტალი[12]

ამერიკის შეერთებული შტატების არმიის სპეცდანიშნულების ძალები (SF) ან 1-ელი სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობა (საჰაერო-სადესანტო), პოპულარულ მედიასა და სამოქალაქო საზოგადოებაში ცნობილი, როგორც მწვანე ბერეტები — ამერიკის შეერთებული შტატების არმიის სპეციალური ოპერაციების ძალა.[13]

მწვანე ბერეტები მიმართულია ცხრა დოქტრინისაკენ: პარტიზანული ომი და დივერსიები, საგარეო საერთო თავდაცვა, პირდაპირი მოქმედება, ანტიპარტიზანული ომი, სპეციალური დაზვერვა, ტერორიზმის საწინააღმდეგო ოპერაციები, საინფორმაციო ომი, მასობრივი განადგურების იარაღის გავრცელება, კონტრპროლიფიკაცია და უშიშროების ძალების დახმარება. ქვედანაყოფი ხაზს უსვამს ენობრივ, კულტურულ და სასწავლო უნარებს უცხოურ ჯარებთან მუშაობისას; ახალწვეულებს მოეთხოვებათ უცხო ენის სწავლა, როგორც მათი წვრთნის ნაწილი და უნდა შეინარჩუნონ ცოდნა იმ რეგიონების პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული სირთულეების შესახებ, სადაც ისინი არიან განლაგებული.[14]

სპეციალური ძალების სხვა მისიები, რომლებიც ცნობილია როგორც მეორადი მისიები, მოიცავს საბრძოლო ძებნა-გადარჩენას (CSAR), ნარკოტიკების წინააღმდეგ ბრძოლას, მძევლების გადარჩენას, ჰუმანიტარულ დახმარებას, განაღმვით ოპერაცოებს, სამშვიდობო მისიებს და ინდივიდუალურ სამიზნეებზე ნადირობას. შეერთებული შტატების სპეციალური ოპერაციების სარდლობის (USSOCOM) ან აშშ-ის მთავრობის სხვა აქტივობების სხვა კომპონენტები ასევე შეიძლება სპეციალიზდნენ ამ მეორად მისიებში.[15] სპეცრაზმი ამ მისიებს შვიდი გეოგრაფიულად ორიენტირებული ჯგუფის მეშვეობით ახორციელებს.[16] მათი ბევრი ოპერატიული ტექნიკა კლასიფიცირებულია, მაგრამ ზოგიერთი არამხატვრული ნაშრომი[17] და დოქტრინული სახელმძღვანელო ხელმისაწვდომია.[18][19][20][21]

როგორც სპეციალური ოპერაციების ქვედანაყოფები, სპეციალური ძალები სულაც არ ექვემდებარებიან ამ ქვეყნების სახმელეთო მეთაურებს. ამის ნაცვლად, თეატრში ყოფნისას, SF-ის ქვედანაყოფებს შეუძლიათ უშუალოდ ემსახურონ გეოგრაფიულ საბრძოლო სარდლობას, USSOCOM-ს ან სხვა სარდლობის ორგანოებს. ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოს (CIA) უაღრესად გასაიდუმლოებული სპეციალური აქტივობების ცენტრი,[] და უფრო კონკრეტულად მისი სპეციალური ოპერაციების ჯგუფი (SOG), რეკრუტებს აშშ-ის არმიის სპეციალური ძალებიდან იყვანს.[22] CIA–არმიის სპეციალური ძალების ერთობლივი ოპერაციები უბრუნდებოდა MACV-SOG განყოფილებას ვიეტნამის ომის დროს,[23] და, როგორც ჩანს, ასე იყო ავღანეთის ომის დროსაც.[24][25]

სპეცდანიშნულების რაზმი დაშნის ჯარისკაცები და მეთაური დუსტუმი ცხენზე ამხედრებული დარი-ა-სუფის ხეობაში, ავღანეთი, დაახლოებით 2001 წლის ოქტომბერში.

არმიის სპეცდანიშნულების რაზმის პირველადი დავალებაა ოკუპირებულ ქვეყანაში არატრადიციული ომის (UW) ძალების, ან ფარული პარტიზანული ძალების მომზადება და ხელმძღვანელობა.[26] მე-10 სპეციალური ძალების ჯგუფი იყო პირველი SF ქვედანაყოფი, რომელიც აპირებდა გაეწვრთნა და წარემართა UW ძალები მტრის ხაზების უკან, ვარშავის პაქტის შეჭრის შემთხვევაში დასავლეთ ევროპაში.[27] როდესაც აშშ ჩაერთო ინდოჩინეთის ომებში, გაირკვა, რომ პარტიზანების ხელმძღვანელობისთვის გაწვრთნილ სპეციალისტებს ასევე შეეძლოთ დაეხმარებოდნენ მტრული პარტიზანებისგან თავდაცვაში სხვა ძალებს, ამიტომ SF-მა შეიძინა საგარეო შიდა თავდაცვის (FID) დამატებითი დავალება, რომლის მიხედვითაც მუშაობენ მასპინძელი ქვეყნების (HN) ძალებთან ერთად კონტრპარტიზანული მოქმედებების არაპირდაპირი მხარდაჭერისთვის, საბრძოლო მითითებებიდან და ბრძანებებიდან არაპირდაპირ მხარდაჭერამდე.[28]

სპეცდანიშნულების ძალების პერსონალი კვალიფიცირდება როგორც მოწინავე სამხედრო უნარებში, ისინი ასევე სპეციალისტები არიან მსოფლიოს განსაზღვრული ნაწილების რეგიონულ ენებსა და კულტურებში. მიუხედავად იმისა, რომ ისინი ყველაზე მეტად არიან ცნობილი თავიანთი პარტიზანული საომარი შესაძლებლობებით, ისინი ასევე ასრულებენ სხვა მისიებს, რომლებიც მოიცავს პირდაპირი მოქმედების რეიდებს, სამშვიდობო ოპერაციებს, კონტრპროლიიფკაციას, ნარკოტიკების საწინააღმდეგო საკონსულტაციო როლებს და სხვა სტრატეგიული მისიებს.[29] როგორც სტრატეგიული რესურსები, ისინი ანგარიშს უწევენ ან USSOCOM-ს ან რეგიონულ ერთიან საბრძოლო სარდლობას. მათი პირდაპირი ქმედებით შესაძლებლობების გასაძლიერებლად, შეიქმნა სპეციალური დანაყოფები სპეცოპერაციების პირდაპირი მოქმედების მხარეზე. თავდაპირველად ცნობილია, როგორც მეთაურის ექსპტემალური სიტუაციების ძალები (CIF), შემდეგ კრიზისზე რეაგირების ძალები (CRF), ისინი ახლა ჩაანაცვლეს ძლიერი სამიზნის დამარცხების (HTD) კომპანიებმა.[30][31][32]

SF გუნდის წევრები მჭიდროდ მუშაობენ ერთმანეთთან და ეყრდნობიან ერთმანეთს იზოლირებულ გარემოებებში ხანგრძლივი დროის განმავლობაში, როგორც გაფართოებული განლაგების დროს, ასევე გარნიზონში. ამის გამო მათ უვითარდებათ კლანური ურთიერთობები და ხანგრძლივი პირადი კავშირები. SF უნტეროფიცრები (NCO) ხშირად ატარებენ მთელ თავიანთ კარიერას სპეცრაზმში, როტაციაში არიან დავალებათა რაზმებში, უმაღლესი შტაბის ბილეტებში, მოკავშირე პოზიციებზე და ინსტრუქტორებად აშშ-ის არმიის ჯონ კენედის სპეციალური ომის ცენტრსა და სკოლაში (USAJFKSWCS). შემდეგ მათ მოეთხოვებათ გადავიდნენ საშტატო პოზიციებზე ან უმაღლესი სამეთაურო ეშელონებში. USSOCOM-ის შექმნით, SF-ის მეთაურები ამაღლდნენ აშშ-ს არმიის სარდლობის უმაღლეს რანკებამდე, მათ შორის USSOCOM-ის, არმიის შტაბის უფროსი და ერთიანი შტაბის უფროსი.[33]


ODA 525 გუნდის სურათი გადაღებულია ერაყში ინფილტრაციამდე ცოტა ხნით ადრე, 1991 წლის თებერვალი

სპეცრაზმი სათავეს იღებს, როგორც არმიის არატრადიციული ომის მთავარი მომხრე სპეციალურად შექმნილი სპეცოპერაციების ქვედანაყოფებიდან, როგორებიცაა: ალამოს სკაუტები, ფილიპინელი პარტიზანები, პირველი სპეცსამსახურის ძალები და სტრატეგიული სერვისების ოფისის (OSS) ოპერატიული ჯგუფები (OGs). მიუხედავად იმისა, რომ OSS არ იყო არმიის ორგანიზაცია, ბევრი არმიის პერსონალი დაინიშნა OSS-ში და მოგვიანებით გამოიყენეს თავიანთი გამოცდილება სპეციალური ძალების ჩამოყალიბებაზე გავლენის მოხდენის მიზნით.

