bijang

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɪˈʒɑːnɡ/
• Deng (Amed)^ⓘ
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: bi·jang

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bijang	bijang
Îzafe	bijanga	bijangên
Çemandî	bijangê	bijangan
Nîşandera çemandî	wê bijangê	wan bijangan
Bangkirin	bijangê	bijangino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bijangek	bijangin
Îzafe	bijangeke	bijangine
Çemandî	bijangekê	bijanginan

bijang mê

bijangên reş û dirêj

bi gelemperî pirjimar

1. mûyên bi perdeyên çavan ve
   • Bijang di bin reşahiya biriyan de winda bûne. — (Mehmed Uzun, Bîra qederê, Weşanên Nefel, 2002 r.10)
   • Erda gevr di ser biru û bijangan de maye — (Evîn Çîçek: Awaza Serpêhatîyan III Weşanên Pêrî, 2004, r.18)
   • Ebrû te xençer mîsal in,
     Wek tîran bijang heval in — (Osman Sebrî: Daylan Ji Bîrên Rojên Kevin, Hawar 2, Hj.24-57, Nûdem r.1126)

Herwiha

• bijank
• bijûlank
• mijang
• mijank
• mijîlang
• mijîlank
• mijûlang
• mijûlank
• mijwîlang
• mijwîlank

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بژانگ‎

Bide ber

• birû
• cênîk
• rêv
• rih
• simêl

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *meigh- / meik- (çirisîn - ji ber ku mûyên bijangan tiştan li ber çavên mirovan diçirisînin), proto-îranî *mej-, hevreha pehlewî mij(eg), farisî مژه‎ (mojê; pirjimar: mojegan), soranî برژانگ‎ (birjang) / birjang

_{Çavkanî: Chyet}

Werger

• Abazayî: лахъвы́ (lāqvə́)
• Abxazî: алаҕыџь (ālāγəǯ̍), алахуц (ālāx°c)
• Adîgeyî: нэбзыц (năbzəc)
• Afrîkansî: wimper → af, ooghaar
• Alabamayî: ittiɬimpalissi
• Albanî: pjekë → sq n, qerpik → sq n
• Almaniya Pennsylvania: Aagehaar m
• Almanî: Wimper → de m, Augenwimper m
• Altayiya başûrî: кирбик (kirbik)
• Amharî: ሽፋሽፍት (šəfašft)
• Aragonî: pestanya m
• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ܬܡܪܐ‎

• Arapaho: neníísío’no
• Aromanî: peanã m
• Asî: pilok
• Astûrî: pestaña → ast m, pistaña m
• Avarî: тӏелех (ṭeleχ)
• Aymarayî: nayra phichu
• Azerî: kirpik → az
• Bajwayiya kendava rojava: kerop
• Bambarayî: ɲɛsi
• Baskî: betile → eu
• Başkîrî: керпек (kerpek)
• Bau bidayuh: kiriet, kiliet
• Belarusî: ве́йка m (vjéjka)
• Belûçî: مچاچ‎
• Bengalî: রশ্মি (rôśmi), ভুরু (bhuru), অক্ষিলোম → bn (ôkkhilom), অক্ষিপক্ষ্ম → bn (ôkkhipôkkhm), চোখের পাপড়ি (cokher papṛi)
• Biloxî: tiamhį
• Bîkoliya naverast: pirok
• Bretonî: malgudenn m
• Bulgarî: ми́гла → bg m (mígla), ресни́ца m (resníca)
• Burmayî: မျက်တောင် → my (myaktaung)
• Cayugayî: oɡáhehdaˊ
• Cimbrî: opar m, zedja m
• Çamoroyî: babali
• Çeçenî: бӏаьрчоьш (bʿärčöš), цӏоцӏкъам (c̣oc̣q̇am)
• Çekî: řasa → cs m, oční řasa m
• Çerokî: ᎦhᏖᏌᎾᎸ’Ꭲ (gahtesanalv’i)
• Çîçewayî: nsidze 9
• Çînî:

  Kantonî: 睫毛 (zit⁶ mou⁴), 眼睫毛 (ngaan⁵ zit³ mou⁴), 眼挹毛 (ngaan⁵ jap¹ mou^4-1), 眼毛 (ngaan⁵ mou⁴)

  Ganî: 眼毛 (ngan³ mau⁴)

  Hakkayî: 目水毛 (muk-súi-mô), 目眥毛//目眦毛 (muk-chhi-mô), 目汁毛 (mug⁵ zeb⁵ mau¹)

  Jinî: 眼眨毛 (nie² zah⁵ mau¹)

