Егістік қышатүс
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Егістік қышатүс | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Eruca sativa |
Егістік қышатүс (лат. Eruca sativa ) - Орамжапырақ тұқымдасы, қышатүс туысына жататын бір, екі жылдық шөптесін өсімдік.
Ботаникалық сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Биіктігі 15-40 см.
- Сабағы тік, бұтақталған, қатты әрі төмен қарай иіліген түк басқан.
- Сағақты жапырақтары қауырсын тілімді және 2-4 жұп үшкір бүйір жапырақтары ұзынша жұмыртқа тәрізді.
- Гүлшоғыры қалың емес, алғашында қысқа болады, кейіннен ұзарып 20-25 см-ге жетеді. Гүл сағағының ұзындығы 2-3 мм, жемістенген кезде ұлғаяды. Күлтесі ақ, сирек сары, күңгірт күлгін түсті жүйкесі болады, ұзындығы 16-23 мм, ені 6-8 мм, тостаған жапырақшасынана 2 есе ұзын. Бұршаққынының ұзындығы13-20 мм, ені 3-4 мм, сирек қысқа әрі қатты түк басқан.
- Жемісі - қысқа, ортасынан ашылатын екі қабықты дән.
- Домалақ, жалпақтау тұқымы қоңыр, көлденеңінен 1,5 мм-ге жетеді.
Өсетін орны мен таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қышатүстің (Eruca) әр түрі Батыс Моңғолияда, Кіші Азия және Орта Азияда, Иранда, Ауғанстанда, Пәкістанда, Ресейде, Батыс Қытайда кездеседі. Егістік қышатүс Қазақстанда Оңтүстік Алтай жотасында (Катонқарағай ауданы) Зайсан қазаншұңқырында өседі. [1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5