კორეის ომის დროს, ისეთი პირები, როგორიცაა ფილიპინელი პარტიზანების ყოფილი მეთაურებმა, პოლკოვნიკი ვენდელ ფერტიგი და ვიცე-პოლკოვნიკი რასელ ვოლკმანი, გამოიყენეს თავიანთი ომისდროინდელი გამოცდილება არატრადიციული ომის შესახებ დოქტრინის ჩამოსაყალიბებლად, რომელიც გახდა სპეციალური ძალების კვარცხლბეკი.[34][35]

1951 წელს გენერალ-მაიორმა რობერტ ა. მაკკლურმა აირჩია OSS-ის ყოფილი წევრი პოლკოვნიკი აარონ ბანკი პენტაგონში ფსიქოლოგიური ომის შტაბის სპეციალური ოპერაციების განყოფილების (OCPW) ოპერატიული ფილიალის უფროსად.[36]

1952 წლის ივნისში შეიქმნა მე-10 საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების ჯგუფი პოლკოვნიკი აარონ ბანკის მეთაურობით, ფსიქოლოგიური ომის სკოლის დაარსებიდან მალევე, რომელიც საბოლოოდ გახდა დღევანდელი ჯონ კენედის სპეციალური ომის ცენტრი და სკოლა. მე-10 სპეციალური ძალების ჯგუფი გაიყო, კადრები, რომლებმაც შეინარჩუნეს აღნიშვნა მე-10 სპეციალური დავალებათა ჯგუფი, განლაგდნენ ბად ტოლცში, გერმანიაში 1953 წლის სექტემბერში. ფორტ ბრეგში დარჩენილმა კადრებმა ჩამოაყალიბეს 77-ე სპეცდანიშნულების რაზმი, რომელიც 1960 წლის მაისში განხორციელდა რეორგანიზაცია და შეიქმნა დღევანდელი მე-7 სპეციალური დავალებების ჯგუფად.[34]

1952 წელს დაარსების დღიდან სპეციალური ძალების ჯარისკაცები მოქმედებდნენ ვიეტნამში, კამბოჯაში, ლაოსში, ჩრდილოეთ ვიეტნამში, გვატემალაში, ნიკარაგუაში, ელ სალვადორში, კოლუმბიაში, პანამაში, ჰაიტიში, სომალიში, ბოსნიაში, კოსოვოში, ყურის 1-ელ ომში, ავღანეთში, ერაყში, ფილიპინებში, სირიაში, იემენში, ნიგერიასა და FID-ის როლში აღმოსავლეთ აფრიკაში.

სპეციალური ძალების ფილიალი შეიქმნა, როგორც შეერთებული შტატების არმიის ძირითადი ფილიალი 1987 წლის 9 აპრილს არმიის დეპარტამენტის გენერალური ბრძანებით No. 35.[37]

ორგანიზაციული სტრუქტურა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1-ელი საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობა

სპეცდანიშნულების რაზმები (SFG)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჯარისკაცები არმიის შვიდი სპეცდანიშნულების ჯგუფიდან (გაითვალისწინეთ ბერეტის შვიდი განსხვავებული სიმბოლო) პრეზიდენტ ჯონ კენედის საფლავზე 2011 წლის ნოემბერში.
MH-60L-ს 160-ე SOAR-იდან გადაჰყავს ODA-ის მე-7 SFG (A)-ის წევრებს აშშ-ის წყალქვეშა ნავზე ერთობლივი წვრთნებისთვის.

1957 წელს ორ თავდაპირველ სპეცდანიშნულების ჯგუფს (მე-10 და 77-ე) შეუერთდა 1-ელი, რომელიც დისლოცირებული იყო შორეულ აღმოსავლეთში. დამატებითი ჯგუფები შეიქმნა 1961 და 1962 წლებში მას შემდეგ, რაც პრეზიდენტი ჯონ კენედი ეწვია სპეცრაზმს ფორტ რეგის 1961 წელს. 1961 წელს სარეზერვო კომპონენტებისთვის მოეწყო ცხრა ჯგუფი.[38] მათ შორის იყვნენ მე-16 და მე-17 სპეცდანიშნულების რაზმები. თუმცა, მე-17 სპეციალური ძალების ჯგუფი, ეროვნული გვარდიის ფორმირება, ელემენტებით ვაშინგტონში, დაიშალა 1966 წლის 31 იანვარს.

XXI საუკუნის დასაწყისში სპეციალური ძალები იყოფა ხუთ აქტიურ ჯგუფად (AD) და არმიის ეროვნული გვარდიის ორ (ARNG) სპეცდანიშნულების რაზმად. თითოეულ სპეცდანიშნულების ჯგუფს (SFG) აქვს კონკრეტული რეგიონული ფოკუსი. ამ ჯგუფებში დანიშნული სპეცდანიშნულების ჯარისკაცები გადიან ინტენსიურ ენობრივ და კულტურულ მომზადებას მათი რეგიონული პასუხისმგებლობის ზონის (AOR) ქვეყნებისთვის[39] ტერორიზმის წინააღმდეგ ომში სპეციალური ძალების ჯარისკაცების გაზრდილი საჭიროების გამო, ყველა ჯგუფი - ეროვნული გვარდიის ჩათვლით (მე-19 და მე-20 SFG) - განლაგებულია მათი სამოქმედო ტერიტორიების (AOs) გარეთ, ერაყსა და ავღანეთში. ახლახან გამოქვეყნებულმა მოხსენებამ აჩვენა, რომ სპეცრაზმი, როგორც ალბათ ყველაზე მეტი განლაგებული SOF USSOCOM-ის მეთაურობით, ჯგუფის მიუხედავად, თავისი კარიერის 75%-ს მსახურობს საზღვარგარეთ, რომელთაგან თითქმის ყველა იყო ერაყსა და ავღანეთში.

2014 წლამდე SF ჯგუფი შედგებოდა სამი ბატალიონისგან, მაგრამ მას შემდეგ, რაც თავდაცვის დეპარტამენტმა უფლება მისცა 1-ელ სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობას გაზარდოს მისი უფლებამოსილი ძალა ერთი მესამედით, 2012 წლისთვის თითოეულ აქტიურ კომპონენტთა ჯგუფში გააქტიურდა მეოთხე ბატალიონი.[40]

სპეცდანიშნულების რაზმი ისტორიულად დანიშნულია ერთიან საბრძოლო სარდლობაში ან ოპერაციების თეატრში. სპეციალური ძალების ოპერატიული რაზმი C ან C-რაზმი (SFODC) პასუხისმგებელია თეატრზე ან მთავარ ქვეკომპონენტზე, რომელსაც შეუძლია უზრუნველყოს 18-მდე SFODA-ის, სამი SFODB-ის ან ამ ორის ნაზავის ბრძანება და კონტროლი. მის დაქვემდებარებაშია სპეციალური ძალების ოპერატიული რაზმი Bs ან B რაზმები (SFODB), რომელსაც შეუძლია უზრუნველყოს ექვსი SFODA-ის ბრძანება და კონტროლი. უფრო დაქვემდებარებული, SFODA-ები, როგორც წესი, ზრდიან კომპანიის ბატალიონის ზომის დანაყოფებს არატრადიციულ საომარ მისიებში ყოფნისას. მათ შეუძლიათ შექმნან ექვსკაციანი „გაყოფილი A“ რაზმები, რომლებიც ხშირად გამოიყენება სპეციალური დაზვერვისთვის.

ბერეტის სიმბოლო ჯგუფი
1-ელი სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – დისლოცირებული ლუის-მაკქორდის საერთო ბაზაზე ვაშინგტონში, მე-2, მე-3 და მე-4 ბატალიონებით, მისი 1-ელი ბატალიონი განთავსებულია ტორის სადგურზე, ოკინავაზე. 1SFG (A) ორიენტირებულია წყნარ ოკეანეზე და ხშირად ექვემდებარება აშშ-ის წყნარი ოკეანის სარდლობას (PACOM). ამჟამინდელად 1SFG (A) და მისი ორი ბატალიონი ატარებდნენ დაახლოებით ექვს თვეს ერაყში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – არაბეთის ნახევარკუნძულის ნაწილი, და ავღანეთში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – ავღანეთის ნაწილი ან ფილიპინებში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – ფილიპინების ნაწილი.
მე-3 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – დისლოცირებული ფორტ რეგიში, ჩრდილოეთ კაროლინაში. 3SFG (A) თეორიულად ორიენტირებულია სუბსაჰარული აფრიკაზე, აფრიკის რქის გარდა. პრაქტიკულად, 3SFG (A) და მისი ორი ბატალიონი დაახლოებით 6 თვეს ატარებდენ ავღანეთში,როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – ავღანეთის ნაწილი. იგი ხშირად ექმევდებარება აშშ-ის აფრიკის სარდლობას (AFCOM)
მე-5 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – დისლოცირებული ფორტ კემპბელში, კენტუკიში. 5SFG (A) ორიენტირებულია ახლო აღმოსავლეთზე, სპარსეთის ყურეზე, ცენტრალურ აზიასა და აფრიკის რქაზე. იგი ხშირად ექვემდებარება აშშ-ის ცენტრალურ სარდლობას. ამჟამად 5SFG (A) და მისი ორი ბატალიონი დაახლოებით 6 თვეს ატარებენ ერაყში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – არაბეთის ნახევარკუნძულის ნაწილი.
მე-7 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – დისლოცირებული ეგლინის საავიაციო ბაზაზე, ფლორიდაში. 7SFG (A) ორიენტირებულია დედამიწის დასავლეთ ნახევარსფეროს შემდეგ ნაწილებზე: ლათინური ამერიკა მექსიკის სამხრეთით, სამხრეთ და ცენტრალური ამერიკის წყლებზე, კარიბის ზღვაზე, მის 13 კუნძულთან ერთად, ევროპულ და აშშ-ის ტერიტორიებზე და ატლანტის ოკეანის ნაწილზე (ესე იგი, აშშ-ის სამხრეთის სარდლობის (SOUTHCOM) პასუხისმგებლობის მთლიან არეალზე და ოდნავ მეტზეც). 7SFG (A) ასევე მხარს უჭერდა აშშ-ის ჩრდილოეთის სარდლობას (USNORTHCOM) დასავლეთ ნახევარსფეროში ქმედებისას. პრაქტიკაში, 7SFG (A) და მისი ორი ბატალიონი ექვს თვეს ატარებდენ ავღანეთში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – ავღანეთის ნაწილი. 2011 წელს 7SFG (A) ფორტ ბრეგიდან, ჩრდილოეთ კაროლინიდან, გადავიდა ეგლინის საავიაციო ბაზაზე, ფლორიდაში, როგორც 2005 წლის ბაზების გადანაწილების ნაწილი.
მე-10 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – დისლოცირებული ფორტ ვარსონში, კოლორადოში, მის მეორე, მესამე და ახლად შექმნილ მეოთხე ბატალიონებთან ერთად. მისი პირველი ბატალიონი გაგზავნილია პანცერთა ყაზარმაში ბიობლინგენში, შტუტგარტთან ახლოს, გერმანიაში. 10SFG (A) თეორიულად ორიენტირებულია ევროპაზე, კონკრეტულად აღმოსავლეთ და ცენტრალურ ევროპაზე, ბალკანეთზე, თურქეთზე, კავკასიაზე, ისრაელზე, ლიბანსა და ჩრდილოეთ აფრიკაზე. პრაქტიკაში,10SFG (A) და მისი ორი ბატალიონი დაახლოებით 6 თვეს ატარებენ ერაყში, როგორც ერთობლივი სპეციალური ოპერაციები – არაბეთის ნახევარკუნძულის ნაწილი.
მე-19 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – ორიდან ერთი ეროვნული გვარდიის სპეციალური ჯგუფი. დისლოცირებული დრაპერში, იუტაში, მისი კომპანიები ასევე არაინ ვაშინგტონში, დასავლეთ ვირჯინიაში, როდ-აილენდში, ოჰაიოში, კოლორადოში, კალიფორნიასა და ტეხასში 19SFG (A) ორიენტირებულია სამხრეთ-დასავლეთ აზიაზე (5SFG (A)-სთან ერთად), ევროპაზე (10SFG (A)-სთან ერთად) და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაზე (1SFG (A)-სთან ერთად).
მე-20 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – ორიდან ერთი ეროვნული გვარდიის სპეციალური ჯგუფი. დისლოცირებული ბირმინგემში, ალაბამაში, ბატალიონებით ალაბამაში (პირველი ბატალიონი), მისისიპისა (მეორე ბატალიონი) და ფლორიდაში (მესამე ბატალიონი, მისი კომპანიები და განყოფილებები ასევე არიან ჩრდილოეთ კაროლინაში, ჩიკაგოში, ლუისვილში, კენტუკიში, დასავლეთ მასაჩუსეტსა და ბალტიმორში. 20SFG (A) ორიენტირებულია 32 ქვეყანაზე, მათ შორის: ლათინური ამერიკა მექსიკის სამხრეთით, წყლები, ტერიტორიები და ქვეყნები კარიბის ზღვაში, მექსიკის ყურე და სამხრეთ-დასავლეთ ატლანტის ოკეანე. ორიენტაციით რეგიონს იზიარებს 7SFG (A)-სთან ერთად.
გაუქმებული ჯგუფები
მე-6 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – აქტიური 1963-1971 წლებში. დისლოცირებული ფორტ რეგიში, ჩრდილოეთ კაროლინაში. ორიენტირებული იყო სამხრეთ-დასავლეთ და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაზე.
მე-9 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) – აქტიური 1963-1972 წლებში, პასუხისმგებელი ლათინური ამერიკის ჯარების წვრთნაზე კონტრაჯანყების ტაქტიკებში.
მე-11 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) (აშშ-ის არმიის რეზერვი) – აქტიური 1961-1994 წლებში.
მე-12 სპეცდანიშნულების ძალების ჯგუფი (საჰაერო-სადესანტო) (აშშ-ის არმიის რეზერვი) – აქტიური 1961-1994 წლებში.