  Mandarînî: 睫毛 → zh (jiémáo), 眼睫毛 → zh (yǎnjiémáo), 眼眨毛 → zh (yan3 za2 mao2)

  Min beî: 目睭毛//目珠毛 (mì-ciú-mâu / mù-ciú-mâu)

  Min dongî: 目眨 (mĕ̤k-tiák)

  Minnanî: 目睭毛//目珠毛 (ba̍k-chiu-mn̂g / ba̍k-chiu-mô͘), 目睫毛 → zh-min-nan (ba̍k-chiah-mn̂g / ba̍k-cheeh-mô͘ / ba̍k-chiah-mô͘ / ba̍k-chia̍p-mn̂g / ba̍k-chiap-mn̂g), 目毛 (ba̍k-mn̂g / ba̍k-mô͘); 目眥毛 (mag⁸ ci³ mo⁵)

  Wuyî: 眼睫毛, 眼眨毛

  Xiangî: 眼眨毛 (ngan³ za⁶ mau²)

• Çuvaşî: куҫ тӗкӗ (kuś tĕkĕ)
• Dakotayî: ištaȟepe
• Dalmatî: čeja m
• Danmarkî: øjenvippe → da g
• Divehî: އެސްފިޔަ‎ (esfiya)
• Dunganî: нянзамо (ni͡anzamo)
• Dusuniya navendî: kirop
• Elmanîşî: Wempra
• Alviri-Vidari:

  Elwîrî-wîderî: مجه‎ (mojje)

• Endonezyayî: bulu mata → id, idep → id
• Erebî: رِمْش‎ (rimš), هُدْب‎ n (hudb)

  Erebiya misrî: رمش‎ n (remš)

  Erebiya hîcazî: رمش‎ n (rimš)

• Ermenî: թարթիչ → hy (tʻartʻičʻ), թերթերունք → hy (tʻertʻerunkʻ), արտևանունք (artewanunkʻ), արտևան (artewan)

  Ermeniya kevn: արտեւան (artewan), արտեւանունք pj (artewanunkʻ)

• Erzayî: сельме пона (selʹme pona)
• Esperantoyî: okulharo → eo
• Estonî: ripsmed → et
• Evenî: харамта (haramta)
• Evenkî: саримиктал (sarimiktal), саримуктал (sarimuktal)
• Farisî: مژه‎ → fa (može), مزلنگ‎ (mezleng), مجگ‎ (majg)
• Ferî: eygnahár nt
• Fînî: silmäripsi → fi, ripsi → fi
• Fransî: cil → fr n
• Friyolî: cee m
• Frîsî: teister, eachteister
• Gaelîka skotî: rosg n
• Gagawzî: kirpik
• Galîsî: pestana → gl m, perfeba → gl m
• Gujaratî: પાંપણ (pā̃paṇ)
• Gurciya kevn: წამი (c̣ami), წამწამი (c̣amc̣ami)
• Gurcî: წამწამი → ka (c̣amc̣ami), ფიჭვი (pič̣vi)
• Guwaranî: topea
• Haîtî: si
• Hawayî: lihilihi maka
• Hawsayî: gashin ido
• Higaononî: puduk
• Hindî: पपनी → hi m (papnī), पलक → hi n (palak)
• Hîlîgaynonî: milok, amimilok
• Hmongî: plaub muag
• Holendî: wimper → nl n, ooghaar → nl, oogbrauw m
• Emilian:

  Emilî: zejja m

• Îbranî: רִיס‎ → he n (ris)
• Îdoyî: cilio → io
• Îlokanoyî: kurimatmat
• Îngilîziya kevn: brū m
• Îngilîzî: eyelash → en
• Îngriyî: ripsu, silmäripsu, silmäkarva
• Îngûşî: цӏацкъам (c̣acq̇am)
• Înterlîngua: cilio
• Înuîtî: ᕿᒥᕆᐊᖅ
• Înupîakî: siqpiich
• Îranunî: pipirek
• Îrlendî: fabhra n, ribe n
• Îtalî: ciglio → it n
• Îzlendî: augnhár nt
• Japonî: まつげ → ja (matsuge), 睫毛 → ja (まつげ, matsuge)
• Javayî:

  Karakanî: ꦲꦶꦢꦼꦥ꧀

  Latînî: idep → jv

• Jejuyî: 알눈썹, 눈터럭, 눈알두꿰썹
• Kalalîsûtî: qimeriaq
• Kalmîkî: сурмсг (surmsg)
• Kanakanabuyî: kuncu vo'in
• Kannadayî: ರೆಪ್ಪೆಗೂದಲು → kn (reppegūdalu)
• Kansayî: ishtá pahú
• Kapampanganî: irap
• Kapverdî: pistana
• Karaoyî: paspas
• Karelî: ripsi
• Katalanî: pestanya → ca m
• Kavalanî: kmaz
• Keçwayî: pullurki, tijlla
• Khumi çinî: mimui
• Kirgizî: кирпик (kirpik)
• Kîmaragangî: kirop
• Komi:

  Komî-permyakî: синлыс (sinlys)

  Komî-zîriyî: синлыс (sinlys)

• Kîngalî: ඇස් පිහාටුව (æs pihāṭuwa)
• Kînyarwandayî: ingohe 9 an 10
• Koreyî: 속눈썹 (songnunsseop)
• Kornî: blewen lagas m
• Korsîkayî: ciglia m
• Krî:

  Teteriya krîmî: ᒦᓴᐳᐃᐧᓈᐣ (mîsapowinân)

• Crimean Tatar:

  Kirîlî: кирпик

  Latînî: kirpik

• Kuapawî: i-shta xe
• Kumikî: кирпик (kirpik)
• Ladînî: zea m
• Lakî: иттархъен (it̄arqə̱n)
• Lakotayî: onštinmapihin
• Latgalî: raudzeņš, brovs
• Latînî: cilium nt, palpebrae m pj
• Latviyayî: skropsta
• Lawsî: ຂົນຕາ → lo (khon tā)
• Lazî: წამწამი (c̣amc̣ami), კამწამი (ḳamc̣ami), კამწამი (ḳamc̣ami)
• Leonîzî: pistaña m
• Lezgînî: кӏакӏам (ḳaḳam)
• Lîgûrî: çi n, çiyu n
• Lîmbûrgî: plump → li
• Lîtwanî: blakstiena m
• Lotudî: kirop, kirop do mato
• Luksembûrgî: Wëmper, Wimper
• Mòçenoyî: aper m, unteraper m
• Makedonî: ресница m (resnica), трепка m (trepka)
• Malagasî: volomaso → mg
• Malay:

  Malezî: بولو مات‎

  Rûmî: bulu mata → ms, idap

• Malayalamî: കൺപീലി (kaṇpīli), ഇമ → ml (ima)
• Mançûyî: ᡶᠠᡳᡨᠠᠨ (faitan)
• Manipurî: ꯄꯥ
• Manksî: ferroogh
• Mansî: сампун (sampun)
• Maorî: kamo, kamonga, hurukaikamo
• Marî:

  Mariya rojhilatî: шинчапу́н

  Mariya rojavayî: сӹнзӓ́вын (sÿnzä́vyn)

• Masbatenyoyî: pirok
• Mayayiya yukatekî: máatsab, máatsa’
• Mazenderanî: مجیک‎, مژیک‎
• Mecarî: szempilla → hu, pilla → hu
• Megrelî: ფიჭვი (pič̣vi), ქაქაბი (kakabi)
• Mîrandî: ceilha m
• Mokşayî: сельмопона (selʹmopona)
• Mongolî: сормуус → mn (sormuus)

  Mongolî: ᠰᠣ᠊᠊ᠷ᠊ᠮᠣ᠊ᠣ᠊‍ᠰ‍ᠣ (so--r-mo-o-‍s‍o)

• Muak sa-aakî: suk² riap² ŋaːj³
• Nahwatlî: cochiatl, xochizuatl

  Nahwatliya klasîk: ixtzontli

• Nanayî: сармакта, сармикта
• Navajoyî: anádiz
• Ndebeliya başûrî: ikophe 9
• Nenetsiya tundra: сэв тар' (sew tarʼ)
• Nepalî: परेला (parelā)
• Nîwî: fulumata
• Normandî: paûpil'ye m
• Norsiya kevn: augabrá m, brá m
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: øyenvipp n, øyevipp n, vipp n

