ბელოსტოკი

ბელოსტოკი
პოლ. Białystok
ბელარ. Беласток
ლიეტ. Balstogė
ქალაქი
	ბელოსტოკი; პოლ. Białystok; ბელარ. Беласток; ლიეტ. Balstogė
დროშა	გერბი
ქვეყანა	პოლონეთი
დაქვემდებარება	დედაქალაქი
სავოევოდო	პოდლასი
შიდა დაყოფა	Osiedle Centrum, Osiedle Białostoczek, Sienkiewicza, Osiedle Bojary, Osiedle Piaski, Osiedle Przydworcowe, Osiedle Młodych, Białystok, Osiedle Antoniuk, Osiedle Jaroszówka, Osiedle Wygoda, Białystok, Osiedle Piasta I, Białystok, Osiedle Piasta II, Białystok, Osiedle Skorupy, Osiedle Mickiewicza, Białystok, Osiedle Dojlidy, Osiedle Bema, Białystok, Osiedle Kawaleryjskie, Nowe Miasto (Białystok), Osiedle Zielone Wzgórza, Białystok, Osiedle Starosielce, Osiedle Słoneczny Stok, Osiedle Leśna Dolina, Osiedle Wysoki Stoczek, Osiedle Dziesięciny I, Osiedle Dziesięciny II, Osiedle Bacieczki, Białystok, Osiedle Zawady, Osiedle Dojlidy Górne, Białystok და Osiedle Bagnówka, Białystok
კოორდინატები	53°07′00″ ჩ. გ. 23°09′00″ ა. გ. / 53.11667° ჩ. გ. 23.15000° ა. გ.
ქალაქის მერი	თანუშ ტრუსკოლიასკი
დაარსდა	1692
პირველი ხსენება	1437
ფართობი	102,12 კმ²
ცენტრის სიმაღლე	160 მ
მოსახლეობა	294 399 კაცი (2005)
სიმჭიდროვე	2882,9 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი	UTC+1, ზაფხულში UTC+2
სატელეფონო კოდი	+48 91
საფოსტო ინდექსი	15-001
საავტომობილო კოდი	BI
ოფიციალური საიტი	bialystok.pl
	ბელოსტოკი ვიკისაწყობში

ბელოსტოკი (პოლ. Białystok, ბელარ. Беласток, ლიეტ. Balstogė) — უდიდესი ქალაქი ჩრდილო-აღმოსავლეთ პოლონეთში და მეორე ქალაქი მოსახლეობის სიმჭიდროვით მთელ ქვეყანაში, საშუალო სიმჭიდროვე კმ²-ზე შეადგენს 2882,9 ადამიანს. ეს ადგილი მდებარეობს პოლონეთ-ბელარუსისა და პოლონეთ-ლიეტუვის სახელმწიფო საზღვრის საიხლოვეს და შედის პოდლასის სავოევოდოს შემადგენლობაში. 2009 წლის ივნისში ჩატარებული აღწერის შედეგად აქ ცხოვრობდა 294 399 ადამიანი.^[1] 1921 წლიდან 1998 წლამდე, ეს ქალაქი შედიოდა ბელოსტოკის სავოევოდოს შემადგენლობაში, 1999 წლიდან კი შევიდა პოდლასის შემადგენლობაში.

ქალაქში მიედინება მდინარე ბიალა, აქ კლიმატი კონტინენტურია. იანვრის საშუალო ტემპერატურა შეადგენს -5 °C, ხოლო საშუალო წლიური ტემპერატურა შეადგენს 7 °C. ქალაქი ბელოსტოკი იყოფა 28 ადმინისტრაციულ ერთეულდა.

ისტორია

ეს ადგილი პირველად იხსენიება 1437 წლიდან. ამ პერიოდში განსაკუთრებით ძლიერია ლიტვის დიდი სამთავრო, სწორედ მის შემადგენლობაში შედიოდა ეს ტერიტორიაც. ამ პერიოდში, აქ აიგო პირველი ხიდი და ეკლესია. უკვე იწყება ამ ტერიტორიაზე მოსახლეობის დასახლებაც და უკვე 1692 წლიდან ეს ადგილი ქალაქად იხსენიება.