ბატალიონის შტაბის ელემენტი – SF ოპერატიული რაზმი-C-ის (SFODC) შემადგენლობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

SFODC ან „C-გუნდი“ არის სპეციალური ძალების ბატალიონის შტაბის ელემენტი. როგორც ასეთი, ის არის სამეთაურო, რომელსაც აქვს ოპერაციების, წვრთნების, სიგნალისა და ლოგისტიკური მხარდაჭერის პასუხისმგებლობა მისი სამი დაქვემდებარებული კომპანიისთვის. ვიცე-პოლკოვნიკი მეთაურობს ბატალიონს, ისევე როგორც C-გუნდს, ხოლო ბატალიონს სარდლობს უფროსი სერჟანტი, რომელიც არის ბატალიონის და C-გუნდის უფროსი NCO. არის დამატებითი 20-30 სპეცრაზმის პერსონალი, რომლებიც ავსებენ საკვანძო პოზიციებს ოპერაციებში, ლოჯისტიკაში, დაზვერვაში, კომუნიკაციებსა და სამედიცინო სფეროში. სპეციალური ძალების ბატალიონი, როგორც წესი, შედგება ოთხი კომპანიისგან: A, B, C და შტაბი/მხარდაჭერა. 

კომპანიის შტაბ-ბინის ელემენტი – SF ოპერატიული რაზმი-B-ის (SFODB) შემადგენლობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სპეცრაზმის კომპანიის მეთაური ხვდება უხუცესებს და 209-ე ANA კორპუსის წევრებს ჰილმანდის პროვინციაში, ავღანეთი, დაახლოებით 2007 წელი
ჯარისკაცი A კომპანია, 1st ბატალიონი, მე-7 SFG (A)-დან ავღანელ ბიჭს აძლევს გასაფერადებელ წიგნს ყანდაარის პროვინციაში ადგილობრივ ლიდერებთან შეხვედრისას, დაახლოებით 2008 წელი

ODB, ან „B-გუნდი“, არის სპეციალური ძალების კომპანიის შტაბის ელემენტი და ის ჩვეულებრივ შედგება 11-13 ჯარისკაცისგან. მიუხედავად იმისა, რომ A-გუნდი, როგორც წესი, ახორციელებს პირდაპირ ოპერაციებს, B-გუნდის მიზანია კომპანიის A-გუნდების მხარდაჭერა როგორც გარნიზონში, ასევე საველე პირობებში. განლაგებისას, მათი დამხმარე როლის შესაბამისად, B-გუნდი ჩვეულებრივ გვხვდება უფრო უსაფრთხო უკანა ადგილებში. თუმცა, ზოგიერთ გარემოებებში B-გუნდი განლაგდება მტრულ ზონაში, როგორც წესი, მრავალი A-გუნდების საქმიანობის კოორდინაციის მიზნით. 

ODB-ს ხელმძღვანელობს 18A, ჩვეულებრივ მაიორი, რომელიც არის კომპანიის მეთაური (CO). CO-ს ეხმარება მისი კომპანიის აღმასრულებელი ოფიცერი (XO), სხვა 18A, ჩვეულებრივ კაპიტანი.[41] XO-ს თავად ეხმარება კომპანიის ტექნიკოსი, 180A, ზოგადად, მთავარი ორდერის ოფიცერი სამი, რომელიც ეხმარება ორგანიზაციაში, წვრთნებში, დაზვერვაში, კონტრდაზვერვისა და კომპანიისა და მისი რაზმების ოპერაციებში. ასეულის მეთაურს ეხმარება უფროსი NCO, 18Z, ჩვეულებრივ, უფროსი სერჟანტი. მეორე 18Z მოქმედებს, როგორც ოპერაციების სერჟანტი, ჩვეულებრივ, მასტერ-სერჟანტი, რომელიც ეხმარება XO-ს და ტექნიკოსს საოპერაციო მოვალეობებში. მას ჰყავს 18F, დამხმარე ოპერაციების სერჟანტი, რომელიც ჩვეულებრივ პირველი კლასის სერჟანტია. კომპანიის მხარდაჭერა მოდის 18D სამედიცინო სერჟანტისგან, როგორც წესი, პირველი კლასის სერჟანტისა და ორი 18E კომუნიკაციის სერჟანტისგან, როგორც წესი, პირველი კლასის სერჟანტი და შტაბის სერჟანტი. 

შემდეგი სამუშაო ადგილები არის სპეციალური ძალების 18-სერიის კარიერის მართვის სფეროს (CMF) გარეთ, მაგრამ იკავებს პოზიციებს სპეცდანიშნულების ძალების B-გუნდში. ამ პოზიციებზე მყოფი ჯარისკაცები არ არიან „სპეციალური ძალების კვალიფიკაციის“, რადგან მათ არ გაუვლიათ სპეცდანიშნულების რაზმის საკვალიფიკაციო კურსი (SFQC ან Q კურსი); თუმცა, მათ აქვთ პოტენციალი მიენიჭოთ სპეციალური კვალიფიკაციის იდენტიფიკატორი (SQI) S (სპეციალური ოპერაციები/სპეციალური ოპერაციების მხარდაჭერა) მას შემდეგ, რაც დაასრულებენ შესაბამის ქვედანაყოფში წვრთნას, გაატარებენ 24 თვეს თავიანთ სპეცდანიშნულების რაზმთან და საბაზისო საჰაერო-სადესანტო სკოლაში:

  • მომარაგების სერჟანტი, ჩვეულებრივ, შტაბის სერჟანტი, მეთაურის მთავარი ლოგისტიკური დამგეგმავი, მუშაობს ბატალიონ შტაბთან ერთად კომპანიის მომარაგებისთვის.
  • ქიმიური, ბიოლოგიური, რადიოლოგიური, ბირთვული (CBRN თავდაცვა) ოფიცერი, ჩვეულებრივ სერჟანტი, ინახავს და მართავს კომპანიის NBC-ის აღმოჩენისა და დეკონტამინაციის აღჭურვილობას და ეხმარება NBC-ის თავდაცვითი ღონისძიებების ადმინისტრირებაში.[42]
  • სხვა სამუშაოებიც შეიძლება არსებობდეს B-გუნდი სტრუქტურებში. სპეციალისტთა გუნდის წევრები შეიძლება შეიცავდნენ IT (S-6) პერსონალს და სამხედრო დაზვერვის ჯარისკაცებს, მათ შორის დაზვერვის ანალიტიკოსებს (35F), დაზვერვის შემგროვებლებს (35M), სიგნალების დაზვერვას (35 N/P - ასევე ცნობილია როგორც SOT-A და SOT-B. რაც დაკავშირებულია მათ პოზიციებთან SFODA და SFODB გუნდებში), დაზვერვის ოფიცრებსა (35 D/E/F) და კონტრდაზვერვის სპეციალურ აგენტებს (35L/351L).

