Мазмұнға өту

Метамерия

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Метамерия (мета... және грек. meros – бөлшегі, бөлігі) – кейбір өсімдіктер мен жануарлар топтары органдарының біріне-бірі өзара біркелкі, жалғас орналасқан ұқсас бөліктері
Кейде Метамерияны симметрияның бір көрінісі деп те қарастырады. Организмдердегі Метамериялық құрылыс олардың органдарының ұзына бойында өзара ұқсас бөліктерден тұратын болса, оны гомономия (біркелкі) деп атайды. Бұл көп қылтанды буылтық құрттарда айқын байқалады. Ал кейбір организмдерде (мысалы, саршаяндарда) өзара ұқсас бөліктердің құрылымы не қызметі әр түрлі болып келсе, оны гетерономия деп атайды. Егерде Метамериялық құрылыс барлық органдар жүйесінде байқалатын болса, оны сегментация не толық метамерия деп атайды. Мұндай құбылыс, көбіне буылтық, таспа құрттарда және буынаяқтыларда кездеседі. Кейбір организмдерде (мысалы, төменгі сатыдағы кірпікшелі құрттар мен немертиндерде) Метамериялық құрылыс тек бір органында ғана кездеседі, оны толық емес Метамерия, ал тек целом қуысында байқалса, оны целомдық метамерия, целом қуысы болмайтын жануарларда жалған метамерия деп аталады. Метамерия өсімдіктерде сирек байқалады. Өсімдіктерде кездесетін метамерия жеке органдарда не ұзыннан, не тармақталған жүйелер түрінде орналасады. Өсімдіктерде кездесетін өзара ұқсас бөліктер фитомерлер деп аталады.[1]


Пайдаланылған cілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Энциклопедиясы