çinîn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /t͡ʃɪˈniːn/
• Deng (Amed)^ⓘ
• Kîtekirin: çi·nîn

Lêker

Mêwe anku fêkî ji dar û deviyan tên çinîn.

çinîn lêkera xwerû, gerguhêz, ç-ya req

1. mêwe yan sebze ji dara wê kirin

   Dema çinîna bacansorkan e.

   Kes nîne bûstanê me jî biçine.

2. gul ji koka wê piçandin

   Gulan neçine. Çiniyayî dê zû biçilmisin lê neçiniyayî dê her xemilî bin.

3. raçandin, tevn kirin

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: چنین

Têkildar

• çandin

Bide ber

• cinîn

Tewîn

Lêker:

• -çin-

   Tewandina vê lêkerê

rader		çinîn
kes		yekjimar			pirrjimar
		yekem	duyem	sêyem	yekem	duyem	sêyem
diyarker		ez	tu	ew	em	hûn	ew
ERÊNÎ	niha	diçinim	diçinî	diçine	diçinin	diçinin	diçinin
	borî	çinîm	çinî	çinî	çinîn	çinîn	çinîn
	dûdar	çinîme	çiniyî	çiniye	çinîne	çinîne	çinîne
	ayinde	dê biçinim	dê biçinî	dê biçine	dê biçinin	dê biçinin	dê biçinin
	merciya niha	biçinim	biçinî	biçine	biçinin	biçinin	biçinin
	nihaya berdewam devokî	a/ê diçinim	a/ê diçinî	a/ê diçine	ên diçinin	ên diçinin	ên diçinin
	boriya berdewam	diçinîm	diçiniyî	diçinî	diçinîn	diçinîn	diçinîn
	boriya ayindeyî	çinîbim	çinîbî	çinîbe	çinîbin	çinîbin	çinîbin
	merciya borî 1	biçinîma	biçiniyayî	biçiniya	biçinîna	biçinîna	biçinîna
	merciya borî 2	çinîbûma	çinîbûyayî	çinîbûya	çinîbûna	çinîbûna	çinîbûna
diyarker		ez	tu	ew	em	hûn	ew
NEYÎNÎ	niha	naçinim	naçinî	naçine	naçinin	naçinin	naçinin
	borî	neçinîm	neçinî	neçinî	neçinîn	neçinîn	neçinîn
	dûdar	neçinîn	neçiniyî	neçiniye	neçinîne	neçinîne	neçinîne
	ayinde	dê neçinim	dê neçinî	dê neçine	dê neçinin	dê neçinin	dê neçinin
	merciya niha	neçinim	neçinî	neçine	neçinin	neçinin	neçinin
	nihaya berdewam	naçinim	naçinî	diçine	naçinin	naçinin	naçinin
	boriya berdewam	nediçinîm	nediçiniyî	nediçinî	nediçinîn	nediçinîn	nediçinîn
	boriya ayindeyî	neçinîbim	neçinîbî	neçinîbe	neçinîbin	neçinîbin	neçinîbin
	merciya borî 1	neçinîma	neçiniyayî	neçiniya	neçinîna	neçinîna	neçinîna
	merciya borî 2	neçinîbûma	neçinîbûyayî	neçinîbûya	neçinîbûna	neçinîbûna	neçinîbûna
fermanî		–	tu	–	em	hûn	–
		—	biçine	—	biçinin	biçinin	—
		—	neçine	—	neçinin	neçinin	—

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *kwei- (berhev kirin, çinîn), proto-îranî *çey-, hevreha çandin û ni-jinandin yên kurmancî, çeyi- ya avestayî, ç'y'n parsî û pehlewî, چیدن (çîden - dema niha -çîn-) ya farisî, چنین / çinîn ya soranî, çiniyay ya hewramî, çînayen ya zazakî, çey- ya sanskrîtî, чинити / čìniti (çêkirin) ya sirbo-xirwatî û ukraynî...

Ji proto-hindûewropî: *k^wei- ("çinîn, jê kirin"), proto-îranî: *çey- ("çinîn, jê kirin"), avestayî: çeyi- ("çinîn"), partî: ç'yin- ("çinîn"), pehlewî: ç'y'n- /çīn-/ ("çinîn"), sogdî: w'ç'n- ("weçinîn"), farisî: çîden / çīn- ("çinîn"), belûçî: çit / çin- ("çinîn"), kurmancî: çinîn / -çin- ("çinîn"), soranî: çinîn / -çin- ("çinîn"), hewramî: çiniyay / çin- ("çinîn"), zazakî: çînayen / çîn- ("çinîn"), sanskrîtî: çey- ("çinîn, jê kirin"), yûnanî: poyêyn ("çêkirin")

Çavkanî: Cheung p.26, Watkins p.45, Etymonline

Jê

• çiniyayî
• çinî
• hilçinîn
• veçinîn
• raçinîn

Werger

• Danmarkî: plukke → da, høste → da
• Almanî: pflücken → de, abmähen → de, mähen → de, Ernteertrag → de m, ^?hauen → de
• Erebî: قطف‎ → ar, ^?حصد‎ → ar, ^?الإجتناء‎ → ar, ^?التقطف‎ → ar, ^?التقطیف‎ → ar, ^?القطاف‎ → ar
• Farisî: درو کردن‎ → fa, برداشت کردن‎ → fa, چيدن‎ → fa
• Fînî: poimia → fi
• Fransî: cueillir → fr
• Holendî: plukken → nl
• Îbranî: ללקט‎ → he, לארות‎ → he
• Îngilîzî: to pick (to remove a fruit or plant for consumption), reap → en, ^?picking → en, ^?plucking → en, ^?snip → en, ^?vegetate → en, ^?chop → en, ^?harvesting → en, ^?reaping → en
• Îtalî: staccare → it
• Norwecî: plukke → no
• Portugalî: colher → pt
• Rusî: собирать → ru (sobiratʹ)
• Spanî: picar → es
• Swêdî: plocka → sv
• Tirkî: biçmek → tr, dokuma → tr, işlemek → tr, ^?biçme → tr, ^?biçim → tr, ^?dermek → tr
• Yûnanî: συλλέγω → el (syllégo)

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çinîn	çinîn
Îzafe	çinîna	çinînên
Çemandî	çinînê	çinînan
Nîşandera çemandî	wê çinînê	wan çinînan
Bangkirin	çinînê	çinînino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çinînek	çinînin
Îzafe	çinîneke	çinînine
Çemandî	çinînekê	çinîninan

çinîn mê

1. Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin.

   (Nimûneyekê bide) (biguhêre)