ძირითადი ელემენტი – SF ოპერატიული რაზმი-A-ის (SFODA) შემადგენლობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სპეციალური ძალების ასეული ჩვეულებრივ შედგება ექვსი ოპერატიული რაზმი-A (ODA ან A-გუნდები).[43][44] თითოეული ODA სპეციალიზებულია ინფილტრაციის უნარში ან კონკრეტულ მისიაში (მაგალითად: ნახტომი მაღალი სიმაღლიდან პარაშუტის დაბალ სიმაღლეზე გახსნით (HALO), საბრძოლო ყვინთვა, სამთო ომი, საზღვაო ოპერაციები და ა.შ.). ODA იდენტიფიცირებულია მისი ჯგუფის, ბატალიონის, ასეულისა და თავად გუნდის მიხედვით. მაგალითად, ODA 1234 იქნება მეოთხე გუნდი 1-ელი სპეცდანიშნულების ჯგუფის მეორე ბატალიონის მესამე ასეულში.

ODA შედგება 12 ჯარისკაცისაგან, რომელთაგან თითოეულს აქვს კონკრეტული ფუნქცია (MOS ან სამხედრო პროფესიული სპეციალობა) გუნდში; თუმცა, ODA-ს ყველა წევრი ატარებს ჯვარედინი წვრთნებს. ODA-ს ხელმძღვანელობს 18A (რაზმის მეთაური), კაპიტანი და 180A (რაზმის მეთაურის თანაშემწე), რომელიც არის მათი მეორე სარდალი, ჩვეულებრივ, პირველი კლასის ორდერის ოფიცერი ან მეორე კლასის უფროსი ორდერის ოფიცერი. გუნდში ასევე შედიან შემდეგი რეგისტრირებული ჯარისკაცები: ერთი 18Z (ოპერაციების სერჟანტი) (ცნობილია როგორც გუნდის სერჟანტი), ჩვეულებრივ მასტერ-სერჟანტი, ერთი 18F (ოპერაციებისა და დაზვერვის სერჟანტის თანაშემწე), ჩვეულებრივ პირველი კლასის სერჟანტი და თითო, 18Bs (იარაღის სერჟანტი), 18Cs (ინჟინერი სერჟანტი), 18Ds (სამედიცინო სერჟანტი) და 18Es (კომუნიკაციის სერჟანტი), ჩვეულებრივ, პირველი კლასის სერჟანტები, შტაბის სერჟანტები ან სერჟანტები. ეს ორგანიზაცია ხელს უწყობს 6 კაციანი „გაყოფილი გუნდის“ ოპერაციებს, ზედმეტობას და მენტორობას უფროს სერჟანტებსა და მათ უმცროს თანაშემწეს შორის. 

სპეცრაზმის კანდიდატი ატარებს მისიის წინასწარ რეპეტიციას როლურ პარტიზანულ მებრძოლებთან რობინ სეიჯის დროს.
1-ელი სპეცდანიშნულების ჯგუფის ჯარისკაცები ატარებენ ნახტომი მაღალი სიმაღლიდან პარაშუტის დაბალ სიმაღლეზე გახსნით (HALO) იაკიმას სასწავლო ცენტრის თავზე, დაახლოებით 2014 წელი
მე-20 სპეცდანიშნულების ჯგუფის ჯარისკაცები ჩაყვინთვის ოპერაციებისას

ძირითადი მოთხოვნები, რომლებიც გასათვალისწინებელია სპეციალურ ძალებში შესვლისთვის, არის:

  • იყავი 20-36 წლის[45]
  • იყავი აშშ-ის მოქალაქე
  • იყავი საშუალო სკოლის კურსდამთავრებული
  • მიიღეთ ზოგადი ტექნიკური ქულა 110 ან მეტი ან საბრძოლო ოპერაციის ქულა 110 შეიარაღებული სამსახურების პროფესიული უნარების გამოცდაზე
  • საჰაერო-სადესანტო კვალიფიკაცია ან მოხალისე საჰაერო-სადესანტო წვრთნებისთვის
  • უნდა გაიაროს ფიზიკური ფიტნეს შეფასება მინიმუმ 49 აზიდვით, 59 ჩაჯდომით, 6 აწევით და ორი მილის სირბილით მაქსიმუმ 15 წუთსა და 12 წამში
  • დააკმაყოფილეთ სამედიცინო ფიტნეს სტანდარტები, როგორც ეს მოცემულია SF Physical IAW AR 40-501-ში
  • წარმატებით უნდა შეავსოთ წინასწარი ძირითადი ამოცანების სია
  • ექვემდებარება საიდუმლო უსაფრთხოების ნებართვას
  • ცურვა 50 მ ჩექმებითა და სრული სამხედრო უნიფორმით SFQC-მდე
  • უნდა ჰქონდეს 20/20 ან შესწორებული 20/20 მხედველობა ორივე თვალის ახლო და შორეულ ხედვაში
  • კოლეჯის ერთი წელი სასურველია, მაგრამ ჩარიცხვისთვის სავალდებულო არ არის

სპეცდანიშნულების ჯარისკაცი მთელი თავისი კარიერის განმავლობაში რეგულარულად ვარჯიშობს. პირველადი ფორმალური სასწავლო პროგრამა სპეციალურ ძალებში შესვლისთვის დაყოფილია ოთხ ფაზად, რომლებიც ერთობლივად ცნობილია, როგორც სპეციალური ძალების საკვალიფიკაციო კურსი ან, არაფორმალურად, „Q კურსი“. Q კურსის ხანგრძლივობა იცვლება განმცხადებლის ძირითადი სამუშაო სფეროდან სპეცდანიშნულების რაზმებში და მათთვის მინიჭებული უცხო ენის ცოდნის უნარის მიხედვით, მაგრამ ჩვეულებრივ გაგრძელდება 55-დან 95 კვირამდე. სპეციალური ძალების საკვალიფიკაციო კურსის წარმატებით დასრულების შემდეგ, სპეცდანიშნულების რაზმის ჯარისკაცებს შეუძლიათ გაიარონ მრავალი მოწინავე უნარების კურსი. მათ შორისაა, სამხედრო თავისუფალი ვარდნის პარაშუტისტების კურსი (MFF), საბრძოლო ყვინთვის საკვალიფიკაციო კურსი, სპეციალური ოპერაციების საბრძოლო მედიკოსი და სპეციალური ძალების სნაიპერების კურსი (SFSC) და სხვები.[21]

სპეციალური ძალების სამხედრო სპეციალობების აღწერილობები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • 18A – სპეციალური ძალების ოფიცერი[46]
  • 180A - სპეციალური ძალების ორდერის ოფიცერი[47]
  • 18B - სპეციალური ძალების იარაღის სერჟანტი[48]
  • 18C - სპეცდანიშნულების რაზმის ინჟინერი სერჟანტი[49]
  • 18D – სპეცრაზმის სამედიცინო სერჟანტი[50]
  • 18E – სპეციალური ძალების კომუნიკაციების სერჟანტი[51]
  • 18F - სპეციალური ძალების დაზვერვის სერჟანტი[52]
  • 18X – სპეცდანიშნულების რაზმის კანდიდატი (აქტიური სამსახური და ეროვნული გვარდიის ჩარიცხვის შესაძლებლობა)[53]
  • 18Z – სპეცრაზმის ოპერაციების სერჟანტი

უნიფორმები და განმასხვავებელი ნიშნები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სპეცდანიშნულების ჯარისკაცები ემზადებიან საბრძოლო ყვინთვის სასწავლო ოპერაციისთვის აშშ-ის საზღვაო გემზე ოკინავას მახლობლად, იაპონია 1956 წელს, თავიანთი მწვანე ბერეტებით.
სპეცდანიშნულების ჯარისკაცები მონაწილეობენ გამოსაშვებ ცერემონიაში ტეგუსიგალპაში, ჰონდურასი 2014 წელს, თავიანთი მწვანე ბერეტებით

აშშ-ის არმიის სპეცრაზმმა მიიღო მწვანე ბერეტი არაოფიციალურად 1954 წელს, თავსაბურავის ძებნის შემდეგ, რომელიც მათ ვიზუალურად გამოარჩევდა. 77-ე SFG-ის წევრებმა დაიწყეს დაგროვილი ბერეტების ძებნა და დასახლდნენ კაპიტან მიგელ დე ლა პენიას კოლექციის ჭაობისფერზე. კაპიტან ფრენკ დალასს ჰქონდა ახალი ბერეტი შექმნილი და წარმოებული მცირე რაოდენობით მე-10 და 77-ე სპეცდანიშნულების რაზმების წევრებისთვის.[54]

მათი ახალი თავსაბურავი პირველად ეცვა 1955 წლის 12 ივნისს ფორტ ბრეგში გამართულ საპენსიო აღლუმზე გენერალ-ლეიტენანტი ჯოზეფ პ. კლელანდს, XVIII საჰაერო-სადესანტო კორპუსის ყოფილ მეთაურს. დამთვალიერებლებს ეგონათ, რომ ოპერატორები ნატოს უცხოური დელეგაცია იყო. 1956 წელს გენერალმა პოლ დ. ადამსმა, ფორტ ბრეგის მეთაურმა, აკრძალა გამორჩეული თავსაბურავის ტარება[55] (თუმცა სპეცრაზმის წევრებმა განაგრძეს მისი ტარება ფარულად[56]). ეს შეცვალა 1961 წლის 25 სექტემბერს, როდსაც არმიის დეპარტამენტის გზავნილი 578636, რომელმაც მწვანე ბერეტი დანიშნა არმიის სპეცრაზმის ექსკლუზიურ თავსაბურავად.[57]