  Norweciya nînorskî: augevippe m, augnevippe m, vippe m

• Oksîtanî: cilha → oc m, cilh n
• Oriyayî: ଆଖିର ବାଳ (akhirô baḷô)
• Orokî: серемӯкта, сӣрмӯкта, сӣрӯмӯкта
• Oromoyî: nyaara
• Oroqenî: ʃaramʊkta
• Osetî: цӕстыхау (cæstyxaw)
• Osmanî: كرپك‎ (kirpik), مژه‎ (müje)
• Oygurî: كىرپىك‎ (kirpik)
• Ozbekî: kiprik → uz
• Papyamentoyî: wimper
• Peştûyî: باڼو‎ → ps (banrhoo), باڼه‎ → ps (bâṇë)
• Phuthî: intshî 9
• Piedmontîsî: sign n, parpeila m
• Plodîşî: Üagessiepa, Ziepa n
• Polonî: rzęsa → pl m
• Portugalî: cílio → pt n, pestana → pt m
• Puncabî: ਝਿੰਮਣੀ m (jhimmṇī)
• Qazaxî: кірпік (kırpık)
• Qiptî: ⲛⲟϩ n pj (noh)
• Rajasthanî: भांपणा
• Romancî: tschegl n
• Romanyayî: geană → ro m, sufruncea m
• Rungusî: kirop
• Rusî: ресни́ца → ru m (resníca)
• Rusînî: павучайки (pavučajky)
• Sabah bisayayî: kirop
• Sakizayayî: sapedek
• Saksoniya kevn: brawa m
• Samoayî: laumata
• Sanskrîtî: पक्ष्मन् → sa (pakṣman), इक्षु → sa (ikṣu), उदान → sa (udāna)
• Sardînî: chìgliu n, chizu n, pabarísta m
• Sebwanoyî: pilok
• Sicîlî: gigghiu → scn n
• Sierra mîwokiya navendî: ṭypýˀla-
• Sirananî: ai-wiwiri
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: тре̏павица m

  Latînî: trȅpavica → sh m

• Skotî: winker, ee-breer
• Slovakî: riasa m, mihalnica → sk m
• Slovenî: trepalnica → sl m
• Somalî: baalasha
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: mykawki pj

  Sorbiya jorîn: mikawčk n

• Sotoyiya bakur: ntshi 9 an 10
• Sotoyiya başûr: ntshi 9
• Spanî: pestaña → es m, abéñula → es m
• Svanî: თალა̄ფა (talāpa)
• Swahîlî: kope → sw 5 an 6, ukope → sw 11
• Swazî: tinkhophe 10
• Swêdî: ögonfrans → sv g
• Şonayî: tsiye 9 an 10
• Şorî: кирбик (kirbik)
• Tacikî: мижа (miža)
• Tagal murutî: kuliop nu mato
• Tagalogî: pilik, pilikmata
• Tamîlî: கண் இமை (kaṇ imai)
• Tarifitî: aber n, abriw

  Tarifitî: ⴰⴱⴻⵔ n

• Tayî: ขนตา → th
• Telûgûyî: పక్ష్మ (pakṣma), పక్ష్మము → te (pakṣmamu), అక్షిపక్ష్మము → te (akṣipakṣmamu)
• Temazîxtiya atlasa navendî: lecfaṛ, argaln
• Teterî: керфек → tt (kerfek)

  Latînî: kerfek

• Tigrînî: ቅርኒብ ዓይኒ (ḳərnib ʿayni), ቀርነብ → ti (ḳärnäb)
• Timugon murutî: kuliop nu mato
• Tirkî: kirpik → tr
• Tirkmenî: kirpik
• Tîbetî: མིག་སྤུ། (mig spu), རྫི་མ (rdzi ma)
• Tswanayî: ntshi 9
• Tuvalûyî: fifimata
• Tuvanî: кирбик (kirbik)
• Udiheyî: самикта
• Udmurtî: синлыс (sinlys)
• Ulçî: сарумта
• Urdûyî: پپنی‎ m (papnī), پلک‎ (palk)
• Ûkraynî: ві́я m (víja)
• Venîsî: séja m
• Vepsî: rips
• Viyetnamî: lông mi → vi, mi → vi
• Volapûkî: logalipaher + her}}
• Walîsî: fulu 'i mata
• Weylsî: blewyn amrant n
• Wiradhurî: tímit
• Woiwurrungî: yit-yita-mirring
• Xakasî: кірбік (kírbík)
• Xantî: сэм пунат (sèm punat), сампун (sampun)
• Ximêrî: រោមភ្នែក (roomphnɛɛk)
• Xosayî: umsebe 3
• Yakutî: кыламан (kılaman)
• Yamî: cicimit
• Yidîşî: וויִע‎ m (vie)
• Yogadî: kimát
• Yorubayî: irun ìpénpéjú
• Yurokî: 'ne-hlp'ehl
• Yûnanî: βλεφαρίδα → el m (vlefarída), ματοτσίνορο → el (matotsínoro), ματόκλαδο → el nt (matóklado)

  Kevn: βλεφαρίς m (blepharís)

• Zhuangî: bwndaraemx
• Zuluyî: ukhophe 11 an 10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.