1795 წლიდან ბელოსტოკი მოექცა რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში. ქალაქში საკმაოდ ბევრი ებრაელი ცხოვრობდა, 1897 წელს ჩატარებული რუსული აღწრის შედეგად, ბელოსტოკში ცხოვრობდა 66 000 ადამიანი, აქედან 41 900 ებრაელი^[2] (მთელი მოსახლეობის 63 %).

პირველი მსოფლიო ომის დაწყებიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, ბელოსტოკზე განხორციელდა დაბომბვები. 1915 წლის 31 აგვისტოს გერმანელმა სარდლებმა აიღეს ეს ქალაქი. ომში გერმანიის დამარცხების შემდეგ, ქალაქი სხვა ტერიტორიებთა ერთად შევიდა ბელორუსიის სახალხო რესპუბლის შემადგენლობაში. 1919 წლის 19 თებერვალს უკვე ეს ტერიტორია უბრუნდება პოლონეთს. 1920 წელს დაწყებული პოლონეთ-საბჭოთა კავშირის ომის დროს, ამ ქალაქზე განხორციელდა დაბომბვები, საბჭოელების მიერ. ომში პოლონეთის გამარჯვებით ეს ქალაქი კვლავ პოლონეთს დარჩა.

1939 წელს დაწყებული მეორე მსოფლიო ომის დროს აღმოსავლეთი პოლონეთი, მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტის საფუძველზე ოკუპირებული იქნა საბჭოთა კავშირის მიერ. ბელოსტოკი სხვა პოლონურ ქალქებთან ერთან სსრკ-ს შემადგენლობაში მოექცა. 1941 წლის 27 ივნისს გერმანიამ დაიპყრო აღმოსავლეთი პოლონეთი, ქალაქ ბელოსტოკის უკვე გერმანელები სამხედროები აკონტროლებდნენ, აქ მცხოვრები 56 000 ებრაელი უმძიმეს მდგომარეობაში აღმოჩნდა. 1944 წელს ეს ტერიტორია საბჭოთა არმიის მეშვეობით გათავისუფლებული იქნა გერმანელებისაგან.

დაძმობილებული ქალაქები

გალერეა

ქალაქ ბელოსტოკში მრავალი ისტორიული შენობა და მუზუმი მდებარეობს. აქ კულტურის განვითარება ჯერ კიდევ პოლონეთ-ლიტვის სახელმწიფოს დროიდან იწყება. აქ არის მრავალი ბაღი და ეკლესია-მონასტერი.

ბრინიცკის სასახლე, აიგო 1726 წელს
როკოკო, ჰერკულესის ქანდაკება, 1758
ქალაქის ცენტრი, ეს შენობა აიგო 1745-1761 წლებში

სხვა არქიტექურული ძეგლები

საკათედრო ტაძარი, აიგო XVII საუკუნეში
ტაძარი
ტაძარი
სახლი, აიგო 1880 წელს
ბელოსტოკის რკინიგზის სადგური
წმინდა ნიკოლოზის მართლმადიდებლური ტაძარი, აიგო 1843-1846 წლებში
მართლმადიდებლური ტაძარი

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

↑ Central Statistical Office, Warsaw 2009, Population. Size and Structure by Territorial Division, as of June 30, 2009 (PDF). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-02-15. ციტირების თარიღი: 2009-12-31.
↑ Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the politics of nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16
↑ Kaliningrad - Partner Cities. © 2000-2006 Kaliningrad City Hall. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-12-11. ციტირების თარიღი: 2008-12-08.

[1] Central Statistical Office, Warsaw 2009, Population. Size and Structure by Territorial Division, as of June 30, 2009 (PDF). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-02-15. ციტირების თარიღი: 2009-12-31.

[2] Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the politics of nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16

[Kaliningrad-3] Kaliningrad - Partner Cities. © 2000-2006 Kaliningrad City Hall. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-12-11. ციტირების თარიღი: 2008-12-08.

[1]

[2]

[3]