1961 წელს პრეზიდენტმა ჯონ კენედიმ მწავნე ბერეტის გამოყენების უფლება მხოლოდ აშშ-ის სპეცრაზმს მისცა. 12 ოქტომბერს სპეციალური ომის ცენტრში, ფორტ ბრაგში, ჩრდილოეთ კაროლინაში, ვიზიტისთვის მზადებისას, პრეზიდენტმა უბრძანა ცენტრის მეთაურს, პოლკოვნიკ უილიამ პ. იარბოროს, სპეციალური ძალების ყველა ჯარისკაცს ღონისძიების ფარგლებში დაეხურათ მწვანე ბერეტები. პრეზიდენტი თვლიდა, რომ რადგან მათ განსაკუთრებული მისია ჰქონდათ, სპეცრაზმს უნდა ჰქონდეთ რაღაც, რაც გამოარჩევდა მათ დანარჩენებისგან. 1962 წელს მან მწვანე ბერეტს უწოდა „აღმატებულობის სიმბოლო, გამბედაობის ნიშანი, თავისუფლებისთვის ბრძოლაში გამორჩეული ნიშანი.“[54]

ფორესტ ლინდლი, გაზეთ Stars and Stripes-ის მწერალი, რომელიც ვიეტნამში სპეცრაზმთან ერთად მსახურობდა, კენედის უფლებამოსილების შესახებ თქვა: „ეს იყო პრეზიდენტი კენედი, რომელიც იყო პასუხისმგებელი სპეცრაზმის აღდგენაზე და დაგვიბრუნა ჩვენი მწვანე ბერეტი. ხალხს ჩუმად ეცვათ ისინი [მწვანე ბერეტები], როცა ძალები არ იმყოფებოდნენ ტერიტორიაზე და ეს იყო კატისა და თაგვის თამაში. შემდეგ კენედიმ დანიშნა მწვანე ბერეტი, როგორც განმასხვავებელი ნიშანი. მათ ისინი კანადიდან ჩამოჰქონდათ, ზოგი ხელნაკეთი იყო, საღებავი წვიმაში ფუჭდებოდა“.[58]

კენედის ქმედებებმა განსაკუთრებული კავშირი შექმნა სპეცრაზმის შიგნით, სპეციფიკური ტრადიციებით, რომელიც განხორციელდა მისი დაკრძალვის შემდეგ, როდესაც სერჟანტმა, რომელიც საფლავს იცავდა სპეცდანიშნულების ჯარისკაცების დეტალებს, თავისი ბერეტი კუბოზე დადო.[58] ეს მომენტი განმეორდა კენედის გარდაცვალების 25 წლისთავის აღსანიშნავად – თქვა გენერალმა მაიკლ დ. ჰილიმ (გადამდგარი), ვიეტნამის სპეცრაზმის ბოლო მეთაური და მოგვიანებით ჯონ კენედის სპეციალური საომარი ცენტრისა და სკოლის მეთაური, არლინგტონის ეროვნულ სასაფლაოზე, რის შემდეგაც კენედის საფლავზე გვირგვინი მწვანე ბერეტის სახით დაასვენეს.[58]

დანაყოფების განმასხვავებელი ნიშნები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სპეცდანიშნულების რაზმის განმასხვავებელი ქვედანაყოფის განმასხვავებელი ნიშანი

ვერცხლის ფერის ლითონისა და მინანქრის მოწყობილობა 2.86 სმ-ია სიმაღლეში, რომელიც შედგება წყვილი ვერცხლის ისრისგან სალტეში, ისრები მიმართულია ზევით და მათ გადაკვეთის ადგილზე აღმართულია V-42 სტილეტოს ვერცხლის ხანჯლით შავი სახელურით ზემოთ; ვერცხლის ასოებით წარწერაა „DE OPPRESSO LIBER“ (ქართ. ჩაგრულთა გათავისუფლებისთვის).[59]

პირველი სპეცდანიშნულების რაზმის განმასხვავებელი ნიშანი არის გადაჯვარედინებული ისრების საყელო, მეორე მსოფლიო ომის, რომელიც შერწყმულია საბრძოლო დანასთან, რომელიც გამორჩეული ფორმისაა და ნიმუშია, რომელიც მხოლოდ პირველი სპეცსამსახურის ძალისთვისაა გაცემული. დევიზი ითარგმნება როგორც „ჩაგვრისგან ჩვენ გავათავისუფლებთ მათ“.[59]

განმასხვავებელი ერთეულის ნიშნები დამტკიცდა 1960 წლის 8 ივლისს. 1-ელი სპეცდანიშნულების რაზმის ნიშნების ტარების უფლება მიიღო აშშ-ის არმიის საჰაერო-სადესანტო სპეციალური ძალების სარდლობამ და მისი დაქვემდებარებული ქვედანაყოფების პერსონალმა 1991 წლის 7 მარტს. განმასხვავებელი ნიშნების ტარება აშშ-ის არმიის საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობამ და მის ქვეშევრდომ დანაყოფებმა გააუქმეს და მისი ტარების უფლება მიიღეს 1-ელი საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების რაზმის პერსონალმა და მათმა დაქვემდებარებულმა ქვედანაყოფებმა, რომლებსაც არ აქვთ უფლება განმასხვავებელი ქვედანაყოფის საკუთარი ნიშნები უფლება და სიმბოლიზმის შეცვლის უფლება, 2016 წლის 27 ოქტომბერს.[59]

სამხრე განმასხვავებელი ნიშნები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების სარდლობის სამხრე განმასხვავებელი ნიშანი, რომელსაც ატარებდნენ საიდუმლო ქვედანაყოფები, როგორიცაა არმიის სპეცრაზმი, 1952–1955 წლებში
1-ელი საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების სარდლობის სამხრე განმასხვავებელი ნიშანი, შემოღებული 1955 წელს, ატარებდა ყველა სპეციალური ძალების ჯგუფი

აშშ-ის არმიის 1-ელი საჰაერო-სადესანტო სპეცდანიშნულების ძალების სარდლობის სამხრე განმასხვავებელი ნიშნებს (SSI) ატარებს ყველა ის პირი, ვინც დანიშნულია სარდლობაზე და მის დაქვემდებარებულ ქვედანაყოფებზე და არ აქვთ საკუთარი SSI, როგორიცაა სპეციალური ძალების ჯგუფები. აშშ-iს არმიის ჰერალდიკის ინსტიტუტის მიხედვით, SSI-ში გამოსახულ ფორმასა და ნივთებს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს: „ისრის თავი მიანიშნებს ამერიკელი ინდიელების საბრძოლო ხელოვნებებზე და უნარებზე, რომლებშიც სპეცდანიშნულების ძალების პერსონალი მაღალი ხარისხით იწვრთნება. ხანჯალი წარმოადგენს სპეცდანიშნულების ძალების ოპერაციების არატრადიციულ ხასიათს და სამი ელვა მიუთითებს მათ უნარზე, სწრაფად გადავიდნენ შეტევაზე ზღვიდან, ჰაერიდან და ხმელეთიდან. არმიის სპეცრაზმი იყო პირველი სპეციალური ოპერაციების განყოფილება, რომელმაც გამოიყენა „ზღვა, ჰაერი, ხმელეთი“ კონცეფცია თითქმის ათი წლით ადრე, სანამ ისეთი ქვედანაყოფები შექმნეს, როგორიცაა Navy SEALs.[60]

SSI-ის 1-ელი სპეციალური ძალების სარდლობის დაარსებამდე, სპეცდანიშნულების რაზმები, რომლებიც 1952-1955 წლებში მსახურობდნენ, ატარებდნენ საჰაერო-სადესანტო SSI-ის. აშშ-ის არმიის ჰერალდიკის ინსტიტუტის თანახმად, საჰაერო-სადესანტო SSI აღდგა 1952 წლის 10 აპრილს, 1947 წელს დაშლის შემდეგ, და ნებადართული იყო გარკვეული კლასიფიცირებული ქვედანაყოფებისთვის,[61] როგორიცაა ახლად ჩამოყალიბებული მე-10 და 77-ე სპეციალური ძალების ჯგუფები. სანამ 1955 22 აგვისტოს შეიქმნა 1-ელი საჰაერო-სადესანტო სპეციალური ძალების სარდლობა.[60]

სპეციალური ძალების ნიშანი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სპეციალური ძალების კვალიფიკაციის ნიშანი

დაინერგა 1983 წლის ივნისში, სპეციალური ძალების ნიშანი არის სამსახურის სკოლის კვალიფიკაციის ნიშანი, რომელიც ენიჭება ჯარისკაცებს, რომლებიც დაასრულებენ სპეციალური ძალების საკვალიფიკაციო კურსებს. მწვანე ბერეტისგან განსხვავებით, ჯარისკაცებს, რომლებსაც მინიჭებული აქვთ სპეციალური ძალების ჩანართი, უფლება აქვთ ატარონ იგი სამხედრო კარიერის დარჩენილი პერიოდის განმავლობაში, მაშინაც კი, როდესაც არ მსახურობენ სპეციალური ოპერაციების ქვედანაყოფებში. ქსოვილის ნიშანი არის ზეთისხილისფერი რკალისებური ნაჭერი 8.26 სმ სიგრძითა და 1.75 სმ სიმაღლეში, აღნიშვნა „SPECIAL FORCES“ შავი ასოებით 0.79 სმ სიმაღლეში. ნიშანი უკეთიათ უნიფორმის მარცხენა სახელოზე დანაყოფის განმასხვავებელი სამხრე ნიშნების ზემოთ და პრეზიდენტის ასი ჩანართის ქვემოთ. ლითონის სპეციალური ძალების ჩანართის ასლი გამოდის ორი ზომით, სრული და სამოსის მინიატურული. სრული ზომის ვერსია 1.59 სმ-ია სიმაღლეში და 3,97 სმ სიგანეში. მინიატურული ვერსია 0.64 სმ სიმაღლეში და 2.54 სმ სიგანეში. ორივე არის ცისფერი ლურჯი, ყვითელი საზღვრით და ასოებით. უნიფორმაზე უკეთიათ ლენტების ან მედლების ზემოთ ან ქვემოთ.[62][63][64]

ჯილდოს კვალიფიკაცია:[62][63]

  • 1) დასაშვებობის ძირითადი კრიტერიუმები. ნებისმიერ პირს, რომელიც აკმაყოფილებს ქვემოთ მოცემულ ერთ-ერთ კრიტერიუმს, შეიძლება მიენიჭოს სპეციალური ძალების (SF) ნიშანი:
    • 1.1) აშშ-ის არმიის ჯონ კენედის სპეციალური ომის ცენტრისა და სკოლის წარმატებით დასრულება (USAJFKSWCS) დამტკიცებული აქტიური არმიის (AA) ინსტიტუციური წვრთნებით, რომელიც მიგვიყვანს SF კვალიფიკაციამდე.
    • 1.2) USAJFKSWCS დამტკიცებული სარეზერვო კომპონენტის (RC) SF საკვალიფიკაციო პროგრამის წარმატებით დასრულება.
    • 1.3) SF საკვალიფიკაციო პროგრამის ადმინისტრირებული ავტორიზებული ერთეულის წარმატებით დასრულება.
  • 2) აქტიური კომპონენტის ინსტიტუციური ტრენინგი. SF ნიშანი შეიძლება მიენიჭოს ყველა პერსონალს, რომელიც აკმაყოფილებს შემდეგს:
    • 2.1) სპეცდანიშნულების რაზმის საკვალიფიკაციო კურსის ან სპეცდანიშნულების რაზმის ოფიცერთა საკვალიფიკაციო კურსის (ადრე ცნობილი როგორც სპეცდანიშნულების რაზმის ოფიცრის კურსი) წარმატებით გავლისათვის. ამ კურსებს ატარებს/ახორციელებს USAJFKSWC.
    • 2.2) 1988 წლის 1 იანვრამდე, იმ დროისთვის დამტკიცებული ინსტრუქტაჟის პროგრამის წარმატებით დასრულებისთვის სპეციალური ძალების კვალიფიკაციის სპეციალური ძალების ჯგუფში, რომლებსაც შემდგომში მიენიჭათ, კომპეტენტური ორგანოს მიერ, SQI S კარიერის მართვის სფეროში 18 (ჩარიცხული), ან SQI 3 ფუნქციონალურ ზონა 18-ში (ოფიცერი).
  • 3) სარეზერვო კომპონენტის (RC) SF საკვალიფიკაციო პროგრამები. SF ნისანი შეიძლება მიენიჭოს ყველა პერსონალს, რომელიც წარმატებით დაასრულებს RC SF საკვალიფიკაციო პროგრამას TRADOC რეგლამენტის 135–5, 1988 წლის 1 ივნისით დათარიღებული ან მისი წინამორბედების შესაბამისად და რომელსაც შემდგომში მიენიჭა, კომპეტენტური ორგანოს მიერ, SQI S ან 3. MOS 11B, 11C, 12B, 05B, 91B, ან ASI 5G ან 3. USAJFKSWCS განსაზღვრავს ინდივიდუალურ უფლებას SF ნიშნის დაჯილდოებაზე, არმიის, კონტინენტური არმიის სარდლობის (CONARC) და TRADOC-ის რეგულაციების ისტორიული მიმოხილვის საფუძველზე, რომლებიც განსაზღვრავენ SF საკვალიფიკაციო მოთხოვნებს იმ მომენტისთვის, როდესაც ინდივიდმა დაიწყო RC SF საკვალიფიკაციო პროგრამა.
  • 4) დანაყოფი ახორციელებდა SF საკვალიფიკაციო პროგრამებს. SF ნიშანი შეიძლება მიენიჭოს ყველა პერსონალს, რომელმაც წარმატებით დაასრულა ერთეულის ადმინისტრირება SF საკვალიფიკაციო პროგრამით, რეგლამენტით. USAJFKSWCS განსაზღვრავს ინდივიდუალურ უფლებას SF ნიშნის მინიჭებაზე დაფუძნებული რეგულაციების ისტორიული მიმოხილვის საფუძველზე, რომელიც აწესებს SF საკვალიფიკაციო მოთხოვნებს, რომლებიც ძალაში იყო იმ დროს, როდესაც ინდივიდმა დაიწყო SF საკვალიფიკაციო პროგრამის გავლა.
  • 5) ყოფილი ომის დროს სამსახური. სპეციალური ძალების ჩანართი შეიძლება მიენიჭოს რეტროაქტიურად ყველა პერსონალს, ვინც ასრულებდა შემდეგ საომარ მსახურებას:
    • 5.1) 1942 წლიდან 1973 წლამდე. ომის დროს მსახურობდა სპეცდანიშნულების რაზმში და ვერ ან არ სჭირდებოდათ სწავლების ოფიციალურ პროგრამაზე დასწრება, მაგრამ კომპეტენტური ორგანოს მიერ მიენიჭა SQI S, 3, 5G.
    • 5.2) 1954 წლამდე. მომსახურება მინიმუმ 120 დღე ზედიზედ ერთ-ერთ შემდეგ ორგანიზაციაში:
      • 5.2.1) 1-ელი სპეცდანიშნულების რაზმი 1942 წლის აგვისტოდან 1944 წლის დეკემბრამდე.
      • 5.2.2) OSS რაზმი 101, 1942 წლის აპრილი 1945 წლის სექტემბრამდე.
      • 5.2.3) OSS Jedburgh რაზმები, 1944 წლის მაისი 1945 წლის მაისამდე.
      • 5.2.4) OSS ოპერატიული ჯგუფები, 1944 წლის მაისი 1945 წლის მაისამდე.
      • 5.2.5) OSS საზღვაო განყოფილება, 1942 წლის აპრილი 1945 წლის სექტემბრამდე.
      • 5.2.6) მე-6 არმიის სპეციალური დაზვერვის ქვედანაყოფი (ალამოს სკაუტები), 1944 წლის თებერვლიდან 1945 წლის სექტემბრამდე.
      • 5.2.7) 8240-ე არმიის ქვედანაყოფი, 1950 წლის ივნისიდან 1953 წლის ივლისამდე.
      • 5.2.8) 1954 წლიდან 1975 წლამდე. ნებისმიერი კომპანიის კლასის ოფიცერი ან რეგისტრირებული წევრს მიენიჭება CIB ან CMB, თუ მსახურობდა ზედიზედ მინიმუმ 120 დღის განმავლობაში ერთ-ერთ შემდეგ ტიპის ორგანიზაციაში:
        • 5.2.8a) SF ოპერატიული რაზმი-A (A-გუნდი).
        • 5.2.8b) მობილური დამრტყმელი ძალა.
        • 5.2.8c) SF დაზვერვის გუნდი.
        • 5.2.8d) SF სპეციალური პროექტის განყოფილება.

ვიეტნამის ომის დროს მე-5 სპეცდანიშნულების ჯგუფის მწვანე ბერეტებს სურდათ ვეფხვისებრი შენიღბული ტანსაცმლის დამზადება. ასე რომ, მათ კონტრაქტი გააფორმეს ვიეტნამელ და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის სხვა მწარმოებლებთან, რათა დაემზადებინათ სამოსი და სხვა ნივთები, როგორიცაა ბონის ქუდები, ვეფხვის ზოლის ქსოვილის გამოყენებით. როდესაც ვეფხვის ზოლები დაბრუნდა 21-ე საუკუნეში, ისინი გამოიყენეს მწვანე ბერეტებმა OPFOR-ის წვრთნებისთვის.

1981 წლიდან 2000-იანი წლების შუა პერიოდამდე ისინი ატარებდნენ საბრძოლო ტანსაცმლის ფორმას (BDU).

ტერორის წინააღმდეგ ომის შემდეგ, მათ ეცვათ MultiCam და Operational Camouflage Pattern (OCP) ფორმები სხვადასხვა მისიების დროს. ისინი ატარებდნენ უნივერსალური შენიღბვის ნიმუშებს, მაგრამ იშორებდნენ MultiCam-სა და OCP-ს.

ეს დანა შექმნა ბილ ჰარსიმ კრის რივ ნაივსთან თანამშრომლობით. 2002 წლიდან დაწყებული, საკვალიფიკაციო კურსის ყველა კურსდამთავრებულს ეძლევა იარბოროს დანა, შექმნილი ბილ ჰარსი უმცროსის მიერ და დასახელებული გენერალ-ლეიტენანტი უილიამ იარბოროს პატივსაცემად, რომელიც ითვლება თანამედროვე სპეცრაზმის მამად. ყველა დანას აქვს ინდივიდუალური სერიული ნომრით და ყველა ჯილდოს მფლობელის სახელები ჩაწერილია სპეციალურ ჟურნალში. 

GMV-S Mk 19 ყუმბარსატყორცნით ავღანეთში, 2003 წელ
GMV 1.1 აღჭურვილია Mk 19-ით, რომელსაც მართავen არმიის სპეცოპერაციის ოპერატორები მე-3 სპეცდანიშნულების ჯგუფიდან.

მწვანე ბერეტების მისიების დროს სხვა ქვეყნებში, ისინი გამოიყენებდნენ სახმელეთო მობილურ სატრანსპორტო საშუალებას (GMV)-S Humvee-ეს სხვადასხვა მიზნებისთვის ან დანიშნულების ტექნიკურ ტექნიკას უხეში რელიეფის პატრულირებისთვის და დაეხმარებოდნენ მათ საიდუმლო ოპერაციების გატარებაში, რადგან მათი მისიების ბუნება კლასიფიცირებულია. ბოლო წლებში ისინი ასევე მართავენ General Dynamics-ის მიერ დამზადებული არმიის სახმელეთო მობილურ სატრანსპორტო საშუალების M1288 GMV 1.1 ვარიანტს, რომელსაც შეიძლება ჰქონდეს TenCate Advanced Armor-ის მიერ წარმოებული ახალი დანამატების ნაკრები უკეთესი დაცვისთვის. ისევე როგორც Oshkosh M-ATV სპეცდანიშნულების ძალების MRAP-ების ვარიანტი.

აშშ-ს სამხედროების და მისი სპეცდანიშნულების ძალების/სპეციალური ოპერაციების ძალების დანაყოფების გარდა სხვა თვითმფრინავებისთვის, ისინი ფართოდ იყენებდნენ CIA-ს მიერ მართულ სამხედრო შვეულმფრენების Mi-8 და Mi-17 ვარიანტებს ავღანეთში, ოპერაცია შეუზღუდავი თავისუფლების საწყის ეტაპებზე.[65]

აშშ-ის არმიის სპეცრაზმი რაკაში, სირიაში

მწვანე ბერეტები გაწვრთნილი არიან სხვადასხვა ტიპის იარაღის გამოყენებაში, პირველი მსოფლიო ომიდან ბოლო კონფლიქტებამდე. ასე რომ, ოპერატორებს შეუძლიათ გაეცნონ რამდენიმე სპეციფიკურ იარაღს, რომელსაც იყენებენ როგორც მტრები, ასევე მოკავშირეები სხვადასხვა მისიების დროს, ადვილად გამოიყენებენ ასეთ იარაღს ნებისმიერ ქვეყანაში და ავარჯიშებენ სხვადასხვა ფრაქციას ამ იარაღის გამოყენებით ბრძოლაში.[66]

  • M1911
  • M9 (გამოიყენება 1980-იანი წლების შუა პერიოდიდან, ჩანაცვლდება SIG Sauer M17-ებით და M18-ებით)
  • Glock 19 (Mk 27 Mod 0, სტანდარტული გამოშვება 2015 წლიდან, როგორც მეოთხე თაობის მოდელი, ხოლო მესამე თაობის მოდელები პირველად გამოიცა 2006 წლის ბოლოდან)
  • SIG M17/M18 (ჩაანაცვლებს M9)

პისტოლეტ-ტყვიამფრქვევები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • MP 40 (ზოგიერთი ხელში ჩაიგდეს ამერიკულმა ძალებმა მეორე მსოფლიო ომის დროს, მოგვიანებით გამოიყენეს არმიის სპეციალური ძალების ოპერატორებმა და CIDG ოპერატორებმა ვიეტნამის ომის დასაწყისში)[67]
  • Uzi (გამოიყენებოდა 1968-73 წლებში მას შემდეგ, რაც CI-მA იყიდა 3000 Uzi სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში სპეციალური ოპერაციების ძალებისათვის)
  • HK MP5 (ზოგიერთი ვარიანტი გამოიყენებოდა ვიეტნამის ომიდან, 1975 წლიდან, 21-ე საუკუნემდე ღამის ოპერაციებისთვის, ახლო მანძილზე, მძევლების გადასარჩენად და ესკორტისთვის)
  • HK UMP (მათი მცირე რაოდენობა დამზადებული .45 ACP-სთვის შეიძინა მე-5 სპეციალური ძალების ჯგუფმა და შეზღუდულად გამოიყენეს მოქმედებებში ერაყში)

შაშხანები/კარაბინები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • M4A1 და MK18 SOPMOD Block I & II & URG-I პროგრამა
  • FN SCAR-H
მე- SFG (A)-ს წევრები მონაწილეობენ სპეცდანიშნულების ძალების განვითარებულ ურბანულ საბრძოლო კურსში (SFAUCC)
მე-5 SFG (A) ოპერატორი Humvee-ზე უხსნის გოგონას, როგორ მუშაობს M2 .50 კალიბრიანი ტყვიამფრქვევი EOTech შავი SU-264/PEQ (ECOS-H) ჰოლოგრაფიული იარაღის ოქტიკით პიკატინის ლიანდაგზე.
  • M60
  • M240
  • Ultimax 100[68]
  • M249 SAW
  • Mk 48
  • GAU-17/A
  • M2HB
  • GAU-19
  • Ithaca 37 (ზოგადად გამოიყენებოდა ვიეტნამის ომის დროს)
  • M870
  • Mossberg 500 (მათ შეიძინეს სამხედრო გაძლიერების კომპლექტები, რათა უზრუნველყოთ სტანდარტიზებული კონფიგურაცია 2009 წელს. კომპლექტებში მოიცავდა დასაკეც კონდახს, „შეკავების სისტემას“, 1913 წლის მიმღების ლიანდაგს, წინა ბოლოს პიკატინის ლიანდაგების სისტემას და გამრღვევ ლულებს. სულ გადაკეთდა 1301 თოფი, პირველი ერთეული აღიჭურვა 2009 წლის ივლისში. კომპლექტების უმეტესობა გარდაქმნის სტანდარტულ თოფს 14 დიუმიან კომპაქტურ მოდელად 16 დიუმიანი დამრღვევი ლულით, H92239-09-P-0113.)
  • M1014

სნაიპერული სისტემები და ზუსტი შაშხანები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • M24 სნაიპერული იარაღის სისტემა (SWS)
  • Mk 13
  • M2010 გაძლიერებული სნაიპერული შაშხანა (ESR) (გამოიყენება მე-3 და მე-7 სპეცრაზმის ჯგუფის მიერ)
  • Mk 12 Mod 0
  • Mk 11 Mod 0
  • M25 სნაიპერული იარაღის სისტემა (თავდაპირველად შემუშავებული მე-10 სპეციალური ძალების ჯგუფის მიერ)
  • Mk 14 Mod 0/Mod 1 EBR
  • M110 ნახევრად ავტომატური სნაიპერული სისტემა (SASS)
  • M107 შორ მანძილზე სნაიპერული შაშხანა
  • Mk 22 განვითარებული სნაიპერული შაშხანა
  • დრაგუნოვის სნაიპერული შაშხანა

ყუმბარსატყორცნები და სარაკეტო გამშვები სისტემები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • M67 ყუმბარა
  • M84 გამაოგნებელი ყუმბარა
  • C-4 (ასაფეთქებელი)
  • M18A1 კლეიმორის ნაღმი
  • M224 ნაღმმტყორცნები

ტერმინი „სპეციალური ძალების“ გამოყენება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

აშშ-ის გარდა, სხვა ქვეყნებში ტერმინი „სპეციალური ძალები“ ან „სპეციალური ოპერაციების ძალები“ (SOF) ხშირად გამოიყენება ზოგადად ელიტარული წვრთნებისა და სპეციალური მისიების კომპლექტების მქონე დანაყოფებზე. აშშ-ის არმიაში „სპეციალური ძალები“ არის სათანადო (კაპიტალიზებული) არსებითი სახელი, რომელიც ეხება ექსკლუზიურად აშშ-ს არმიის სპეციალურ ძალებს („მწვანე ბერეტები“).[43] მედია და პოპულარული კულტურა ხშირად არასწორად იყენებს ტერმინს Navy SEAL-ების და აშშ-ის სპეციალური ოპერაციების ძალების სხვა წევრებზე.[69]

ტერმინი „ოპერატორის“ გამოყენება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
„სპეციალური ძალების ოპერატორის კოდექსი“, დაახლ. 1959 წელი, ეს მაგალითი, სხვებთან ერთად, „დელტაზე“ ძველია

ტერმინი „ოპერატორი“ თარიღდება ამერიკულ სპეცოპერაციებზე ძველია და გვხვდება წიგნებში, რომლებიც ეხება ფრანგულ სპეცოპერაციებს ჯერ კიდევ მეორე მსოფლიო ომის დროს. მაგალითებია ალისტერ ჰორნის „ველური მშვიდობის ომი“ და ჟან ლარტეგუის „ცენტურიონები“.

ამერიკულ სპეცოპერაციებში ტერმინის ოპერატორის წარმოშობა მომდინარეობს აშშ-ის არმიის სპეცრაზმიდან. არმიის სპეცრაზმი შეიქმნა 1952 წელს, NAVY SEAL-ებამდე ათი წლით ადრე და დელტამდე 25 წლით ადრე. ყველა სხვა თანამედროვე აშშ-ის სპეციალური ოპერაციების განყოფილება არმიაში, საზღვაო ძალებში, საჰაერო ძალებში და საზღვაო ქვეითებში დაარსდა 1977 წლის შემდეგ. Veritas: Journal of Army Special Operations History, ჩარლზ ჰ. ბრისკო აცხადებს, რომ არმიამ „სპეციალურმა ძალებმა არ მიითვისეს ეს დასახელება. არმიის სპეციალური ოპერაციების ძალების (ARSOF) საზოგადოების წევრთა უმეტესობამ არ იცოდა რომ, ეს სახელი სპეციალური ძალების მიერ იქნა მიღებული 1950-იანი წლების შუა პერიოდში. ის აცხადებს, რომ ყველა კვალიფიციურ წვევამდელს და სპეცდანიშნულების რაზმის ოფიცერი „ნებაყოფლობით დაემორჩილება „სპეციალური ძალების ოპერატორის კოდექსს“ და დაედო ფიცი მისი პრინციპების მიმართ, დამოწმებული ხელმოწერით.“ ეს ყველა სხვა სპეციალური ოპერაციების ერთეულზე, რომელიც ამჟამად იყენებს ტერმინს/სათაურს ოპერატორს, ძველია.[70]

შეერთებული შტატების სპეციალური ოპერაციების საზოგადოებაში, ოპერატორი არის Delta Force-ის წევრი, რომელმაც დაასრულა შერჩევა და დაამთავრა OTC (ოპერატორების მომზადების კურსი). ოპერატორი გამოიყენებოდა დელტას მიერ დანაყოფზე დანიშნულ ოპერატიული და არაოპერატიული პერსონალის გასარჩევად. სხვა სპეციალური ოპერაციების ძალები იყენებენ სპეციფიკურ სახელებს თავიანთი სამუშაოებისთვის, როგორიცაა არმიის რეინჯერები და საჰაერო ძალების პარამედიკოსები. საზღვაო ძალები იყენებს აკრონიმს SEAL როგორც მათი სპეციალური საომარი მოქმედებების განვითარების გუნდისთვის, ასევე მათი ცალკეული წევრებისთვის, რომლებიც ასევე ცნობილი არიან, როგორც სპეციალური ოპერატორები. 2006 წელს საზღვაო ფლოტმა შექმნა „სპეციალური საომარი მოქმედებების ოპერატორი“ (SO), როგორც რეიტინგი ჩარიცხული პერსონალის შეფასებისთვის, რანკებში E-4-დან E-9-მდე. ოპერატორი არის ოპერატიული პერსონალის სპეციფიური ტერმინი და გახდა სასაუბრო ტერმინი თითქმის ყველა სპეცოპერაციის ძალებისთვის აშშ-ის არმიაში, ისევე როგორც მთელ მსოფლიოში.


რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. Venhuizen, Harm. (14 July 2020) How the Green Berets got their name. ციტირების თარიღი: 10 June 2022
  2. History of the Special Forces. GoArmy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 აპრილი 2020. ციტირების თარიღი: 9 June 2022
  3. Army Birthdays: Branch Birthdays. United States Army Center of Military History. ციტირების თარიღი: 9 June 2022
  4. 1st Special Forces Command [1st_SF_Command]. (9 April 2021) #OTD in 1987, the #SpecialForces branch was officially established as a basic branch of the Army by General Order Number 35. By establishing SF as a branch, the Army better standardized and professionalized the Green Berets.[...] [Image of Order No. 35]. ციტირების თარიღი: 9 June 2022
  5. General Orders No. 35: Army Special Forces Branch. Headquarters Department of the Army (19 June 1987). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 8 მარტი 2021. ციტირების თარიღი: 30 May 2022
  6. Stanton, Doug (24 June 2009). „The Quiet Professionals: The Untold Story of U.S. Special Forces in Afghanistan“. Huffington Post. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 August 2012.
  7. Gentile, Carmen (9 November 2011). „In Afghanistan, special units do the dirty work“. USA Today. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 December 2011.
  8. William Bishop, Mac (6 March 2017). „Inside the Green Berets' Hunt for Wanted Warlord Joseph Kony“. NBC News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 5 June 2022.
  9. Robles, Nelson. (29 March 2017) Special Operations Troops From 15 Countries Conduct Allied Spirit VI. Department of Defence.
  10. აარონ ბანკი.
  11. უილიამ იარბორო.
  12. სტენლი მაკქრისტალი.
  13. Goldberg, Maren. (n.d.) Green Berets: United States military en. ციტირების თარიღი: 9 June 2022
  14. Lee, Michael. (24 March 2022) The US Army's Green Berets quietly helped tilt the battlefield a little bit more toward Ukraine en-US. FOX News. ციტირების თარიღი: 2022-03-24
  15. Joint Chiefs of Staff. (17 December 2003) Joint Publication 3-05: Doctrine for Joint Special Operations. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 მაისი 2008. ციტირების თარიღი: 27 April 2008
  16. USASOC Headquarters Fact Sheet. United States Army Special Operations Command. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 29 სექტემბერი 2018. ციტირების თარიღი: 10 June 2022
  17. Waller, Douglas C. (1995). The Commandos : The Inside Story of America's Secret Soldiers. New York: Dell Publishing. ISBN 978-0440220466. OCLC 32941898. 
  18. (September 2006) FM 3-05: Army Special Operations Forces. U.S. Department of the Army. 
  19. FM 3-05.102 Army Special Forces Intelligence. Department of the Army (July 2001).
  20. Joint Publication 3-05.5: Special Operations Targeting and Mission Planning Procedures. Joint Chiefs of Staff (1993). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 აგვისტო 2009. ციტირების თარიღი: 13 November 2007
  21. 21.0 21.1 Campaign Against Terror. 8 September 2002. https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/campaign/ground/specialforces.html.
  22. Waller, Douglas. (3 February 2003) The CIA's Secret Army. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 აპრილი 2011. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  23. Plaster, John L. (1998). SOG : The Secret Wars of America's Commandos in Vietnam. New York: Berkley Books. ISBN 978-0451195081. OCLC 39543945. 
  24. Haney, Eric L. (2002). Inside Delta Force. New York: Delacorte Press. ISBN 978-0385336031. OCLC 57373772. 
  25. Pelley, Scott (2 October 2008). „Elite Officer Recalls Bin Laden Hunt“. 60 Minutes. CBS News. Archived.
  26. Primary Special Forces Missions. Go Army. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-07-05. ციტირების თარიღი: 2018-09-25
  27. 10th SFG (A) History.
  28. Wertz, Anthony; Gallagher, Stuart. (18 April 2021) Rethinking Army Special Operation Forces-Department of State Partnership in Europe | Small Wars Journal.
  29. Maurer, Kevin (2013). Gentlemen Bastards: On the Ground in Afghanistan with America's Elite Special Forces. New York: Berkley Books, გვ. 15. ISBN 9780425252697. 
  30. Scarborough, Rowan (23 January 2013). „Africa's Fast-Reaction Force Ready to Go from Colorado“. The Washington Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 April 2021. ციტირების თარიღი: 2014-05-17.
  31. Trevithick, Joseph (2 December 2020). „The Army is Training Specialized Companies of Green Berets to Crack Hard Targets“. The WarZone. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2 December 2020. ციტირების თარიღი: 2021-02-13.
  32. Atlamazoglou, Stavros (4 March 2020). „The Army 1st Special Forces Command disbands elite Crisis Response Forces“. SOFREP. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 5 June 2022.
  33. Hugh Shelton.
  34. 34.0 34.1 U.S. Army Special Forces Command (Airborne) History. U S ARMY SPECIAL OPERATIONS COMMAND. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 მაისი 2013. ციტირების თარიღი: 2 March 2013
  35. Volckmann, Russell W.. (October 1951) FM 31-21 GUERRILLA WARFARE AND SPECIAL FORCES OPERATIONS. Department of the Army.
  36. Officer Efficiency Report, Bank, Aaron, 11 May 1952, Aaron Bank Service Record, National Military Personnel Records Center, St. Louis, Missouri
  37. Army General Order No. 35 (19 June 1987). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 8 მარტი 2021. ციტირების თარიღი: 14 November 2019
  38. Tsouras, Peter (1994). Changing Orders : The Evolution of the World's Armies, 1945 to the Present. New York: Facts on file, გვ. 91. ISBN 978-0816031221. OCLC 29389884. 
  39. United States Army Special Forces Command.
  40. „ARSOF 2022 Part II“ (PDF). Special Warfare. 27 (3): 6. July–September 2014. ISSN 1058-0123. დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 26 January 2021.CS1-ის მხარდაჭერა: თარიღის ფორმატი (link)
  41. About. ციტირების თარიღი: 2018-09-26
  42. Structure. Fort Campbell. United States Army. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 მარტი 2007. ციტირების თარიღი: 8 March 2007
  43. 43.0 43.1 USASOC. (26 October 2009) Special Forces - Shooters and thinkers.
  44. Special Forces Operational Detachment Alpha (SFOD A).
  45. SF Qualifications. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-03-03. ციტირების თარიღი: 2018-03-02
  46. Special Forces Officer (18A). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 ოქტომბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  47. Warrant Officer Prerequisites and Duty Description 180A - Special Forces Warrant Officer. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 აგვისტო 2009. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  48. Special Forces Weapons Sergeant (18B). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 ოქტომბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  49. Special Forces Engineer Sergeant (18C). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 ოქტომბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  50. Special Forces Medical Sergeant (18D). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 ოქტომბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  51. Special Forces Communications Sergeant (18E). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 ოქტომბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  52. Special Forces Assistant Operations and Intelligence Sergeant (18F). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 ოქტომბერი 2020. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  53. Special Forces Candidate Jobs (18X). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 სექტემბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  54. 54.0 54.1 History: Special Forces Green Beret. ციტირების თარიღი: 8 March 2007
  55. Simpson, Charles M. III (1983). Inside the Green Berets: The First Thirty Years: A History of the U.S. Army Special Forces. Novato, Calif.: Presidio Press, გვ. 31–32. ISBN 9780891411635. OCLC 635308594. 
  56. (2001) „Green Beret“, Historical Dictionary of the United States Army, Illustrated, Greenwood Publishing Group, გვ. 220. ISBN 9780313293221. 
  57. Army Black Beret A Short History of the Use of Berets in the U.S. Army. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 ოქტომბერი 2014. ციტირების თარიღი: 30 April 2013
  58. 58.0 58.1 58.2 Gamarekian, Barbara (22 November 1988). „Washington Talk: John F. Kennedy, 1917–1963; Hundreds Are in Capital for 25th Remembrance“. The New York Times. p. 2. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 10 June 2022.
  59. 59.0 59.1 59.2 1st Special Forces, Distinctive Unit Insignia. ციტირების თარიღი: 8 March 2020
  60. 60.0 60.1 U.S. ARMY SPECIAL FORCES GROUP (AIRBORNE). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 დეკემბერი 2016. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  61. AIRBORNE COMMAND. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 ოქტომბერი 2016. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  62. 62.0 62.1 Special Forces Tab.
  63. 63.0 63.1 U.S. Army Regulation 600–8–22: Personnel-General: Military Awards გვ. 117-118 (11 December 2006).
  64. U.S. Army Pamphlet 670-1: Uniform and Insignia, Guide to the Wear and Appearance of Army Uniforms and Insignia გვ. 6, 201, 244–245, 252, 256, 258–260 (31 March 2014). ციტირების თარიღი: 23 June 2014
  65. CIA's Mi-17 Helicopter Comes Home (29 September 2020).
  66. 10 Guns of the Special Forces.
  67. Rottman, Gordon L. (25 Jul 2002). Green Beret in Vietnam 1957–73, Warrior 28. Osprey Publishing, გვ. 41. ISBN 9781855325685. 
  68. C, Nicholas. (2016-09-30) US Special Forces Ultimax LMG - en-US. ციტირების თარიღი: 2021-02-27
  69. Here’s the difference between special ops and special forces. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 ივნისი 2022. ციტირების თარიღი: 27 ივლისი 2022.
  70. Briscoe, Charles H. (2018). „The Special Forces Operator“. Veritas. 14 (1): 63–64. ISSN 1553-9830. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 December 2021.
  1. ძველად ცნობილი, როგორც სპეციალური აქტივობების დივიზია